به گزارش خبرنگار ایمنا، افزایش قیمت سیمان به دو برابر قیمت تعیین شده از خبرهای بحث برانگیزی است که از قطعی برق به عنوان دلیل اصلی بروز آن نام برده می‌شود. دولت به دلیل دخالت در بازار برق و اجرای قیمت گذاری دستوری در آن موجب شده که تولیدکنندگان خصوصی سودی در تولید خود نبینند؛ قیمت گذاری دستوری انگیزه تولید کننده برای تولید برق را کاهش داده است و موجب شده که در روزهای پرمصرف سال، خانوارها با قطعی برق مواجه شوند.
برای جلوگیری از قطعی برق، صنایع مختلف از جمله سیمان و فولاد موظف شدند که مصرف برق و به دنبال آن تولید خود را کاهش دهند؛ این کاهش تولید به عنوان یکی از علت‌های اصلی افزایش قیمت محصولات صنایع از جمله سیمان مطرح می‌شود. طبق آمار از ۷۷ کارخانه تولید سیمان کشور، کمتر از ۲۰ واحد مشغول فعالیت هستند زیرا میزان برق آن‌ها به ۱۰ درصد کاهش یافته که برای تولید مناسب نیست. بر این اساس با کاهش تولید به التهاب بازار و افزایش نرخی رسیده‌ایم که قابل تأمل است.
در این میان عده‌ای هم گرانی سیمان را علاوه بر قطعی‌های برق به ورود این کالا به بازار بورس مرتبط می‌کنند با این توجیه که ورود نقدینگی سرگردان و سرمایه‌های خانگی به بازار مصالح ساختمانی تعادل این بازار را برهم زده است و عاملی برای افزایش تقاضا در این بازار و دلال‌بازی‌ها شده است که نتیجه آن نه شفافیت بازار بلکه گرانی سیمان شده است.
تنها دلیل گرانی سیمان، قطعی برق است؟
در رابطه با دلایل گرانی سیمان فعالان این صنعت معتقدند به یک باره و با دستور توانیر، برق کارخانه‌ها قطع شد و واحدهای سیمانی مجاز به مصرف ۱۰ درصد تقاضای مصرفی خود شدند. این میزان برق تنها در حد تامین روشنایی کارخانه‌ها بود در نتیجه شاهد توقف فعالیت آن‌ها بودیم؛ همین توقف تولید سبب توقف فروش سیمانی‌ها نیز شد و زمانی که سیمان در بازار کمیاب شد قیمت‌ها روند صعودی در پیش گرفتند.
عبدالرضا شیخان دبیر انجمن کارفرمایان صنعت سیمان با بیان این که در بازار سیمان تا پایان خرداد کمبودی دیده نشد، می‌گوید: در هر مقطعی که شاهد تقاضای کاهش برق مصرفی شرکت‌ها بودیم این روند افزایش نرخ اتفاق افتاد برای مثال در بهمن ماه سال گذشته و در برهه‌ای برق کارخانه‌های سیمان قطع شد و این موضوع کمبود سیمان را رقم زد و حتی تنش‌های ناشی از آن تا اردیبهشت امسال ادامه داشت.
وی در رابطه با طرح مباحثی همچون افزایش قیمت سیمان در پی عرضه این محصول در بورس کالا بیان می‌کند: متأسفانه برخی‌ها در تلاش‌اند با ایجاد بحث‌های انحرافی مانع از واقعی سازی قیمت کالاها ازجمله سیمان و حذف رانت شوند در این میان عرضه سیمان در بورس کالا هیچ ارتباطی با گرانی سیمان نداشته و همانطور که ذکر شد مشکل برق تنها دلیل افزایش نرخ هاست.
روند معمول عرضه و تقاضا برهم خورد
همچنین رسول قاسمی، فعال بازار سیمان در این باره به خبرنگار ایمنا می‌گوید: معمولاً قطع حامل‌های انرژی چون گاز و برق در روند تولید کارخانه‌هایی مانند سیمان، وقفه شدیدی به وجود می‌آورد و اکنون نیز به دلیل خاموشی‌های برق در طول همین دو هفته، فعالیت واحدهای تولید سیمان با روند بسیار کندی پیش می‌رود و حتی عده‌ای هم به طور کلی فعالیت خود را تعطیل کرده‌اند.
وی توضیح می‌دهد: در زمستان هم با قطعی گاز شرایط اینچنینی بر این صنعت حاکم بود. حال واضح است زمانی که سیمان تولید نشود بازار هم با کمبود این کالا روبرو شده و از سویی تقاضا بر سر جای خود است که بر هم خوردن روال عرضه و تقاضا در هر بازار به گرانی منتهی می‌شود و اکنون این شرایط برای سیمان هم به وجود آمده است.
این فعال بازار سیمان ادامه می‌دهد: این در حالی است که با وجود مصوبات مختلف مانند طرح اقدام ملی مسکن، نیاز صنعت ساخت و ساز به سیمان رو به افزایش است در صورتی که با استمرار این وضعیت در تولید سیمان، با کمبود آن روبرو هستیم بنابراین برای رفع کامل نیاز داخل، لازم است زیرساخت‌های کافی برای تولید سیمان وجود داشته باشد.
گرانی سیمان از مدت‌ها قبل آغاز شده بود
در برابر توجیهات عنوان شده برای گرانی سیمان، برخی هم بر این باورند که کاهش تولید و عرضه و افزایش نرخ سیمان از مدت‌ها قبل آغاز شده بود و قطعی‌های برق بر این شرایط دامن زد.
به اعتقاد آن‌ها دلیل اصلی افزایش نرخ این کالا به نارضایتی فعالان صنعت سیمان بازمی‌گردد که سود حاصل از تولید سیمان را به‌صرفه ندیده و به این دلیل از تولید و عرضه آن به بازار، خودداری کرده‌اند.
ناصر محمدی، رئیس اتحادیه مصالح ساختمانی اصفهان در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا با اشاره به تأثیر قطعی‌های برق بر صنعت سیمان می‌گوید: هر چند این اتفاق باعث کاهش تولید و کمبود سیمان شده است اما موضوع قابل توجه آن است که کمیابی سیمان تقریباً از تیر ماه سال قبل آغاز شده بود به طوری که کارخانه‌ها با کاهش تحویل سیمان، بازار را با کمبود مواجه کرده بودند ولی با خاموشی‌های اخیری که اتفاق افتاده است شرایط این بازار حادتر هم شد.
وی اضافه می‌کند: چند ماه قبل، با ادعای کارخانه‌ها مبنی بر میزان سود اندک آن‌ها از تولید این کالا و عدم عرضه به شبکه، مصوب شد که سیمان افزایش نرخ ۴۵ درصدی داشته باشد ولی برخی از تولید کنندگان این میزان از افزایش قیمت را کافی ندانسته و بر عرضه سیمان در بورس اصرار داشتند به این دلیل که بورس باعث واقعی شدن قیمت‌ها می‌شود در صورتی که اگر بورس باعث رفع مشکل صنایع و شفافیت نرخ‌ها می‌شد چرا عرضه آهن در این بازار با شکست مواجه شد.
به گفته رئیس اتحادیه مصالح ساختمانی اصفهان با ورود سیمان به بورس نرخ این محصول تقریباً تا دو برابر افزایش یافته است چرا که عده‌ای با داشتن کد بورسی سیمان را خریداری کرده و در بورس عرضه می‌کنند در حالی که تولید کننده این محصول را به مصالح‌فروشان، انبوه‌سازان و افرادی که نیاز به این کالا دارند نمی‌فروشد؛ با این توضیح که عرضه سیمان از طریق بورس است و فروشی به غیر از این روش نداریم.
محمدی تصریح می‌کند: با عرضه سیمان در بورس نرخ رسمی هر کیسه سیمان از ۳۵ هزار توان به ۷۰ تا ۷۵ هزار تومان رسیده است که متضرر نهایی این جریان، مصرف کننده‌ای است که کالای تولید شده را خریداری می‌کند.
وی با اشاره به پیگیری جدی برای رفع این مشکل اظهار می‌کند: قطعاً برای رسیدگی به این معضل مدیران و مسئولان این استان باید ورود جدی‌تری داشته باشند و به جای رهاسازی این صنعت و واگذاری آن به بازار بورس، از راهکارهایی مدبرانه برای کنترل آن استفاده کنند.
گزارش از: نفیسه زمانی نژاد، خبرنگار اقتصادی ایمنا
نظر شما