به گزارش خبرنگار ایمنا، تبریز از گذشته‌های دور تا چندین سال پیش به عنوان باغشهر شناخته می‌شد و باغ‌ها و فضاهای سبز بسیاری در محیط درونی و برونی شهر همچون باغ‌های منطقه لاله، بارنج، بهار و قراملک وجود داشت، اما متأسفانه این باغ‌ها و فضاهای سبز به دلایل مختلف همچون احداث ساختمان‌های تجاری، آپارتمان‌سازی و امثال آن تخریب و یا تغییر کاربری داده‌اند در حالی که به عقیده کارشناسان مدیریت شهری و شهرسازی، فضاهای سبز بخشی ضروری و لاینفک از پیکره شهرها را تشکیل می‌دهند که عدم توجه کافی به این مهم می‌تواند تبعات منفی بسیار زیادی به خصوص در افزایش آلودگی هوا و افزایش تعداد مبتلایان به بیماری تنفسی شود، موضوعی که در کلانشهرهایی مانند تبریز اهمیت دو چندانی به خود می‌گیرد.
در این رابطه به منظور آگاهی از وضعیت فضای سبز شهری کلانشهر تبریز با «داریوش نوین، مدیرعامل سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهری شهرداری تبریز» به گفت‌وگو نشستیم که در ادامه می‌خوانید؛
در حال حاضر چند پارک محله‌ای و پارک موضوعی در تبریز وجود دارد؟
در حال حاضر به جز پارک ایل گلی ۲۸۸ پارک محله‌ای در سطح شهر تبریز وجود دارد که در مجموع دو هزار و ۸۴۳ هکتار فضا را به خود اختصاص داده است؛ همچنین سه پارک موضوعی در سطح شهر داریم که قوانین ترافیکی را به کودکان آموزش می‌دهد. این پارک‌های تخصصی برای پر کردن اوقات فراغت کودکان و نوجوانان در تعطیلات تابستانی احداث شده است. این پارک‌ها، محلی برای آموزش مباحث و قوانین ترافیکی شهر، احترام به حقوق شهروندی و عابران پیاده و مسائلی از این قبیل است که باید از سنین کودکی آموزش داده شود.
همچنین پارک فرشتگان تبریز که با نام پارک اوتیسم مشهور است، یکی از پارک‌های معروف تبریز در ضلع شرقی مجموعه تاریخی تفریحی شاه گلی بوده که در سال ۱۳۹۲ افتتاح و به بهره‌برداری رسیده است. مساحت کلی زمین پارک فرشتگان تبریز حدود ۱.۸ هکتار است و هزینه احداث آن نیز پنج میلیارد ریال عنوان شده است؛ همانطور که از نام آن نیز پیداست این پارک مخصوص کودکان اوتیسم در تبریز و خانواده‌های آن‌ها است که در قسمت ورودی پارک نیز تابلویی با همین عنوان نصب شده است، البته ناگفته نماند که پارک فرشتگان یکی دیگر از اولین‌های کشور است و در نوع خود دومین پارک در خاورمیانه به شمار می‌رود.
تمام وسایل بازی و امکانات این پارک مطابق با نیاز و شرایط خاص کودکان اوتیسم طراحی شده است؟
خلاقیت‌های ویژه‌ای در طراحی پارک فرشتگان تبریز به کار رفته است، تعبیه تونلی برای کودکان که با عبور از آن به روشنایی و زمین بازی می‌رسند (این ابزار با توجه به علاقه‌ای که کودکان مبتلا به اوتیسم به عبور از محل تاریک و رسیدن به روشنایی دارند) طراحی شده است. نکته دیگر استفاده از رنگ‌ها و نقاشی‌ها است؛ در این پارک رنگ‌های زیادی می‌بینیم و با توجه به اینکه رنگ فیروزه‌ای و صورتی رنگ مورد علاقه این قشر از کودکان است، پایه چراغ‌ها و نیمکت‌ها به رنگ فیروزه‌ای و نرده‌های اطراف پارک به رنگ صورتی رنگ‌آمیزی شده است. اما به طور کلی استقبال از پارک‌های موضوعی بستگی به هوا دارد، هنگامی که هوا سرد می‌شود استقبال کم رنگ و در فصل‌های بهار و تابستان استقبال خوبی را در این پارک‌ها شاهد هستیم.
پارک‌های شهر با چه ایده‌آل‌هایی طراحی می‌شود؟ آیا برنامه‌ای برای اجرای بازی‌های بومی و محلی وجود دارد؟
اکنون در حال تدوین طرح جامع ۱۵ ساله فضای سبز در تبریز هستیم، زیرا سعی ما بر این است پارک‌هایی که از این پس احداث می‌شود در حد و قواره استانداردهای جهانی باشد، در طرح جامع ۱۵ ساله فضای سبز به تمامی موارد این حوزه اشاره شده و حتی زاویه تابش نور خورشید، سرعت وزش باد و مسیر وزش موسومی، ph خاک تعریف شده است.
طرح جامع فضای سبز در آینده برای کاشت بسیار خوب بوده و کاشت دیمی را از بین خواهد برد، تمام تلاشمان بر این است با کمک اعضای شورای اسلامی شهر و شهردار این مطالعات را به ثمر برسانیم تا کاشت گل و گیاه و نهال طبق این طرح انجام گیرد.
شهردار وقت در دوره پنجم مدیریت شهری در مصاحبه‌ای اعلام کردند که تغییر کاربری از واحد مسکونی به پارک داشتیم، این تغییرات کاربری کجا اتفاق افتاده و با چه متراژی بوده است؟
یکی از مهمترین موارد تغییر کاربری مسکونی به فضای سبز، باغشهر (پارک) در محله خطیب تبریز و خیابان صفاری واقع شده است، این بوستان یکی از سه بوستان در محله خطیب تبریز بوده و از نظر موقعیت جغرافیایی در نزدیکی مجتمع تجاری الماس و همچنین بانک مسکن، قرار گرفته است.
باغشهر تبریز به مساحت ۱.۳ هکتار با هدف افزایش سرانه فضای سبز و تأمین امکانات رفاهی و تفریحی شهروندان به صورت معماری باغ‌های تاریخی و کهن ایرانی احداث شده است.
در حال حاضر چند پارک و با چه وسعتی در حال احداث است؟
در حال حاضر پروژه‌ای در خصوص احداث پارک محله‌ای نداریم، اکنون که در آستانه فصل زمستان قرار گرفته‌ایم احداث فضای سبز امکان پذیر نبوده و عملیات فعلاً تعطیل شده است.
پروژه مجموعه فرهنگی و تاریخی پارک باغشمال تبریز باغشمال در چه مرحله‌ای است؟
این پروژه یکی از بزرگترین پروژه‌های شهرداری تبریز بوده که در زمین‌های پادگان سابق لشگر ۲۱ حمزه احداث شده است، فاز نخست این مجموعه شامل فضای سبز، کف‌سازی و مبلمان پارک بوده و اکنون فاز دوم آن در حال اجرای عملیات است.
مساحت کل مجموعه تاریخی-فرهنگی باغشمال ۱۰ هکتار بوده که فاز نخست آن در مساحتی معادل ۴۶ هزار مترمربع به بهره‌برداری رسیده است.
چرا طرح کمربند سبز و کاشت یک میلیون اصله درخت با تمام هیاهوی رسانه‌ای و استقبال مردم و فعالان محیط زیست، موفق نشد؟
این طرح شامل کاشت درخت و درختچه بود که درختچه‌ها را مابین دو درخت کاشته بودند به همین دلیل فضای سبز آن از نظر وسعت گسترش نیافت. ایجاد کمربند فضای سبز اکنون هم در دستور کار است، البته مشکلات عدیده‌ای روبه‌رو هستیم که از جمله آن معارضات زمینی است که شرکت آزادراه‌های ایران مانع اجرای کامل این طرح می‌شود و اجازه کاشت در حاشیه اتوبان را به شهرداری نمی‌دهد، زیرا معتقدند در حریم اتوبان حق کاشت درخت نداریم؛ از سوی دیگر کم آبی نیز یکی از مشکلات اصلی اجرا نشدن این طرح به‌شمار می‌رود.
چه تمهیداتی برای مقابله با کم آبی و حفظ فضای سبز دارید؟
کم آبی مهمترین مشکل حوزه فضای سبز است، زیرا با کاهش بارندگی‌ها و به دنبال آن کم شده سطح آب‌های زیرزمینی روبه‌رو هستیم، در این راستا برنامه‌ای در حال تدوین است که امیدواریم طی سال‌های آتی با این برنامه نتایج اثر بخشی را شاهد باشیم.
تمهیدات مختلفی وجود دارد، نخستین قدم استفاده از گونه‌های کم مصرف در سطح شهر است که نیاز آبی کمی داشته باشد. دومین اقدام حذف چمن است که ۷۰ درصد استحصال منابع آبی در شهر تبریز توسط چمن‌ها است، با حذف چمن در برخی فضاها مثل رفیوژ میانی معابر نیاز آبی فضای سبز کاهش می‌یابد.
قدم سوم استفاده از روش‌های نوین آبیاری مثل آبیاری زیرسطحی است، که ابتدا به طور پایلوت در ائل‌باغی در حال اجرا است، این روش مانع تبخیر آب و عدم رشد علف‌های هرز و صرفه‌جویی در مصرف آب می‌شود که طبق مطالعات انجام شده در باغات سنجد این روش با ۶۰ درصد صرفه‌جویی در مصرف آب اجرا شده است. روش دیگر تصفیه و استفاده از پساب و همچنین توسعه شبکه آب خام شهر تبریز است که با حذف تانکرها از هدر رفت بخش عظیمی از آب جلوگیری خواهد شد.
تولید گل و نشاء گیاه در سازمان ظرفیت مشخصی دارد با توجه به موقعیت آب و هوایی و جغرافیایی تبریز چه نشانه‌هایی کاشت و چه گیاهانی خریداری می‌شود؟
اکثر گیاهان فصلی تولیدات خود شهرداری است، اغلب گل و گیاهی که در سطح مناطق شهر کاشته می‌شود، محصول خزانه‌های گیاهی شهرداری است و می‌توان گفت در این حوزه ۵۰ الی ۶۰ درصد گل‌های فصلی سطح شهری را خود شهرداری تولید و ۴۰ درصد را هم از سایر استان‌ها وارد می‌کند.
نظر شما