به گزارش خبرنگار ایمنا، امروزه در شهرهای مختلف دنیا با توجه به ضرورت توسعه پایدار، دوچرخه به عنوان وسیله نقلیه پاک در کنار پیاده روی مورد توجه بیشتری قرار گرفته است، زیرا حفظ محیط زیست، منابع طبیعی و انرژی که از ارکان مهم توسعه پایدار به شمار می‌آیند به شدت تحت تأثیر حمل و نقل شهری قرار دارد. از این رو مزایای منحصر به فرد دوچرخه به عنوان یک وسیله حمل و نقل شهری، امروزه در دنیا شناخته شده است، این وسیله نقلیه سالم، مفید و با صرفه در سفرهای کوتاه و متوسط شهری به عنوان یک جایگزین برای خودرو مطرح شده است.
اراک نیز به عنوان یک شهر صنعتی با آلودگی هوا دست و پنجه نرم می‌کند از این رو استفاده از وسایل نقلیه پاک در این شهر ضرورت بسیار دارد در این راستا مدیریت شهری این کلانشهر احداث مسیرهای دوچرخه را در دستور کار خود قرار داده است به طوری که علیرضا بیاتیان شهردار کلانشهر اراک اعلام کرد: تاکنون در راستای اجرای طرح توسعه‌ای مسیر دوچرخه سواری، ۲۷/۳ کیلومتر مسیر دوچرخه سواری در دو لاین رفت و برگشت در شهر اراک ایجاد شده است و امسال نیز ۲۵ کیلومتر مسیر دوچرخه سواری اجرایی خواهد شد.
احداث مسیرهای دوچرخه سواری پشتوانه فرهنگی می‌خواهد
اما با وجود احداث مسیرهای ویژه عبور دوچرخه شهروندان اراکی استقبال چندانی از این مسیرها نکردند؛ مهدی امیری، یک کارشناس حمل و نقل در این باره به خبرنگار ایمنا می‌گوید: احداث مسیرهای دوچرخه سواری بیش از هر چیزی پشتوانه فرهنگی می‌خواهد این در حالی است که دوچرخه سواری در کشور ما رواج ندارد، در واقع دسترسی نسبتاً کم هزینه به ماشین، آژانس، تاکسی و اتوبوس باعث شده که ما چندان تمایلی به استفاده از دوچرخه نداشته باشیم.
وی ادامه می‌دهد: بافت شهرسازی اراک از گذشته با محوریت عبور خودروها طراحی شده و استفاده از دوچرخه به هر شکلی اگر امکان پذیر هم باشد در زیرساخت‌های سخت افزاری موجود باز هم با مشکل روبرو می‌شود؛ از سویی دیگر استفاده از دوچرخه در شیب‌های بیش از یک و نیم درصد و مسافت‌های طولانی باعث خستگی بدن خواهد شد، شهر ما نیز از طرف کویر میقان سطحی است و در مناطقی چون کوی علی ابن ابیطالب، شهرک گردو و شهر صنعتی، خیابان امام اختلاف ارتفاع تا بیش از ۱۰ متر دارد از این رو در شیب‌های تند تمایل استفاده از دوچرخه کاهش خواهد یافت همچنین آب و هوای ایران به گونه‌ای است که در فصول پاییز و زمستان نزدیک سه الی چهار ماه امکان استفاده از دوچرخه وجود ندارد، در روزهای گرم سال نیز آفتاب سوزان باعث ایجاد محدودیت‌هایی برای استفاده از دوچرخه خواهد شد.
وی اضافه می‌کند: در شهرهایی چون قم و یزد استفاده از دوچرخه و موتورسیکلت به عنوان یک فرهنگ در بین مردم رواج دارد و بدون نیاز به ایجاد مسیرهای دوچرخه سواری مردم در همان بافت موجود شهر با دوچرخه حرکت می‌کنند و در کشورهایی چون هند، بخش‌هایی از چین و بنگلادش و اندونزی هم مردم از دوچرخه حتی در شکل تاکسی‌های شهری استفاده می‌کنند یعنی سه چرخه‌هایی وجود دارد که با آن مسافر جا به جا می‌کنند. در این مناطق به دلیل وجود پشتوانه فرهنگی مردم در ترافیک موجود شهری و بدون نیاز به مسیرهای دوچرخه سواری از این وسیله نقلیه پاک استفاده می‌کنند. در واقع می‌توان گفت رواج فرهنگ دوچرخه سواری در این شهرها و کشورها با بافت مسطح و آب و هوای این مناطق بی‌ارتباط نیست.
این کارشناس حمل و نقل اظهار می‌کند: سرعت پایین دوچرخه، سهولت در کنترل آن و همین طور احتیاطی که رانندگان دیگر وسایل نقلیه نسبت به دوچرخه دارند باعث کاهش تلفات ناشی از تصادف با این وسیله نقلیه شده است؛ کشورهای اروپایی چون هلند، آلمان و سوئیس مسیرهای ویژه دوچرخه سواری دارند، اما این مسیرها در تمام نقاط شهر نیست یعنی استفاده از دوچرخه بیشتر در بافت پرتراکم شهری مورد توجه قرار گرفته و با محدودیت‌هایی که برای دیگر وسایل نقلیه ایجاد شده استفاده از دوچرخه در اولویت است.
امیری تاکید می‌کند: الگوی استفاده از دوچرخه در کشور ما تفریحی است و همه به شکل تفننی این وسیله نقلیه را مورد استفاده قرار می‌دهند، اما در کشوری مثل هلند دوچرخه یک وسیله نقلیه محسوب می‌شود، اگر ما هم در کشور به این نقطه برسیم در فرهنگ سازی برای استفاده از دوچرخه گام بزرگی برداشته ایم.
وی اظهار می‌کند: مسیرهای دوچرخه در اراک حتی در حاشیه پارک‌ها هم مورد استقبال قرار نگرفته و در بیشتر موارد به عنوان پیاده رو از این مسیرها استفاده می‌شود، این موضوع در کشور هم محسوس است و تنها جایی که می‌توان گفت مسیرهای دوچرخه سواری آن کم و بیش مورد استقبال قرار گرفته جزیره کیش است و آن هم به دلیل الگوی تفریحی موجود است. البته به اعتقاد من بهترین مکان برای ایجاد مسیرهای دوچرخه سواری در اراک بافت مرکزی شهر است در واقع بهتر است به ایجاد مسیرهای دوچرخه سواری در هسته مرکزی شهر توجه شود.
این کارشناس حمل و نقل خاطرنشان می‌کند: در ۵۰ الی ۷۰ سال گذشته که وسیله نقلیه مانند خودرو وجود نداشت، دوچرخه بیشتر مورد استفاده قرار می‌گرفته و همانطور که در عکس‌های تهران قدیم مشاهده می‌کنیم دوچرخه در آن سال‌ها جایگاه ویژه ای داشته است، مسیرها کوتاه بود، مردم فرصت بیشتری داشتند و زندگی ماشینی هنوز شکل نگرفته بود، اما در حال حاضر وضعیت تغییر کرده است.
ایجاد ۵۰ کیلومتر مسیر دوچرخه سواری در اراک
سعید نادری، رئیس کمیسیون فنی، عمران، ترافیک و شهرسازی شورای اسلامی شهر اراک در این باره به خبرنگار ایمنا می‌گوید: از ابتدای شورای پنجم احداث مسیرهای دوچرخه سواری و به عنوان یکی از مدهای حمل و نقل شهری اراک در دستور کار قرار گرفت و تا کنون نزدیک به ۵۰ کیلومتر مسیر دوچرخه سواری در اراک ایجاد شده است. البته در بازنگری طرح جامع شهر که در شورای ترافیک استان به تصویب رسیده و برای تصمیم نهایی به وزارت کشور ارسال شده نیز مسیرهای دوچرخه سواری جانمایی شده است؛ بنابراین پس از تصویب این طرح در دوره بعدی شورا نیز احداث این مسیرها باید ادامه یابد.
وی ادامه می‌دهد: احداث این مسیرها باید از ابتدا در خیابان‌های شهری به صورت مسیرهای ایمن و اختصاصی پیش بینی می‌شد که انجام نشده است بنابراین در حال حاضر مجبوریم این مسیرها را در حاشیه خیابان و کنار کانال‌های هدایت آب‌های سطحی احداث کنیم که با محدودیت عرضی در معابر مواجه خواهیم شد، از این رو در تمامی خیابان‌های شهر نمی‌توانیم این مسیرها را احداث کنیم مگر اینکه در آینده با اجرای طرح جامع ترافیک و ممنوع کردن پارک حاشیه بتوانیم این مسیرها را در خیابان‌های مرکزی شهر نیز احداث کنیم.
رئیس کمیسیون فنی، عمران، ترافیک و شهرسازی شورای اسلامی اراک خاطرنشان می‌کند: نکته قابل توجه این است که مردم، دوچرخه را به عنوان یک وسیله حمل و نقل شهری بپذیرند نه به عنوان یک وسیله تفریحی؛ به طوری که دوچرخه به عنوان یک وسیله پاک و سازگار با محیط زیست بخشی از حمل و نقل شهری را انجام دهد.
نادری تاکید می‌کند: باید در این زمینه فرهنگ سازی شود تا مردم به استفاده از دوچرخه ترغیب شوند، این کار باید به شکل گسترده توسط چند دستگاه از جمله سازمان فرهنگی ورزشی شهرداری، صدا و سیما، دانشگاه علوم پزشکی، فرهنگ و ارشاد و … انجام شود.
نظر شما