به گزارش خبرنگار ایمنا، «سیدابراهیم رئیسی» یازدهم اسفندماه سال گذشته از ایران‌خودرو و سایپا بازدید کرد و در پی صادر کردن دستورالعمل هشت ماده‌ای به خودروسازان، وزیر صمت بیست‌وپنجم اسفندماه برای پیگیری این دستورالعمل، بازدیدی از ایران‌خودرو به عمل آورد و طی روزهای اخیر، دومین بازدید برای پیگیری دستورهای صادرشده توسط وزیر صمت، انجام شد.
لزوم افزایش ۱.۵ برابری میزان تولیدات خودرویی کشور در سال آینده، افزایش کیفیت تولیدات با چند اولویت ویژه، خروج خودروهای دارای پلتفرم قدیمی از خطوط تولید و جایگزینی محصولات جدید و به‌روز و افزایش گارانتی خودروهای عرضه شده از دو سال (۴۰ هزارکیلومتر) به سه سال (۶۰ هزارکیلومتر) از جمله این دستورها بوده است.
بر این اساس، تولید خودرو در سال ۱۴۰۱ نسبت به سال ۱۴۰۰ حداقل ۵۰ درصد افزایش یافته است. سازوکارهای لازم به منظور تولید و عرضه حداقل یک «خودروی اقتصادی» با ساختار به روز، فراهم شده و تولید خودروهای جدید و پیشرفته، خودروهای برقی، متصل و خودران گسترش می‌یابد و سرمایه‌گذاری و بسترسازی برای ورود دانش و فناوری موجود در صنایع دفاعی و فضایی و ظرفیت شرکت‌های دانش‌بنیان برای ایجاد تحول در صنعت خودروسازی «در مقیاس اقتصادی»، فراهم خواهد شد.
همچنین نسبت به تأمین قطعات مورد نیاز و ترخیص و عرضه فوری خودروهای دپو شده در انبار شرکت‌های خودروساز به بازار، تا نصاب استاندارد، حداکثر ظرف دو ماه آینده، اقدام شده و به منظور افزایش رقابت‌پذیری و رفع شائبه انحصار، متناسب‌سازی قیمت خودرو و جبران کمبود تولید به میزان مورد نیاز بازار، موانع قانونی و اجرایی واردات خودرو در سال ۱۴۰۱، حداکثر ظرف سه ماه آینده رفع می‌شود و با افزایش صادرات خودرو و قطعات، نسبت صادرات به واردات در صنعت خودرو افزایش می‌یابد.
بازار خودرو باید رقابتی شود
فرشاد پرویزیان، نایب رئیس انجمن اقتصاددانان ایران در این رابطه به خبرنگار ایمنا، می‌گوید: برای ساماندهی بازار خودروی ایران، ابتدا دولت باید از این صنعت و بازار کاملاً خارج شود. همچنین باید بازار خودروی ایران رقابتی شود و تنها در صورت آزاد شدنِ واردات خودرو، بازار آن رقابتی خواهد شد.
وی اضافه می‌کند: اکنون در ایران، خودروهایی که ارزش واقعی آن‌ها کمتر از ۵۰۰ میلیون تومان است، با قیمت‌های بیش از پنج میلیارد تومان به فروش می‌رسد؛ همچنین خودروهای تولید داخل با قیمت‌های پنج برابر قیمت واقعی ارزش آن در دنیا به دست مصرف کننده ایرانی می‌رسد.
جلوگیری از واردات مانع ایجاد فضای رقابتی در بازار خودرو شده است
نایب رئیس انجمن اقتصاددان ایران معتقد است: دلیل اصلی این تناقض‌ها، نبود رقابت و انحصاری بودن صنعت خودرو در ایران است؛ مردم هم چاره‌ای ندارند جز اینکه همین خودروها را با قیمت‌های غیر واقعی خریداری کنند؛ بنابراین تا زمانی که رقابتی وجود نداشته باشد، خودروسازان دلیلی برای ساخت خودروی باکیفیت‌تر ندارند.
پرویزیان با بیان اینکه مخالف تولید خودرو در کشور نیستیم، اما تولید خودرو باید در بازار رقابتی انجام شود و جلوگیری از واردات نیز مانع ایجاد فضای رقابتی در بازار خودرو شده است، اضافه می‌کند: راهکار حل مشکل بازار خودروی ایران، این است که دولت از این بازار کناره‌گیری کند؛ به طوری که بازار خودرو برای دولت، حیاط خلوت نبوده و تعیین مدیران آن بر عهده دولت نباشد.
وی در پایان خاطرنشان می‌کند: باید برای صنعت خودرو، فضای رقابتی فراهم شود. اکنون بازار خودرو در انحصار مدیران دولتی است و فقط چهارچرخ‌هایی به نام خودرو، تولید می‌شود. واردات ۷۰ هزار دستگاه خودرو، مشکلی از این بازار حل نمی‌کند؛ اما می‌تواند خودروسازان را به رقابت وادار کند.
پیگیری دستورات رئیس جمهور در حوزه خودرو توسط وزیر صمت
در روزهای گذشته، وزیر صمت برای دومین بار پس از صدور فرمان هشت ماده‌ای رئیس‌جمهور در حوزه خودرو با حضور در گروه‌های صنعتی ایران خودرو و سایپا، ضمن بازدید از پارکینگ، واحد مونتاژ و مرکز تحقیق، طراحی و توسعه، روند حمل و تحویل خودروهای این دو مجموعه و فرآیند کاهش خودروهای کف پارکینگ‌ها را بررسی و اجرای دستورات هشت ماده‌ای رئیس‌جمهور را پیگیری کرد.
«سیدرضا فاطمی‌امین» در بازدید از گروه صنعتی ایران‌خودرو، ضمن مناسب خواندن اقدامات این مجموعه در اجرای فرامین رئیس‌جمهور، گفته است: کاهش خودروهای پارکینگ ایران‌خودرو به ۱۵ هزار دستگاه در پایان فروردین‌ماه، فراتر از فرمان صادر شده و بسیار مناسب است.
وی با تأکید بر نظارت بر فرآیندهای کیفی محصولات، اضافه کرد: با کاهش مدت زمان پرداخت به قطعه‌سازان، امکان مطالبه کیفیت توسط خودروساز به راحتی امکان‌پذیر خواهد بود. در این زمینه لازم است رده‌بندی سازندگان و ردیابی قطعات نیز با دقت دنبال شود.
وزیر صمت بر لزوم استفاده از ظرفیت ناوگان حمل ریلی تأکید کرد و گفت: ایران‌خودرو می‌تواند با طرح موضوع و پیگیری از طریق معاونت مربوط در وزارت‌خانه از ظرفیت حمل ریلی برای انتقال محصولات خود استفاده کند که این موضوع، سبب کاهش هزینه‌های حمل‌ونقل و لجستیک خواهد شد.
فاطمی‌امین، افزایش مدت گارانتی محصولات ایران‌خودرو به سه سال یا ۶۰ هزار کیلومتر پیمایش را نیز از دیگر اقدامات این شرکت در راستای اجرای فرامین رئیس‌جمهور دانست. طراحی و توسعه محصولات و خروج محصولات قدیمی سمند و ۴۰۵ نیز از محورهای مورد تأکید وزیر صمت بود.
سمند و پژو ۴۰۵ با اسامی دیگری تولید می‌شود
فربد زاوه، کارشناس و تحلیلگر صنعت و بازار خودرو در این خصوص به خبرنگار ایمنا می‌گوید: تولید خودروی سمند و پژو ۴۰۵ متوقف نمی‌شود. در واقع ایران‌خودرو با اعلام این خبر، فقط دو مدل خودرو که قیمت کمی نسبت به سایر خودروها دارد را از خط تولید خارج کرده و همان خودرو را با اسامی دیگری همچون پژو پارس یا سورن تولید می‌کند و با قیمت بالاتری به فروش می‌رساند.
وی اضافه می‌کند: دستوراتی که رئیس‌جمهور در رابطه با بازار خودرو صادر کرده است، قطعاً منجر به ساماندهی بازار خودرو نخواهد شد. اصولاً مشکل بازار خودرو همانند بازار مرغ یا مسکن، بی‌انضباطی مالی کلان دولت است و با طراحی خودرو خودران، مسئله حل نمی‌شود.
دستورات رئیس‌جمهور قابلیت اجرایی ندارد و تورم‌زا خواهد بود
این کارشناس و تحلیلگر صنعت و بازار خودرو تصریح می‌کند: علاوه بر این، دستورات رئیس‌جمهور قابلیت اجرایی ندارد و اگر قرار باشد این دستورات اجرایی شود، به سرمایه‌گذاری بزرگی نیاز دارد که در شرایط و حجم فعلی بازار، توجیه اقتصادی ندارد و بیش از آنکه مسئله‌ای از اقتصاد کشور حل کند، تورم‌زا خواهد بود.
زاوه با بیان اینکه متأسفانه افرادی که در حوزه خودرو به رئیس دولت و وزرا مشاوره می‌دهند، به دنبال منافع خود هستند و به آرامش بازار اهمیت نمی‌دهند، ادامه می‌دهد: واقعیت این است که با نوع نگاه و دستورات فعلی دولت، مسئله‌ای از بازار خودرو حل نمی‌شود. روند بازار طی چند ماه گذشته، می‌تواند به رئیس‌جمهور نشان دهد که برنامه‌های پیشنهادی توسط مشاوران در حوزه خودرو نمی‌تواند راه‌گشا باشد.
وی درخصوص حذف قرعه‌کشی خودروها، اضافه می‌کند: حتی اگر خودروسازان ایران تولید خود را به پنج میلیون دستگاه افزایش دهند و همچنان قیمت خودرو درب کارخانه ۵۰ درصد کمتر از بازار آزاد باشد، همه خودروهای تولیدی به فروش خواهد رسید. قرعه‌کشی از اساس، سیاست اشتباهی بوده و تنها راه مبارزه با آن آزادسازی قیمت خودروهای تولید کارخانه‌ها است؛ به نحوی که هر قیمتی که کارخانه تمایل به فروش دارد برای خودروها تعیین شده و بازار باز باشد تا مردم حق انتخاب داشته باشند.
واردات ۷۰ هزار خودرو سواری مسئله‌ای را حل نمی‌کند
این کارشناس و تحلیلگر صنعت و بازار خودرو خاطرنشان می‌کند: مجمع تشخیص مصلحت نظام بسیاری از قوانین را حذف کرده است که از جمله آن می‌توان به حذف مصوبه واردات ۷۰ هزار خودروی سواری اشاره کرد. البته واردات این تعداد خودرو مسئله‌ای را حل نمی‌کرد. اینکه قانون مصوب مجلس حذف شود بی سابقه بوده است اما در مجلس فعلی شاهد چنین روندهایی هستیم.
زاوه ادامه می‌دهد: روند بازار خودرو در سال ۱۴۰۱ به عوامل بسیاری بستگی دارد. روند کلی اقتصاد ایران در این سال تورمی خواهد بود. عملی شدن توافق برجام و کیفیت آن بر بازار خودرو مؤثر خواهد بود. فضای غیر شفاف در قانون گذاری هر روز در حال افزایش است که نشان می‌دهد در سال ۱۴۰۱ با تلاطم‌های تورمی سنگین مواجه خواهیم شد.
پیش بینی بازار خودرو در سال جاری
وی با تاکید بر اینکه بزرگترین چالش ایران در شرایط فعلی، سردرگمی است، تصریح می‌کند: اگر حجم عرضه خودرو افزایش یافته و واردات آزاد شود، میزان تورم بخشی خودرو کمتر از تورم کشور خواهد بود در غیر این صورت تورم بخش خودرو بیشتر از تورم کشور خواهد شد.
این کارشناس و تحلیلگر صنعت و بازار خودرو خاطرنشان می‌کند: همچنین اگر برجام عملی شده و فقط در حد یک تفاهم ساده آزادسازی منابع ارزی باشد بازار خودرو با رنج بالاتر از تورم حرکت خواهد کرد. همچنین اگر شاهد توافق برجام به گونه‌ای باشیم که ضمانت‌های اجرایی قوی داشته و روابط رسمی بین ایران و آمریکا بر قرار شود. بازار خودرو با روندی بسیار کمتر از تورم حرکت خواهد کرد.
گزارش از: فرشته بابایی، خبرنگار اقتصادی ایمنا
نظر شما