به گزارش خبرنگار ایمنا و بر اساس یادداشتی که ایمان کرمی، کارشناس ارشد اقتصادی در اختیار این رسانه قرار داده است: فرض کنید چند متخصص یا دوست در کنار یکدیگر جمع میشوند، با دانشهای فیزیک، شیمی، ریاضی، اقتصاد و حسابداری این افراد در تلاش هستند که یک کسب و کار را آغاز کنند. پس از شروع کسبوکار هریک در یک حوزه مشغول به فعالیت میشود. یک نفر طراحی دستگاهها را به عهده میگیرد و نفر دیگر فرمول شیمیایی، نفر دیگر حسابداری امور و نفر بعدی فعالیت بازاریابی و فروش محصولات. پس از مدتی این فعالیت موجب میشود که هریک از این افراد میزانی از دانش یکی از افراد دیگر را آموزش ببینند و توانمندتر شوند.
در حوزه تولید
از مفهوم اثر لبریز شدن سالهای زیادی است که متخصصان برنامهریزی شهری در دنیا استفاده میکنند، به طور مثال شهرکهای صنعتی که در دل خود واحدهای صنعتی زیادی را جای دادهاند را فرض کنید. این واحدها دارای فعالیتهای متفاوت و یا مشابه با یکدیگر هستند که میتوانند برای آنها مفید فایده قرار گیرد، این واحدها با استفاده از دانش و تجربه سایر بنگاههای اقتصادی موجود میتوانند روند رشد و توسعه خود را بهبود بخشند، از استفاده از تجهیزات جدید گرفته تا مفاهیمی مانند بازاریابی و تبلیغات، ادغام شدن، اشتراک تجربیات با سایر مدیران، مشاهده و ملاقات متخصصان مختلف، برگزاری همایشهای آموزشی و استفاده یک بنگاه اقتصادی از این اطلاعات.
انسانها از دیرباز متوجه این موضوع شده بودند که در صورتی که در کنار یکدیگر به منظور فروش جمع شوند میتوانند فروش بیشتری داشتند باشند و این یکی از دلایل تشکیل بازار است. محیطها هرچه متمرکزتر باشند خریدار تخصصی محصولات فروشگاهها بیشتر میشود، در حوزه فروش نیز اثر لبریز شدن اطلاعات و یا مشتریان وجود دارد، به طور مثال در فضای سیتی سنتر یک خریدار به منظور خرید مایحتاج خانه مراجعه کرده است ولی با مشاهده سایر فروشگاهها ممکن است خرید دیگری نیز داشته باشد و یا فروشگاههای موجود از سایر فروشگاهها اطلاعات مفیدی در حوزه بازاریابی، چیدمان، دکوراسیون، قیمت دهی و فروش کسب کنند و یا به طور مثال در سیتی سنتر اصفهان فروشگاههای غذایی از مراجعه خریدارانی که در ابتدا به فکر مصرف مواد غذایی نبودهاند نیز منتفع میشوند.
یکی از دلایلی که به صورت کاملاً غیر ارادی در شهرها شاهد این هستیم که برخی از خیابانها به ارائه یک دسته کالا میپردازند نیز همین است، اثر تجمیع واحدهای اقتصادی و تخصصی شدن این واحدها میتواند بر جذب بیشتر مشتری نسبت به حالت که یک مغازه به تنهایی دایر باشد اثرگذار باشد.
برای اینکه منظور متن بالا را بهتر متوجه شوید به اسامی خیابانهایی که گفته میشود فکر کنید و ببیند چه فروشندههایی به ذهن شما رجوع خواهند کرد. خیابان احمد آباد، صغیر اصفهانی، ولیعصر، فردوسی، شریف واقفی، طالقانی و غیره.
در حوزه آموزش
این حوزه یکی از رایجترین استفاده از اثر تجمیع شدن یا لبریز شدن است، دانش آموزان مختلف در کنار یکدیگر آموختههایی را از یکدیگر دریافت خواهند کرد البته ممکن است همه این آموختهها مثبت نباشند، این وظیفه سیاستگذار است که به گونهای برنامهریزی کند که روند دریافت آموزشهای مثبت از یکدیگر و از یک فضا بیشتر و بهتر باشد، در سطوح بالا شاهد افزایش انتقال اطلاعات میان کارشناسان و متخصصان هستیم، شهرکهای علمی تحقیقاتی و حتی فرهنگسراها، کتابخانهها، دانشگاهها و سایر مؤسسات آموزشی فرهنگی نیز میتوانند بر این مورد اثر گذار باشند.
قدرتهای بازاری در توسعهی شهرها مربوط به تصمیمات مکانی بنگاهها و خانوارها است که موجب توسعهی شهرها میشوند. طبیعت و رفتار بازارها تا حدودی به مکان آنها بستگی دارد، بنابراین بخشی از کارکرد بازار نیز به موقعیت جغرافیایی آن بستگی دارد. کارکرد بازاریِ یک بنگاهی که در یک منطقهی جغرافیایی دورافتاده قرار گرفته است، از کارکرد بنگاهی که در یک منطقهی متمرکز قرار دارد متفاوت است. تصمیمات مکانی بنگاهها و خانوارها شهرهایی را تشکیل میدهند که از نظر اندازه و ساختار اقتصادی با هم فرق دارند. وقتی صنایع در یک مکان جمع میشوند، مثل درهی سیلیکون (Silicon Valley) در کالیفرنیا، ناحیههایی با اقتصادهای منحصربهفرد به وجود میآید که در آن بنگاهها غالب هستند.
یکی دیگر از مراکزی که جدید ایجاد شده است و منجر به استقبال جوانان شده و توانسته تأثیر بسیار خوبی را بر فرآیند استارتآپها و اقتصاد آنها داشته باشد مراکز کار اشتراکی است که در اصفهان نیز ما شاهد چند مرکز مهم مانند هاب اصفهان، آبی سفید و غیره میباشیم که این مراکز با ایجاد و در اختیار قرار دادن یک فضا در اختیار یک نفر کمک به که ایجاد کسبوکار خود میکند و همچنین این فرد در این محیط از سایر افرادی که در این فضا کار میکنند اطلاعاتی را دریافت میکند و یا حتی میتواند با سایر افرادی همکاری و یا دعوت به همکاری کند.
سیاستگذار شهری در جهت توسعه شهرها چه اقداماتی باید انجام دهد؟ سیاستگذاران باید فضاهایی را برای جمع شدن فعالان تجاری، اقتصادی، آموزشی، تولید و غیره ایجاد کنند، این فضاها تاکنون ایجاد شده است و منظور از این یادداشت ترویج استفاده بیشتر از این محیطها، ایجاد محیطهای جدید و خلاقانه مانند فضاهای کار اشتراکی میباشد که در چند سال اخیر ایجاد شدهاند و تأثیر بسیار مثبتی را از خود نشان دادهاند، سیاستگذار باید ترویج استفاده از این فضاهای مختلف در جهت ایجاد، توسعه و بهبود چنین مراکزی اقدام کند.
در مجموع تجمیع شدن، در کنار هم قرار گرفتن فعالیتهای همگن و یا غیرهمگن بر یکدیگر در شهر اثر محیطی خواهد داشت، یک سیاستگذار شهری باید بتواند اثرات مثبت این حوزهها را حداکثر و اثرات منفی را حداقل کند. اگر بخواهیم در خصوص اثرات منفی تجمیع هم بگویم میتوانیم به حاشیههای شهر و پدیده شوم حاشیه نشینی، کارتن خوابی و غیره اشاره کنیم، در صورتی که محلی برای این فعالیتها شناخته شود و این افراد در این مناطق جمع شوند اثرات منفی آن روز به روز بیشتر میشود، به طور مثال افزایش میزان اعتیاد و یا انواع بزهکاریهای اجتماعی را شاهد خواهیم بود.
پس سیاستگذار شهری در خصوص تجمیع و اثرات لبریز شدن اطلاعات و تجربیات افراد باید اقداماتی را انجام دهد تا بتواند رشد و توسعه شهر را بهبود بخشد.
نظر شما