مطبوعات و رسانه‌های آزاد و شفاف در هر جامعه‌ای از ارکان توسعه و دموکراسی محسوب می‌شود، لذا خبرگزاری ایمنا مرور بر بخشی از عناوین مطبوعات کشور را به صورت روزانه در دستور کار خود دارد.
روزنامه ابتکار در صفحه نخست امروز خود با تیتر «به نام طالبان به کام پاکستان؟» به بررسی خبرهای رسیده از پنجشیر پرداخت و نوشت: راستی آزمایی خبرهای رسیده از پنجشیر کار ساده‌ای نیست چرا که دسترسی مردم به خطوط تلفن، برق و اینترنت در پنجشیر از مدت‌ها قبل قطع شده و تنها خبرهای قطره چکانی از این دره به بیرون نفوذ می‌کند. ذبیح‌الله مجاهد سخنگوی طالبان از این محدودیت دسترسی‌ها استفاده کرده ودر بیانیه‌ای مدعی شده «پنجشیر اکنون در کنترل جنگجویان طالبان است و با این پیروزی، افغانستان به طور کامل از باتلاق جنگ خارج شده است.»
اما این پیروزی احتمالی به تنهایی به دست نیامده. جهان در برابر اشغال افغانستان توسط طالبان سکوت کرده و یک کشور سرنوشت همسایه شرقی ایران را تعیین کرده است؛ پاکستان.
دره پنجشیر به باتلاق طالبان تبدیل شده بود. همه کشور ظرف کمتر از ۳ ماه توسط گروه طالبان فتح شد و ماه گذشته طالبان وارد کابل شد و سقوط رسمی دولت کابل را اعلام کرد، اما یک بار دیگر مقاومت تاریخی مردم افغانستان علیه طالبان، این بار حول محور پسر شیر پنجشیر، احمد مسعود ۳۱ ساله شکل گرفت.
علل متعددی برای عدم فتح سریع پنجشیر به دست طالبان وجود دارد. یکی از این دلایل، دلایل دموگرافیک است. از نظر قومی، دره پنجشیر برخلاف سایر ولایاتی که به سرعت به دست طالبان سقوط کرده‌اند، پشتون نیستند بلکه هزاره‌های شیعه مذهبند. از لحاظ زبانی، زبان مردم این دره فارسی است. از لحاظ جغرافیایی نیز قرار گرفتن این ولایت در بین کوه‌ها، دسترسی طالبان به منطقه را دشوار کرده است. همچنین دلیل کندی پیشروی طالبان مین‌گذاری در مسیر منتهی به مرکز شهر بازارک و مقر فرماندهی پنجشیر بوده است.
همه این عوامل سرعت دسترسی و سقوط پنجشیر به دست طالبان را کند کرده بود. موقعیت این دره به جریان مقاومت پنجشیر این اجازه را داد که به گفته برخی رسانه‌ها ۲ هزار اسیر طالبانی بگیرند.
اما این پیروزی‌های طالبان به تنهایی به دست نیامده. سکوت جهان در کنار کمک‌های نظامی پاکستان ضامن پیروزی گروهی است که یک زمان حمله وحشیانه‌اش به برج‌های دو قلو زمینه‌ساز حمله نظامی آمریکا به خاک افغانستان شده بود.
۲۰ سال بعد در آستانه سالگرد ۱۱ سپتامبر، آمریکا نیروهایش را از افغانستان عقب رانده و به پاکستان چراغ سبزی برای حمایت همه جانبه از گروه دست نشانده‌اش نشان داده است.
روزنامه آرمان ملی در صفحه نخست امروز خود با تیتر «دیگر پشت پنجشیر را خالی نکنید» به بررسی آینده تحولات افغانستان پرداخت و نوشت: جنگ پنجشیر همچنان ادامه دارد و گاهی طالبان با کمک پاکستان نیروهای جبهه مقاومت ملی را عقب می‌رانند و گاهی نیروهای جبهه مقاومت پنج شیر بر نیروهای طالبان تفوق یافته و از آنها تلفات بسیار می‌گیرند. این در حالی است که مسائل افغانستان به جز بعد داخلی در بعد خارجی نیز دارای اهمیت‌های بسزایی است. مخصوصاً در بعد منطقه‌ای و همسایگان این کشور که مستقیماً با کشورمان ارتباط مستقیم پیدا می‌کند. در بعد منطقه‌ای کمک پاکستان به طالبان به‌رغم تکذیب سخنگوی ارتش این کشور موجب شده تا این مساله در منطقه و حتی فضای بین‌المللی مطرح شود که کشور ثالثی به قصد نامطلوب به جنگ داخلی کشور همسایه وارد شود و مردم افغانستان نیز در همه جا از این اقدام انزجار و نفرت کرده‌اند. این در حالی است که همه کشورها به خصوص مقامات کشورمان به مساله پیشبرد مسائل از راه گفت و گو و مذاکره تاکید کرده‌اند. آنچه مسلم است حضور و تأثیر کشورهای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای در دیپلماسی به نفع مردم افغانستان می‌تواند شرایط را در این کشور رو به بهبودی ببرد. قدر مسلم ظرفیت محور دیپلماسی هند ایران و روسیه سبب خواهد شد تا ظرف ۷۲ ساعت آینده از ادامه جنگ داخلی در پنجشیر و کشیده شدن آن به ایالت‌های دیگر افغانستان جلوگیری شود. تنها در این صورت است که امنیت شهرهای شرقی ایران حفظ خواهد شد.
گرچه طالبان در کابل در فکر تدارک مراسم دولت جدید هستند و در این راستا از مقامات سایر کشورها برای حضور در این مراسم دعوت به‌عمل آورده‌اند اما در تحولات میدانی مسائل آنطور که طالبان می‌خواهند پیش نمی‌رود. چرا که طالبان در شرایطی بر اکثر ولایات افغانستان تسلط یافته‌اند که با موجی از نارضایتی مردم مواجه‌اند و بخش کثیری از جامعه حضور طالبان بر اریکه قدرت در افغانستان را بر نمی‌تابند. موید این مساله را نیز می‌توان در مقاطع مختلف مشاهده کرد چه زمانی که در روزهای اول طالبان وارد کابل شدند و مردم به هر نحوی به دنبال خروج از کشور بودند و چه زمانی که آخرین امیدهای خود را در حمایت از جبهه مقاومت ملی در مقابله با طالبان دیدند. البته این پایان کار نبوده و نیست چرا که دوشنبه شب و در پی فراخوان سراسری احمد مسعود برای قیام سراسری مردم افغانستان بر علیه طالبان مردم افغانستان در اقصی نقاط این کشور از کابل، مزار شریف، دایکوندی، قندهار و… به پا خواستند و با شعارهای مرگ بر طالبان، مرگ بر پاکستان، درود بر احمد مسعود و زنده باد افغانستان راهپیمایی کردند.
حرکتی که به سرعت در رسانه‌های جهان گسترش یافته و به صدر اخبار رسانه‌ها رفت. البته تظاهرات مردم روز گذشته نیز ادامه یافت گروهی از شهروندان افغان، شامل شمار زیادی از زنان روز سه‌شنبه علیه طالبان در کابل، پایتخت این کشور راهپیمایی کرده و شعار دادند. در جریان این راهپیمایی صدای تیراندازی‌های شدید و سنگین شنیده است؛ اقدامی که برای متفرق ساختن جمعیت معترضان انجام شده است. در ویدیوهایی که از این رویداد در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده، افرادی که گفته می‌شود از مأموران طالبان هستند در حال کتک زدن برخی از راهپیمایان دیده می‌شوند. مشخص نیست که آیا این تیراندازی سنگین تلفاتی در پی داشته است یا خیر. نیروهای طالبان همچنین از خبرنگاران خواستند تا فیلمبرداری را متوقف کنند. این در حالی است که طالبان تعدادی از خبرنگارانی را که تظاهرات روز گذشته را پوشش می‌دادند بازداشت و تصاویر ویدئویی آنها را پاک کردند. مشخص نیست که آنها به چه مکانی منتقل شده‌اند. اکنون همه می‌دانند که طالبان نزد مردم افغانستان مشروعیتی ندارند و اگر نبود برخی حمایت‌ها از این گروه اکنون آنها به راحتی کابل و دیگر شهرها را تصرف نمی‌کردند.
این در حالی است که مردم افغانستان در تظاهرات شب‌های گذشته خود در میان شعارهایشان از کشورهای دیگر به خصوص ایران در جهت رهایی از دست طالبان کمک خواستند. حرکتی که هر چند مورد توجه مقامات کشورمان بوده و بسیار عنوان می‌کنند که مساله مهم خواست ملت افغانستان است اما هنوز صرفاً در مواضع سیاسی مانده‌اند. حال باید دید در روزهای آتی تحولات افغانستان چگونه و نفع کدام گروه رقم خواهد خورد.
روزنامه اعتماد در صفحه نخست امروز خود با تیتر «وحشت طالبان از مقاومت مردم» به بررسی اعتراضات مردمی در افغانستان پرداخت و نوشت: خروش الله‌اکبر، این روزها یکی از قدرتمندترین سلاح‌هایی است که افراط‌گرایان مدعی اسلام را به رعب و وحشت می‌اندازد. دوشنبه شب و در پی دعوت احمد مسعود، فرمانده مقاومت مردمی از شهروندان افغانستان به قیام برای عزت و سربلندی کشورشان، مردم شهرهای مختلف افغانستان، با شعار الله‌اکبر شبانه به خیابان‌ها ریختند، تجمعاتی که با واکنش تند طالبان و ضرب و شتم تظاهرات‌کنندگان مواجه شد. در ویدیوهایی که با گوشی‌های موبایل تجمع‌کنندگان ضبط شده و در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده‌اند مشخص است که تکرار شعار «الله‌اکبر» از سوی مخالفان سلطه نظامی و دخالت خارجی تا چه اندازه باعث خشم و افزایش خشونت شبه‌نظامیان می‌شود.
دو روز بعد از جشن طالبان برای فتح پنجشیر و سلطه نظامی بر افغانستان، به نظر می‌رسد که ورق برای این گروه شبه‌نظامی برگشته است. از یک سو نزدیکان مقاومت مردمی در پنجشیر خبر می‌دهند که در پی عقب‌نشینی تاکتیکی نیروها از مراکز ولسوالی‌های پنجشیر، بار دیگر همه شهرهای این ولایت از شبه‌نظامیان طالبان باز پس گرفته شده است و از سوی دیگر مظلومیت شهروندانی که در پنجشیر به مقاومت مردمی پیوسته بودند و پیام صوتی احمد مسعود، فرمانده مقاومت مردمی، باعث شد تا پیام مقاومت در برابر سلطه نظامی و دخالت خارجی، در سراسر افغانستان گسترده شود.
از دوشنبه شب، ولایت‌های مختلف افغانستان، از دایکندی و بلخ و غور گرفته تا کابل و هرات، شاهد حضور گسترده شهروندان در خیابان‌ها بود که علیه دخالت نظامی پاکستان و سبعیت طالبان علیه هموطنان‌شان تظاهرات کردند. تا عصر دیروز دست‌کم گزارش از کشته‌شدن یک تظاهرات‌کننده با گلوله مستقیم طالبان در ولایت پروان منتشر شده است. تظاهرات در نقاط مختلف افغانستان روز سه‌شنبه نیز در سراسر افغانستان ادامه یافت و در کشورهای دیگر جهان نیز مهاجران افغان در مقابل نهادهای دولتی و اماکن دیپلماتیک پاکستان تجمع‌هایی را برگزار کردند.
روزنامه شرق در صفحه نخست امروز خود با تیتر «کابینه موقت طالبان» به بررسی اعضای کابینه موقت طالبان پرداخت و نوشت: ملأ حسن آخوند، نخست وزیر شد ملأ برادر آخوند، معاون نخست وزیر و سراج الدین حقانی، سرپرست وزارت کشور کابینه موقت طالبان شرق: سخنگوی گروه تروریستی طالبان در افغانستان اعلام کابینه کرد. ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی این گروه تروریستی در نشستی کابینه دولت طالبان را به این شرح اعلام کرد: ملأ محمدحسن آخوند، نخست‌وزیر؛ ملأ عبدالغنی برادر، معاون نخست‌وزیر؛ ملأ محمدیعقوب مجاهد، سرپرست وزارت دفاع؛ مولوی امیرخان متکی، سرپرست وزارت امور خارجه؛ سراج‌الدین حقانی، سرپرست وزارت کشور؛ ملأ عبدالمنان عمری، سرپرست وزارت فواید عامه (رفاه)؛ شیخ محمد خالد، سرپرست وزارت امر به معروف و نهی از منکر؛ مولوی نجیب‌الله حقانی، سرپرست وزارت مخابرات؛ ملأ عبدالحق وثیق، سرپرست وزارت اطلاعات؛ ذبیح‌الله مجاهد، معاون وزارت اطلاعات و فرهنگ؛ قاری دین محمد حنیف، سرپرست وزارت اقتصاد؛ مولوی عبدالحکیم، وزارت شرعیات و دادگستری؛ نورالله نوری، سرپرست سرحدات و قبایل؛ یونس آخوندزاده، سرپرست توسعه روستایی؛ عبدالحکیم شتی، وزیر عدلیه؛ ملأ عبداللطیف منصور، سرپرست وزارت آب و برق؛ عبدالباقی حقانی، سرپرست وزارت تحصیلات تکمیلی؛ ملأ هدایت‌الله بدری، سرپرست وزارت دارایی؛ ملأ محمد ادریس، رئیس بانک مرکزی؛ شیرمحمد عباس ستانکزی، معاون وزارت خارجه؛ فصیح الدین، لوی درستیز (فرمانده ارتش).
گزارش‌ها حاکی است دولت طالبان قرار بوده جمعه اعلام شود. دلیلی برای تأخیر سه‌روزه اعلام دولت مشخص نشده است اما برخی از گمانه‌زنی‌ها اختلافات داخلی در بین طالبان بر سر تصاحب پست‌های مهم از جمله نخست‌وزیری و ادامه جنگ طالبان با جبهه مقاومت در پنجشیر را از علل تأخیر در اعلام دولت طالبان عنوان می‌کنند.
سخنگوی طالبان در این نشست تأکید کرد که کابینه کنونی، یک «کابینه سرپرستی» است و هنوز تمامی وزرا نیز تعیین نشده‌اند اما به‌زودی و در روزهای آینده تکلیف بقیه وزارتخانه‌ها نیز مشخص خواهد
شد. او در پاسخ به خبرنگاران اعلام کرد که طالبان خواستار برقراری یک ارتباط خوب با جامعه بین‌الملل از جمله ایالات متحده، همچنین برقراری رابطه با کشورهای مسلمان است. اما تأکید کرد که طالبان به هیچ کشوری اجازه نخواهد داد که در امور داخلی افغانستان دخالت کند.
محمد نعیم، سخنگوی دفتر سیاسی طالبان نیز دیروز و ساعاتی پیش از نشست خبری ذبیح‌الله مجاهد گفته بود این گروه خواستار روابط خوب با تمامی کشورها از جمله آمریکاست. وی که با شبکه خبری الجزیره مصاحبه می‌کرد، گفت: «سخن درباره روابط خوب با تمامی کشورها ضمن توافق با آمریکا ذکر شده است».
روزنامه کیهان در صفحه نخست امروز خود با تیتر «کره‌جنوبی با چراغ سبز آمریکا به‌دنبال نابودی صنعت لوازم خانگی ایران» نوشت: کره‌جنوبی با همکاری آمریکا و در پوشش معافیت تحریمی برای ایران، می‌خواهد بار دیگر بازار لوازم‌خانگی کشورمان را قبضه کند، اقدامی که می‌تواند به نابودی صنعت نوپای لوازم خانگی و بیکاری هزاران
نفر بینجامد.
صنعت لوازم خانگی داخلی در چند دهه گذشته وابستگی زیادی به واردات داشته است. ضعف در تولید برخی قطعات، به روز نبودن تولیدات و انفعال در سیاست‌گذاری صنعتی در کنار سرمایه‌گذاری سنگین شرکت‌های خارجی برای فرهنگ‌سازی استفاده از محصولات خود، همه در استمرار این وضعیت نقش داشته‌اند. با همه این مشکلات، طی سال‌های اخیر تولیدکنندگان داخلی در غیاب شرکت‌های خارجی - به‌ویژه کره‌ای‌ها- پیشرفت چشمگیری داشته و علاوه بر داخلی‌سازی بسیاری از قطعات و محصولات این حوزه، کالاهای باکیفیتی هم تولید کرده‌اند. اما در حالی که صنعت ملی روی ریل پیشرفت قرار دارد، چند روز قبل خبرهایی مبنی بر از سر گرفته شدن واردات محصولات کره‌ای در ازای پول‌های بلوکه‌شده ایران در این کشور به گوش رسید. نود اقتصادی دراین رابطه گزارش داد ظاهراً آمریکا برای آزاد کردن بخشی از پول‌های ایران مجوزی را به کره و شرکت‌های کره‌ای داده است که براساس آن این شرکت‌ها می‌توانند بدهی ایران را تنها از طریق واردات کالا به ایران پرداخت کنند.
هرچند حسین تنهایی، رئیس اتاق مشترک ایران و کره جنوبی این خبر را تکذیب کرد و مدعی شد که انتشار این اخبار توسط برخی شرکت‌های تولیدکننده لوازم خانگی داخلی صورت گرفته است، با این وجود، اظهارات وی نشان می‌داد احتمال دارد توافقی برای دریافت برخی کالاها به جای پول صورت بگیرد؛ به گزارش فارس، وی اظهار کرد: «درخواست ایران از ابتدا و در درجه اول بازگشت این پول‌ها به‌صورت نقدی به کشور است و اگر این امر محقق نشد، در درجه دوم درخواست ایران واردات مواد اولیه، تجهیزات و ماشین‌آلات از محل منابع بلوکه‌شده ایران در کره جنوبی است».
اما از سوی دیگر، حمیدرضا غزنوی، دبیرکل مجمع کارآفرینان ایران و تولیدکننده لوازم خانگی در گفت‌وگو با «نود اقتصادی» بیان کرد: «آمریکا به کره و ژاپن تأکید کرده که حق ندارید به ایران پول بدهید و فقط می‌توانید در قبال پول‌هایی که ایران در کشور شما دارد، به آنها لوازم خانگی بدهید. سال‌هاست که مردم به آزادی پول‌های بلوکه‌شده در کره و ژاپن امید دارند ولی باید بدانند امروز با لابی شرکت‌های اقتصادی کره و ژاپن با آمریکا فقط اجازه داریم با آن پول‌ها، لوازم خانگی وارد کنیم».
نظر شما