به گزارش خبرنگار ایمنا، «نوشین محمدحسینی» با اشاره به شروع فصل بهار و مساعد شدن شرایط رشد قارچ‌های خودرو، اظهار کرد: با شروع فصل بهار و بروز شرایط مساعد در رشد قارچ‌های خودرو، همه ساله در ابتدای سال با موجی از مسمومیت‌های اتفاقی ناشی از مصرف خوراکی قارچ‌های خودرو و سمی روبه‌رو هستیم.
وی با استناد به آمار به دست آمده از دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور، افزود: در بسیاری موارد، شناسایی قارچ سمی از طریق ظاهر آن میسر نیست و نیازمند تخصص لازم است؛ از سال ۱۳۹۷ تا نیمه نخست سال ۱۴۰۰، بیش از پنج هزار مورد مسمومیت مراجعه شده به بیمارستان را در این زمینه شاهد بوده‌ایم که اغلب این موارد در استان‌های آذربایجان‌غربی، لرستان، کرمانشاه، کردستان، زنجان، گلستان و شهرکرد رخ داده است.
مدیرکل دفتر نظارت و پایش مصرف فرآورده‌های سلامت‌محور سازمان غذا و دارو، تعداد بالای قربانیان را نشان‌دهنده شایع بودن این مسمومیت در کشور دانست و گفت: مصرف خوراکی قارچ‌های خودرو و سمی، منجر به فوت، نارسایی کبد و بستری شدن بسیاری از هموطنان‌مان شده و بیشترین مسمومیت در سال ۱۳۹۹ مربوط به بجنورد (خراسان‌شمالی)، تهران، شهرکرد، گلستان و آذربایجان‌غربی (ارومیه) و بیشترین مسمومیت در نیمه نخست سال ۱۴۰۰ مربوط به شهرهای بجنورد (خراسان‌شمالی)، تهران، شهرکرد، لرستان و گلستان بود.
مصرف قارچ‌های بومی و کنار تنه درختان ممنوع
وی از ثبت مجموعاً پنج هزار و ۱۷۵ مورد مسمومیت ناشی از مصرف قارچ‌های خودرو در پنج سال اخیر و بین هم‌وطنانی که در مناطق غربی، کوهستانی یا مرطوب کشور زندگی می‌کنند، خبر داد و خاطرنشان کرد: این موارد با آموزش عمومی و اطلاع‌رسانی و ارائه هشدار به‌موقع، قابل پیشگیری خواهد بود و مردم باید به رعایت برخی نکات توجه کنند تا از بروز مسمومیت و مرگ ناشی از مصرف قارچ‌های سمی، پیشگیری شود.
محمدحسینی اظهار کرد: از مصرف قارچ‌های خودرو مخصوصاً قارچ‌هایی که در کنار تنه درختان، به ویژه درختان خشک شده می‌رویند یا قارچ‌های جمع‌آوری شده توسط افراد بومی، خودداری کنید؛ برای حفظ سلامت خود و خانواده‌تان تنها قارچ‌هایی را که توسط مراکز مجاز و در بسته‌بندی‌های دارای مجوز هستند، خریداری کنید. همچنین شناسایی انواع خوراکی قارچ از انواع سمی تنها بر اساس خصوصیات ظاهری مانند شکل، رنگ، بو، قوام و مزه کار دشواری است که تنها باید از سوی متخصصان و کارشناسان مجرب قارچ‌شناسی و گیاه‌شناسی انجام شود؛ بنابراین به توصیه‌های برخی از افراد در تشخیص انواع سمی از انواع خوراکی قارچ توجه نکنید، همین طور مصرف قارچ‌ها توسط پرندگان و سایر جانوران اهلی و وحشی، نشان‌دهنده غیرسمی بودن قارچ برای انسان نیست.
وی برخی از روش‌ها و معیارهای سنتی مانند تغییر رنگ قاشق نقره در اثر تماس با قارچ، یا وجود حشرات در اطراف قارچ و محل رویش قارچ را معیار علمی و درستی برای تشخیص سمی نبودن قارچ در همه موارد ندانست و تصریح کرد: برخی از سموم موجود در قارچ‌های سمی، مقاوم به گرما است و فرآیندهای آماده‌سازی غذا مانند کباب کردن، آب پز کردن، سرخ کردن، بخار پز کردن قادر به تخریب کامل مواد سمی موجود در آن نیست.
از نارسایی‌های حاد کبدی تا مرگ افراد
مدیرکل دفتر نظارت و پایش مصرف فراورده‌های سلامت محور سازمان غذا و دارو افزود: در صورت بروز علائم و نشانه‌های گوارشی شامل تهوع، استفراغ و اسهال به صورت تأخیری پنج تا ۱۲ ساعت پس از مصرف خوراکی قارچ‌های خودرو، هر چه سریع‌تر بیمار را به مرکز درمانی تخصصی مسمومیت‌ها منتقل کنید؛ در مواردی که علائم گوارشی به صورت تأخیری با فاصله بیش از شش ساعت از مصرف قارچ خودرو، رخ دهد این دسته از قارچ‌ها سمیت به مراتب بیشتری دارند و در سال‌های گذشته منجر به نارسایی حاد کبدی و مرگ تعدادی از هم‌وطنان شده‌اند.
محمدحسینی، انتقال سریع بیمار مسموم به یک مرکز درمانی تخصصی مسمومیت‌ها را عاملی مهم در درمان موفقیت‌آمیز بیمار دانست و گفت: هرگونه تأخیر در این زمینه، باعث افزایش احتمال شکست درمان و حتی مرگ بیمار می‌شود؛ بنابراین با مشاهده علائم و نشانه‌های بالینی اولیه به ویژه از نوع تأخیری در فردی با سابقه مصرف خوراکی قارچ خودرو، از هرگونه خوددرمانی و درمان علامتی پرهیز کرده، بیمار را در اسرع وقت به بیمارستان منتقل کنید و در صورت امکان، نمونه باقی‌مانده قارچ مصرف شده توسط بیمار را برای شناسایی کادر پزشکی در بیمارستان به همراه داشته باشید.
به گزارش ایمنا، از میان بیش از پنج گونه قارچ، تنها حدود ۱۰۰ گونه آن برای انسان سمی به شمار می‌آید. هرچند مسمومیت ناشی از مصرف قارچ‌های سمی در انسان جزو مسمومیت‌های شایع در جهان نیست، اما به دلیل بالا بودن نسبی میزان مرگ‌ومیر در برخی از انواع این نوع مسمومیت‌ها، اطلاع‌رسانی مناسب و علمی و آگاهی از راهکارهای پیشگیری از بروز این نوع مسمومیت‌ها، به‌ویژه جهت عموم جامعه، بسیار مهم است.
بیشتر موارد مسمومیت‌های گزارش‌شده با قارچ‌های سمی به علت مصرف خوراکی تصادفی گونه‌های سمی قارچ به‌جای گونه‌های خوراکی آن است و در افرادی که در فصول رویش قارچ‌ها (بیشتر اوایل فصل بهار و پاییز) نسبت به جمع‌آوری گونه‌های سمی قارچ به گمان خوراکی بودن آن‌ها اقدام می‌کنند، گزارش می‌شود. مسمومیت براثر مصرف قارچ‌های سمی دارای طیف گسترده‌ای از علائم و نشانه‌های بالینی است که شامل اختلالات گوارشی مانند تهوع، استفراغ، اسهال، دردهای شکمی، زردی چشم، یرقان)، از لحاظ اختلالات متابولیک شامل کاهش قند خون، اختلالات هورمون‌های تیروئیدی و اختلالات عصبی منجر به تشنج، بی‌قراری، توهم و اختلالات کلیوی می‌شود.
نظر شما