به گزارش خبرنگار ایمنا، جنگ تحمیلی عراق علیه ایران که هشت سال به طول انجامید، گستره‌ای به مساحت بیش از ۱۶۰۰ کیلومتر مربع را در بر گرفت و یکی از بزرگ‌ترین جنگ‌های قرن بیستم را رقم زد. پهنه عملیاتی این جنگ از ویژگی‌های گوناگون جغرافیای انسانی و طبیعی برخوردار بود و انواع مختلف عملیات نظامی در آن انجام گرفت.
سیدصالح ایمانی، پژوهشگر دفاع مقدس در یادداشتی که در اختیار خبرگزاری ایمنا قرار داده است، به معرفی منطقه «روستای دزلی و ارتفاعات دالانی» و عملیات‌هایی که در این منطقه انجام شد، پرداخته است: «دزلی از توابع بخش مرکزی شهرستان سروآباد در استان کردستان است که در فاصله ۲۸ کیلومتری شهر سروآباد و ۱۱۵ کیلومتری مرکز استان کردستان قرار دارد. ارتفاع دزلی از سطح دریا ۱۴۰۰ متر است و اطراف آن را کوه و دره فرا گرفته است. این روستا در دامنه ارتفاعات مرزی مله‌خور و دالانی قرار دارد.
گروه‌های ضدانقلاب بعد از پاک‌سازی مریوان، پایگاه اصلی خود را به دزلی منتقل کردند.
برای پاک‌سازی دزلی، حاج‌احمد متوسلیان، فرمانده سپاه مریوان بدون آنکه هدف خود را اعلام کند، دستور داد رزمندگان برای اجرای عملیات سخت و راهپیمایی طولانی آماده شوند. به این ترتیب ۲۰۰ نفر از رزمندگان در اواخر آذرماه ۱۳۵۹، شبانه حرکت خود را آغاز کردند، به گونه‌ای که دلالت بر پیشروی به سوی دزلی نمی‌کرد، اما پس از فاصله گرفتن از شهر، جهت خود را به سمت جنوب تغییر دادند و از پشت به ارتفاعات مشرف بر دزلی دست یافتند.
یاران حاج‌احمد سحرگاه به مقر گروه‌های ضدانقلاب که حدود ۱۰۰ تن در آن مستقر بودند، حمله کردند و پس از تصرف این مقرها، دزلی را پاک‌سازی کردند. پس از آزادسازی دزلی حاج‌احمد متوسلیان، مسؤلیت این منطقه را به دست شهید حسین قجه‌ای سپرد. شهید قجه‌ای بعدها در عملیات بیت‌المقدس در جاده اهواز-خرمشهر به شهادت رسید.
مقام معظم رهبری در سال ۵۹ به همراه گروهی عازم این روستا شدند؛ به محض خروج ایشان از روستا به واسطه گزارش جاسوسان، دزلی آماج بمباران هوایی عراق قرار گرفت و افراد زیادی در این واقعه به شهادت رسیدند. در این روستا، ساختمان مجموعه فرهنگی یادمان شهدای دزلی قرار دارد.
از طریق جاده‌ای که برای تردد نیروهای پاسگاه مرزی ساخته شده است، می‌توان عازم ارتفاع دالانی شد.
دالانی در ۳۵ کیلومتری جنوب‌شهر مریوان قرار دارد و ارتفاعی مرزی است که در جوار ارتفاعات تته، مله‌خور و کمانجر و در شش کیلومتری جنوب‌غربی دزلی قرار گرفته است. شهر خورمال، نزدیک‌ترین شهر عراق به این نقطه است که در ۱۰ کیلومتری و در دامنه این ارتفاعات واقع شده است. این منطقه در ششم دی‌ماه ۱۳۵۹ به همت نیروهای ارتش، سپاه و پیش‌مرگان کرد از دست ضدانقلاب خارج شد.
ارتفاعات دالانی یکی از محورهای مهم عملیات‌های محمد رسول الله (ص) در سال ۱۳۶۰ و والفجر ۱۰ در سال ۱۳۶۶ محسوب می‌شد.
عملیات والفجر ۱۰ با رمز یا رسول‌الله (ص) در بیست‌وچهارم اسفندماه سال ۱۳۶۶ آغاز شد و بعد از شش روز نبرد به پایان رسید. عملیات والفجر ۱۰ از سوی نیروی زمینی سپاه پاسداران با مشارکت ۱۰ لشکر و ۹ تیپ شامل ۱۰۳ گردان در دشت‌های سلیمانیه عراق انجام شد و نیروی هوایی و هوانیروز ارتش جمهوری اسلامی به همراه جهاد سازندگی از آن پشتیبانی می‌کردند.
رزمندگان طی پنج مرحله، پنج شهر عراق و ۱۲۰ روستای این کشور را به تصرف درآوردند و شهر نوسود نیز پاک‌سازی شد. شهید حسین املاکی در این مناطق به شهادت رسید و پیکرش در ارتفاعات این منطقه به یادگار ماند.
یادمان والفجر ۱۰ در همین ارتفاع که مشرف بر شهرهای مرزی خورمال، حلبچه، سیدصادق و سد دربندیخان عراق است، قرار دارد.
نظر شما