به گزارش خبرنگار ایمنا، بررسی روند تغییرات نرخ بیکاری حاکی از آن است که این شاخص، نسبت به فصل مشابه در سال قبل (پاییز ١٣٩٩)، ٠.٥ درصد کاهش یافته که اتفاق خوبی است. البته کاهش ۰.۵ درصدی تغییرات محسوسی محسوب نمی‌شود، اما احتمال داده می‌شود برخی از مشاغلی که به واسطه کرونا در سال گذشته از کار بیکار شده بودند پس از واکسیناسیون عمومی مجدد به شغل خود بازگشتند.
جمعیت شاغلان ١٥ ساله و بیشتر در این فصل ٢٣ میلیون و ٥٣٥ هزار نفر بوده که نسبت به فصل مشابه سال قبل ١٢٢ هزار نفر افزایش داشته است. بررسی اشتغال در بخش‌های عمده اقتصادی نشان می‌دهد که در پاییز ١٤٠٠، بخش خدمات با ۴۹.۹ درصد بیشترین سهم اشتغال را به خود اختصاص داده است.
در مراتب بعدی بخش‌های صنعت با ۳۴.۷ درصد و کشاورزی با ١٥.٤ درصد قرار دارند؛ به صورت کلی در اقتصاد ایران بزرگ‌ترین بخش از لحاظ تولید ناخالص ملی بخش خدمات است و طبیعتاً بیشترین نیروی کار را نیز به خود اختصاص داده است، بهبود اشتغال ۱۲۲ هزار نفر نیز اتفاق خوبی است و امیدواریم با بهبود بیشتر شرایط اقتصادی نرخ مشارکت نیروی کار افزایش یابد (در پاییز ١٤٠٠، به میزان ٤٠, ٩ درصد جمعیت ١٥ ساله و بیشتر از نظر اقتصادی فعال بوده‌اند). نرخ بیکاری جوانان ١٥ تا ٢٤ ساله حاکی از آن است که ۲۳.۶ درصد از فعالان این گروه سنی در پاییز ١٤٠٠ بیکار بوده‌اند.
بررسی تغییرات فصلی نرخ بیکاری این افراد نشان می‌دهد که این نرخ نسبت به فصل مشابه در سال قبل (پاییز) ١٣٩٩، ٠.١ درصد کاهش یافته است. به صورت کلی نرخ بیکاری جوانان تا محدوده سنی ۱۵ تا ۲۴ سال بالاتر از سایر رده‌های سنی است و از جمله دلایل آن می‌توان به مشغول به تحصیل بودن و یا نداشتن تخصص کافی در این سن اشاره کرد. شاید در رده‌های سنی بالاتر با کاهش نرخ بیکاری بتوان خوشحال شد، اما در خصوص کاهش نرخ بیکاری جوانان ۱۵ تا ۲۴ ساله باید موشکافانه‌تر بررسی شود. به طور مثال آیا اشتغال یافتن این جوانان در این سن همراه با ترک تحصیل بوده است یا خیر؟ اگر اگر به این معنی باشد، کاهش نرخ اشتغال اصلاً به معنای خوب تلقی نمی‌شود؛ زیرا اقتصاد در آینده از نیروی کار متخصص تهی شده و یا اگر در کنار تحصیلات شغلی یافته‌اند و مشغول به کار شده‌اند در این صورت می‌توان کاهش نرخ بیکاری را در این رده سنی موضوعی خوب قلمداد کرد؛ زیرا همراه با دانش مهارت و تجربه نیز فرا خواهند گرفت، لذا کاهش نرخ بیکاری در هر رده سنی باید با دقت بالایی بررسی شود و اگر به واسطه نیاز مالی مجبور به ترک تحصیل و اقدام به کار کرده باشد موضوع خوبی نیست.
بررسی نرخ بیکاری گروه سنی ١٨ تا ٣٥ ساله نیز نشان می‌دهد که در پاییز ١٤٠٠، ۱۶.۱ درصد از جمعیت فعال این گروه سنی بیکار بوده‌اند. این در حالی است که تغییرات فصلی نرخ بیکاری این افراد نشان می‌دهد این نرخ نسبت به پاییز ١٣٩٩، به میزان ٠.٤ درصد کاهش یافته است، اگر دقت کنیم متوجه می‌شویم که نرخ بیکاری نسبت به رده سنی قبل کاهش یافته است زمانی که بازه زمانی بیشتری را در نظر می‌گیریم، طبیعی است که پس از فارغ‌التحصیل شدن و خدمت سربازی افراد شاغل می‌شوند نرخ بیکاری کاهش می‌یابد.
موضوع مهمی که در خصوص نیروی کار جوان می‌توان مطرح کرد، خدمت سربازی برای آقایان است که ورود آنها را به بازار کار با تأخیر مواجه می‌کند. یعنی در برخی از مواقع افراد به خاطر فرار از خدمت سربازی به ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر فکر و اقدام می‌کنند و نه به خاطر علم و پس از مدتی سن فرد افزایش یافته و همچنان مسئله خدمت سربازی برای این فرد مطرح است. پس از گذراندن مقاطع تحصیلی بالاتر و خدمت سربازی سن نیروی کار افزایش یافته و در بسیاری از مواقع پست شغلی مناسب برای سن فرد نیز موجود نیست.
مشکل دیگر تخصص نیروی کار است. یک دانشجو در کشور از لحاظ مهارت‌های عملی اجتماعی چندان تقویت نشده است؛ یعنی مباحثی که آموزش می‌بیند را نمی‌داند چگونه به اجتماع ربط دهد و بتواند از آن شغل را ایجاد کند، یعنی ارتباط دانشگاه با صنعت و بازار کار بسیار سخت است. دانشجو پس از فارغ‌التحصیلی و گذراندن خدمت سربازی در محدوده سن ۲۵ سالگی دچار سردرگمی می‌شود که چگونه شغل و بازار کاری را پیدا کند. بیشترین درصد بیکاری نیز در همین محدوده سنی بود. به نظر لازم است که در اکثر رشته‌های تحصیلی دانشگاهی دوره‌های کارآموزی و کارورزی نیز برای دانشجویان برگزار شود، به طور مثال یک دانشجوی رشته برق در یک کارخانه در بخش تأسیسات چند ماه را دست و پنجه نرم کند، یک دانشجوی رشته حسابداری در یک بخش حسابداری یک کارخانه به عنوان یک کارآموز حضور پیدا کند و ممکن است به خاطر عملکرد خوب این افراد در همین مراکز نیز استخدام شوند.
در خصوص خدمت سربازی هم مشکلاتی برای یک فرد تحصیل کرده وجود دارد، یک فرد زمانی که دو سال از تحصیلات دانشگاهی و آموزش‌های تئوریک دور می‌شود برای اینکه بتواند مجدد به آن فضا بازگردد و مطالب را به خاطر بیاورد کمی برایش دشوار است، به طور مثال در یک مصاحبه شغلی پس از خدمت سربازی شرکت می‌کنند اصلاً مطالب قبل را در خاطر ندارد و همین موضوع نیز یک عامل منفی در پیدا کردن شغل مناسب برای فرد است و تا زمانی که به خدمت سربازی هم نرفته باشد نمی‌تواند شغل مناسب پیدا کند زیرا لازمه استخدام قطعی و آزاد شدن مدرک تحصیلی کارت پایان خدمت سربازی است. با یک سری اقدامات می‌شود نرخ بیکاری را کاهش داد و نیروی کار متخصص و با تجربه تری را به جامعه تزریق کرد و اقتصاد افراد و خانوار را بهبود بخشید.
نظر شما