محسن منتظری در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، با بیان اینکه سحابی، ابرهای عظیم تشکیل شده از گاز و غبار به‌خصوص هیدروژن و هلیوم است، اظهار کرد: این ابر و توده هیدروژنی و هلیومی می‌تواند ستارگان و خوشه‌های ستاره‌ای را متولد کند.
وی افزود: سحابی‌ها زادگاهی برای مجموعه ستارگان، منظومه‌ها و سیاره‌ها است و حتی در هنگام مرگ ستارگان، تبدیل به گورستان این اجرام نیز می‌شود و آن‌ها را به ستارگان کوتوله، نوترونی، سیاه‌چاله یا کوتوله‌های سفید تبدیل می‌کند.
این منجم ادامه داد: سحابی‌ها از ابتدای آفرینش وجود داشته است، اما همیشه منجربه شکل‌گیری ستارگان نمی‌شود؛ از ابتدای جهان ماده به شکل مواد داغ پلاسمایی و از هسته‌های هیدروژنی تشکیل شده است و به مرور پیش‌کهکشان‌ها در دستگاه‌های نسبیتی و پس از آن کهکشان‌ها شکل گرفت که تمام این‌ها در دل سحابی‌ها شکل‌گرفته است.
وی اشاره کرد: منظومه‌های ستاره‌ای هسته‌های هلیومی را در دل خود شکل داده و بعد از انفجار ستارگان هیدروژنی و هلیومی، مواد دیگری با عدد اتمی بالاتر مانند کربن، اکسیژن و آهن را به مرور زمان شکل دادند.
منتظری به انواع سحابی اشاره کرد و گفت: سحابی‌ها انواع مختلفی ازجمله گسیلشی، بازتابی، سیاره‌نما و تاریک دارد که هر یک تعریفی را به خود اختصاص داده است. در سحابی‌های گسیلشی مانند جبار، نور ستاره به سحابی منتقل شده و سپس به جای ستارگان، نور سحابی به زمین منعکس می‌شود.
وی افزود: در سحابی‌های بازتابی، این عمل به صورت برعکس انجام می‌شود؛ یعنی نور سحابی به ستاره منتقل و از طریق آن به زمین منعکس و قابل مشاهده می‌شود اما در سحابی‌های تاریک، هیچ‌یک از این فرآیندها رخ نمی‌دهد. درواقع این نوع سحابی وجود دارد، اما یا بدون ستاره است یا اجرام داخل آن مرده است که سحابی سر اسب نمونه‌ای از این دسته محسوب می‌شود.
این منجم ادامه داد: سحابی‌های سیاره‌نما بر اثر انفجارات نواختر و ابرنواخترها به وجود می‌آید. این سحابی با در ابتدا با سیاره اشتباه گرفته می‌شد؛ زیرا اطراف ستاره با یک حلقه تشکیل شده است که با سیاره زحل اشتباه گرفته می‌شد. از سحابی‌های معروف می‌توان به سر اسب، نعل اسب، جبار، خرچنگ، جغد، مار، سه تکه، رتیل، عقاب و بسیاری دیگر اشاره کرد.
وی اشاره کرد: در گذشته خارج از کهکشان نیز سحابی‌های مشاهده می‌شد؛ اما با گذشت زمان و به کمک تلسکوپ‌های فضایی مانند هابل مشخص شد این مشاهدات سحابی نیست بلکه مجموعه‌ای از ستارگان است.
منتظری در رابطه با زیبایی سحابی‌ها اظهار کرد: تصاویر سحابی‌ها بسیار زیبا است؛ البته هنگامی که این تصاویر پردازش می‌شود معمولاً رنگ آبی آن بیشتر مشخص می‌شود، اما در سحابی‌های بزرگ رنگ‌های قرمز، نارنجی، سبز و زرد نیز در کنار آبی و بنفش قابل مشاهده شده، جلوه بسیار زیبایی را در آسمان شب نمایان می‌کند.
وی در همین رابطه اضافه کرد: سحابی جبار ازجمله مواردی است که در آسمان شب و با تلسکوپ‌های معمولی قابل مشاهده است؛ منظومه شمسی نیز به همراه ۱۰۰ هزار ستاره در این سحابی قرار دارد که برخی از این ستاره‌ها در حال مرگ یا تولد بوده و برخی دیگر به طور کامل از مرده است.
این منجم ادامه داد: خورشید نیز ستاره‌ای است که به صورت تکی با چند سیاره در سحابی جبار قرار گرفته و حاصل از انفجار ابرنواختر است و به دلیل اینکه یک ستاره نسل دومی است به صورت تکی مشاهده می‌شود.
نظر شما