مجتبی حق شناس در گفت و گو با خبرنگار ایمنا، اظهار کرد: توسعه پایدار به معنای تصویر اهداف اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی برای رساندن رفاه انسان‌ها به بالاترین حد ممکن بدون آسیب رساندن به توانایی نسل‌های آینده برای برآورده کردن نیازهایشان است.
وی با بیان اینکه موضوع محیط زیست و توسعه پایدار از مهمترین چالش‌های جهان امروزی است، افزود: بیشترین صدمات و تخریب‌های زیست محیطی توسط آلودگی آب و هوا و… در شهرها اتفاق می‌افتد، از این رو نقش کمربند سبز و ایجاد و توسعه آن در کاهش آلاینده‌ها بسیار مهم بوده و گونه‌های گیاهی بر اساس شاخص تحمل به آلودگی هوا و برخی پارامترهای بیوشیمیایی تعیین شده است.
این کارشناس ارشد کشاورزی شهری تصریح کرد: مفهوم توسعه پایدار ناظر بر این واقعیت است که ملاحظات مربوط به اکولوژی باید در فعالیت‌های اقتصادی به کار گرفته شود، این ملاحظات شامل ایده‌های ایجاد محیطی منطقی است که در آن ادعای توسعه به‌منظور پیشبرد کیفیت همه جنبه‌های زندگی مورد چالش قرار می‌گیرد.
وی با بیان اینکه توسعه پایدار به معنای تلفیق اهداف اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی برای حداکثر سازی رفاه انسان فعلی بدون آسیب به توانایی نسل‌های آینده برای برآورده کردن نیازهایشان است، تاکید کرد: این توسعه دربرگیرنده ایده محدودیت‌هایی است که به وسیله وضعیت اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی تحمیل می‌شود؛ در واقع توسعه پایدار بر پایه هوشیاری انسان نسبت به خودش و نسبت به منابع طبیعی کره زمین استوار بوده و خواهان یک سبک زندگی پایدار برای همه انسان‌ها است.
حق شناس ادامه داد: این توسعه مخالف مصرف بیش از اندازه اتلاف منابع و بی‌توجهی به نسل‌های آینده و قطع رابطه با گذشته است، در این رابطه اولین مسئله اکولوژیک و مخرب که با کاهش میزان آن می‌توان به یک پایداری نسبی در محیط زیست دست یافت، معضل آلودگی است.
وی با بیان اینکه آلودگی محیط زیست نه تنها موجب ناپایداری حیات انسانی و مدنی جوامع امروزی شده بلکه آینده جوامع انسانی را نیز تهدید می‌کند، گفت: موضوع محیط زیست و توسعه پایدار از چالش‌های مهم پیش‌روی جهان و به خصوص کشورهای در حال توسعه است.
درختان فیلترهای بیولوژیک در مقابل گرد و غبار موجود در هوا
این کارشناس ارشد کشاورزی شهری اظهار کرد: بیشترین تخریب‌های زیست محیطی در شهرها اتفاق می‌افتد و بسیاری از عوارض منفی زیست محیطی از جمله آلودگی آب، ترافیک، هوای آلوده و … در شهرها مشهود است.
وی ادامه می‌دهد: به موجب ماده ۹ قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست، مفهوم آلودگی یا منظور از آلوده ساختن محیط زیست عبارت است از پخش یا آمیختن مواد خارجی به آب، هوا، خاک یا زمین به میزانی که کیفیت فیزیکی یا شیمیایی یا بیولوژیک آن را به طوری که برای انسان یا سایر موجودات زنده زیان‌آور باشد، تغییر دهد.
حق شناس با بیان اینکه با توجه به مفهوم عام آلودگی در محیط‌های شهری می‌توان انواع آلودگی را به آلودگی هوا، آب، خاک و صدا تقسیم کرد، می‌گوید: درختان از عوامل مهم کاهش آلودگی‌های هوا به ویژه ذرات گرد و غبار به شمار می‌آیند، زیرا توده گرد و غباری که به وسیله باد حمل می‌شود، در اثر برخورد با درختان به دلیل تقلیل سرعت باد و کاهش نیروی حمل و جابجایی ذرات توسط درختان رسوب داده می‌شود.
وی با تاکید بر اینکه درختان در حقیقت به عنوان فیلترهای بیولوژیک در مقابل گرد و غبار موجود در هوا در دفع مقادیر زیادی از این ذرات مؤثر است، گفت: درختان به دلیل خصوصیات فیزیولوژیک باعث جذب گرد و غبار و کاهش آلودگی هوا و غربال کردن ذرات هوا بسته به تراکم آنها می‌شود.
این کارشناس ارشد کشاورزی شهری اظهار کرد: امروز راه حل اصلی کاهش بسیاری از آلودگی‌ها به ویژه آلودگی‌های هوا که خود منشأ بیماری‌ها و آلودگی‌های سایر بخش‌های محیط زیست است، افزایش سطح کشت درختان به عنوان ترمیم کنندگان بسیاری از آسیب‌های انسانی به محیط زیست و به طور خاص به هوا می‌دانند و در بسیاری از نقاط جهان تلاش‌های چشمگیری در این راستا انجام شده که نتایج آن را می‌توان به صورت توسعه فضاهای سبز و کمربندهای سبز در اطراف کلانشهرها مشاهده کرد.
وی با بیان اینکه کمربند سبز نوار سبزی از درختان و درختچه‌ها است که برای حفاظت از شهرها در برابر آلودگی تلطیف هوا، غربال گرد و غبار، محدودیت گسترش بیرونی شهر و جدا کردن بخش درونی شهر از اراضی پیرامونی به دور شهرها کشیده می‌شود و دارای کارکردهای چندجانبه است، تصریح کرد: کمربند سبز به عنوان یک اکوسیستم پایدار حداقل ۴۰ ساله، علاوه بر جذب آلودگی هوا و آلودگی صوتی باعث حفظ لایه سطحی خاک و ممانعت از فرسایش خاک می‌شود.
حق شناس ادامه داد: عواملی که در طراحی کمربند در نظر گرفته می‌شود شامل مجزا شدن منازل مسکونی و تجاری از کمربند سبز، مشخص شدن حریم بین کمربند سبز و جاده اصلی از مراکز صنعتی، مشخص کردن راه عبور از کمربند سبز، در نظر گرفتن مسیر عبور حرکت خودروها بعد از هر ردیف و تخصیص بخش‌هایی برای گسترش مراحل بعدی کمربند سبز است.
وی تاکید کرد: با ایجاد کمربند سبز می‌توان به اهداف مختلفی از جمله تثبیت و تقویت نقش و جایگاه عملکردی حریم به عنوان هاله زیستی پیرامون شهر، ارتقا کیفیت وضعیت سکونت فعالیت و محیط زیست، ایجاد مدیریت واحد و یکپارچه، ایجاد سازمان فضای متناسب و کارآمد و هماهنگ با مجموعه شهری، تضمین بهره‌وری پایدار، پیشگیری از بروز مسائل و مشکلات زیست محیطی در آینده، استفاده مسئولانه و اخلاقی از زمین و صنایع حریم با توجه به اصول عدالت زیست محیطی، تأمین امنیت و عدالت اجتماعی، حفاظت از منابع آب‌های سطحی و زیرزمینی، بالا بردن قدرت آلایندگی، حفاظت از بیشه زارها، اراضی زراعی و فضاهای سبز همچنین ممانعت از پراکندگی اسکان و فعالیت اصلاح و توسعه محدوده حریم دست یافت.
نظر شما