احسان کاظمی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، با اشاره به افزایش پدیده قمه‌کشی دختران، اظهار کرد: یکی از مواردی که باید تحلیل‌کننده‌های مسائل اجتماعی در نظر بگیرند، این است که یک رفتار چه قدر فراوانی دارد. اینکه ویدئویی گرفته و پخش شود، به‌مراتب بزهکارانه‌تر از عملی است که در شعاعی کوچک و جلوی چشم چند نفر رخ داده باشد؛ اما این موضوع می‌تواند زنگ خطری نیز باشد که جامعه به چه سمتی پیش می‌رود.
وی افزود: رفتارهای مغایر با جنسیت نظیر سیگارکشیدن زنان یا تغییر پوشش افراد در جامعه، به آرامی در حال شکل‌گیری است. گرایش به رفتارهای جنس مخالف، نوعی ابراز وجود کردن و خودنمایی است که شاید برای بسیاری از نوجوانان، این موضوع نوعی ارضای حس کنجکاوی باشد.
برخورد با مسائل روان‌شناختی با روش‌های علمی باشد نه انتظامی و سرکوب‌گرانه
این روان‌شناس اجتماعی با بیان اینکه وضعیت حال‌حاضر جامعه به این‌گونه است که وقتی موضوعی را مورد تاکید قرار می‌دهیم، یک موضوع دیگر سر باز می‌کند، ادامه داد: از سمتی دیگر هیجان‌طلبی افسارگسیخته نیز در سن نوجوانی بیداد می‌کند.
وی با بیان اینکه باید بدانیم منشأ چنین رفتارهایی روان‌شناختی است و نسخه‌ای برای آن وجود دارد، تصریح کرد: مسئولان امر هنگام برخورد با مسائل اجتماعی نظیر سگ‌گردانی یا بدحجابی، باید با روش‌های علمی به حل موضوع بپردازند نه انتظامی و سرکوب‌گرایانه؛ همه مسائل موجود به این علت است که به صورت علمی با موضوع برخورد نمی‌شود.
کاظمی با بیان اینکه باید از نخبگان برای حل مسئله استفاده کرد، اضافه کرد: ما تنها معضل را می‌بینیم و درخصوص آن صحبت می‌کنیم؛ درنتیجه این رفتارها به وفور گسترش می‌یابد و شاهد تنوع آن در بین نوجوانان خواهیم بود؛ نوجوانان دوست دارند جامعه آن‌ها را ببیند و به حساب بیاورد.
نوجوان؛ نیازمند استقلال‌طلبی
وی گفت: به عنوان مثال هنگامی که والدین یک کودک به کاری مشغول هستند و به وی توجه کافی ندارند، کودک با بهانه‌گیری، جیغ زدن و سروصدا ایجاد کردن به والدین خود می‌فهماند که مرا ببینید؛ نوجوان نیز همین‌گونه نیازمند استقلال‌طلبی است و دوست دارد هویت خود را به نوعی به جامعه بزرگسال نشان دهد.
این روان‌شناس اجتماعی ادامه داد: نوجوان هویت خود را به جامعه بزرگسال با رفتارهای مثبت نشان نمی‌دهد و با رفتارهای ناهنجار و مغایر اجتماع به ابراز هویت می‌پردازد. یک نوجوان می‌تواند قمه به دست نگیرد اما رفتاری پرخاشگرایانه داشته باشد. نوجوان برای اینکه به سایر افراد بگوید مرا ببینید به رفتارهای عجیب و ناهنجار روی می‌آورد.
وی اظهار کرد: همه این موارد حلقه‌های یک زنجیر هستند و نباید به صورت جداگانه دیده شود. رسانه‌ها نباید تنها به نوشتن گزارش بسنده کنند، بلکه باید مطالبه‌گری و کمک کنند. ویدئوی منتشر شده از قمه‌کشی دختران بوشهر در فضای مجازی به معنای پرخاشگری است. برخی از این نوجوانان به مصرف مواد روی آورده‌اند، برخی دیگر خشم از خانواده را در جامعه بروز می‌دهند، برخی دیگر دوست دارند آسیب بزنند یا آسیب ببینند و همه این موارد برخاسته از مسائل روانی و اجتماعی است.
ترویج و عادی‌انگاری ناهنجاری‌ها در جامعه / احساس ناامنی شهروندان
کاظمی با بیان اینکه باید دید زیر پوست شهر چه چیزی در جریان است، افزود: بدترین تبعات چنین رفتارهایی در جامعه، ترویج عادی‌انگاری است. به عنوان مثال هنگامی که سیگارکشیدن، مشروب‌خوردن یا بروز ناهنجاری مسائل مهمی تلقی نمی‌شوند، چنین رفتارهایی در جامعه به رفتارهایی عادی تبدیل می‌شود و هر رفتار نادرست، رفتار نادرست دیگری را خلق می‌کند.
وی تصریح کرد: از سایر تبعات چنین رفتارهایی، پدید آمدن احساس ناامنی است که شهروندان به همدیگر می‌دهند. چنین موضوعی به این معنا است که مثلاً والدین می‌ترسند فرزندشان را تنها به مدرسه بفرستند. این احساس به مراتب بدتر از احساسی است که ممکن است جامعه به شهروندان بدهد؛ چراکه هیچ‌گاه نمی‌توان یک فرد را از شهروندی خود عزل کرد درحالی‌که باید همیشه در جامعه حضور داشته باشد.
این روان‌شناس اجتماعی اضافه کرد: مسئولان باید به جامعه دارای علم کاربردی اعتماد کنند تا واقعیت را ببینند و برای آن نسخه‌ای ارائه کنند؛ این رفتارها و ناهنجاری‌ها قابل حل است. ارتباط میان افراد دارای علم کاربردی با مسئولان امر نباید این قدر کم باشد و رفتارهای جامعه‌پسند، امنیت‌بخش و همراه با بهزیستی روانی و اجتماعی باید در جامعه ترویج یابد.
لزوم گسترش ویژگی‌های مثبت
وی تصریح کرد: باید ریل‌گذاری متفاوتی در جامعه صورت گیرد و در کنار آن، افرادی به حل مسئله بپردازند. اگر به صفات خوب و مطلوبِ فرزند توجه شود، خودش متوجه می‌شود که نباید رفتارهای ناخوشایند از خود بروز دهد؛ چراکه گسترش ویژگی‌های مثبت، به‌تدریج منجربه کاهش ویژگی‌های منفی می‌شود.
کاظمی خاطرنشان کرد: رسانه‌ها و افراد معاند، از هیجان‌طلبی افراد استفاده می‌کنند تا به اهداف خود برسند. درخصوص مسائل مختلف اجتماعی گاهی پژوهش‌هایی با هزینه‌های هنگفت انجام می‌شود اما متأسفانه نتایج این تحقیقات به کار برده نمی‌شود و تنها کاربرد نمایشی، آماری و عملکردی دارد.
نظر شما