الهام پیرحاجی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، با اشاره به خصوصیت‌های نوجوان‌های منظم و نامنظم، اظهار کرد: نوجوانی و بلوغ دوران تغییرات بسیار زیاد و سختی است که تعدادی از این تغییرات در بین تمام و یا اکثر نوجوانان رایج و تعدادی هم تنها اختصاص به نوجوان یک خانواده دارد، باید این موارد را شناسایی کرده و بدون نگرانی در پی حل آن باشند.
لزوم آگاهی والدین از تفاوت‌های فردی نوجوان
وی با بیان این که آگاهی والدین از تفاوت‌های فردی نوجوان موضوع بسیار مهم است، افزود: باید والدین به این مسئله توجه داشته باشند و هرگز نوجوان خود را با دیگر نوجوانان محیط اطراف مقایسه نکنند، بسیاری از نوجوانان در سن بلوغ بی‌نظمی افراطی یا شلختگی و برخی از آنها وسواس و حساسیت در نظم را از خود نشان می‌دهند.
این روانشناس و مشاور کودک و نوجوان، تصریح کرد: بی‌نظمی افراطی یا شلختگی و وسواس و حساسیت در نظم یک رفتار طبیعی در بلوغ است، احتمال دارد این نوع رفتار نوجوان سپر دفاعی در مقابل فشارهای زیاد بلوغ و ورود به بزرگسالی باشد.
پیرحاجی خاطرنشان کرد: عمده ویژگی یک نوجوان بی‌نظم، تنبلی، کم حرفی، گوشه گیری، نداشتن تمرکز کافی در انجام کارها، حواس پرتی، دیر رسیدن به مدرسه یا کلاس‌های فوق برنامه، شب بیداری و خواب زیاد در روز، افت تحصیلی، گرفتن پذیرش گروه همسالان و وقت گذرانی با آنها، کم توجهی به نظافت شخصی، ظاهر ناآراسته و عجیب، مخالفت و لجبازی با والدین خود، سرکشی، علاقه به غذاهای آماده و نیمه آماده است.
وی در خصوص این ویژگی‌ها و تشخیص دادن و ندادن نظم در نوجوانان به والدین، توصیه کرد: مهم نیست فرزندتان کدام یک از این رفتارها را و در چه زمانی از روز نشان می‌دهد، نکته مهم نحوه رفتار پدر و مادر به عنوان یک والد خوب و مقتدر با او در هنگام بروز این نوع رفتارها است.
نوجوانان را با هم مقایسه نکنید
این روانشناس و مشاور کودک و نوجوان، اضافه کرد: یکی از مهمترین و اصلی‌ترین دلایل لجبازی و سرکشی نوجوان، امر و نهی‌های مداوم و سرزنش‌های بی‌پایان والدین است، بهتر است کمی به نوجوان فضا دهند، او را با نوجوانی خود مقایسه نکنند و اجازه ندهند خشم بر رفتار آنها با نوجوان چیره شود.
پیرحاجی با تاکید بر این که باید والدین تفاوت‌های فردی نوجوان را به خوبی درک کنند، گفت: نباید والدین نوجوان را با هر نوجوانی که در محیط اطراف خود می‌شناسند مقایسه کرده و فرزند خود را نافرمان و بی‌نظم بدانند، به نوجوان برای انجام وظایف و کارهای شخصی خود رشوه و باج ندهند، اصلی‌ترین کلید حل مشکل ارتباط صحیح و دوستانه با فرزند نوجوان است.
وی افزود: بهتر است والدین الگوی خوبی در حداقل نظم و برنامه‌ریزی برای نوجوان باشند، می‌توانند به او وظیفه دهند و در جهت انجام آنها همراه و در کنار او باشند. بدون گفتن توقع‌ها و قوانین خانه برای فرزند از او انتظار انجام کارها را نداشته باشند، از به کار بردن جملاتی مثل «خودت باید بدانی» استفاده نکنند، حتی اگر خود نوجوان می‌داند که کار درست چیست، باز هم وظیفه والدین تذکر قوانین انجام کارها است و بعد از تذکر دادن توقع انجام آن کار جایز است.
نوجوان را تهدید و تنبیه نکنید
این روانشناس و مشاور کودک و نوجوان، خاطرنشان کرد: نوجوان را تهدید و تنبیه نکنید، اجازه ندهید فضای خانه آنقدر برای او ناامن شود که همیشه از آن گریزان باشد، بلکه خانه برای نوجوان باید منبع گرفتن آرامش و امنیت در دوران سخت بلوغ باشد، کارهای شخصی و نظافت اتاق او را انجام ندهید، نوجوان شما باید پیامد رفتارهای خود را بپذیرد حتی اگر لازم باشد مدت‌ها با فضای بی‌نظم اتاقش سر کند تا خودش تصمیم بگیرد و به این نتیجه برسد که باید به آن نظم دهد.
پیرحاجی، افزود: نوجوانتان را بپذیرید و او را همان گونه که هست دوست بدارید، نه به واسطه این که چقدر شبیه والدین است و از شما حرف شنوی دارد، زیرا پذیرش بی چون و چرای فرزند باعث افزایش اعتماد به نفس در او می‌شود و این پیغام را که «من به درد نخور هستم» به او منتقل نمی‌کند.
وی اظهار کرد: به عنوان یک والد بدانید ممکن است به علت سیستم‌های اشتباه تربیتی یا عادت، سردرگم شوید و احساس کنید این تغییرات غیرممکن هستند، ولی اطمینان داشته باشید که اینطور نیست، حتی اگر در شروع کمی سخت به نظر برسد.
این روانشناس و مشاور کودک و نوجوان، تصریح کرد: هر خانواده‌ای لازم است از توصیه‌های یک روانشناس و درمانگر استفاده کند، پس اگر زمانی چه برای خود و چه برای فرزند و سایر اعضای خانواده به آن نیاز پیدا کردید، درنگ نکرده و تصور نکنید فاجعه‌ای در حال رخ دادن است، زیرا روانشناس فقط برای بیماران روانی نیست و همه ما در اغلب مواقع به توصیه‌های یک مشاور خوب و کار بلد برای پیدا کردن مسیر صحیح زندگی و احساس شادی بیشتر احتیاج داریم.
نظر شما