به گزارش خبرنگار ایمنا، امامعلی رحمان، رئیس‌جمهور تاجیکستان صبح یکشنبه در رأس یک هیئت بلندپایه سیاسی-اقتصادی به دعوت رسمی آیت الله سید ابراهیم رئیسی، عازم تهران شد. استقبال رسمی، گفت‌وگوی دوجانبه رؤسا و رایزنی هیئت‌های عالی دو کشور، امضای ۱۲ سند همکاری در حوزه‌های اقتصادی، علمی، سیاسی و فرهنگی و مصاحبه مطبوعاتی رؤسای جمهور دو کشور از جمله برنامه‌های این سفر دو روزه بود.
سید ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری کشورمان نیز شهریورماه ۱۴۰۰ به دعوت همتای تاجیک خود و نیز به منظور شرکت در اجلاس سران کشورهای عضو شانگهای به دوشنبه سفر کرد که در جریان آن هشت سند همکاری بین ایران و تاجیکستان به امضای مقامات دو کشور رسید و همچنین روند عضویت رسمی ایران در سازمان شانگهای آغاز شد.
در نشست مشترک هیئت‌های عالی‌رتبه ایران و تاجیکستان که پس از دیدار سران برگزار شد، رؤسای جمهور دو کشور با اشاره به ظرفیت‌های متنوع و متعدد موجود در دو کشور به عنوان بستری مناسب برای ارتقای سطح روابط تهران و دوشنبه، بر لزوم تداوم دیدارها و رایزنی‌های مقامات دو کشور برای تسریع در اجرایی شدن تفاهمات و توافقات میان دو کشور تأکید کردند.
آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی در این مذاکرات، با بیان اینکه سفر رئیس جمهور تاجیکستان به تهران قطعاً نقطه عطفی در مسیر تقویت و تعمیق روابط دو کشور است، گفت: روابط دوستانه و برادرانه تهران و دوشنبه بر پایه اشتراکات گسترده تاریخی، فرهنگی و زبانی بنا شده و فراتر از روابط صرف همسایگی است.
رئیس جمهور با بیان اینکه ایران محدودیتی برای گسترش روابط با تاجیکستان قائل نیست، افزود: ایران و تاجیکستان ظرفیت‌های خوبی برای ارتقای سطح همکاری‌ها در عرصه‌های مختلف تجاری، انرژی، گردشگری، پزشکی و داروسازی، سرمایه‌گذاری، آب، منابع طبیعی و خدمات فنی و مهندسی با یکدیگر دارند و نقشه راه تعاملات دو کشور می‌تواند پشتوانه خوبی برای عملیاتی کردن اراده طرفین در راستای توسعه هر چه بیشتر روابط باشد.
امامعلی رحمان، رئیس جمهور تاجیکستان نیز در این نشست، روابط تهران و دوشنبه را عمیق و دوستانه توصیف کرد و گفت: پس از سفر آیت‌الله رئیسی به دوشنبه و همچنین ارتقای عضویت ایران در سازمان شانگهای، گام‌های مؤثری برای توسعه روابط دو کشور برداشته شده و حجم تعاملات تجاری و اقتصادی دو کشور به چند برابر سطح گذشته ارتقا یافته است. این سطح از افزایش در حجم تبادلات و تعاملات دو کشور امری لازم بوده است، اما با توجه به کیفیت روابط سیاسی و ظرفیت‌های موجود در دو کشور کافی نیست.
وی اظهار کرد: ایران و تاجیکستان دیدگاه‌ها و دغدغه‌های مشترکی درباره مسائل منطقه دارند که این موضوع می‌تواند به تقویت همکاری‌های منطقه‌ای و بین‌المللی دو کشور بینجامد.
همچنین رئیس‌جمهور تاجیکستان در ادامه سفر خود با مقام معظم رهبری دیدار و گفت‌وگو کرد، که در این دیدار حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر معظم انقلاب اسلامی تأکید کردند: ظرفیت‌های گسترش همکاری‌های دو کشور در زمینه‌های مختلف بسیار فراتر از سطح کنونی است و باید با توجه به سیاست دولت ایران مبنی بر تقویت روابط با همسایگان، روابط دو کشور دچار تحول اساسی شود.
رهبر انقلاب اسلامی با اشاره به اشتراکات عمیق تاریخی، دینی، فرهنگی و زبانیِ ایران و تاجیکستان، دو کشور را همچون خویشاوند و برادر خواندند.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای از اقدامات رئیس جمهور تاجیکستان در گسترش زبان فارسی تقدیر و با اشاره به اولین سفر خارجی رئیس‌جمهور ایران به تاجیکستان تأکید کردند: انجام این سفر نشان‌دهنده اهتمام دولت برای گسترش روابط با تاجیکستان است و در یک‌سال گذشته نیز سطح روابط افزایش یافته است اما با نقطه مطلوب بسیار فاصله دارد.
امنیت برای دو کشور ایران و تاجیکستان حائز اهمیت است
سیدرضا صدرالحسینی، کارشناس مسائل بین‌المللی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، در خصوص سفر رئیس جمهور تاجیکستان به ایران اظهار می‌کند: در سیاست‌های راهبردی حوزه سیاست خارجی و روابط بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران این نکته حائز اهمیت است که با کشورهای همسایه مسلمان و غیرمعاند در دولت سیزدهم روابط دو چندان شده و عمق‌بخشی به این روابط گسترش قابل توجهی پیدا کرده است.
وی با بیان اینکه در سفرهای رئیس جمهور، وزرای دولت و وزیر امور خارجه نقشه راه عمق‌بخشی و گسترش روابط روشن و شفاف است، ادامه می‌دهد: تاجیکستان نیز به عنوان یک کشور مسلمان از این مسئله مستثنی نیست. همچنین ایران با تاجیکستان عمق تمدنی مشترکی دارد، بخش قابل توجهی از مردم تاجیکستان به زبان فارسی صحبت می‌کنند و در حقیقت اولویت‌های فرهنگی قابل توجهی بین دو کشور وجود دارد و هر دو کشور مسلمان هستند.
کارشناس مسائل بین‌المللی تصریح می‌کند: با توجه به شرایط موجود و حساسیت کشور افغانستان در ایام اخیر قطعاً علاقه دو کشور نسبت به همدیگر افزایش پیدا کرده است. همچنین کشور تاجیکستان به تولیدات و مصنوعات ایرانی نیازمند است.
به گفته وی، مقامات ارشد ایران و تاجیکستان در حضور رؤسای جمهور دو کشور ۱۷ سند همکاری در حوزه‌های سیاسی، اقتصادی، تجاری، حمل‌ونقل، سرمایه‌گذاری، تکنولوژی‌های نو، محیط زیست، ورزشی، انرژی، قضائی، آموزشی و تحقیقاتی و گردشگری به امضا رساندند.
صدرالحسینی خاطرنشان می‌کند: این حکومت مسجد وحدت در شهر محمدیه را به مدت هفت سال پلمب کرد تا علاقه‌مندان به اهل بیت (ع) نتوانند در این مسجد مراسم‌های مذهبی ایام ماه مبارک رمضان و نیز محرم را برگزار کنند. همچنین شورای کمیته دولتی امور دینی از خانواده جان توره جان‌زاده (مفتی حنفی) شکایت کردند که ایشان به ترویج شیعه‌گری می‌پردازد و در سخنانش از معاویه به عنوان فردی یاد می‌کند که در عهدی که با امام حسن مجتبی (ع) بسته بود خیانت کرده است و سبب شد تا وی در خانه محصور شد.
وی اضافه می‌کند: از این رو باید برای تعمیق روابط دو ملت لازم است که دولت تاجیکستان نسبت به این موضوع هم توجه ویژه داشته باشد و علاقه‌مندان به اهل بیت بتوانند آزادانه مناسک مذهبی خود را انجام دهند. به نظر می‌رسد یکی از راه‌های گسترش روابط فرهنگی و ملی دو کشور حل این گونه سوءتفاهم‌ها باشد.
این کارشناس مسائل بین‌المللی یادآور می‌شود: همچنین در این دیدار موضوع افغانستان، حاکمیت افغانستان، مقابله قوی با مسئله‌ای به نام تروریسم در افغانستان، فراگیری، مشارکت حاکمیت در افغانستان، مسئله مهاجران افغانستانی و مواردی همچون توسعه، کشاورزی و زیست محیطی بین دو رئیس جمهور ایران و تاجیکستان مورد بحث و گفت‌وگو قرار گرفت.
وی ادامه می‌دهد: باید به این نکته توجه کرد که مسئله امنیت در منطقه برای دو کشور بسیار مهم است و حضور تروریست‌ها در هر یک از کشورها مانند تاجیکستان، افغانستان، ایران و کل منطقه می‌تواند بر مسائل امنیت دو کشور تأثیر منفی بگذارد.
صدرالحسینی اظهار می‌کند: البته در این سفر نیازمندی‌های دو کشور در حوزه‌های گوناگون مورد توجه قرار گرفت که علاوه بر اینکه می‌توان این سفر را پربار و مثبت دانست می‌تواند برای افزایش منافع ملی دو کشور نیز مؤثر باشد.
وی اضافه می‌کند: با عنایت به این توافقنامه‌ها و علاقه دو کشور برای گسترش و تعمیق روابط در مسائل مختلف، مسائل آزادی‌های مذهبی در تاجیکستان باید مورد توجه قرار بگیرد.
گسترش مناسبات ایران با کشورهای آسیای میانه
حسن هانی‌زاده، کارشناس مسائل بین‌المللی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، در خصوص سفر رئیس جمهور تاجیکستان به ایران اظهار می‌کند: سفر امامعلی رحمان، رئیس جمهور تاجیکستان که به دعوت آیت‌الله رئیسی، رئیس جمهور ایران صورت گرفت در این شرایط حساس از اهمیت بالایی برخوردار است.
وی ادامه می‌دهد: از آن جایی که تاجیکستان روابط گسترده‌ای با جمهوری اسلامی ایران دارد، علی‌رغم فشارهای منطقه‌ای و بین‌المللی مناسبات خود را با تهران حفظ کرده است.
این کارشناس مسائل بین‌المللی تصریح می‌کند: به دلیل ارتباط و اشتراکات زبانی که بین ایران و تاجیکستان وجود دارد، این کشور به عنوان کشور عضو شانگهای و یکی از تأثیرگذارترین کشورهای خاورمیانه می‌تواند به عنوان کریدور شمال-جنوب ارتباط ایران را با کشورهای جنوب قفقاز برقرار کند.
به گفته وی، کشور تاجیکستان بنا به ملاحظات فرهنگی به ویژه بازارهای این کشور از ظرفیت بالایی برای کالاهای ایرانی برخوردار است.
هانی‌زاده خاطرنشان می‌کند: در سفر امامعلی رحمان به تهران ۱۷ سند همکاری تجاری، اقتصادی و نیز سیاسی امضا شد که می‌تواند فصل جدیدی در مناسبات تهران و دوشنبه ایجاد کند.
وی اضافه می‌کند: دیداری که امامعلی رحمان با رهبر معظم انقلاب داشت و تأکیدی که رهبر انقلاب بر ضرورت گسترش روابط اقتصادی و تجاری با تاجیکستان داشتند نشان می‌دهد که این کشور از اهمیت راهبردی بالایی به لحاظ مناسبات تجاری و اقتصادی و سیاسی برخوردار است، همچنین تاجیکستان به لحاظ جمعیتی و ژئوپولیتیکی دارای اهمیت راهبردی برای ارتباط ایران با کشورهای آسیای میانه است.
این کارشناس مسائل بین‌المللی خاطرنشان می‌کند: این سفر پیامدهای بسیار خوبی در راستای تبادل تجاری و افزایش حجم تجاری سالانه پنج میلیارد دلار در تاجیکستان دارد که از کالاهای ایرانی برای بازارهای خود استفاده کنند.
وی اضافه می‌کند: کریدور شمال-جنوب و اینکه ایران در حلقه مهم این کریدور قرار دارد نیز می‌تواند کشورهای آسیای میانه را به شمال آفریقا و غرب آسیا و اتحادیه اروپا مرتبط کند، بنابراین این سفر می‌تواند نقطه آغاز گسترش مناسبات ایران با کشورهای آسیای میانه تلقی شود.
نظر شما