به گزارش ایمنا و به نقل از سازمان حفاظت محیط‌زیست، در پی دستور رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست مبنی بر بررسی علت تلف شدن پلنگ قائم‌شهر، اداره کل محیط‌زیست استان مازندران در نامه‌ای با هدف تنویر افکار عمومی جزئیات حضور پلنگ و نحوه تلف شدن این حیوان را تشریح کرد.
«عطاالله کاویان» سرپرست اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان مازندران در این نامه درباره دلایل وقوع، اقدامات صورت گرفته و تخلفات احتمالی در موضوع تلف شدن یک قلاده پلنگ در شهرستان قائم‌شهر، نوشته است: حدود ساعت ۵:۳۰ صبح پنجم اردیبهشت ماه، ورود یک قلاده پلنگ به ساختمان بانک صادرات خیابان ساری شهرستان قائم‌شهر مشاهده و مراتب ابتدا به آتش‌نشانی و سپس به محیط‌زیست قائم‌شهر و عوامل انتظامی و فرمانداری اطلاع‌رسانی شد، پس از کسب اطلاع از حضور پلنگ در داخل شهر و سکونت‌گاه انسانی، هماهنگی‌های اولیه برای ایجاد امنیت و کنترل تردد مردم به عمل آمد و مأموران محیط‌زیست و نیروی انتظامی، آتش‌نشانی و هلال‌احمر در محل مستقر و منطقه تا شعاع ۱۰۰ متر مهار شد اما ممنوعیت تردد برقرار نشد.
در نامه محیط‌زیست مازندران آمده است: پس از اندک زمانی، تجمعات مردمی در محل حضور پلنگ زیاد شد و با ازدیاد رفت و آمد مردم، این حیوان دچار استرس شد و حوالی ساعت ٧ صبح از ساختمان بانک صادرات به داخل خیابان متواری شد و متأسفانه مردم و خودروها نیز به همراه آن حرکت کردند. پلنگ در حین فرار یک نفر از پرسنل نیروی انتظامی را از ناحیه کتف زخمی کرد. در پی آن، مأموران انتظامی و محیط‌زیست اقدام به تعقیب پلنگ برای بیرون راندن و فرصت فرار آن از شهر کردند که در این حین پلنگ پس از طی مسافتی وارد یکی از خیابان‌ها شده و درون کوچه بن‌بست، وارد حیاط یک خانه مسکونی شد. در این مرحله به دلیل همزمانی با شروع فعالیت روزانه مردم و مدارس، گشت‌زنی خانه به خانه برای یافتن پلنگ توسط مأمورین نیروی انتظامی و محیط‌زیست به مدت یک ساعت انجام شد.
کاویان در این گزارش نوشته است: پلنگ به یکباره در حیاط یکی از اهالی منطقه به مأمور نیروی انتظامی که مشغول شناسایی بود، حمله و او را از ناحیه پشت دچار جراحات کرد. در این هنگام با سروصدا و فریاد استمدادخواهی فردی که مورد حمله پلنگ قرار گرفت و همزمان شنیدن صدای غرش، رئیس اداره حفاظت محیط‌زیست قائم‌شهر که در جست‌وجوی پلنگ در محل حضور داشت، متوجه می‌شود که پلنگ در پی سروصدای مأمور زخمی، نام برده را رها و به کوچه مجاور، به سمت یکی دیگر از مأموران انتظامی حرکت کرد. در این زمان همکار محیط‌زیست برای دور کردن پلنگ، ابتدا اقدام به تیراندازی هوایی کرد، اما با توجه به بن‌بست بودن کوچه، پلنگ به سمت وی یورش و خیز برداشت و آماده حمله به وی بود که در این لحظه و در فاصله حدود ۱.۵ تا دو متری اقدام به شلیک به سمت پلنگ کرد. با این کار، پلنگ زخمی شد و مجدد به حیاط خانه‌ای در انتهای کوچه رفت. با توجه به زخمی بودن پلنگ، تا رسیدن ادوات بیهوشی محدوده تحت نظارت کامل بود و سپس با دارت و بیهوشی ضعیف، حیوان زنده‌گیری و سریعاً به پناهگاه حیات وحش «سمسکنده» در ساری منتقل شد؛ اما با توجه به جراحات وارده و خونریزی، تلف شد. متعاقب این اتفاق، کالبدگشایی و نمونه‌برداری برای آزمایش بیماری هاری نیز صورت گرفت.
سرپرست اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان مازندران در بخشی دیگری از این گزارش در خصوص انتقاد وارده مبنی بر کندی و تعلل در برنامه زنده‌گیری و انتقال ادوات مورد نیاز نوشته است: با توجه به نداشتن دام‌پزشک همکار و مقیم در استان، با یک نفر از دام‌پزشکان مجرب که سابقه همکاری ۱۵ ساله با این اداره کل و سازمان حفاظت محیط‌زیست دارد، قراردادی جهت اخذ خدمات در مواقع ضروری وجود دارد که در روز واقعه با نام برده در ساعات ابتدایی اطلاع از حادثه تماس برقرار و با توجه به عدم‌پاسخ‌گویی با مراجعه حضوری به منزل وی در شهر ساری مشخص شد که نام برده بنا به هماهنگی با دفاتر تخصصی سازمان، برای پیگیری پروژه یوزپلنگ در منطقه توران سمنان حضور داشته است.
چگونگی ورود پلنگ به محدوده مسکونی و اینکه مبدأ پلنگ از طبیعت بوده یا از نمونه‌های تحت نگهداری قاچاق نزد افراد، بررسی اولیه شامل بازدید از مکان مظنون به نگهداری غیرمجاز حیوانات که در فضای مجازی بازتاب داشت و کنترل دوربین‌های مداربسته یک ماه اخیر مکان مذکور با اخذ نظر مقام قضائی انجام شد که برای این محل طی اقدامات تشریح شده شواهدی به دست نیامد.
کاویان تصریح کرده است: با توجه به در دسترس نبودن نام برده با فرد دیگری که توانایی و تجربه لازم برای این فعالیت را دارا بوده و ساکن یکی از روستاهای شهرستان نور است، هماهنگی صورت گرفت و نام برده به دلیل بعد مسافت حدود ساعت ٩ به منطقه اعزام شد، اما قبل از رسیدن وی به محل واقعه، پلنگ از محل اولیه متواری و وقایع پیش گفته یعنی ورود به منازل مسکونی افراد و حمله به دو نفر از مأموران انتظامی و نهایتاً شلیک به حیوان صورت گرفته بود.
سرپرست اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان مازندران با اشاره به اینکه در صورت عدم مداخله و تیراندازی از سوی مأمور محیط‌زیست، بنا به تجمع بسیار زیاد مردم، احتمال بروز فاجعه جدی به افراد وجود داشته، تصریح کرده است: نکته دیگر که درباره زنده‌گیری حیوانات وحشی و گوشت‌خواران بزرگ جثه که وارد محیط شهری و سکونت‌گاه‌های انسانی شده و تجمعات مردمی نیز وجود دارد، لازم است، حیوان پس از دارت شدن تا حداقل زمان لازم برای القا بیهوشی ١٠ تا ١٥ دقیقه کمترین تحرک را داشته باشد؛ عامل جابجایی و حرکت حیوان که با انقباضات عضلانی همراه است، موجب می‌شود یا دارت به بدن حیوان خوب وارد نشود یا باعث برگشت خون به سرنگ و عدم تزریق و بیهوشی کامل حیوان شده و در فرصت القای بیهوشی قطعاً بروز رفتار تهاجمی پلنگ وجود خواهد داشت.
در ادامه این گزارش آمده است: معمولاً بیهوشی از طریق دارت کردن سرنگ حاوی ماده بیهوش کننده برای شرایطی که حیوان در اسارت بوده یا گرفتار در تله و بی‌حرکت است کاربرد دارد و در شرایط این‌چنینی لازم بود با تخلیه کامل محل حضور پلنگ، راه فراری برای آن اندیشیده شود که در واقعه اخیر، متأسفانه به دلیل تجمعات مردمی به‌رغم تلاش‌های زیادی که توسط همه عوامل حاضر در محل واقعه انجام شد؛ این فرصت فراهم نشد و پلنگ نیز به جای حرکت در مسیری مستقیم که به اراضی کشاورزی منتهی می‌شد، در فاصله حدود ۱۰۰ متری به کوچه‌ای بن بست و حیاط مسکونی منازل مردم تغییر مسیر داده و بروز رفتار عصبی و استرس به پلنگ و حمله به افراد در نهایت مأمور محیط‌زیست علی‌رغم شلیک تیر هوایی و در وضعیتی که پلنگ در فاصله کمتر از دو متری بوده چاره‌ای جز حفظ جان خویش و جمعیت حاضر در صحنه و شلیک به پلنگ در آن لحظه پر استرس نداشته است.
کاویان در ادامه توضیحات خود آورده است: چگونگی ورود پلنگ به محدوده مسکونی و اینکه مبدأ پلنگ از طبیعت بوده یا از نمونه‌های تحت نگهداری قاچاق نزد افراد، بررسی اولیه شامل بازدید از مکان مظنون به نگهداری غیر مجاز حیوانات که در فضای مجازی بازتاب داشت و کنترل دوربین‌های مدار بسته یک ماه اخیر مکان مذکور با اخذ نظر مقام قضائی انجام شد که برای این محل طی اقدامات تشریح شده شواهدی به دست نیامد.
سامانه ۱۵۴۰ ارتباطات تلفنی دریافت شکایات و گزارش مردمی در حوزه محیط‌زیست به صورت شبانه‌روزی در ادارات حفاظت محیط‌زیست در سراسر کشور فعال است و هموطنان می‌توانند با ثبت گزارشات خود درمورد مشاهده حیات وحش در داخل روستاها و شهرها، دیدن حیوانات وحشی مصدوم، شکار غیرمجاز، خریدوفروش و قاچاق حیات‌وحش و تخریب و آلودگی محیط‌زیست نقش بسزایی در حفظ و نگهداری محیط‌زیست ایفا کنند.
نظر شما