مطبوعات و رسانه‌های آزاد و شفاف در هر جامعه‌ای از ارکان توسعه و دموکراسی محسوب می‌شود، لذا خبرگزاری ایمنا مرور بر بخشی از عناوین مطبوعات کشور را به صورت روزانه در دستور کار خود دارد.
روزنامه ابتکار در صفحه نخست امروز خود با تیتر «پشت‌پرده فشار نظامی غرب علیه ایران» به بررسی تأخیر در مذاکرات وین پرداخت و نوشت: ایالات متحده نگران است که دولت جدید در ایران مایل به ادامه گفت‌وگوهای برجامی نباشد. در شرایط فعلی ابهام در مورد احیای توافق هسته‌ای افزایش یافته است.
بعد از برگزاری دور ششم گفت‌وگوها میان ایران و ۴+۱ و ایالات متحده با این کشورها، ادامه مذاکرات به زمانی نامعلوم سپرده شد. ایران درگیر برگزاری انتخابات و انتقال قدرت بود و مسیر گفت‌وگوها بین دو کشور هم به پیچ و خم‌هایش رسیده بود. این تأخیر در حالی رخ داد که همه طرف‌ها بارها تاکید کرده بودند که به دنبال فرسایشی شدن مذاکرات نیستند.
با تغییر دولت در ایران ابهام در مورد آینده مذاکرات وین آغاز شد. هر چند رئیسی در رقابت‌های پیش از انتخابات موضع مثبتی در مورد احیای برجام داشت، اما غربی‌ها اوضاع را پیچیده‌تر دیدند و از توقف گفت‌وگوها استقبال کردند. با این حال همزمان آنها اعتراضاتی را نسبت به تأخیر در وین ابراز کرده و ایران را تلویحاً به سنگ اندازی مقابل رسیدن به یک توافق متهم کردند. در چنین شرایطی همه طرفین باز هم به این موضوع که گفت‌وگوها نمی‌تواند تا ابد ادامه داشته باشد اشاره کردند.
اما ابهام همچنان باقی است. تصمیمات تیم بعدی وزارت خارجه ایران هنوز مشخص نیست اما رئیس دولت سیزدهم حتی در روز تحلیف خود از ماجرای بازگشت به توافق هسته‌ای و برداشته شدن تحریم‌ها حمایت کرد. با وجود اینکه در ظاهر اوضاع می‌تواند بعد از استقرار تیم وزارت خارجه ایران، مسیر خود را طی کند اما هنوز اما و اگرهای زیادی وجود دارد. طرح مجلس که ظاهراً برای حفظ منافع ایران در گفت‌وگوها تصویب شده مانع اصلی سر راه توافق به نظر می‌رسد.
روحانی رئیس جمهور پیشین ایران و سخنگوی دولت بارها در مورد اینکه چگونه این طرح مانع شد که در اسفندماه توافقی شکل بگیرد، مسائلی را مطرح کردند. حالا با یک دست شدن مجلس و دولت به نظر می‌رسد که مسیری که مجلس به دنبال آن است کماکان پیگیری شود.
اصولگرایان در تهران به دنبال آن هستند که همه تحریم‌هایی که علیه ایران در چهاردهه گذشته وضع شده، لغو شود. این در حالی است که کارشناسان معتقدند چنین امکانی در شرایطی که ایران تنها اجازه دارد در مورد مسائل مرتبط با برجام گفت‌وگو کند عملاً ممکن نیست در چنین شرایطی زمزمه‌ها در مورد اینکه ممکن است گفت‌وگوها در وین به دور باطل خود بیفتند یا از دستورکار دولت سیزدهم به مرور حذف شوند وجود دارد و این ترس در غربی‌ها که خواهان بازگرداندن ایران به تعهداتش در برجام است وجود دارد.
روزنامه آرمان ملی در صفحه نخست امروز خود با تیتر «زاکانی در برابر سد قانون و قالیباف» به بررسی پرداخت و نوشت: به‌رغم یکدست شدن تمام و کمال ساختار کشور به نظر می‌آید برخلاف تصورات، اینک در درون همین جریان یکدست انشقاق‌ها و اختلافات بیش از گذشته رخ نموده است. این موضوع البته در حالی است که برخی نیز این نظریه را بیان می‌کنند که احتمالاً به خاطر همین یکدستی، جنجال‌های صوری و درگیری‌هایی خودساخته ایجاد می‌شود تا اذهان عمومی چندان روی این مقوله بحث‌برانگیز متمرکز نشود.
هر چه هست اینکه این روزها شاهد اختلافات شبیه‌سازی شده یا واقعی در درون جریان اصولگرا هستیم که جدیدترین آن ماجرای شهرداری علیرضا زاکانی است؛ کسی که اکنون بعد از انتخاب شدنش در شورای شهر حرف‌وحدیث‌های بسیاری در مورد انتخابش گفته می‌شود. از سویی برخی مطالب عجیب و غیر تأیید شده در بعضی شبکه‌های مجازی منتشر می‌شود که از اختلاف میان قالیبافی‌ها و زاکانی بر سر موضوع شهرداری سخن می‌گویند و اینکه ادعا می‌کنند رئیس مجلس حتی به‌دنبال سنگ‌اندازی‌هایی سر راه شهرداری زاکانی بوده و از سویی دیگر زاکانی هم طیف مقابل خود را به افشاگری و… تهدید کرده است. پرونده‌های عیسی شریفی و ماجرای هلدینگ یاس هنوز از موارد مورد بحث در تاریخ شهرداری تهران است.
هرچه هست اینکه انتخاب زاکانی به عنوان شهردار برای عده‌ای غیرقابل توجیه است؛ چه به دلیل معرفی پیش از موعد او، چه به‌خاطر مکالمه‌های لو رفته در جلسه تحلیف اعضای شورای‌شهر ششم میان مهدی چمران رئیس شورا و نرجس سلیمانی. در آن مکالمه که تصور می‌شد میکروفن چمران خاموش است، سلیمانی با گلایه می‌گوید رای‌ها باید شفاف می‌بود و چمران هم از سخت‌ترین شب عمرش گفته و نارضایتی‌اش از این وضع و معرفی زودهنگام زاکانی و اینکه باید بررسی‌های بیشتری به عمل می‌آمد.
همچنین چمران از فشارهای عجیب و سخت در ماجرای این انتخاب حرف زده است. البته بعد از افشا شدن این مکالمه، که نشان از اختلافات درونی جریان مذکور در انتخاب زاکانی دارد، سلیمانی، از حمایتش درباره زاکانی می‌نویسد و اینکه او هم به زاکانی به عنوان شهردار رأی می‌دهد. سرانجام در روز یکشنبه‌ای که پشت سر گذاشته‌ایم زاکانی با ۱۸ رأی از ۲۱ رأی قاطعانه شهردار تهران لقب می‌گیرد. نکته اینجاست که ۵ عضو شورای شهر تهران روز رأی‌گیری انتخاب شهردار، می‌خواهند برای بررسی‌های بیشتر، انتخابات با تأخیر و در روزهای آینده انجام شود، حال آنکه از آن ۵ نفر دو نفر خودشان در همان روز به زاکانی رأی داده‌اند و خلاف خواسته‌شان عمل کرده‌اند.
روزنامه همدلی در صفحه نخست امروز خود با تیتر «گفت‌وگوی تلفنی رئیسی با مکرون» نوشت: حجت الاسلام رئیسی روز دوشنبه در تماس تلفنی یک ساعته «امانوئل مکرون» رئیس جمهور فرانسه، با اشاره به نقض مکرر و فاحش تعهدات از سوی آمریکا و همچنین پایبند نبودن سه کشور اروپایی عضو برجام به تعهدات خود در این توافق بین‌المللی، گفت: آمریکایی‌ها با وضع تحریم‌های جدید تعهدات خود را به‌طور آشکار نقض کرده و حتی تحریم‌های جدید را به حوزه اقلام بشردوستانه هم کشاندند.
رئیسی با تاکید بر اینکه هم آمریکا و هم اروپایی‌ها باید به تعهدات خود در برجام عمل کنند، گفت: در هر مذاکره‌ای باید حقوق ملت ایران استیفا و منافع ملت ما تأمین شود.
وی تصریح کرد: جمهوری اسلامی نسبت به تأمین امنیت و حفظ بازدارندگی در منطقه خلیج فارس و دریای عمان بسیار جدی است و با عوامل سلب کننده امنیت مقابله خواهد کرد.
رئیس جمهور در خصوص لبنان تاکید کرد: ما از هر اقدامی که در جهت ثبات، امنیت و بهبود وضعیت اقتصادی مردم لبنان باشد، حمایت کرده و در این زمینه از همراهی فرانسه استقبال می‌کنیم.
رئیس جمهور فرانسه نیز در این تماس تلفنی با تبریک آغاز مسئولیت رئیسی و آرزوی موفقیت برای ایشان، گفت: ایران و فرانسه می‌توانند با همکاری خود در جهت برقراری صلح و ثبات در منطقه نقش ایفا کنند. امانوئل مکرون با اشاره به خروج یکجانبه آمریکا از برجام و توقف اجرای این توافق بین‌المللی، گفت: ما به دنبال این هستیم که به راه حلی برای این موضوع برسیم و امیدواریم دوباره مذاکرات آغاز شود.
رئیس جمهور فرانسه با اشاره به موضوع امنیت دریایی، گفت: قبل از هر چیز باید چارچوب ثبات ایجاد کرده و مطمئن باشیم که ثبات در مسائل مختلف از جمله وضعیت دریاها وجود خواهد داشت.
مکرون با بیان اینکه فرانسه همیشه تلاش کرده راه حلی برای تحقق ثبات در لبنان ارائه دهد، ابراز امیدواری کرد با همراهی ایران زمینه برای برقراری ثبات و حل مشکلات این کشور فراهم شود.
رئیس جمهور فرانسه در پایان خواستار تداوم گفت‌وگوها بین تهران و پاریس با هدف عمیق‌تر شدن روابط دو جانبه شد.
روزنامه شرق در صفحه نخست امروز خود با تیتر «پیش‌بینی اصلاح‌طلبان از کابینه رئیسی» به بررسی آرایش سیاسی کابینه دولت سیزدهم پرداخت و نوشت: نسبت دولت رئیسی با اصلاح‌طلبان چگونه خواهد بود؟ این پرسشی است که خاصه بلافاصله بعد از انتخابات ریاست‌جمهوری و تماس‌های دفتر رئیسی با برخی اصلاح‌طلبان مطرح شد؛ اینکه قرار است رئیسی از ظرفیت اصلاح‌طلبان استفاده کند، آنها را طرد خواهد کرد یا در وضعیتی میانه، صرفاً نظرات اصلاح‌طلبان را خواهد شنید؟ حالا این پرسش‌ها در آستانه اعلام وزرای پیشنهادی بیش از پیش مطرح است؛ به‌ویژه با این پیش‌زمینه که رئیسی گفته است در انتخاب وزرا شایسته‌سالاری را حاکم می‌کنم؛ موضوعی که به تصمیم او برای تشکیل دولتی فراجناحی هم تعبیر شد.
محمد هاشمی‌رفسنجانی به‌تازگی در گفت‌وگو با خبرگزاری «ایسنا» درباره کابینه دولت سیزدهم گفته است: «اگر به آن حرف‌ها [در مراسم تحلیف و تنفیذ] به‌درستی عمل شود، مبنای انتخاب اعضای کابینه باید شایسته‌سالاری باشد و این یعنی از همه نیروهای توانمند جناح‌های مختلف سیاسی و نیز متخصصانی که سابقه دانشگاهی دارند و در کار خود کارشناس هستند، استفاده شود». ابطحی هم در پاسخ به این پرسش که آیا انتخاب محمد مخبر به‌عنوان معاون اول دولت پیامی به اصلاح‌طلبان است یا خیر، به «خبرآنلاین» گفته است: «یکی از ویژگی‌های آقای مخبر، این است که هیچ‌گاه در جناح‌های سیاسی (اگرچه خاستگاهش اصولگرایی است) نبوده و به بیانی در جناح‌بندی‌های سیاسی داخلی، ردپایی از او نیست و دخالتی نکرده است. اگر به همین شکل ادامه پیدا کند، می‌تواند امیدبخش باشد».
وی تحلیل خود از ترکیب کابینه رئیسی را این‌گونه بیان کرده است: «طبیعی است اولین انتخاب‌ها در همه کابینه‌ها، حول دو انتخاب معاون اول رئیس‌جمهوری و رئیس دفتر رئیس‌جمهور شکل می‌گیرد. رئیس دفتر رئیس‌جمهور باید کارها را سامان دهد. انتخاب آقای اسماعیلی، با توجه با ارتباطات و آشنایی‌های قدیمی و متقابلی که بین آقای رئیسی و اسماعیلی در قوه قضائیه بود، طبیعی تلقی می‌شود. آقای اسماعیلی در مدت‌زمانی که با آقای رئیسی همکاری می‌کرد مثل آقای رئیسی پُرکار و منظم بود. من به‌عنوان یک دوست قدیمی و همشهری که او را می‌شناسم، نقاط قوت فراوانی در همدلی با آقای رئیسی، مشی آقای رئیسی و همراهی با آقای رئیسی دارد.
طبعاً رئیس دفتر باید فردی باشد که نزدیک‌ترین و معتمدترین فرد رئیس‌جمهور باشد. امیدوارم با مدیریت خوب خود بتواند یک مجموعه بی‌شائبه‌ای را در اطراف رئیس‌جمهور سامان دهد. آقای اسماعیلی بسیار شبیه آقای رئیسی است». محمد عطریانفر هم چند روز پیش در گفت‌وگویی با سایت «فردا» درباره نسبت اصلاح‌طلبان با دولت رئیسی گفته بود: «این یک شعار زیباست که دولت فراگیر و غیرخطی باشد؛ اما تنها در دولت آقای هاشمی‌رفسنجانی شاهد چنین شرایطی در دولت بودیم و تمام دولت‌های قبل و بعدش در انتخاب اعضای کابینه گرایش جناحی داشتند.
حالا هم بعید است آقای رئیسی بتواند دولتی فراگیر تشکیل دهد؛ زیرا دوستانی که با او همراهی کردند و در پیروزی‌اش مؤثر بودند، می‌خواهند انقلابی در همه‌چیز ایجاد کنند و می‌گویند هر آنچه در قبل بوده، غلط است. با این نگاه برای آنها پذیرفتنی نیست که نیروهای اصلاح‌طلب در دولت حضور داشته باشند. علاوه بر این شخصیتی که رئیس‌جمهور می‌شود، در وهله نخست سراغ دوستان محتمل خود می‌رود و در این دایره ردپایی از اصلاح‌طلبان دیده نمی‌شود؛ اما آقای رئیسی می‌تواند کسانی را انتخاب کند که در اجرای مسئولیت‌شان نگاهی جناحی نداشته باشند و نگاهشان ملی باشد».
روزنامه کیهان در صفحه نخست امروز خود با تیتر «نشانه‌هایی از تغییر دیپلماسی ایران، غرب پیام را گرفته است» نوشت: جمله‌ای که مخاطب اصلی آن کشورهای غربی به‌ویژه آمریکا بود و سید ابراهیم رئیسی با بیان این جمله در کنار بیان عباراتی همچون «استفاده از دیپلماسی و تعامل هوشمند با جهان برای تأمین منافع و مصالح جمهوری اسلامی»، «استفاده از ظرفیت‌های منطقه‌ای ایران برای صلح و ثبات در کشورها و مقابله با تهدید سلطه‌گران» و «ارتقای روابط با کشورهای همسایه به‌عنوان مهمترین اولویت» در واقع مؤلفه‌های اصلی سیاست خارجی خود را معرفی کرد تا نشان دهد دوران سیاست خارجی منفعلانه، محدود و غرب محور گذشته است.
امری که خبر از تغییر ریل دولت، پس از تغییر ریل مجلس غربگرا (دهم) می‌دهد و غرب و غربگرایان بزرگ‌ترین سرمایه سیاسی خود در ایران را که کج کارکردی فاحش آن موجب عقبگرد ایران شده بود از دست
داده‌اند.
نشانه‌های تغییر رویکرد دیپلماسی در دولت رئیسی البته محدود به سخنان او در مراسم تحلیف نبود، او در اولین نشست خبری خود پس از پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری و در جمع خبرنگاران داخلی و خارجی قاطعانه تاکید کرده بود که «سیاست خارجی دولتم از برجام شروع نشده و به برجام ختم نمی‌شود» و در ادامه با بیان اینکه «اجازه نخواهد داد مذاکره برای مذاکره باشد» تصریح کرده بود که «تعامل را با همه دنیا و همه کشورهای دنیا به‌عنوان یک اصل تعاملی گسترده و متوازن را در سیاست خارجی دنبال خواهد کرد».
نظر شما