به گزارش سرویس ترجمه ایمنا، بر هیچ‌کس پوشیده نیست که عبور و مرور از طریق وسایل نقلیه موتوری نقش بسیار مهمی در انتشار گازهای آلاینده و در نتیجه آلودگی هوا و تغییرات اقلیمی ایفا می‌کند؛ بنابراین جایگزینی آن‌ها با نوع سبز نظیر دوچرخه می‌تواند به طور قابل توجهی در کاهش انتشار کربن سهیم باشد که این امر به سهم خود در بالا بردن سطح سلامت ساکنان و در نتیجه بهبود کیفیت زندگی شهری اثربخش خواهد بود. به‌تازگی برنامه‌ریزان ترکیه برای تشویق مردم به استفاده از دوچرخه برای ترددهای داخل‌شهری، بیش از پیش کوشیده‌اند و امیدوار هستند از این طریق، کیفیت هوای مناطق را بهبود ببخشند و تنفس هوای سالم را برای شهرنشین‌ها به ارمغان آورند.
در نگاه بسیاری از مردم، کیفیت زندگی به معنای حس رفاه است که می‌تواند تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار گیرد و جامعه و افراد را متأثر کند. در واقع در شهرهایی با کیفیت بالای زندگی، مردم از نظر سلامت جسمی و روانی در وضعیت مطلوبی به سر می‌برند؛ ضمن اینکه محیط زیست اطراف آن‌ها نیز از سلامت بالایی برخوردار است. اگرچه ارزیابی کیفیت زندگی شهری برای مدیران یا ساکنان آن به راحتی امکان‌پذیر نیست، زیرا مؤلفه‌های مختلفی در این زمینه اثربخش عمل می‌کند، با این حال بانک اطلاعات جهانی NUMBEO با استفاده از میزان قدرت خرید، سطح آلودگی، هزینه مسکن، نرخ درآمد، هزینه زندگی، میزان امنیت، کیفیت مراقبت سلامت و کیفیت آب و هوا شاخصی برای این منظور ارائه داده است.
نتایج بسیاری از ارزیابی‌های NUMBEO حاکی است کشورهایی با بالاترین نرخ دوچرخه‌سواری از نظر کیفیت زندگی نیز در سطح بسیار بالایی قرار دارد و در واقع از ۱۰ کشور اروپایی با بالاترین کیفیت زندگی، ۶ مورد بیشترین نرخ دوچرخه‌سواری را به خود اختصاص داده است.
اخیراً مدیران ترکیه با مشارکت بخش دوچرخه‌سواری هلند تلاش کرده‌اند مردم سراسر کشور را هر چه بیشتر به بهره‌گیری از این وسیله نقلیه پاک سوق دهند که بهبود زیرساخت‌های دوچرخه‌سواری نقش مهمی در تحقق این هدف ایفا کرده است.
سطح کیفیت زندگی شهرهای ترکیه
شاخص توسعه اقتصادی-اجتماعی ترکیه داده‌هایی نسبتاً متفاوت با آنچه NUMBEO در راستای کیفیت زندگی مناطق مختلف شهری ارائه داده، فراهم آورده است. اقداماتی که در سطح شهرهای ترکیه اعمال می‌شود به طور تقریبی هر ۱۰ سال یک بار مورد بازبینی قرار می‌گیرد و در طراحی جدید، جمعیت‌شناسی، اشتغال، آموزش، سلامت، ظرفیت رقابت و نوآوری، قابلیت دسترسی و سایر مؤلفه‌های مؤثر از نو ارزیابی می‌شود. در این میان از مجموع ۸۱ شهر، سطح توسعه اقتصادی و اجتماعی ۳۰ کلان‌شهر مورد محاسبه قرار گرفته و بر اساس رفاه فردی و ظرفیت منطقه‌ای، شهرها در ۶ گروه مختلف طبقه‌بندی می‌شود.
بر مبنای این شاخص، تعداد ۹ شهر ترکیه در لیست نقاط پیشرفته یا سطح یک، هفت شهر در رده دو و پنج مورد نیز در سطح سوم قرار می‌گیرد و ۹ شهر باقیمانده نیز سطوح چهار، پنج و ۶ را از آن خود می‌کند. به طور کلی، شهرهای غربی ترکیه نسبت به شهرهای واقع شده در شرق کشور از نظر توسعه در سطح بالاتری قرار دارد ضمن اینکه مردم آن نیز بیشتر به دوچرخه‌سواری گرایش نشان می‌دهند و همین امر در بهبود کیفیت زندگی این مناطق نقش مهمی ایفا کرده است.
متأسفانه داده‌های مربوط به پویایی، کیفیت و مقرون به‌صرفه بودن وسایل حمل‌ونقل، قابلیت دسترسی سیستم حمل‌ونقل، جایگزین‌های تردد و الگوهای استفاده از زمین در لیست عوامل قابل دسترسی شاخص درج نشده و به همین دلیل، درک پویایی شهری در ترکیه تا حدودی چالش برانگیز است. با این حال، شاخص مورد نظر طول معابر و قابلیت دسترسی به تکنولوژی‌هایی نظیر اینترنت و تلفن‌های همراه را به خوبی مورد توجه قرار داده و از این طریق به آگاهی از پویایی شهری کمک بیشتری کرده است.
برنامه‌ریزان ترکیه در تلاش برای ایجاد شهرهای دوستدار دوچرخه
این روزها مسیرهای دوچرخه‌سواری در بسیاری از شهرهای ترکیه‌ای گسترده است؛ به عنوان مثال، کلان‌شهر قونیه با برخورداری از ۴۰۰ کیلومتر بیشترین مسیر دوچرخه‌سواری کشور و استانبول به عنوان بزرگترین شهر کشور با حدود ۱۶ میلیون جمعیت و ۲۰۰ کیلومتر مسیر جایگاه دوم شهرهای ترکیه با بیشترین فضا برای عبور و مرور دوچرخه‌سواران را از آن خود کرده است. در میان شهرهای ترکیه، تنها ۱۳ مورد دارای سیستم‌های اشتراک دوچرخه بوده و بسیاری نیز مسیری کمتر از ۲۵ کیلومتر را برای دوچرخه‌سواری در بر گرفته است.
بررسی این داده‌های زیرساختی و سهم دوچرخه‌سواری در شهرها براساس شاخص توسعه اجتماعی-اقتصادی ترکیه نشان می‌دهد که ۷۵ درصد شهرها با بالاترین سطح توسعه از زیرساخت‌هایی برای دوچرخه‌سواری برخوردار است که دست‌کم ۲۵ کیلومتر را دربرمی‌گیرد. این در حالی است که ۲۵ درصد شهرها با بیشترین سطح توسعه شهری، مسیرهای دوچرخه‌سواری با طول ۲۰۰ کیلومتر یا بیشتر را دربرگرفته و از همه مهم‌تر اینکه تنها نیمی از این شهرها از سیستم‌های اشتراک دوچرخه برخوردار است.
البته خبر خوش اینکه بسیاری از مدیران شهرهای ترکیه با پایین‌ترین نرخ توسعه شهری برای دوچرخه‌سواری در تلاش هستند بیش از گذشته در این زمینه سرمایه‌گذاری کنند ضمن اینکه گسترش شبکه‌های اشتراک دوچرخه را نیز در اولویت برنامه‌های خود قرار داده‌اند. در صورت پیاده‌سازی این اقدامات، پیش‌بینی می‌شود که ترکیه در آینده‌ای نه چندان دور به یکی از بهترین شهرهای دوستدار جهان تبدیل شود که در تقریباً تمام شهرهای آن، مردم از کیفیت زندگی قابل قبولی برخوردار هستند و آلودگی هوا به طور چشمگیری در آن‌ها کاهش خواهد یافت.
نظر شما