به گزارش خبرنگار ایمنا، مجلس شورای اسلامی در بیست‌وسوم فروردین‌ماه سال ۱۳۶۰ به منظور گسترش و پیشرفت خدمات درمانی و بهداشتی دهان و دندان در مناطق محروم کشور و روستاها، قانونی با عنوان «طرح تربیت بهداشت‌کاران دهان و دندان» تصویب کرد. در این قانون، مجلس، وزارت بهداشت را موظف کرد که داوطلبانی برای تربیت در این دوره، جذب کند و پس از ارائه آموزش‌های لازم، با مدرک فوق‌دیپلم، آنان را در مناطق محروم به خدمت بگیرد تا از این طریق، ضمن ارائه خدمات اولیه، از شیوع بیماری‌های دهان و دندان جلوگیری شود و اصل پیشگیری نیز موردنظر قرار گیرد. هیئت وزیران در تاریخ اول دی‌ماه ۶۲، بنا به پیشنهاد جامعه اسلامی دندان‌پزشکان ایران، روز بیست‌وسوم فروردین ماه هر سال را که مصادف با تاریخ تصویب این طرح بود، به عنوان «روز دندان‌پزشک» نام‌گذاری کرد و مصوبه آن به امضای نخست‌وزیر وقت رسید.
رفتن به دندانپزشکی هرگز به اندازه دو سال گذشته، چالش‌برانگیز نبوده است. به دلیل ویروس کرونا و شیوه انتقال آن، بیماران به منبع اصلی عفونت دندان‌پزشکان تبدیل شدند؛ چراکه دهان و گلو بهترین مکان برای تکثیر و انتقال ویروس است و این بزرگ‌ترین چالش دندان‌پزشکان در سال‌های همه‌گیری کرونا بوده و است؛ زیرا هم دندان‌پزشکان و هم بیماران در معرض مستقیم ویروس کرونا قرار می‌گیرند. البته این چالش، تنها مختص دندان‌پزشکان نبود؛ بلکه تمام حرفه‌ها با ویروس درگیر بودند.
دندانپزشکی، حرفه لوکس و پول‌سازی نیست
ماندانا دهقان، دندان‌پزشک در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، اظهار می‌کند: یکی از مشکلات حوزه دندانپزشکی کشور، آگاهی نداشتن مردم نسبت به سلامت دهان و دندان است. همین امر باعث شده بسیاری از مردم به خاطر این اطلاعات نادرستی که از فضای مجازی و رسانه‌های زرد دریافت می‌کنند، از خدمات دندانپزشکی که برای سلامت دهان و دندان آن‌ها ضروری است، سر باز زنند. به‌عنوان نمونه جرم‌گیری یکی از مهم‌ترین درمان‌هایی است که نقش پیشگیری در حوزه سلامت دهان و دندان دارد و باعث جلوگیری از پوسیدگی دندان می‌شود؛ ولی ازآنجاکه به اشتباه در اذهان عمومی عنوان شده که مینای دندان را از بین می‌برد، بسیاری از انجام آن امتناع می‌کنند.
وی با بیان اینکه به‌واسطه اطلاعات اشتباه در حوزه دهان و دندان، عموم افراد جامعه نسبت به دندان‌پزشک و درمان آنان بی‌اعتماد شده‌اند، می‌افزاید: به دلیل بالا رفتن نرخ ارز، بسیاری از مواد دندانپزشکی از برندهای مطرح که امتحان خود را برای درمان به‌خوبی پس داده‌اند، هم‌اکنون در کشور موجود نیست یا قیمت نجومی پیداکرده است.
این دندان‌پزشک تصریح می‌کند: نرخ مواد برای درمان دندان با روند صعودی روبه‌رو است؛ همین موضوع، موجب شده که هزینه‌های دندانپزشکی بالا برود و افراد کمتری به دلیل بالا رفتن هزینه‌ها از درمان منصرف شوند یا به دندان‌پزشکانی روی آورند که هزینه کمتری برای استفاده مواد از آن‌ها دریافت می‌کنند. شاید در نگاه نخست، مواد دندان با هم فرقی نداشته باشد، ولی این‌طور نیست؛ اختلاف قیمت مواد بسته به جنس، مواد اولیه و اصل بودن آن دارد و برخی دندان‌پزشکان از مواد تقلبی و بی‌کیفیت استفاده می‌کنند که همین موضوع، دلیل پایین بودن نرخ برخی دندان‌پزشکان است.
دهقان با بیان اینکه دندانپزشکی حرفه لوکس و پول‌سازی نیست، خاطرنشان می‌کند: افرادی که قبل از ۱۰ تا ۲۰ سال پیش در این حرفه فعالیت می‌کردند، شاید از رفاه قابل‌توجهی برخوردار بودند، اما در حال حاضر بسیاری از دندان‌پزشکان امکان مالی لازم برای تأسیس مطب را ندارند، چه برسد به اینکه بتوانند به‌واسطه فعالیت در این شغل از سطح رفاهی بالایی برخوردار باشند.
دندان‌پزشکان بیشترین استرس کاری را تجربه می‌کنند
وی تصریح می‌کند: دندانپزشکی برخلاف ظاهرش که افراد جامعه فکر می‌کنند شغل لوکسی است، شغلی سراسر استرس با سختی‌های فیزیکی است. دندانپزشکی نسبت به سایر حوزه‌های پزشکی، بیشترین درگیری و فشار فیزیکی سر و گردن را دارد و از طرفی، نتیجه درمان در دندانپزشکی، اغلب اوقات توسط دندان‌پزشک قابل‌کنترل نیست؛ همین امر باعث می‌شود، استرس بیشتری به دندان‌پزشک وارد شود و به خاطر استرس زیادی که در شغل دندانپزشکی وجود دارد، سلامت روان بسیاری از دندان‌پزشکان در معرض تهدید قرار می‌گیرد.
۵۷ درصد افزایش خدمت پرسنلی؛ چالش جدید و مهم دندان‌پزشکان
شهریار اسلامی‌تبار، دندان‌پزشک عمومی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، اظهار می‌کند: مهم‌ترین مشکلاتی که از سال جاری برای دندان‌پزشکان شروع شده، بحث ۵۷ درصد افزایش خدمت پرسنلی است؛ بدین معنا که بیش از صددرصد تغییر در حوزه دندانپزشکی صورت می‌گیرد و به همین نسبت، کالاهایی که تولید می‌شود و خدمتی که عرضه خواهد شد، افزایش قیمت خواهد داشت.
وی ادامه می‌دهد: افزایش قیمت مواد و تجهیزات پزشکی در سال‌های اخیر، یکی دیگر از مشکلات جدی حوزه دندانپزشکی است؛ زیرا بسیاری از این مواد و تجهیزات از خارج از کشور وارد می‌شود و قیمت فروش آن بسته به نرخ ارز است، حتی بسیاری از کالاها و مواد دندانپزشکی به‌صورت قاچاق وارد کشور می‌شود که همین موضوع، موجب می‌شود که کالاهای تقلبی و بی‌کیفیت در بازار کشور افزایش یابد. اگر کالا و مواد دندانپزشکی، اصل و باکیفیت باشد، باعث افزایش نرخ تعرفه‌های دندانپزشکی و محروم شدن بسیاری از اقشار جامعه برای دریافت این خدمات خواهد شد.
تأثیر کرونا بر دندانپزشکی و ناعادلانه بودن نرخ مالیات برای دندان‌پزشکان
این دندان‌پزشک تصریح می‌کند: در نظر گرفتن نرخ مالیات برای دندان‌پزشکان، یکی دیگر از مشکلات این حوزه است که موجب می‌شود بسیاری از دندان‌پزشکان با مشکلات اقتصادی روبه‌رو شوند و نرخ و تعرفه خدمات خود را افزایش دهند.
وی با اشاره به تأثیر منفی کرونا در حرفه دندانپزشکی می‌افزاید: شیوع کرونا در کشور باعث شد تعرفه خدمات دندانپزشکی در کشور افزایش یابد و این افزایش قیمت، بدین خاطر بود که دندان‌پزشکان بیش از هر صنف پزشکی دیگری، باید پروتکل‌های بهداشتی و فاصله‌گذاری اجتماعی را در روند درمان بیمار رعایت می‌کردند. علاوه بر آن شیوع کرونا باعث کاهش مراجعان شد که همین امر، تعطیلی بسیاری از مراکز دندانپزشکی در کشور را به همراه داشت.
اسلامی‌تبار ادامه می‌دهد: هر قدر که مردم نسبت به تحصیل فرزندان خود در رشته دندانپزشکی عطش داشته باشند، ظرفیت رشته دندانپزشکی مشخص است و هر فردی با هر سطح سوادی نمی‌تواند در کنکور رشته دندانپزشکی قبول شود؛ به همین خاطر نگرانی از تحصیل افراد کم‌سواد در رشته دندانپزشکی در داخل کشور نداریم؛ بلکه مشکل اصلی تحصیل برخی افراد در دانشگاه‌های کشورهای منطقه است که با هر سطح سوادی با پرداخت مبلغ گزاف در رشته دندانپزشکی شرکت می‌کنند.
رویارویی حوزه دندانپزشکی با کمبود مراجعان و بهای بالای تعرفه‌ها
این دندان‌پزشک تصریح می‌کند: بالا بودن تعداد دندان‌پزشکان در کشور، قطعاً تأثیر منفی به همراه دارد؛ زیرا حوزه دندانپزشکی کشور با کمبود مراجعه‌کنندگان و بهای بالای تعرفه‌ها روبه‌رو است. وقتی تعداد دندان‌پزشکان بالا باشد، قطعاً مراجعه‌کنندگان هر دندان‌پزشک کاهش پیدا می‌کند؛ درنتیجه برخی دندان‌پزشکان مجبور می‌شوند برای کسب درآمد بیشتر، کار اضافی روی دندان بیمار انجام دهند؛ در صورتی که بیمار نیاز به این خدمات ندارد.
اسلامی‌تبار می‌گوید: بالا رفتن نجومی تجهیزات دندانپزشکی، باعث شده بسیاری از دندان‌پزشکان نتوانند مطب خصوصی ایجاد کنند؛ به‌عنوان‌مثال طی یک دهه اخیر، قیمت یک یونیت دندانپزشکی کمتر از ۱۰ میلیون بود، ولی هم‌اکنون قیمت آن به بالای ۴۰۰ میلیون تومان رسیده است! علاوه بر آن، اجاره مکان برای مطب نیز در سال‌های اخیر، بالا رفته است؛ به همین دلیل بسیاری از دندان‌پزشکان بااستعداد کشور به دلیل گرانی‌ها از دارا بودن مطب بی‌بهره هستند.
حمایتی برای دریافت تسهیلات وام دندان‌پزشکان نیست
وی ادامه می‌دهد: حمایتی برای ارائه تسهیلات جهت خرید تجهیزات و ایجاد مطب به دندان‌پزشکان از سوی دستگاه متولی صورت نمی‌گیرد و دندان‌پزشکان برای دریافت تسهیلات و وام از بانک‌ها، همانند افراد عادی جامعه هستند و هیچ بسته و وام حمایتی برای آن‌ها از سوی متولیان امر در نظر گرفته نشده است.
این دندان‌پزشک می‌افزاید: تحریم‌ها ارتباط مستقیمی بر توقف فروش تجهیزات و مواد دندانپزشکی نداشته؛ بیشترین تأثیر منفی که تحریم‌ها در حوزه دندانپزشکی گذاشته در بخش داروها است. خوشبختانه کشور در حوزه تولید تجهیزات دندانپزشکی در جهان مطرح است، در حوزه مواد دندانپزشکی، قیمت آن بسته به نرخ ارز است؛ ولی در حوزه داروهای دندانپزشکی تحریم‌ها باعث مشکل شده و تأمین اجتماعی، بسیاری از این داروها را در لیست بیمه قرار نداده است.
مردم هنوز به تخصص‌های مختلف دندانپزشکی آگاهی ندارند
احسان مؤمنی، متخصص بیماری‌های دهان، فک و صورت و رئیس دانشکده دندانپزشکی اراک در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، اظهار می‌کند: آگاهی نداشتن جامعه نسبت به تخصص‌های دندانپزشکی، یکی از مشکلات عمده این حوزه پزشکی است. متأسفانه مردم هنوز به تخصص‌های مختلف دندانپزشکی آگاهی ندارند؛ به‌عنوان نمونه بسیاری از سرطان‌های دهان به دلیل ناآگاهی مردم، به وقوع می‌پیوندد و تأسف‌بارتر اینکه بیماران اطلاع ندارند برای درمان سرطان دهان، باید به چه پزشکی و با چه تخصصی مراجعه کنند. این در حالی است که درمان سرطان دهان، یکی از حوزه‌های درمانی دندانپزشکی است که به خاطر ناآگاهی مردم، باعث می‌شود که این سرطان تا مرحله پیشرفته پیش برود و زمانی که فرد بیمار مراجعه می‌کند، دیگر کاری از دندان‌پزشک برنمی‌آید.
وی ادامه می‌دهد: این ناآگاهی افراد جامعه در تخصص‌های دندانپزشکی مانند تخصص ترمیمی و زیبایی و تخصص درمان ریشه دندان هم وجود دارد و در مقابل، دندان‌پزشکانی که در این حوزه‌های دندانپزشکی تخصص گرفته‌اند، به دلیل ناآگاهی مردم -که کمبود مراجعه بیمار را به همراه دارد-، متضرر می‌شوند.
رئیس دانشکده دندانپزشکی اراک با اشاره به مشکلات صنفی دندان‌پزشکان کشور، می‌افزاید: یکی از بزرگ‌ترین مشکلات صنفی دندان‌پزشکان این است که اداره مالیات، مالیاتی‌هایی که برای همکاران دندان‌پزشک در نظر می‌گیرد، بیشتر از نرخ انصاف است. دندانپزشکی به خاطر ماهیت رشته‌اش با مواد سرکار دارد و اکثر این مواد دندانپزشکی، وارداتی است و هزینه‌های گزافی را روی دست دندان‌پزشکان می‌گذارد.
مؤمنی تصریح می‌کند: بسیاری از بیماران با خود فکر می‌کنند هزینه‌ای که بابت دندانپزشکی پرداخت می‌کنند، کل هزینه آن مربوط به دندان‌پزشک است؛ در صورتی که بخش اعظم هزینه برای خرید مواد، کارکنان، اجاره مطب و مهم‌تر از همه، پرداخت مالیات‌های سنگین خرج می‌شود؛ به همین خاطر افراد این تصور را دارند که شغل دندانپزشکی، پردرآمد است.
چرا جای دندان‌پزشک در بیمارستان نیست؟
وی با بیان اینکه در اکثر اوقات، رشته دندانپزشکی با رشته پزشکی مقایسه می‌شود، می‌گوید: بسیاری از کارهای رشته پزشکی همچون رشته دندانپزشکی از مواد مصرفی بالایی برای درمان فرد بیمار استفاده نمی‌کنند؛ به همین خاطر موجب می‌شود در بسیاری از موارد در حق رشته دندانپزشکی اجحاف شود.
این متخصص بیماری‌های دهان، فک و صورت ادامه می‌دهد: ضمن اینکه متخصصان دهان و دندان موظف هستند نصف وقت خود را در دانشگاه‌های علوم پزشکی سپری کنند و همین امر باعث شده که نتوانند وقت کافی برای ویزیت و درمان بیماران در مطب داشته باشند.
وی می‌افزاید: علاوه بر اینکه بسیاری از افراد جامعه از تخصص‌های دندانپزشکی اطلاع ندارند، بسیاری از پزشکان و افراد تحصیل‌کرده هم از این تخصص‌ها اطلاع کافی ندارند؛ همین امر باعث می‌شود که در وهله اول بیماری که نیاز به درمان توسط یک متخصص دهان دارند، متضرر شود. ضمن اینکه آگاهی نداشتن جامعه و افراد تحصیل‌کرده باعث شده است که در کشور ما جای دندان‌پزشک در بیمارستان نباشد.
فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌های غیرمعتبر خارج از کشور چالش مهم حوزه دندانپزشکی کشور
مؤمنی تصریح می‌کند: بحران کرونا ضمن اینکه برای دندان‌پزشکان چالش‌هایی ایجاد کرد، باعث ایجاد چالش‌های فراوانی در حوزه آموزش دندانپزشکی شد؛ به‌طوری که به خاطر این تعطیلی‌ها و قرنطینه‌ها، بسیاری از دانشجویان دندانپزشکی نتوانستند ساعت کافی برای گذراندن دروس عملی خود سپری کنند؛ این موضوع، موجب امر شده است که این دانشجویان تجربه و مهارت عملی کافی در حوزه دندانپزشکی کسب نکنند.
رئیس دانشکده دندانپزشکی اراک اظهار می‌کند: معضل دیگر در حوزه دندانپزشکی کشور، فارغ‌التحصیلان دندانپزشکی از کشورهای منطقه هستند؛ متأسفانه در دهه اخیر بسیاری از افراد که توان علمی در قبولی کنکور دندانپزشکی کشور را نداشتند با صرف هزینه‌های گزاف در دانشگاه‌های غیرمعتبر خارج از کشور همچون روسیه، عمارات، ازبکستان، فیلیپین، اکراین در رشته دندانپزشکی تحصیل و فارغ‌التحصیل می‌شوند و بسیاری از این افراد از دانش و مهارت لازم در حوزه دندانپزشکی برخوردار نیستند؛ همین امر باعث شده که بیشترین تخلفات و حادثه‌های دندانپزشکی کشور، ناشی از فعالیت این فارغ‌التحصیلان گزارش شود.
این متخصص بیماری‌های دهان، فک و صورت می‌گوید: فعالیت فارغ‌التحصیلان دندانپزشکی از دانشگاه‌های غیرمعتبر خارج از کشور باعث شده است حجم مراجعه بیمار به دندان‌پزشکان مطرح و باسواد کشور کم شود که درنهایت مهاجرت دندان‌پزشکان باسواد کشور را در سال‌های اخیر به همراه داشته است. اگر محدودیت‌ها و حساسیت‌های لازم در به‌کارگیری فارغ‌التحصیلان دانشجویان دندانپزشکی خارج از کشور، در داخل کشور صورت نگیرد، موجب ضربه‌های جبران‌ناپذیری به حوزه دندانپزشکی کشور خواهد شد.
نظر شما