نقش حمل و نقل پایدار در توسعه شهری

یکی از ستون‌های توسعه پایدار بخش حمل و نقل است که در برنامه‌ریزی‌ها سعی می‌شود این مهم با شاخص‌های توسعه پایدار سازگاری بیشتری داشته باشد.

به گزارش ایمنا و بر اساس چکیده یک مقاله، این سازگاری زمانی صورت می‌گیرد که خدشه کمتری به محیط زیست و طبیعت وارد کند. حمل و نقل پایدار در ارتباط با سه بخش شامل مسائل اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی است و در واقع حمل‌ونقل پایدار به دنبال رسیدن و ایجاد تعادل بین این سه بخش است.

حمل و نقل از ضرورت‌های گریزناپذیر هر اجتماع انسانی است که موجب پویایی، توسعه اقتصادی و اجتماعی می‌گردد. توسعه پایدار به طور عام و حمل و نقل پایدار به طور خاص، در جست و جوی یافتن توازنی میان کیفیت‌های محیطی، اجتماعی و اقتصادی در زمان حال و آینده (در عرصه تسهیلات حمل و نقل) است؛ در واقع برنامه‌ریزی و طراحی حمل و نقل پایدار به دنبال دستیابی به راه حل‌هایی برای کاهش عوارض در بخش‌های مختلف است.

تعریف حمل و نقل پایدار

بر همین اساس، رویکرد حمل و نقل پایدار به رویکردی گفته می‌شود که "بازتاب‌ها و هزینه‌های محیطی - اجتماعی را انعکاس دهد؛ به ظرفیت قابل تحمل احترام گذارد و بین نیازهای جابه‌جایی، ایمنی و نیازهای دسترسی، کیفیت محیطی و سرزندگی توازن برقرار کند.

بسیاری از صاحب‌نظران به دلیل اهمیت حمل و نقل در بخش اقتصاد، صنعت، سیاست و حتی نظامی آن را زیربنای توسعه پایدار می‌دانند و معتقدند هرچه حمل و نقل کارآمدتر باشد، در نتیجه توسعه فراگیرتر است؛ به عبارت دیگر هر جابه‌جایی می‌بایست بیشترین کارایی را از نظر هزینه - سود و سازگاری با محیط زیست داشته باشد.

توزیع بهینه شهرها در پهنه سرزمین و برخورداری از خدمات متناسب با سلسله مراتب و نقش عملکردی آن‌ها می‌تواند ضمن افزایش دسترسی برای ساکنان، آنها را از مسافرت‌های زیاد و طولانی بی‌نیاز کند؛ با تلفیق سیاست‌های برنامه‌ریزی شهری و برنامه‌ریزی حمل و نقل می‌توان ضمن حفظ کیفیت محیط شهری، سطح مناسبی از دسترسی را برای شهروندان فراهم کرد.

موضوع حمل و نقل، برنامه‌ریزی، طراحی، مدیریت سیاست گذاری می‌تواند به عنوان ابزاری برای دستیابی به توسعه پایدار تلقی شود. دستیابی به حمل و نقل پایدار نیازمند یک تغییر پارادایم است؛ یعنی تغییر در نحوه تفکر و نحوه حل مسائل. روش این پژوهش توصیفی – تحلیلی است. در ابتدا مفهوم حمل و نقل پایدار بیان شده و به بیان برخی از اثرات مثبت حمل و نقل پایدار و ویژگی‌های آن پرداخته شده و در پایان به ارائه راهکارهایی که می‌تواند به حمل و نقل پایدار بیانجامد مطرح شده است.

توسعه‌پایدار در جستجوی یافتن توازنی میان کیفیت‌های محیطی، اجتماعی و اقتصادی در زمان حال و آینده است. با این حال، اینکه کدام یک از جنبه‌های محیطی، اجتماعی و اقتصادی باید به حالت تعادل برسند، زیاد واضح نیست. یک مشکل مهم با پایداری این است که تأمین یکی از اهداف پایداری رشد اقتصادی، حفاظت محیطی یا برابری اجتماعی ممکن است در تعارض با هدف دیگر باشد؛ به عنوان مثال، ساخت راه‌های شریانی با هدف تسهیل انتقال و دستیابی به رشد اقتصادی، ممکن است دارای پیامدهای ناگوار محیطی باشد. امکان دارد که سیاست‌های محیطی و حمل و نقلی متفاوت، همواره در یک راستا نباشند.

هدف از برنامه‌ریزی حمل و نقل پایدار، کاهش عوارض حمل و نقل در بخش‌های اجتماعی، اقتصادی و محیطی از یک سو و هماهنگ ساختن رشد پویای بخش حمل و نقل با سایر بخش‌های یک جامعه و منابع موجود، از سویی دیگر است.


نتیجه‌گیری

نقش حمل و نقل پایدار در توسعه پایدار در ارتباط با عواملی همچون رفاه عمومی، اقتصاد ملی، محیط‌زیست و تأثیرات اجتماعی که به کارکردهای اساسی جامعه مرتبط است، اهمیت می‌یابد از این رو انتخاب سیستم‌های حمل‌ونقلی که منطبق با مصرف بهینه سوخت و انرژی‌های موجود و شرایط زیست محیطی باشد در اولویت اول توسعه پایدار قرار دارد.

بنابراین برخورداری از شبکه حمل و نقل پویا، هماهنگ و سازمان یافته یکی از معیارهای اصلی سنجش میزان توسعه یافتگی جوامع در جهان امروز محسوب می‌شود. بر این مبنا جامعه‌ای که از شبکه حمل و نقل کارآمدتری برخوردار باشد از توسعه فراگیرتر بهره خواهد برد.

کد خبر 542450

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.