به گزارش خبرنگار ایمنا، اهمیت نمایش و تئاتر کودک حقیقتی انکارناپذیر است که بسیاری از بزرگان عرصه هنر و ادبیات، حتی صاحب‌نظران مسائل تربیتی و روانشناسی کودک و نوجوان به آن واقف بوده و همواره مقوله تئاتر کودک را عرصه‌ای برای بروز و رشد استعدادها و خلاقیت‌های کودکان، مورد توجه قرار داده‌اند؛ به‌طوری‌که به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، هرگونه سرمایه‌گذاری مادی، معنوی و برنامه‌ریزی عمیق و درازمدت برای رشد و اعتلای جامعه باید با کودکان آغاز شود، کودکانی که وارث و حافظ تمدن و جامعه آینده هستند. بنابراین به هر میزان کودکان به لحاظ رشد ذهنی و ادراک معنوی غنی و پربار شوند در حقیقت، تمدن بشری پربار می‌شود.
تئاتر ابزار و هنری قدرتمند و مؤثر برای رشد اجتماعی، آشنایی و ورود هر چه‌بهتر و مفیدتر کودک به دنیای بزرگ‌سالی است. به‌طورکلی تئاتر کودکان باید ویژگی‌هایی از جمله شادی و سرگرمی، مشارکت خلاقانه، فرصت برای آموختن و ایجاد زمینه رشد روانی و سلامت روحی کودک و نوجوان را با خود همراه داشته باشد. تئاتری که باید کودک را بشناسد و درک کند تا بتواند با او، درونیات و روحیاتش همراه شود و همزادپنداری کند.
اکنون حدود نیم‌قرن از شکل‌گیری تئاتر کودک و نوجوان در ایران می‌گذرد، اما این جریان نمایشی جز در مقاطعی کوتاه، هرگز مورد توجه متصدیان و مسئولان امر قرار نگرفته است. در این میان جشنواره تئاتر کودک وجود دارد که در ادامه به بررسی میزبانی این جشنواره در اصفهان و همدان پرداخته‌ایم.
با توجه به اهمیت موضوع با امید پاریاب‌پور، کارگردان تئاتر کودک و نمایش عروسکی، فعال عرصه کودک و نوجوان و حاضر در چندین دوره جشنواره تئاتر کودک است، گفت‌وگویی را انجام داده که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید:
حضور جشنواره تئاتر کودک در شهر اصفهان چه نقاط تمایزی نسبت به سایر شهرها دارد؟
جشنواره به مدت پنج سال در اصفهان بود و از جمله نقاط قوتی که داشت این بود که سالن‌های اجرا فعال و سالن‌های مختص به کودکان برای جشنواره و کارهای بعدی آماده شد.
بسیاری از همکاران در تلاش و تکاپو بودند که بهترین و باکیفیت‌ترین کار را به جشنواره برسانند و برای سال‌های آینده قوی‌تر باشند. ما در همه زمینه‌ها کاندیدا داشتیم و بسیاری از جایزه‌های جشنواره را از آن خود کردیم، امکاناتی که برای سالن فراهم می‌شد، امتیازی برای همه کارگردان‌ها و بازیگران بود و کودکان با تکنیک‌ها و کارهای بیشتری آشنا می‌شدند. در نتیجه کار زیباتر و منحصربه‌فردی را برای تماشاچی آماده می‌کردند.
چه شد که جشنواره تئاتر کودک از اصفهان رفت؟
اصفهان فقط و فقط دچار سوءمدیریت فرهنگی به ویژه رئیس اداره ارشاد وقت شد؛ به‌هیچ عنوان و بعد از این‌که مدیریت به‌طور کل عوض شد شاهد حمایت از این جشنواره در اصفهان نبودیم و جشنواره به‌کلی از اصفهان رفت. فقط می‌توانم بگویم، زمانی که آخرین سال جشنواره تئاتر کودک در اصفهان بود، افراد ناکارآمد وارد این جشنواره شدند و این رویداد به‌طور کامل از بین رفت.
بعد از رفتن جشنواره تئاتر کودک از اصفهان، چه آسیبی به آن وارد شد؟
اصفهان وقتی جشنواره تئاتر کودک و نوجوان را از دست داد به جشنواره فیلم کودک و نوجوان دل‌خوش کرد و امسال هم شنیده‌ها حاکی از آن است که جشنواره فیلم کودک اصفهان به دلیل ضعف و سوءمدیریت افراد ناکارآمد که در سال قبل این جشنواره برگزار کردند، می‌خواهند جشنواره فیلم کودکان و نوجوانان اصفهان را به شهر دیگر انتقال دهند که این اقدام و سیاستگذاری صحیحی نیست زیرا جشنواره فیلم کودکان و نوجوانان به نام اصفهان گره خورده است.
متولیان فرهنگی نمی‌دانستند که جایگاه تئاتر چقدر می‌تواند به کاهش هزینه‌های اجتماعی کمک کند؛ زمانی که جشنواره تئاتر کودک در شهر اصفهان برگزار می‌شد همه شهر پویا بود و بسیاری از خانواده‌ها با کودکانشان در همه سالن‌ها حاضر می‌شدند و در هر گوشه از شهر اگر اجرایی بود مردم آن را می‌کردند، اما در حال حاضر متأسفانه اگر نمایش کودکی برگزار شود کمتر کسی برای دیدن آن هزینه می‌کند. متأسفانه ما چندین سال است که به یک کمای بزرگ رفته‌ایم و فکر نمی‌کنم بتوانیم از این کما بیرون بیاییم.
ضعف همدان در برگزاری این رویداد چیست؟
من برای چندمین بار است که در جشنواره تئاتر کودک و نوجوان همدان حضور دارم، چهار بار به جشنواره تئاتر کودک همدان رفتم و می‌توانم بگویم که از بزرگ‌ترین مشکلاتی که این شهر دارد و بسیاری از گروه‌ها رنج می‌برند، نداشتن سالن است. در همدان سالن‌های باکیفیت استاندارد وجود ندارد و تنها نقطه قوت این شهر حمایت، مسئولان آن است که اگر ما این حمایت را در شهر اصفهان داشتیم، با این‌همه ساختار و امتیازی که نصف جهان دارد، بسیار قدرتمندتر از شهرهای دیگر که می‌توانستیم خود را نشان دهیم.
همدان هیچ سالن مناسبی ندارد اما بزرگ‌ترین قوت آن داشتن متولیان فرهنگی دغدغه‌مند است که در هر دوره‌ای از این جشنواره حمایت کردند. همکاران ما در شهر همدان موزه عروسک برپا کردند، کارگاه‌های فعال راه انداختند و هرسال مراسم تقدیر و تشکر از خود هنرمند دارند اما در شهر اصفهان متأسفانه همچنین اقدام‌هایی صورت نگرفت.
تفاوت میزبانی اصفهان و همدان در برگزاری این جشنواره چیست؟
جشنواره همدان، طی چند دوره‌ای که من حضور داشتم، از نظر سخت‌افزاری بسیار ضعیف است و می‌توانم بگویم که اصفهان جزو بهترین شهرها برای برگزاری جشنواره‌های کشور است، چراکه اصفهان دارای هتل‌ها و مهمان‌سراهای بسیاری است که گروه‌های زیادی می‌توانند در داخل شهر از آن استفاده کنند. در همدان تنها یک هتل وجود دارد، منظور من هتل استانداردی است که بتواند پذیرای میهمان باشد و گروه‌های زیادی را در خود جای دهد.
مورد دوم این است که اصفهان بعد از تهران از نظر سالن‌های اجتماعات سرآمد است و می‌توانم بگویم که بیشترین سالن اجتماعات و سالن تخصصی تئاتر را ما در اصفهان داریم اما در همدان هیچ‌گونه امکانات سالنی، صوتی، تصویری و نوری ندارد و اگر هم باشد، از تهران آورده شده است، ما در اصفهان همه امکانات را داشتیم و داریم که سالن‌های استاندارد باکیفیت عالی در مرکز شهر ازجمله آن‌ها است. در همدان سالن‌ها جدا افتاده و بیرون از شهر است، به‌عنوان نمونه در یکی از سالن‌های آن که بوعلی نام دارد ارتفاع سن با سه ردیف تماشاچی دو متر بالاتر است که یکی از غیراستانداردترین سالن‌های همدان است و بیشترین اجراهای کودک را در همان سالن برگزار می‌کنند.
سخن پایانی:
مسئولان شهر اصفهان وعده و وعیدهای بسیاری داده‌اند که هیچ‌کدام به سرانجام نرسیده است. تئاتر کودک اصفهان مثل همین زاینده‌رود است، حرف راجع به آن زیاد است اما در نهایت خشک می‌ماند.
گفت‌وگو از: علی باقری خبرنگار سرویس فرهنگ و هنر خبرگزاری ایمنا
نظر شما