به گزارش ایمنا، پس از سفر اسفندماه سال گذشته رئیس‌جمهور به گلستان و دستور صریح وی برای آغاز عملیات لایروبی و رسوب‌برداری از کانال‌های آبرسان بین دریای خزر و خلیج گرگان، اقدامات مطلوبی برای احیای خلیج گرگان در منطقه اجرا شد.
بازدید مدیران ارشد نهادهای متولی در بخش احیای خلیج گرگان مانند معاونان سازمان‌های بنادر و دریانوردی و سازمان محیط‌زیست، اجرای عملیات نقشه‌برداری هوایی و هیدروگرافی پهنه آبی خلیج گرگان، آغاز عملیات احداث دایک‌های شماره یک و دو، احداث کارگاه عملیات اجرایی در منطقه و حضور نخستین لایروب شناور در محل کانال آشور همگی بیانگر عزم و اراده جدی مدیران ارشد استان و کشور برای برداشت گل و لای و رسوب از کریدور آبی آشور در شمال جزیره آشوراده و در نهایت احیای و نجات خلیج گرگان است.
براساس مشاهدات میدانی، حدود ۴۰ دستگاه انواع سنگین فنی و مهندسی در محل استقرار کارگاه لایروبی در شمال جزیره آشوراده در حال خاک‌برداری هستند و نخستین لایروب شناور هم وارد خلیج گرگان وارد شده است. برخلاف برخی شایعات در فضای مجازی مبنی بر تخریب زیستگاه‌های منطقه بر اثر لایروبی، دست‌اندازی و گزند به پوشش گیاهی یا سایر زیستمندان منطقه مشاهده نشده است.
پوشش گیاهی سالیکورنیا به عنوان پوشش غالب گیاهی منطقه در محل احداث پروژه ناچیز است و هزاران قطعه انواع پرنده آبزی و کنارآبزی بازمانده از سفر به عرض‌های شمالی در آرامش کامل زندگی می‌کنند و محل استقرار و سپران زندگی این پرندگان و کلونی‌های اصلی این پرنده‌ها حدود هزار متر از محل لایروبی فاصله دارد.
حساسیت پرسنل شرکت پیمانکار برای صیانت بهتر از زیستگاه‌های منطقه قابل توجه است به نحوی که در محل استقرار کارگاه اثری از زباله یا پسماندهای رایج نیست و تردد و فعالیت ادوات لجستیکی در منطقه با ملاحظات دقیق انجام می‌شود.
مدیر بنادر و دریانوردی گلستان گفت: نخستین لایروب شناور در کانال آشور واقع در شمال جزیره آشوراده مستقر شده و دو دستگاه لایروب شناور دیگر از مناطق جنوبی کشور در حال انتقال به خلیج گرگان هستند.
الله‌یار اسعدی افزود: دایک‌های شماره یک و دو در این پروژه با موافقت و اجماع نظر مشاوران سازمان حفاظت محیط‌زیست و سازمان بنادر و دریانوردی انتخاب شده و کمترین خطر را برای محیط‌زیست به دنبال دارد.
وی اظهار کرد: محلی که برای تخلیه رسوبات انتخاب شده دارای کمترین پوشش گیاهی است و پس از تخلیه رسوبات، سازمان بنادر و دریانوردی نسبت به کاشت و احیا پوشش گیاهی متناسب با پوشش فعلی منطقه اقدام خواهد کرد.
اسعدی گفت: سازمان‌های مردم نهاد و سازمان محیط‌زیست اطمینان داشته باشند که برداشت رسوب و تخلیه آن گزند و آسیبی به محیط‌زیست وارد نمی‌کند.
مدیرکل محیط‌زیست گلستان هم گفت: بیش از ۹۰ درصد آب خلیج گرگان از دریا تأمین می‌شود و میزان حقابه‌ای که از حوزه آبخیر بالادست باید تأمین شود به منظور پایداری اکولوژیکی است و در این راستا ارتباط بین خلیج گرگان و دریای خزر از اهمیت بالایی برخوردار است.
محمدرضا کنعانی ادامه داد: با توجه به اینکه حجم بارندگی و تبخیر در خلیج متناسب با یکدیگر نیست، در صورت قطع این ارتباط خلیج گرگان نابود می‌شود.
کنعانی با بیان اینکه لایروبی یکی از ۱۶ مداخله برای احیای خلیج گرگان است، گفت: لایروبی کانال‌های ورودی، یکی از مجموعه اقداماتی است که می‌تواند از نابودی خلیج جلوگیری کند.
مدیرکل محیط‌زیست گلستان ادامه داد: اماکن دپوی گل و لای دارای کمترین پوشش گیاهی هستند و پس از دپو، احیای پوشش گیاهی توسط پیمانکار و مشاور پروژه انجام می‌شود.
کنعانی ادامه داد: مطالعات اولیه پروژه در سال ۱۳۹۷ توسط شرکت آب منطقه‌ای و سپس مطالعات تکمیلی شامل جریان‌سنجی و مطالعات میدانی در سال ۱۳۹۹ انجام شد که در آن علاوه بر انجام کار میدانی، تمام مطالعات پیشین مرور گردید.
وی با اشاره به پایان مطالعه فرآیند پمپاژ افزود: در این رابطه یک شرکت دانش‌بنیان مدعی راه‌اندازی فرآیند پمپاژ با استفاده از انرژی باد است که با دستور استاندار از مشاور خواسته شد طرح مطالعاتی خود را تا پایان شهریورماه ۱۴۰۱ ارائه کند.
کنعانی گفت: اگر این ادعا حقیقت داشته و قابل اجرا باشد یک تحول عظیم در احیای تالاب‌های کشور رخ خواهد داد.
معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری گفت: احیا و نجات خلیج گرگان به عنوان طرح اصلی این استان به شمار رفته و از سوی مسئولان گلستان با جدیت پیگیری می‌شود.
سیدمحمدرضا سیدالنگی اظهار کرد: اگر در احیا و نجات خلیج گرگان تعلل کنیم با ادامه روند فعلی تا سال ۱۴۰۳ این پهنه آبی به یک معضل برای کشور تبدیل می‌شود و خشک شدن آن، ریزگردها را مهمان گلستان و استان‌های همجوار می‌کند.
وی افزود: با موافقت و پیگیری به عمل آمده در چهارمین نشست ستاد ملی تالاب، از فروردین سال جاری لایروبی خلیج گرگان در دستور کار قرار گرفته و این طرح در بازه زمانی ۱۲ ماهه انجام می‌شود.
سیدالنگی گفت: احیا خلیج گرگان سبب حفظ اقتصاد دریا، حمایت از محیط‌زیست و جلوگیری از آلودگی زیست محیطی و مهاجرت ساکنان می‌شود.
وی ادامه داد: با توجه به دستور صریح رئیس‌جمهور مبنی بر لایروبی کانال‌های آبرسان خلیج گرگان و دریای خزر مسئولان استان وظیفه پیگیری موضوع و حل موانع پیش رو را به عنوان یک اصل جدی مدنظر قرار دهند.
معاون امور دریایی سازمان بنادر و دریانوردی کشور هم در خصوص آخرین وضعیت اجرای این پروژه، گفت: روند پاکسازی و لایروبی کانال آشور با ده‌ها دستگاه ماشین آلات سنگین در حال اجراست و پس از ایجاد محلی برای تخلیه رسوبات، وارد بخش آبی رسوب‌برداری خواهیم شد.
مجید علی‌نازی ادامه داد: به زودی سه دستگاه لایروب وارد منطقه شده و تا چند ماه دیگر یک لایروب بزرگ از جنوب کشور به خلیج گرگان منتقل خواهد شد.
وی افزود: براساس دستور رئیس‌جمهور به سازمان برنامه و بودجه کشور، ۵۰۰ میلیارد تومان از سوی این سازمان درنظر گرفته شده که در فاز اول حدود ۱۰۰ میلیارد تومان پرداخت شده و طی یکسال آینده فاز اول پروژه، تحت عنوان لایروبی کانال آشوراده به اتمام می‌رسد تا در سال ۱۴۰۲ لایروبی کانال پایان پیدا کند.
علی‌نازی گفت: اعتبارات پیش‌بینی شده برای این پروژه طی سه سال به سازمان بنادر و دریانوردی تزریق خواهد شد و تلاش می‌کنیم تا سال آینده لایروبی کانال آشور به پایان برسد.
خلیج گرگان از لحاظ موقعیت جغرافیایی در جنوب شرقی دریای خزر و حوزه شهرستان‌های بندرترکمن، بندرگز، نوکنده و بهشهر از ۶۰ کیلومتر طول و حداکثر ۱۲ کیلومتر عرض برخوردار بوده و دارای امتداد شرقی_غربی است. خلیج گرگان یکی از بزرگترین مخازن آب شیرین متصل به دریای خزر نیز هست و تداوم زندگی بسیاری از جانداران در بزرگترین دریاچه زمین به اتصال آن با دریا وابسته است.
منبع: ایرنا
نظر شما