به گزارش خبرنگار ایمنا، ۱۳۰ سال پیش شاید این فکر در ذهن هیچ شهروندی نقش نمی‌بست که خانه قدیمی سمنانی‌ها در گذر عباسیه، روزی به نگارخانه هنری تبدیل شود. پس از مرمت این خانه، مالک جدید این بنا را به پاتوق فرهنگی در شهر سمنان تبدیل کرد تا هنرمندان شهر و استان بتوانند آثار هنری خود را به معرض نمایش بگذارند. «خانه سمنانی‌ها» یکی از نمونه‌های بارز مناظر گردشی اقتصادی است. این خانه جنب بازار شهر سمنان قرار گرفته و می‌تواند خیل عظیمی از گردشگران را به خودش جذب کند؛ این دست از خانه‌های قدیمی در سمنان کم نیست که با اندکی توجه می‌تواند به ظرفیت‌های گردشگری تبدیل شود.
خانه تاریخی سمنانی‌ها، یکی از خاص‌ترین خانه‌های تاریخی شهر سمنان محسوب می‌شود که دارای بیشترین عنصرهای معماری مربوط به اقلیم گرم و خشک است؛ وجود پیرنشین در ابتدای خانه، درب دولنگه قوس‌داری که با درکوبل‌های زنانه و مردانه در ابتدای محور تاریخی تکیه عباسیه، جلب توجه کرده و وجود فضای دالان که مراجعان به خانه را برای حضور در سرسرا و حیاط راهنمایی می‌کند. این خانه کوچک که به نحوی زیبا دارای فضای زمستان‌نشین و تابستان‌نشین است با ظرافت تمام و به سادگی از معماری بومی و اقلیمی برای بهتر کردن شرایط زندگی ساکنان بهره جسته است. وجود اتاق زمستان‌نشین با سقف چوبی کوتاه و پنجره بزرگ برای جذب حداکثر نور و تابش خورشید به فضای داخل، فضای تابستان‌نشین در جبهه جنوبی، استفاده از طاق بلند به سبک طاق کجاوه و ایجاد رف‌های متقارن، زیبایی خاصی به اتاق داده است.
فضای زیر بادگیر و استفاده از باد طبیعی برای خنک کردن فضای داخل از ویژگی‌های فضاهای این خانه است. در اتاق زیرزمین با توجه به استفاده از رطوبت زمین، اختلاف دمای فاحشی وجود دارد؛ از ویژگی‌های این اتاق استفاده از آجرهای مهری در بدنه است. حیاط خانه نیز با توجه به تناسبات طلایی در ابعاد و ارتفاع دیوار، باعث سایه‌اندازی در بیشترین ساعت روز شده و همگی از ویژگی‌های منحصر به فرد این خانه زیبا است.
خانه‌ای با بلندترین بادگیر به وسعت تمدن یک شهر
محسن مداح، استاد معماری و مالک خانه سمنانی‌ها در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا می‌گوید: این خانه با قدمت ۱۳۰ سال مربوط به دوران ناصرالدین شاه قاجار است؛ مساحت آن ۱۲۱ متر و دارای سه اتاق بوده که هر اتاق نیز به طور مستقل، دارای سرویس بهداشتی و حمام است. از دیگر امکانات این خانه می‌توان به فضای تابستان‌نشین، زمستان‌نشین، پیرنشین و نگارخانه اشاره کرد.
وی می‌افزاید: این خانه در فهرست آثار ملی ایران با شماره ۳۲۹۳۹ به ثبت رسیده و بلندترین بادگیر خشتی شهر با ارتفاع بیش از ۱۳ متر متعلق به این خانه است. خانه سمنانی‌ها با وجود تاریخی بودن از لحاظ امکانات، بسیار به روز است و توانسته در قالب یک خانه سنتی اما مدرن با هتل‌های برتر سمنان برابری کند.
این استاد معماری ادامه می‌دهد: تمام تلاش ما در مجموعه خانه سمنانی‌ها بر این موضوع متمرکز بوده است تا امکانات و تجهیزات یک هتل مدرن را در این خانه سنتی ایجاد کنیم و هیچ‌گونه کم و کسری از بابت امکانات برای گردشگران و توریست‌ها نداشته باشیم.
مداح خاطرنشان می‌کند: هزینه بازسازی و مرمت این خانه تاکنون معادل پنج میلیارد ریال بوده و همچنان بخش‌هایی از مرمت و بازسازی فضای بیرونی خانه باقی مانده است. متأسفانه تا امروز هیچ گونه حمایت مالی از طرف هیچ ارگانی به این مجموعه نشده و تمام هزینه‌های مرمت و بازسازی به صورت شخصی پرداخت شده است.
وی با بیان اینکه ظرفیت پذیرش میهمان در این خانه ۱۵ نفر است، می‌گوید: در طول ماه، تعداد روزهایی که اتاق‌های این خانه خالی از مسافر باشد، خیلی کم است و از لحاظ تعدد گردشگر هیچ مشکلی نداریم؛ تنها مشکل ما این است که تعداد اتاق‌های این خانه سنتی کم است و نمی‌توانیم پذیرای گردشگران و مسافران بیشتری باشیم.
مالک خانه سمنانی‌ها اظهار می‌کند: بناهای تاریخی شهر سمنان نیاز به توجه بیشتری دارد و باید شناسایی و مرمت شود و سرمایه‌گذاران بیشتری برای این حرکت جذب شوند. وظیفه ما این است که آنها را تشویق به سرمایه‌گذاری جهت مرمت و بازسازی این خانه‌ها کنیم.
مداح تصریح می‌کند: قطعاً هرچقدر بافت تاریخی شهر سمنان آماده‌تر باشد، بستر مناسب‌تری برای جذب گردشگر خواهد داشت و صرفاً با مرمت و معرفی تک بناها نمی‌توانیم جذب گردشگر داشته باشیم، بلکه باید در یک سلسله زمان خانه‌ها و ابنیه تاریخی را در دید عموم شهروندان قرار دهیم و آنها را تبلیغ و معرفی کنیم تا بتوانیم گردشگران داخلی و خارجی را جذب و طی سال‌های آتی شهر سمنان را به مقصد گردشگری معرفی کنیم.
وی می‌گوید: درخواستی که از مسئولان حوزه فرهنگی و گردشگری دارم این است که از سرمایه‌گذاران این حوزه حمایت شود. کوچک‌ترین حمایت‌ها و دست‌یاری به سوی سرمایه‌گذاران می‌تواند مثمر ثمر باشد، قطعاً تمام سرمایه‌گذاران به آینده امیدوار خواهند بود و تشویق می‌شوند که ارائه خدمات را بیشتر، بهتر و فراگیرتر انجام دهند.
مالک خانه سمنانی‌ها تاکید می‌کند: فعالان و مدیران مرتبط در حوزه گردشگری، باید ضمن بازدید از بناهای تاریخی در حد توان به مشکلات و معضلات سرمایه‌گذاران گوش فرا دهند تا مشکلات پیش‌روی تمام سرمایه‌گذاران حوزه گردشگری خصوصاً در حوزه بازسازی و مرمت ابنیه و خانه‌های تاریخی، برطرف و با بازسازی این گونه بناهای تاریخی و قدیمی، اصالت و هویت ملی حفظ شود.
پیوند معماری سنتی قدیمی با سبک معماری مدرن
علی‌اکبر بنی‌اسدی، مدیر ارتباطات و امور بین‌الملل شهرداری سمنان در این باره به خبرنگار ایمنا می‌گوید: معماری سنتی نوعی از معماری است که در هر ناحیه یا منطقه‌ای مختص به خود است. خصوصیات معماری سنتی معمولاً بر اساس فرهنگ و طرح‌های سنتی رایج در آن منطقه و مصالح مورد استفاده در آن شکل می‌گیرد.
وی می‌افزاید: معماری سنتی که در حال حاضر توسط سازندگان و معماران اجرا می‌شود، مشتمل بر وفاداری به حفظ پیوند میان سبک‌های معماری قدیمی و استفاده مجدد از مصالح جدید یا طراحی ساختمان‌ها است؛ به گونه‌ای که با ساخت کلی سنتی سازگار بماند، در این صورت احساس پیوند معماری سنتی قدیمی با سبک معماری مدرن حفظ می‌شود و نوع معماری سنتی جلوه می‌کند.
مدیر ارتباطات و امور بین‌الملل شهرداری سمنان اظهار می‌کند: خانه سمنانی‌ها، یکی از هزاران خانه سنتی شناسایی شده شهر سمنان است که توسط متخصص معماری و علاقه‌مند به حوزه خانه‌های تاریخی مورد مرمت و بهره‌برداری قرار گرفت.
بنی‌اسدی تصریح می‌کند: این خانه سنتی ایرانی باقی مانده از دوران قاجار، با ویژگی‌های خاص خود از قسمت‌هایی همچون سکو، ورودی، هشتی، دالان، ایوان، حیاط و اتاق‌های اطراف آن، آشپزخانه و سرویس‌ها تشکیل شده است. تالار این خانه که از اتاق‌های معمولی بزرگ‌تر بوده، از دیگر فضاهای معماری سنتی ایرانی است. بخش عمده‌ای از نمایشگاه‌های هنری شهر در محل این تالار تشکیل می‌شود که با جزئیات هنری ایرانی تزئین شده است.
نظر شما