به گزارش خبرنگار ایمنا، اهمیت نوروز آنقدر زیاد است که از ابتدای نگارش تاریخ تا به امروز، همواره نویسندگان مختلفی از غرب و شرق عالم، به آن پرداختهاند. در این درنگ کوتاه، به معرفی پنج کتابی پرداخته شده است که پارسیزبانها، درباره میراث سترگ ایرانزمین یعنی «نوروز» نگاشتهاند.
از سور تا سبزه: نگرشی به آئینهای نوروزی
این کتاب نوشته «امیر الهامی» است که سال ۱۳۹۱ از سوی انتشارات شهر وابسته به سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری تهران راهی بازار کتابفروشیها شد.
اثر حاضر که به معرفی جشن باستانی نوروز و آئینهای آن اختصاص دارد، با هدف بازشناخت هرچه بیشتر پیشینه تاریخی و فرهنگی نوروز نگاشته شده است. مطالب در چهار بخش تدوینشده است؛ فصل نخست، به شرح پیشینه تاریخی نوروز و اسطوره نوروز و جمشید اختصاص دارد. در فصل دوم، برخی از آئینهای رایج نوروزی، پیش از تحویل سال، مانند حاجی فیروز و چهارشنبهسوری معرفیشده است. سفره هفتسین، خاستگاه عدد هفت در هفتسین و رمزگشایی سینهای این سفره، مطالب بخش سوم را دربر دارد و در فصل پایانی، نگارنده به چرایی آئین سیزدهبدر و علل برگزاری آن و ریشه تاریخی این آئین اشاره کرده است.
جشنها و آئینهای ایران باستان: گذری بر آئینهای سال نو روزهای خجسته چکامههای بهار
این کتاب تألیفی از «ایوب پبانجی» است و سال ۱۳۹۲ از سوی انتشارات عطایی منتشرشده است.
موضوع کتاب حاضر، بررسی و معرفی جشنها و آئینها در ایران باستان است. ایرانیان از دیرباز، با توجه به وقایع طبیعی و رویدادهای تاریخی، روزهایی از سال را به جشن و شادمانی میگذراندند که برخی از این آئینها تا امروز هم پابرجا مانده است. در این کتاب، پس از معرفی و شرح جشنها و شادباشهایی چون نوروز، سیزدهبدر، خودادگان، مهرگان و آبسالان در دورههای مختلف، نگاهی به اشعار مختلف شاعران پارسیزبان با موضوع بهار و نوروز دارد؛ سپس برخی از سرودههای شاعران جهان درباره بهار را ذکر کرده است.
نوروز میراث کهن ایران زمین
این کتاب نیز سال ۱۳۹۹ توسط «کورش سالاری» نوشتهشده و انتشارات رهآورد آن را منتشر کرده است.
نویسنده تلاش کرده تا با توجه به منابع تاریخی، سیر نوروز و مراسم و آئینهای همراه آن برای خواننده بازگو شود. هدف از این بازگویی، آگاهی ایرانی فهیم به چگونگی پیدایش و رازهای این جشن بزرگ است تا بتواند نسل آینده ایرانزمین را رهنمون باشد؛ زیرا نوروز نماد همبستگی ملی، تاریخی، فرهنگی و آئینی ما است.
آنچه فراهم آمده در هفت فصل تنظیمشده است؛ فصل نخست به واژه نوروز و تعریف آن، تحویل سال و مبحث عدم دقت در محاسبه نوروز و همزمان شدن آن با اعتدال بهاری و درنهایت شاهکار حکیم عمرخیام و شکلگیری تقویم جلالی میپردازد. فصل دوم به آئینها و سنتهای ملی مردمی در پیشانی نوروز اختصاصیافته و درباره جشن فروردگان، چهارشنبهسوری، حاجی پیروز، نوروزخوانی و هفتسین بهطور مفصل سخن میگوید. فصل سوم به فروردین و جشنهایی چون فروردینگان، ششم فروردین، سیزدهبدر و آبریزان پرداخته است. فصل چهارم نوروز را از دید اسطوره و تاریخ بررسی کرده و برگزاری نوروز را از دوران کهن تا هخامنشی و ساسانی تشریح کرده است. فصل پنجم آئینها و سنتهای ملی مردمی را در آغاز نوروز تا پایان این جشن چون میرنوروزی و بازیهای نوروزی و غیره بررسی کرده است. فصل ششم تاریخچه نوروز را پس از حمله اعراب تا دوران معاصر موردنقد و بررسی قرار میدهد و فصل آخر نوروز را در کشورهای همجوار مانند آذربایجان، افغانستان، ازبکستان شرح داده است.
جشن نوروز (آئین کهن ایران زمین)
این کتاب توسط «معصومه شیخالملوکی» نوشتهشده و سال ۱۳۸۹ از سوی انتشارات ملدر راهی بازار کتاب شده است.
نگارنده در کتاب حاضر به برخی از روایتهای تاریخی درباره پیدایش مراسم نوروز اشارهکرده و ریشههای سنتی و اعتقادی و مذهبی این مراسم را بررسی کرده است. مراسم چهارشنبهسوری، اهمیت و تاریخچه نوروز، نوروز از دیدگاه اسلام، آداب تحویل سال، جشن مردگان، مراسم سیزدهبدر و علت نحس بودن سیزدهبدر از دیدگاه مردم، برخی از موضوعهای مطرحشده هستند.
نوروزنامه: کتابی در منشأ تاریخ آداب و رسوم و دلایل ماندگاری جشن نوروز
این کتاب به قلم «سیما ابتیاع» در سال ۱۳۹۵ توسط انتشارات سخنوران منتشرشده است.
ابتیاع در روایت و نگارش این کتاب پژوهشمحور خود، از میان آئینهای متعدد پاسداشت نوروز، مهمترین آئینها را صرفاً بهعنوان مشتی از خروار انتخاب و با مخاطبان خود قسمت میکند؛ اما مهمترین بخش و قسمت کتاب او بر دلایل ماندگاری جشن نوروز استوار است. وی این جشن را از دوران باستان و پیش از ظهور اسلام مورد مطالعه قرار داده و دامنه آن را تا بعد از پذیرش اسلام در کشورمان تا امروز، مورد رصد قرار داده است.
نظر شما