به گزارش ایمنا، در خصوص آخرین وضعیت اورهال قطارهای مترو، اتوبوس، توسعه ناوگان، برنامه‌های راهبری و سیاست گذاری ها در حوزه حمل و نقل با سید مناف هاشمی معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران به گفت‌وگو نشستیم.
در خصوص رفع مشکلات کلیدی شهر تهران (ترافیک، آلودگی هوا) چه اقداماتی انجام شده است؟
ترافیک و آلودگی هوا از معضلات شهر تهران است. رفع مشکل ترافیک، عبور و مرور روان، توسعه و بهسازی شبکه حمل و نقل عمومی، کاهش و رفع آلودگی هوا و آلودگی‌های محیط‌زیستی، افزایش ایمنی، کاهش تصادفات منجر به فوت و افزایش بهره‌وری معابر از موضوعات اساسی شهر تهران است که در دستورکار قرار دارد.
اما در خصوص مشکلات و چالش‌های پیش‌روی حمل و نقل ترافیک شهر تهران باید گفت افزایش قابل ملاحظه قیمت تمام شده توسعه خدمات حمل و نقل و فقدان منابع لازم جهت تکمیل و توسعه طرح‌های حمل و نقل عمومی، پایین بودن هزینه‌های مستقیم و غیرمستقیم سیستم‌های حمل و نقل شخصی و عدم کفایت و مطلوبیت حمل و نقل عمومی، چندگانگی و عدم یکپارچگی مدیریت ترافیک در شهر تهران (خلأ یا همپوشانی وظایف)، عدم رعایت، اعمال قوانین - ضعف قوانین و در نتیجه افزایش آلودگی هوا و کاهش ایمنی، نابسامانی حمل و نقل بار و مسافر خصوصاً در محدوده مرکزی شهر و عدم اجرای صحیح سیاست‌های مدیریت تقاضای سفر، تردد موتورسیکلت‌سواران پرخطر در شهر، فقدان نظام آماری متقن در حوزه حمل و نقل شهری و برخوردهای سلیقه‌ای و غیرکارشناسی مدیران حوزه‌های مختلف با طرح‌ها و پروژه‌های مؤثر یا متأثر از حمل و نقل و تأثیر منفی آن تا روی عملکرد این حوزه از جمله مشکلات است.
برای رفع این مشکلات چه راهبردهایی در نظر گرفته شده است؟
برای رفع این مشکلات، از جمله سیاست‌ها و راهبردها افزایش مطلوبیت حمل و نقل همگانی با تأکید بر مترو، توسعه حمل و نقل پاک و انسان‌محور، توسعه سیستم‌های حمل و نقل هوشمند، مدیریت عرضه و تقاضا و افزایش ایمنی در حمل و نقل و تأمین منابع پایدار در اجرای طرح‌های حمل و نقل است.
البته همین‌جا بگویم که بازنگری در طرح جامع حمل و نقل تهران در افق ۱۴۲۰ در خصوص طرح جامع ریلی تهران و حومه، مدیریت تقاضای سفر، حمل و نقل همگانی یکپارچه، حمل و نقل پاک و شبکه بزرگراهی و معابر انجام شد.
یکی از مشکلات اساسی، کمبود منابع و عدم حمایت دستگاه‌های لازم در زمینه توسعه حمل و نقل عمومی است، در این باره توضیح دهید.
تأمین منابع مالی در اجرای طرح‌های حمل و نقلی، اولین گام است، اما باید بگویم که اعتبارات معاونت حمل و نقل ترافیک در بودجه سال ۱۴۰۰ افزایش داشته است. علاوه بر اعتبار مصوب در سرجمع بودجه شهرداری تهران مبلغ چهار هزار میلیارد تومان دیگر نیز بابت توسعه خطوط مترو از محل مصوبه محرک اقتصادی پیش‌بینی و تصویب شده است. همچنین مبلغ یک هزار میلیارد تومان نیز بابت توسعه اتوبوسرانی در همین قالب پیش‌بینی شده که در انتظار طرح در صحن علنی شوراست و مبلغ یک‌هزار میلیارد تومان نیز از محل فروش و واگذاری مجتمع‌های ایستگاهی پیش‌بینی شده است و با این احتساب، منابع حاصل از بودجه شهرداری تهران ۲۰,۵۰۰ میلیارد تومان خواهد رسید.
دولت چقدر یارانه بلیت مترو و اتوبوس پرداخت کرده است؟
البته بگذارید همین جا مقایسه‌ای هم به کمک‌های دولت و شهرداری در حوزه حمل و نقل پایتخت طی سال‌های ۱۳۹۶ تا ۱۳۹۹ انجام دهم. در سال ۹۶ دولت یارانه بلیط مترو و اتوبوس را پرداخت نکرد و برای احداث خطوط مترو ۱۲۱ میلیارد تومان پرداخت کرد، اما شهرداری در همین سال ۷۰۰ میلیارد یارانه بلیط مترو، ۷۷۴ میلیارد یارانه بلیط اتوبوس، ۱۴۰۵ میلیارد احداث خطوط مترو، پنج میلیارد توسعه و نوسازی ناوگان اتوبوسرانی، ۲۱۲ میلیارد توسعه سیستم‌های هوشمند و ۳۱ میلیارد اصلاح هندسی انجام داده که در مجموع شهرداری ۳,۱۲۷ میلیارد تومان هزینه کرده است.
در سال ۹۷ دولت ۱۱ میلیارد یارانه بلیط مترو و ۱۰ میلیارد یارانه بلیط اتوبوس را پرداخت کرد، این در حالی است که شهرداری در همین سال ۸۰۰ میلیارد یارانه بلیط مترو و ۸۹۴ میلیارد یارانه بلیط اتوبوس پرداخت کرد. دولت برای احداث خطوط مترو ۷۳ میلیارد و شهرداری ۱,۰۷۶ میلیارد تومان پرداخت کرد.
در سال ۹۹ هم دولت در مجموع در حوزه حمل و نقل پایتخت ۶۴۸ میلیارد پرداخت کرده است که البته ۵۱۷ میلیارد تومان آن از محل تبصره ۱۸ و ۱۹ بوده است و شهرداری در سال ۹۹، ۴ هزار و ۴۳۲ میلیارد برای توسعه حمل و نقل عمومی هزینه کرد.
در سال ۹۹ با تعامل مناسب با معاونت مالی و اقتصادی شهری، منابع بیشتری نسبت به سال‌های گذشته در حوزه حمل و نقل ترافیک کارسازی شد.
با توجه به اینکه در ۱۵ ماه گذشته منابع مالی تا حدودی تأمین شده است، چه اقداماتی در توسعه حمل و نقل صورت گرفت؟
تزریق ۹۱۰ میلیارد اوراق مشارکت منتشره جهت توسعه و تکمیل خطوط مترو سهمیه سال ۹۷، انتشار و فروش یک‌هزار میلیارد تومان اوراق مشارکت جهت توسعه و تکمیل خطوط مترو سهمیه سال ۹۸ (۲۱۶ میلیارد هنوز کارسازی نشده)، انتشار و فروش ۵۰۰ میلیارد تومان اوراق مشارکت جهت نوسازی ناوگان اتوبوسرانی سهمیه سال ۹۸ (۱۸۲ میلیارد تومان کارسازی نشده)، انتشار و فروش ۱,۸۵۰ میلیارد تومان اوراق مشارکت جهت توسعه و تکمیل خطوط مترو سهمیه سال ۹۹، انتشار و فروش ۴۵۰ میلیارد تومان اوراق مشارکت جهت نوسازی ناوگان اتوبوسرانی سهمیه سال ۹۹، انجام تمهیدات اولیه در جهت انتشار ۳ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان اوراق مشارکت جهت توسعه و تکمیل خطوط مترو و اورهال ناوگان مترو و توسعه ناوگان اتوبوسرانی در سال ۱۴۰۰، تأمین ۸۳۸ میلیارد تومان از محل فروش و واگذاری پروانه مجتمع‌های ایستگاهی در سال ۹۹ و اخذ مصوبه کاهش ۵۰ درصدی خط مبنای محاسبات صرفه‌جویی سوخت موضوع مصوبه شورای اقتصادی در خصوص طرح توسعه مسافر با مترو از جمله دستاوردها بوده است.
البته ایجاد امکان استفاده از ظرفیت‌های تبصره ۱۸ در بازسازی ۳۱ رام قطار و نوسازی ۱۰ هزار دستگاه تاکسی و بازسازی یک‌هزار دستگاه اتوبوس فرسوده، استفاده از ظرفیت‌های تبصره ۱۹ جهت خرید ناوگان اتوبوس‌های برقی از دیگر اقدامات بوده است.
افزایش سقف یارانه بلیط حمل و نقل عمومی از ۴۴۰ میلیارد تومان در سال ۹۹ به یک‌هزار میلیارد تومان
البته افزایش سقف یارانه بلیط حمل و نقل عمومی از ۴۴۰ میلیارد تومان در سال ۹۹ به یک‌هزار میلیارد تومان در سال جاری و رایزنی جهت تخصیص ۵۰ درصدی این مبلغ به شهر تهران در دستورکار است و البته افزایش ردیف اعتباری، احداث خط پرند که ذیل بودجه کل کشور از ۶۴ میلیارد تومان سال ۹۹ به ۲۵۰ میلیارد در سال جاری رسید. همین جا بگویم که انجام مذاکرات اولیه با سازمان برنامه و بودجه در جهت استفاده از ظرفیت‌های ماده ۲۳ قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی هم انجام شده است.
چه اقداماتی در جهت تأمین منابع از محل واگذاری مجتمع‌های ایستگاهی انجام خواهید داد؟
از اقدامات آتی ما این است که تعریف ۱۴ مجتمع ایستگاهی در زون‌های ۲۵۰ متری ایستگاه‌های متروی فعال و خطوط توسعه برای سال ۱۴۰۰ در حال انجام است. بررسی و انجام مطالعات امکان‌سنجی مجتمع‌های ایستگاهی توسعه شمالی خط ۳ در منطقه یک، خطوط ۳ و ۱۱ در منطقه ۱۸، توسعه جنوبی خط ۶ در منطقه ۲۰ و خط ۱۰ در منطقه ۲۲ جهت اخذ مجوزهای لازم صورت گرفته است. ایجاد درآمدهای پایدار از روش‌های نوین سرمایه‌گذاری و ایجاد منابع درآمدی از طریق واگذاری فضاهای زیرسطحی موجود مترو از دیگر اقدامات است و پیش‌بینی کرده‌ایم که تأمین منابع بالغ بر یک‌هزار میلیارد تومان از محل واگذاری مجتمع‌های ایستگاهی در سال ۱۴۰۰ داشته باشیم.
با توجه به شیوع کرونا بارها اعلام شده است که سیستم حمل و نقل عمومی خسارت‌های زیادی دیده است، در این زمینه توضیح دهید.
بله، خسارت‌های ناشی از شیوع کرونا در حمل و نقل عمومی زیاد است و بیش از ۱,۵۰۰ میلیارد تومان کاهش درآمد داشته و بالغ بر ۲۱۷ میلیارد تومان هزینه‌های مقابله با گسترش کرونا در شبکه حمل و نقل عمومی داشته‌ایم.
در خصوص توسعه مترو چه اقداماتی انجام شده است؟
در حال حاضر ۲۴۵ کیلومتر (۱۷۰ کیلومتر درون‌شهری و ۷۵ کیلومتر برون‌شهری) خطوط موجود است. خطوط در حال ساخت ۵۳ کیلومتر و مجموع خطوط فعلی پس از تکمیل به ۲۹۸ کیلومتر می‌رسد. مجموع خطوط جدید مترو و توسعه خطوط قبلی ۱۸۵ کیلومتر (۱۵۴ کیلومتر جدید به اضافه ۳۵ کیلومتر توسعه و انشعابات و مجموع خطوط اکسپرس جدید ۵۴ کیلومتر و کل مجموع خطوط به ۵۳۷ کیلومتر خواهد رسید).
در حال حاضر خطوط متروی تهران ۲۷۱ کیلومتر با ۱۴۱ ایستگاه است. ۲۶ کیلومتر از مسیر به همراه یک ایستگاه مربوط به توسعه خط پنج حدفاصل گلشهر تا هشتگرد است.
بنده از خرداد ۹۹ معاون حمل و نقل ترافیک شدم و در این مدت بهره‌برداری از ۲ رام قطار، اتمام پروژه ۷۰ دستگاه واگن آلومینیومی، کلنگ‌زنی توسعه شمال‌غربی خط هفت، بهره‌برداری ورودی جنوب‌غربی تیکت حال ایستگاه مهدیه خط هفت، بهره‌برداری از ایستگاه برج میلاد، بهره‌برداری ورود دومی ایستگاه کمیل، بهره‌برداری ورودی دوم ایستگاه میدان صنعت و بسیج، بهره‌برداری دو ایستگاه دولاب و میدان قیام، بهره‌برداری ایستگاه آهنگ، بهره‌برداری دو ایستگاه اشرف اصفهانی و تربیت مدرس، بهره‌برداری از پست برقی قلعه‌مرغی و توسعه پست امیرکبیر، بهره‌برداری از آسانسورهای ایستگاه مهدیه، بهره‌برداری از ایستگاه امیرکبیر، کلنگ‌زنی پایانه آزادگان و شروع توسعه جنوبی خط سه، کلنگ‌زنی قطعه اول خط ۱۰ و بهره‌برداری از پست برق شرقی خط هفت انجام شده است.
چه برنامه‌ای برای توسعه مترو در سال جاری دارید؟
ما در فروردین سال جاری رونمایی از یک رام قطار هفت‌گانه ملی داشته، در اردیبهشت ماه آغاز عملیات اجرایی احداث قطعه اول خط ۱۰ و بهره‌برداری از ایستگاه مرزداران و ایستگاه اقدسیه در خردادماه بهره‌برداری ایستگاه شهرک آزمایش و ایستگاه مدافعان سلامت (باقرخان) همچنین در شهریورماه هم بهره‌برداری از ایستگاه شهید رضایی در خط شش و بهره‌برداری از ایستگاه توحید در خط هفت را داریم. البته در همین مقطع بهره‌برداری از فاز اول پایانه اکباتان واقع در خط چهار و کلنگ‌زنی توسعه شمالی خط سه و توسعه شرقی خط چهار را خواهیم داشت.
در مهر سال جاری هم اخذ مجوز سیر یک رام قطار ملی، در دی‌ماه هم بهره‌برداری از ایستگاه بوستان گفت‌وگو و در بهمن‌ماه هم بهره‌برداری از فاز سوم خط شش به طول ۹ کیلومتر از میدان امام حسین (ع) تا دانشگاه تربیت مدرس با شش ایستگاه (امام‌حسین (ع)، تربیت مدرس، هفتم تیر، میدان ولیعصر، لاله و کارگر) و همچنین بهره‌برداری ایستگاه ۱۷ شهریور از از خط هفت را خواهیم داشت. البته بهره‌برداری از فاز دوم پایانه کلاهدوز و کلنگ‌زنی قطعه دوم خط ۱۰ همراه با قطعه اول خط ۱۱ از جمله برنامه‌هاست.
همین جا تأکید می‌کنم که دو ایستگاه شهید رضایی و توحید در ماه جاری به بهره‌برداری می‌رسد. از مجموع ۳۱ ایستگاه خط شش تاکنون ۱۳ ایستگاه و از مجموع ۲۲ از خط هفت تاکنون ۱۷ ایستگاه به بهره‌برداری رسیده است.
در خصوص آخرین وضعیت ناوگان متروی تهران توضیح دهید.
در حال حاضر در متروی تهران علاوه بر کسری ناوگان، بیش از ۶۰ درصد واگن‌ها DC و ۲۰ درصد از واگن‌های AC و ۷۰ درصد واگن‌های دوطبقه موجود از مرز استاندار اورهال (تعمیرات اساسی) عبور کرده‌اند.
تعداد کل ناوگان مترو ۱۵۲۱ دستگاه است و تعداد ۲۴ رام قطار در دوره مدیریت پنجم اضافه شده است و ما ۱۴۶۷ دستگاه واگن کسری داریم.
در خصوص تولید قطار ملی توضیح دهید کار به کجا رسید؟
این کار انجام شد و حداقل ۸۵ درصد دانش طراحی و ساخت تجهیزات مورد نیاز صنعت حمل و نقل ریلی شهری و بین‌شهری بومی‌سازی شد و این کار توسط متخصصان داخلی در زیرساخت و تجهیزات ثابت و ناوگان انجام شده است. همچنین با تولید قطار ملی، ایجاد اشتغال با استفاده از ظرفیت‌های خالی کارخانجات واگن‌سازی و زنجیره تأمین قطعات ساخت انجام شد و کاهش ۲۰ درصدی قیمت تأمین ناوگان و کاهش ارزبری هم داشته‌ایم و تأکید می‌کنم که تولید تمامی زیرسیستم‌ها و قطار متروی ملی مطابق با استانداردهای بین‌المللی و اخذ تاییدیه بین‌المللی برای قطار ملی مترویی انجام شد.
منبع: فارس
نظر شما