به گزارش خبرنگار ایمنا، کتاب «سینمای انیمیشن ایران: شخصیت و هویت» به تحلیل نمونه‌هایی از تولیدات انیمیشن ایران می‌پردازد تا میزان توفیق این هنر-صنعت را در این عرصه بررسی کند و زمینه را برای تولید آثاری با رویکرد بازنمایی هویت فرهنگی ایرانی فراهم سازد.
این اثر با هدف شناسایی، معرفی و تدوین شاخصه‌های هویت فرهنگی، ملی و هنری مؤثر در شخصیت‌پردازی انیمیشن برای دستیابی به وجوه مختلف هویتی-هنری در شخصیت‌پردازی پویانمایی‌های ایرانی تألیف شده است. دریافت وجوه تفاوت و تشابه نشانه‌های هویتی موجود در شخصیت‌های پویانمایی با شاخصه‌های هویت فرهنگ ایرانی از دیگر اهداف این کتاب است.
کتاب «سینمای انیمیشن ایران: شخصیت و هویت» در شش فصل سامان یافته است که انیمیشن و طراحی شخصیت، فرهنگ و هویت، شاخص‌ها و رویکردها در صورت‌بندی نشانه‌های هویتی در انیمیشن، نشانه‌های هویتی در نمونه انیمیشن‌های ژاپن و آمریکا، هویت در انیمیشن‌های سینمایی ایران و نتیجه‌گیری، به ترتیب عناوین فصل‌های آن هستند.
در این کتاب، دریافت چگونگی بازنمود هویت ملی، هویت هنری و هویت فرهنگی با واکاوی ویژگی‌های طراحی و پردازش شخصیت در انیمیشن‌های سینمایی ایران انجام شده است. آثار شناسایی‌شده در این اثر، شامل ۱۰ فیلم انیمیشن با عنوان‌های فهرست مقدس، شاهزاده روم، خورشید مصر، کلیله و دمنه، در مسیر باران، فیلشاه، تهران ۱۵۰۰، ناسور، رستم و سهراب، جمشید و خورشید است که همه آن‌ها در اکران عمومی به نمایش درآمده‌اند. انتخاب این آثار به روش هدفمند و ملاحظاتی مانند اکران عمومی سینمایی و ضرورت وجود عناصر مرتبط با هویت ملی یا مذهبی، مورد توجه قرار گرفته است.
خشایار قاضی‌زاده و علی قاضی‌زاده، نویسندگان کتاب «سینمای انیمیشن ایران: شخصیت و هویت» در بررسی این آثار تلاش کرده‌اند ابتدا با توصیف مضمون اثر و سپس بیان ویژگی‌های بصری-هنری شخصیت‌های ساخت‌وپرداخت‌شده در پویانمایی‌های (انیمیشن‌های) سینمایی ایرانی، به تحلیل خصوصیات هویتی آن‌ها بپردازند که در این مسیر، از روش‌های زمینه‌محور و رویکردهای نشانه‌شناسانه به شکل توأمان استفاده می‌کنند.
این اثر پس از بررسی شخصیت‌های انیمیشن ایرانی، با توجه به غالب بودن مضامین مذهبی در شش مورد از آن‌ها، نتیجه می‌گیرد که هویت دینی بیش از سایر هویت‌ها در شخصیت‌های قهرمان دیده می‌شود. هویت ملی، دومین هویت در شخصیت‌های قهرمان است و هویت اجتماعی و هویت فرهنگی، سهم کمتری از بقیه را به خود اختصاص داده‌اند. نویسندگان این کتاب اشاره می‌کنند که طراحان و سازندگان بیش از آن‌که به سنت‌ها و فرهنگ تصویری ایرانی دقت کنند، به آثار تجربه‌شده در انیمیشن جهان توجه داشته‌اند.
مطابق بخشی از یافته‌های این اثر، یکی از بنیادی‌ترین مشکلات، نبودن فیلم‌نامه منسجم و اندیشیده در این حوزه است. موضوعی که باعث می‌شود شخصیت، پرورده نشود و ابعاد مختلف مورد نیاز برای خلق شخصیت در نظر گرفته نشود؛ به همین منظور، لازم است ضمن کشف استعدادها در این زمینه، مراکز آموزش اصول فیلم‌نامه‌نویسی به صورت حرفه‌ای تأسیس شوند.
کتاب «سینمای انیمیشن ایران: شخصیت و هویت» نوشته خشایار قاضی‌زاده و علی قاضی‌زاده از سوی انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و هنر و ارتباطات با قیمت ۸۷ هزار تومان راهی بازار کتاب‌فروشی‌ها شده است.
نظر شما