به گزارش خبرنگار ایمنا، از نخستین تقسیم‌بندی‌هایی که در جغرافیای هر شهر اتفاق می‌افتد، محلات بوده که قدمت آن بسیار زیاد است؛ تا قبل از اینکه کلمه شهرک و الفاظ جدید مطرح شود، محلات شناخته شده بودند. در شهرهای سنتی از جمله اصفهان هنوز محلات و هویت محلی آنها وجود دارد، اما نباید این نکته را فراموش کرد که در آینده ممکن است از بین برود.
تقسیم‌بندی محلات توسط وزارت کشور با همراهی استانداری و شهرداری تعریف شده که حدود ۱۵ سال پیش اصفهان را به ۲۰۰ محله تقسیم کرده است و ۲۰ زیر محله نیز وجود دارد؛ البته مردم، هر محله را مستقل می‌دانند و حاضر نیستند خود را جزئی از یک محله دیگر بدانند، اما شاخصه این تقسیم‌بندی قدمت محله بوده است.
از گذشته‌های دور عناوین محلات شهر، با یک شاخص معروف بوده است، به عنوان مثال محله خواجو به دلیل محل قرار گرفتن پل خواجو معروف بوده و بعضی دیگر از محلات به خاطر شغلی که در آن محله متداول بود یا یک اتفاق تاریخی و وجود یک شخصیت نامگذاری شده و گره خورده است.
به منظور آگاهی از برنامه‌های محله‌محور شهرداری در این دوره مدیریت شهری، گفت‌وگویی را با احمد نواب، مشاور شهردار اصفهان در امور محلات شهر انجام داده‌ایم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید:
آنچه از سوی شهروندان ساکن در محله‌های شهر درک می‌شود و مرز ذهنی محلات است، با ملاک عمل شهرداری متفاوت است؛ چگونه می‌توان این اشتراک نظر را به وجود آورد؟
اگر در ارائه خدمات شهرداری تبعیضی قائل نشویم این مشکل به وجود نخواهد آمد. این اختلاف ریشه در تبعیض و بی‌تدبیری‌ها دارد و تا حد زیادی به سوءمدیریت بازمی‌گردد، بنابراین نباید در ارائه خدمت تفاوتی قائل شویم، البته لازم است به مردم را نسبت به حقوق خود آگاه کنیم.
آیا شناخت دقیق از مراکز محلات صورت گرفته است؟ معیارهای مدنظر چه بوده است؟
مطالعاتی در چند دوره گذشته در شهرداری اصفهان انجام شده و منابع غنی و قوی در این زمینه داریم. در اصفهان به جهت تاریخ فرهنگی و هنری که وجود دارد، کارهای مطالعاتی بسیار خوبی انجام شده و اطلاعات ما نسبت به محلات شهر فوق‌العاده زیاد است.
همچنین مطالعات بسیار خوبی در خصوص سوابق، جایگاه محله، وجه تسمیه و اسم محله‌ها انجام شده که غنی و ارزشمند است.
محوریت مسجد در اصفهان یک ویژگی است و این باعث حفظ و بقای محلات شده است؛ از عناصر دیگر یک محله می‌توان به حمام‌های عمومی اشاره کرد، البته ممکن است حمام همه جا نبوده باشند، اما مسجد در تمام محلات وجود داشته است.
آیا ساکنان محلات می‌توانند با مدیریت شهری مشارکت کنند؟ چگونه می‌توان در اجرای طرح یک محله، نیازهای دیگر محلات را نیز پاسخ داد؟
خوشبختانه انسجام محلی در بسیاری از محلات اصفهان وجود دارد و هنوز افراد قدیمی و به اصطلاح بزرگ‌تر محله مورد احترام و توجه دیگر ساکنان هستند و این بزرگ‌تر بودن در محله می‌تواند بسیار ارزشمند باشد که قصد داریم آن را تقویت کرده و شبکه اجتماعی را در محلات کامل کنیم.
بی‌شک تنها حضور ارگان شهرداری در یک محله کافی نیست و باید شبکه بهداشت، امنیت و دیگر ارگان‌ها نیز در محله‌ها حضور داشته و همکاری کنند.
اقدام هر دستگاهی به تنهایی، می‌تواند ریشه اختلاف در آینده باشد، زیرا ارتباط‌ها ناگسستنی و پیوسته است و حضور شهرداری در محلات بدون حضور دیگر ارگان‌های دولتی برای حل مشکلات کارساز نخواهد بود.
پیشنهاد جامعی با عنوان شورای محلات مطرح شده است و در حال رایزنی هستیم تا از سازمان‌های بالادستی مانند استانداری به صورت ابلاغی پیش برود، همچنین در حال رایزنی با فرمانداری هستیم تا شبکه محلات را منسجم و کارآمد کنیم.
چگونه می‌توانیم در اجرای طرح یک محله، نیازهای دیگر محلات را نیز پاسخ بگوییم؟
باید شهر را یکپارچه ببینیم و پیوست فرهنگی و جامع‌نگری در شهر و توازن آن را با پوسته شهر در نظر بگیریم؛ به عنوان مثال میدان امام متعلق به همه شهروندان است و تعلق به هیچ محله‌ای نیست و مردم این را پذیرفته‌اند.
در راستای همگرایی محلات نیز باید تعلق‌گرایی ایجاد کنیم؛ می‌توانیم با حس تعلق به محلات خدمت بزرگی به اصفهان کنیم و این امر را باید از حوزه فرهنگی آغاز کنیم.
در طرح محله‌محوری چه شاخص‌ها و معیارهایی مد نظر قرار گرفته است؟ آیا صرفاً توجه به چند محله می‌تواند نیاز یک منطقه را پاسخ بگوید؟
خدمت زیست محیطی به این معنا است که هر فرد بتواند در شهر، خوب زندگی کند که این وظیفه ذاتی شهرداری است. ما باید تسهیلگر سازمان‌هایی باشیم که خدمات خود را به مردم ارائه کنند. اگر بخواهیم زیست مردم را رعایت کنیم باید مداخلاتی را نیز داشته باشیم، لازمه آن این است که مردم پیشرفت و آبادانی را در محله خود ببینند.
آباد شدن شهر فقط به پوسته‌های بیرونی آن نیست باید حتماً شرایط مردم را از درب خانه با ایجاد امنیت و آرامش ایجاد کنیم. اگر بخواهیم شهر در توازن خود رشد کند و مردم شهر از وجود امکانات لذت ببرند، این خدمت باید از محلات شروع شود؛ هدف از ورود به محلات محرومیت‌زدایی و ایجاد عدالت است.
آیا شهرداری اصفهان به معنای واقعی مصمم به اجرای طرح محله‌محوری است؟
تفکر مدیریت شهری پیرامون توجه به طرح محله‌محوری قطعی است، در این دوره مدیریت شهری، شهردار اصفهان سه میز تعریف کرده که یکی از آنها با عنوان «میز محلات» با مدیریت شخص ایشان شکل گرفته است. شهردار اصفهان یک نفر را به عنوان دستیار و مشاور انتخاب کرده که دبیر این میز بوده و پیگیر مصوبات و تصمیمات صورت گرفته است، البته تمام معاونین و مدیران شهرداری نیز ذیل این میز تعریف شده‌اند.
این اقدام به معنای اقتدار دادن به محلات است. نکته دوم این است که برای سال آینده بخشی از بودجه را برای محلات شهر فریز کرده‌ایم، این بودجه آزاد نخواهد شد مگر از طریق میز محلات برای اقدامات محله‌محوری که نشان از عملیاتی بودن این طرح دارد.
منشور رسیدگی به محلات را نیز برای این منظور طراحی کردیم که بر اساس آن ابتدا بازدید میدانی به همراه شهرداران مناطق صورت گرفت، در مرحله بعد جلسه با معتمدان محلات برگزار و نظرات، پیشنهادات و طرح‌های همه اقشار شنیده شد تا با بودجه‌ای که نگه داشته‌ایم، سبد پروژه را متناسب با اولویت‌ها و خواسته‌های به حق اهالی محلات تعریف کردیم.
چه سیاست‌هایی در خصوص طرح محله‌محوری دنبال می‌شود؟
این توجیه ندارد که گذشتگان نکرده‌اند و یا ربطی به ما ندارد، مشکلات پیچیده‌ای در اصفهان وجود دارد که حل آنها نیازمند یک اراده قوی است. متأسفانه یک اتفاق تلخ که در اصفهان اتفاق افتاده، دیوارکشی بین افراد فقیر و ثروتمندان است و به کار بردن الفاظ عامیانه «با فرهنگ» و «بی‌فرهنگ» بودن که مرتبط با محلات خوانده می‌شود.
جالب اینکه از همین محلات محروم هنرمندان، ورزشکاران و نخبه‌های در سطح بین‌المللی داریم لذا وقتی محلات این سرمایه‌ها را دارند، دیگر به لفظ عامیانه بی‌فرهنگ نیستند و اگر خیابان، کوچه و محله آنها مشکلی دارد نشان از رسیدگی نکردن ما است؛ اگر من به عنوان مسئول وظیفه خود را درست انجام بدهم، این محلات با محله‌های مرفه‌نشین هیچ تفاوتی نخواهد داشت، در نتیجه می‌توان گفت ما این خط بین فقر و غنا را به وجود آورده‌ایم. باید به مردم خدمت کرد و هیچ بهانه‌ای هم قابل قبول نیست.
نظر شما