به گزارش خبرنگار ایمنا، منصور براتی اظهار کرد: سالانه حدود هفت میلیون نفر از جمعیت جهان به صورت مستقیم و غیرمستقیم براثر مصرف سیگار جان خود را از دست می‌دهند. از این تعداد حدود پنج میلیون و ۸۰۰ هزار نفر افرادی هستند که خود به صورت مداوم تنباکو مصرف می‌کنند و حدود یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر نیز افرادی هستند که در معرض دود سیگار بوده و براثر آن دچار آسیب‌های سلامتی می‌شوند.
وی افزود: نخستین بار در سال ۱۹۸۷ «مجمع جهانی بهداشت» به عنوان بخشی از سازمان بهداشت جهانی خواستار نامگذاری هفتم آوریل به عنوان روز جهانی «بدون سیگار» شد. هدف این پیشنهاد، ترغیب مصرف‌کنندگان دخانیات در سراسر جهان به پرهیز از مصرف، تنها به مدت ۲۴ ساعت بود. در واقع برداشت اولیه آن بود که نامگذاری این روز در تقویم جهانی و اجرای اقداماتی در این روز، گروهی از افراد که قصد ترک سیگار دارند را مصمم‌تر کند. یک سال بعد مجمع جهانی بهداشت با توسعه پیشنهاد قبلی خود خواستار نامگذاری سی‌ویکم مه به عنوان روز جهانی «بدون دخانیات» شد.
معاون پژوهشی مؤسسه کادراس با اشاره به اینکه طبق آمار سازمان بهداشت جهانی تاکنون ۶۰۰ میلیون اصله درخت برای تولید سیگار در سراسر جهان قطع شده است، ادامه داد: مصرف سیگار در سطح جهان تاکنون باعث انتشار ۸۴ میلیون تن گاز دی‌اکسیدکربن در هوا شده و در گرمایش زمین تأثیر بسزایی داشته و دارد. از سوی دیگر تاکنون ۲۲ میلیارد لیتر آب در سراسر جهان صرف فرایند تولید سیگار شده است.
تلاش برای محدود ساختن صنایع دخانی از سال ۲۰۰۸
وی تصریح کرد: از سال ۲۰۰۸ سازمان بهداشت جهانی تلاش‌هایی را در جهت محدود ساختن صنایع دخانی آغاز کرده است؛ به طوری که در این سال از قواعد محدودکننده‌ای برای تبلیغ دخانیات اعمال شد تا از این طریق افراد جدید کمتر به مصرف سیگار ترغیب شوند.
براتی مهم‌ترین شعار روز جهانی بدون دخانیات در سال ۲۰۱۵ را یافتن راهکارهایی برای پایان دادن به تجارت غیرقانونی دخانیات اعلام و اضافه کرد: در سال ۲۰۱۶ نیز سازمان بهداشت جهانی رسماً دولت‌های عضو را مکلف به ساده‌سازی طرح بسته‌های سیگار کرد. شعار سال ۲۰۱۷ هم برجسته ساختن تهدیدات صنعت دخانیات برای توسعه پایدار، سلامت و رفاه اقتصادی کشورهای جهان بود.
وی گفت: در سال‌های ۲۰۱۸ تا ۲۰۱۹ سازمان بهداشت جهانی دوباره به برجسته‌سازی تهدیدات بالقوه مصرف تنباکو برای سلامت قلب و ریه اشاره کرد اما در سال ۲۰۲۰ دیگر بار بررسی تاکتیک‌هایی که صنایع تولید محصولات دخانی برای جذب نسل جوان به کار می‌گیرند در دستور کار قرار گرفت. شعار سال ۲۰۲۱ میلادی مبنی بر «تعهد به ترک سیگار» و «دخانیات؛ تهدیدی علیه محیط‌زیست ما» به عنوان شعار سال ۲۰۲۲ برگزیده شده است.
تنباکو نخستین ماده‌ای که جوانان به مصرف آن روی می‌آورند
معاون پژوهشی مؤسسه کادراس با اشاره به مصرف دخانیات میان نوجوانان، اظهار کرد: تنباکو معمولاً نخستین ماده‌ای است که جوانان به مصرف آن روی می‌آورند، به طوری که طبق آمار سازمان ملل متحد از هر چهار دانش‌آموز ۱۳ تا ۱۵ ساله یک نفر در جهان تجربه مصرف سیگار را داشته و حتی اولین مصرف را پیش از ۱۰ سالگی انجام داده است.
وی افزود: در این زمینه نیز همچنان شاهد شکاف جنسیتی در سراسر جهان هستیم؛ پسران نسبت به دختران گرایش بیشتری به مصرف تنباکو دارند. البته این امر در مورد قاره آمریکا و اروپا صادق نیست و در این دو قاره میزان مصرف تنباکو میان پسران و دختران تقریباً برابر است.
تغییر روند مصرف تنباکو در اروپا
براتی ادامه داد: از هر ۱۰ دختر ۱۳ تا ۱۵ ساله در جهان یک نفر تنباکو مصرف می‌کند، این نرخ برای پسران در سطح جهان به یک نفر از هر هفت نفر می‌رسد. قاره اروپا بیشترین میزان مصرف تنباکو میان نوجوانان را به خود اختصاص داده و آسیا و آفریقا در قعر این جدول قرار دارند اما این روند درحال تغییر کردن است، زیرا میزان مصرف تنباکو در کشورهای اروپایی روبه کاهش است.
وی تصریح کرد: از سوی دیگر امروزه میزان مصرف دخانیات نیز در گروه‌های کم‌درآمد، بیشتر از گروه‌های پردرآمد است. این امر باعث می‌شود نابرابری در برخورداری از امکانات بهداشتی نیز تشدید شود. در برخی از مناطق تفاوت‌های اساسی در میزان مصرف تنباکو بین کشورها وجود دارد؛ برای مثال، درصد جوانان ۱۳ تا ۱۵ ساله که در ۳۰ روز گذشته در خاورمیانه مصرف دخانیات را گزارش کرده‌اند، از ۳.۳ درصد در عمان تا ۶۰ درصد در لبنان متغیر است.
چالش‌های جهانی محدودسازی مصرف تنباکو
معاون پژوهشی مؤسسه کادراس در ادامه با اشاره به چالش‌های امروز محدودسازی مصرف تنباکو در سطح جهان، اضافه کرد: امروزه اقدامات سازمان بهداشت جهانی و دیگر بازیگران فعال دولتی و غیر دولتی برای محدود کردن مصرف محصولات دخانی، با چالش‌های مهمی نیز روبه‌رو است. اولین مانع، صنایع تولید این محصولات دخانی هستند. طبیعی است که گردانندگان این صنایع در برابر سیاست‌های محدودساز تولید محصولات دخانی (از جمله افزایش میزان مالیات آن) و نیز محدودسازی مصرف (برگزاری کمپین‌ها، تولیدات رسانه‌ای مختلف) واکنش نشان دهند. به طور مشخص این صنایع اقدام به استفاده از ابزارهای مختلف در کشورهای مختلف می‌کنند.
وی گفت: یکی از مهم‌ترین ابزارها در کشورهای مختلف شکل دادن به محافل لابی‌گری برای ارتباط‌گیری و تحت تأثیر قرار دادن سیاست‌مداران درون دولت‌ها و پارلمان‌ها در سراسر جهان است تا از این طریق، از تصویب قوانین محدودکننده جلوگیری کرده و همچنین عرصه عمل خود را فراخ‌تر کنند؛ یکی از مهم‌ترین مثال‌های این امر، لابی صنایع سیگار در ایالات متحده است که با حزب دموکرات در این کشور ارتباطی تاریخی و دیرینه داشته است. با توجه به اینکه از سال ۲۰۲۰ حزب دموکرات کاخ سفید را در اختیار گرفته و بر کنگره نیز تسلط دارد، می‌توان انتظار داشت که سیاست‌های این دولت همسو با منافع لابی سیگار باشد.
براتی خاطرنشان کرد: از سوی دیگر در سال‌های پس از جنگ جهانی دوم، مصرف تنباکو و صد البته دیگر انواع موادمخدر در بسیاری از کشورها، رفته‌رفته به یکی از مصادیق «آزادی فردی» مبدل شده است. با گسترش یافتن این برداشت در جوامع مختلف، حتی برخی از احزاب سیاسی نیز از آن حمایت کرده‌اند و حتی مناظره‌های علمی درباره آن از جنبه‌های حقوقی، سلامت و اقتصادی برگزار شده است. به طور کلی مکتب فکری «لیبرتارینیسم» (هواداری از اصالت اختیار انسان در همه امور) امروزه اصلی‌ترین هوادار جلوگیری از مداخله دولت‌ها در زمینه مصرف سیگار به حساب می‌آید و احزاب، شخصیت‌ها و گروه‌هایی که تا حدی از این مکتب وام گرفته‌اند نیز ایده‌های مشابهی را مطرح می‌کنند. معمولاً احزاب و شخصیت‌های چپ‌گرا نیز مصرف کردن یا نکردن این دست محصولات را مصداقی از انتخاب فردی می‌دانند.
استعمال دخانیات شایع‌ترین عوامل مرگ‌ومیر در جهان
به گزارش ایمنا، یکی از مشکلات عمده بهداشت امروز گسترش استعمال دخانیات در جامعه است که به عنوان یکی از شایع‌ترین عوامل مرگ‌ومیر در جهان شناخته شده؛ چراکه مصرف این مواد عامل ۲۵ بیماری کشنده ازجمله سرطان‌ها و بیماری‌های قلبی و عروقی و غیره است و انتظار می‌رود در سال‌های آینده بزرگ‌ترین و بیشترین عامل مرگ‌ومیر و کاهش طول عمر باشد.
در صورت ادامه روند روبه بالای مصرف دخانیات در جهان طی ۲۰ سال آینده سالیانه ۱۰ میلیون مرگ ناشی از بیماری‌های مرتبط با استعمال دخانیات بروز می‌کند که بیش از ۷۰ درصد این مرگ‌ها در کشورهای درحال توسعه از جمله ایران اتفاق می‌افتد. طی سال‌های اخیر مصرف انواع مختلف مواد دخانی مانند قلیان به طور گسترده در جامعه شایع شده است که نقش خاصی را در ورود جوانان و نوجوانان در عرصه استعمال دخانیات ایفا می‌کند.
نظر شما