زهرا امینی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، تاب‌آوری را مجموعه مهارت‌هایی برای مواجهه صحیح با شرایط دشوار زندگی، حفظ آرامش درونی و کسب سازگاری مناسب با مسائل و مشکلات موجود در پیرامون خود برشمرد و اظهار کرد: امروزه خانواده‌های ایرانی با مسائل متعددی اعم از افزایش تورم و کاهش قدرت خرید، بیکاری، مصرف گرایی و افزایش سطح توقعات در بعد اقتصادی و فردگرایی، استقلال طلبی و آزادی خواهی‌های افراطی در بعد روانی و اجتماعی دست و پنجه نرم می‌کنند که تقویت مهارت تاب‌آوری به حل و فصل درست این مسائل کمک می‌کند.
وی با بیان اینکه بسیاری از تعارضات زناشویی ناشی از عدم مدیریت صحیح هیجانات و برخوردهای شتاب زده و افراطی در مواجهه با مشکلات خانوادگی است، افزود: افراد تاب‌آور، درک درست تری از هیجان‌های خود دارند و در هنگام بروز احساساتی نظیر خشم و برانگیختگی عصبی یا ناکامی، شکست و سرخوردگی، به جای برون‌ریزی یکباره هیجانات خود و ایجاد مشاجره با همسر و فرزندان، تحمل و بردباری به خرج داده و پس از کسب آرامش درونی، به بررسی دقیق مشکل و پیدا کردن راه حل های منطقی برای آن می‌پردازند.
آموزش مهارت حل مسئله یکی از عناصر مهم تاب‌آوری است
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، آموختن مهارت حل مسئله را یکی از عناصر مهم تاب‌آوری دانست و خاطرنشان کرد: همه زوجین در سال‌های زندگی مشترک با مسائل و مشکلات گوناگونی مواجه می‌شوند اما برخی با اتخاذ شیوه صحیح حل مسئله، به واکاوی مشکل، یافتن راه حل‌های منطقی و رفع و رجوع مسئله می‌پردازند و برخی دیگر با واکنش‌های تند و هیجان زده، به سرعت، به سمت متارکه و جدایی پیش می‌روند.
این متخصص پزشکی اجتماعی، گفتگو، همدلی و ایجاد روابط اجتماعی گسترده را از دیگر مهارت‌های مهم تاب‌آوری دانست و اظهار کرد: افراد برخوردار از مهارت تاب‌آوری، در هنگام مواجهه با مشکلات شغلی، اجتماعی و خانوادگی، در مرحله اول، به گفتگو با طرف مقابل اعم از همسر، کارفرما، دوست و غیره پرداخته و درصدد حل تعارضات پیش آمده و بهبود روابط بین فردی برمی‌آیند و در مرتبه بعد، چنانچه به کمک دیگران نیاز باشد، ضمن برقراری ارتباط صمیمانه با نزدیکان خود یا متخصصین امر، از آنها درخواست مشورت و همفکری می‌نمایند؛ از این رو با اتکا به اندیشه و تجارب دیگران، مشکلات پیش آمده را به راحتی رفع و رجوع می‌کنند.
امینی، اعتماد به نفس بالا و دارا بودن هویت مستحکم را یکی از عوامل مؤثر در افزایش تاب‌آوری ذکر نمود و افزود: افرادی که از اعتماد به نفس بالا و هویت استواری برخوردارند، در هنگام رویارویی با مسائل زندگی، احساس ضعف و ناتوانی نمی‌کنند بلکه با تکیه بر تجارب و توانایی‌های خود، به جای یاس و افسردگی، به مقابله با شرایط پیش آمده و از میان برداشتن موانع می‌پردازند.
وی ادامه داد: افراد دارای هویت مستحکم همچنین، خود را حق به جانب و مبرا از خطا و اشتباه نمی‌دانند و در هنگام بروز تنش‌های بین فردی در زندگی مشترک یا محیط‌های شغلی، به سادگی اشتباه خود را پذیرفته و فضا را به سمت صمیمیت و وفاق بیشتر پیش می‌برند.
لزوم دوری از رفتارهای اشتباه در زندگی زناشویی
سرپرست واحد سلامت اجتماعی مرکز بهداشت استان اصفهان، فرافکنی، غفلت از خود و ربط دادن مشکلات به عوامل بیرونی را از جمله رفتارهای نابالغانه در مواجهه با مسائل زناشویی ذکر نمود و تصریح کرد: افراد فاقد مهارت تاب‌آوری در هنگام مواجهه با مشکلات، موضوع را از محیط خانه فراتر برده و والدین و خواهر و برادرهای خود و همسرشان را نیز درگیر مساله می‌کنند که این امر، جایگاه و شأن آنها را تنزل داده و زمینه را برای دخالت‌های مستمر دیگران فراهم می‌کند.
وی تحلیل درست از مسائل و پرهیز از اغراق و فاجعه سازی را عاملی مهم در حفظ زندگی مشترک و رسیدن به آرامش و تفاهم ذکر نمود و خاطرنشان کرد: تقویت تاب‌آوری موجب می‌شود افراد به جای اغراق در تحلیل مشکلات که حاصل آن، مواجه شدن با احساس ضعف، اضطراب و ناتوانی است، به مشکلات پیش آمده به عنوان یک فرصت برای کسب تجارب جدید نگاه کنند و مهارت‌های خود را در رویارویی با مسائل، به شدت افزایش دهند.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، توکل، خوشبینی و معنویت را از دیگر عوامل مؤثر در تاب‌آوری و سازگاری بهتر با مشکلات زندگی برشمرد و تاکید کرد: امید به بهبود شرایط، اتکا بر معنویت و انجام مناسک دینی نظیر توکل، توسل و دعا از فشارهای روانی افراد کاسته و آنها را در رویارویی با مسائل زندگی مقاوم‌تر می‌کند.
سرپرست واحد سلامت اجتماعی مرکز بهداشت استان اصفهان، درس مهارت‌های زندگی در مدارس، کلاس‌ها و کارگاه‌های آموزشی در دانشگاه‌ها، جلسات آموزشی پیش از ازدواج در مراکز بهداشت و نشست‌های مشاوره فردی و گروهی در مراکز مشاوره شهر را از جمله ظرفیت‌های مناسب برای آموختن مهارت تاب‌آوری به افراد دانست و گفت: هرگونه تلاش برای انتقال این مفاهیم به زوجین، به منزله سرمایه گذاری عظیمی است که بنیان خانواده‌ها را حفظ نموده و از بروز هزینه‌های مادی و معنوی ناشی از طلاق و از هم گسیختگی خانواده‌ها پیشگیری می‌کند.
نظر شما