مطبوعات و رسانه‌های آزاد و شفاف در هر جامعه‌ای از ارکان توسعه و دموکراسی محسوب می‌شود، لذا خبرگزاری ایمنا مرور بر بخشی از عناوین مطبوعات کشور را به صورت روزانه در دستور کار خود دارد.
روزنامه آرمان ملی در صفحه نخست امروز خود با تیتر «سلام مجلس نظامی به سرداران» به بررسی موافقت مجلس با حضور نظامیان در انتخابات پرداخت و نوشت: «حضور نظامی‌ها در انتخابات ۱۴۰۰» این گزاره‌ای است که باید زین پس بیش از این به آن توجه کرد. هرچند حضور نظامی‌ها در انتخابات امر غریبی نیست و در ادوار مختلف انتخاباتی شاهد حضور نظامی‌ها بوده‌ایم اما گویا این‌بار برای انتخابات ۱۴۰۰ باید با جدیت بیشتری بدان بپردازیم، چراکه نظامی‌ها به‌واقع عزم پاستور کرده‌اند. مجلس نیز روز گذشته در جریان اصلاح قانون انتخابات با حذف امکان نامزدی فرماندهان نیروی مسلح در انتخابات ریاست‌جمهوری مخالفت کردند تا حضور افرادی همچون محسن رضایی، محمدباقر قالیباف و سایر چهره‌های نظامی محتمل‌تر از گذشته شود. البته اصلاحات مجلس به اینجا ختم نشد و آنها اعضای مجمع تشخیص و شورای عالی امنیت ملی را نیز واجد شرایط برای حضور در انتخابات دانستند. مشخص نیست که در ادامه اصلاح قانون انتخابات چه اتفاقاتی رخ دهد و چه اقشار دیگری از حضور منع یا واجد حضور در انتخابات شوند.
در بحبوحه اتفاقات مختلف در جامعه از نارضایتی‌های اقتصادی و معیشتی گرفته تا تأثیر کرونا بر همه حوزه‌ها و سایر مسائل هرچه جلوتر می‌رویم، بحث انتخابات ریاست‌جمهوری سیزدهم در خرداد ۱۴۰۰ بیش از پیش داغ می‌شود و روزی نیست که شاهد اظهارنظر سیاسیون درباره این رویداد مهم و حساس نباشیم. از طرفی، در میانه تغییر و تحولاتی که در جریان‌های اصلاح‌طلب و اصولگرا معطوف به انتخابات ۱۴۰۰ رخ می‌دهد قشر سومی از جامعه که در انتخابات‌های گذشته نیز حضور داشته‌اند گویا این‌بار قصد دارند با نگاهی عمیق‌تر به مقوله انتخابات و امور اجرایی کشور وارد شود. نظامیانی که از ابتدای دهه ۸۰ نامزدی انتخابات ریاست‌جمهوری را با علی شمخانی تجربه کردند، در دوره‌های بعدی همواره یک گزینه برای کاندیداتوری داشته‌اند. چنانکه در مقاطعی محمدباقر قالیباف و در مقاطع دیگر محسن رضایی حضور داشتند و در انتخابات سال جاری نیز فعلاً شاهد حضور سردار حسین دهقان مشاور نظامی مقام معظم رهبری در انتخابات ۱۴۰۰ خواهیم بود.
این در حالی است که اساساً واکنش‌ها به حضور نظامیان در عرصه انتخابات چندان مثبت نبوده و هریک از کارشناسان و صاحب‌نظران از ظن خود وارد این بحث شده با شمارش محاسن عملکردهای نظامیان در عرصه کاری خود اما حضور آنها در عرصه امور اجرایی و سیاست را به صلاح کشور ندانسته‌اند و متر و معیار خود را نیز وصیت‌نامه الهی- سیاسی امام (ره) قرار داده‌اند که در آن نظامیان از حضور در سیاست منع شدند. اما مجلس نشینان بر این امر مهم باور ندارند و در اصلاحات خود از قانون انتخابات این مساله را لحاظ نکرده‌اند. هرچند که به قرائت برخی، اصلاحات مجلس در قانون انتخابات که کاندیداتوری افراد در انتخابات ۱۴۰۰ را مضیق و محدود می‌کند جهت‌دار انجام گرفته و انگار قرار است از دل این اصلاحات شخص یا اشخاص خاصی وارد انتخابات پیش رو شوند و حتی برخی پا را فراتر نهاده و از اصلاح قانون برای کاندیداتوری قالیباف در انتخابات خبر داده‌اند.
گرچه محمدصالح جوکار، رئیس کمیسیون شوراهای مجلس در خصوص انتقادات و اینکه آیا مجلس طرح اصلاح قانون انتخابات را برای تسهیل، رئیس‌جمهور شدن قالیباف و به نفع او طراحی و تهیه کرده با رد این موضوع می‌گوید: «الگوی ما رئیس‌جمهور تراز انقلاب اسلامی است. این اظهارنظرها غیرکارشناسی است. تعارض منافع یکی از مشکلاتی است که داریم. برخی چون این قانون منافع آنها را تأمین نمی‌کند، انتقاد می‌کنند.» با این حال برخی معتقدند حضور نظامی‌ها می‌تواند ظرفیت‌های بیشتری برای حل مشکلات کشور ایجاد کند و به نوعی آن را فرصت‌سازی می‌دانند و عده‌ای بر این باورند که حضور نظامی‌ها شرایط را سخت‌تر از این خواهد کرد و حضور کاندیدای نظامی نوعی فرصت‌سوزی است. باید دید در نهایت کدام دیدگاه غالب می‌گردد.
روزنامه ابتکار در صفحه نخست امروز خود با تیتر «اما و اگرهای بایدن و اروپا برای بازگشت به برجام» به بررسی بازگشت دولت بایدن به برجام پرداخت و نوشت: دولت جدید آمریکا که قرار است یک ماه دیگر شروع به کار کند، به همراه پایتخت‌های اروپایی بارها از بازگشت به برجام و حفظ این توافق سخن گفته اند و در عین حال تلاش کرده‌اند تا شرایط جدیدی را بر فضای هرگونه همکاری‌های آینده تهران و ۱+۵ حاکم کنند. جو بایدن به تازگی در مصاحبه‌ای با توماس فریدمن ستون‌نویس روزنامه نیویورک‌تایمز در مورد مقاله‌ای که ۱۳ سپتامبر (۲۳ شهریور) در تارنمای سی ان ان در ارتباط با به بازگشت به برجام نوشته بود، سخن گفت.
وی در آن مقاله نوشته بود: اگر ایران به تعهدات برجامی‌اش بازگردد، آمریکا بار دیگر به این توافق می‌پیوندد و تحریم‌های ضد ایرانی را لغو می‌کند. رئیس‌جمهوری منتخب آمریکا بار دیگر بر موضع خود در مورد بازگشت به برجام تاکید کرد و در عین حال آن را کاری دشوار دانست.
به نوشته نیویورک‌تایمز، بایدن و تیم امنیت ملی‌اش معتقدند که به محض اینکه توافق هسته‌ای از سوی هر دو طرف (تهران و واشنگتن) به اجرا گذاشته شود، باید به صورت خیلی کوتاه، دور مذاکراتی برای طولانی کردن مدت محدودیت تولید مواد قابل شکافت در ایران و بررسی فعالیت‌های منطقه‌ای تهران انجام شود.
بایدن در بخشی از این مصاحبه به موضوع موشکی ایران اشاره کرد و با طرح برخی ادعاها در این باره، اذعان کرد: واقعیت این است که بهترین راه برای دستیابی به ثبات در منطقه، پرداختن به توافق هسته‌ای ایران است.
چندی پس از این اظهارات، جک سالیوان گزینه مورد نظر جو بایدن رئیس‌جمهوری منتخب آمریکا برای مقام مشاور امنیت ملی کاخ سفید گفت دولت جدید واشنگتن می‌خواهد با پیوستن دوباره به توافق هسته‌ای ایران (برجام) و محترم شمردن بندهای آن، شرایطی ایجاد کند که ایران نیز دوباره به تعهداتش بازگردد.
سالیوان در نشست مجازی شورای سردبیران روزنامه آمریکایی وال‌استریت ژورنال افزود: تهران باید به جایگاه پیشین (قبل از خروج واشنگتن از برجام) بازگردد و ملزم به اجرا و رعایت شرایط این توافقنامه شود که به نظر ما (دولت بایدن) امکان‌پذیر و قابل دسترسی است.
وی افزود: بایدن برای جبران آسیبی که اردوگاه وی تصور می‌کند با خروج ایالات‌متحده از این توافق در سال ۲۰۱۸ توسط دونالد ترامپ وارد شده است تلاش خواهد کرد.
مشاور امنیت ملی دولت آتی آمریکا با بیان اینکه بازگشت واشنگتن به این توافقنامه به معنای لغو تحریم‌هایی خواهد بود که موجب وارد شدن میلیاردها دلار زیان به تهران شد، گفت که این بازگشت زمینه را برای مذاکرات بعدی درباره مسائل گسترده‌تر آماده خواهد کرد. بازگشت بی دغدغه آمریکا به برجام موضوعی است که مورد حمایت برخی از دموکرات‌های کنگره نیز قرار گرفته است.
روزنامه همدلی در صفحه نخست امروز خود با تیتر «لاریجانی در انتظار کارت دعوت» به بررسی احتمال حضور لاریجانی انتخابات ریاست جمهوری پرداخت و نوشت: بحث درباره مصداق نیز بین اصلاح‌طلبان شفاف‌تر شده است. حالا احزاب مختلف اصلاح‌طلب در حال مذاکره علنی بر روی کاندیدای مورد نظر خود هستند. نام علی لاریجانی رئیس مجلس سابق نیز از سوی برخی منتشر شده است. هرچند که اصلاح‌طلبان روی خوشی به آن نشان نمی‌دهند، اما گویا برخی از احزاب تلاش می‌کنند تا از هم‌اکنون برای او جایگاهی دست و پا کنند. این در حالی است که شخص لاریجانی تا به حال درباره حضور داشتن یا نداشتن خود در انتخابات ریاست جمهوری سال آینده اظهار نظری نکرده و به نظر می‌رسد که منتظر بررسی شرایط است، اما در عین حال روشن است که نزدیکان حسن روحانی و دولت فعلی از حضور لاریجانی در انتخابات استقبال می‌کنند. بخصوص آنکه چندی پیش هم خبری منتشر شد مبنی بر اینکه لاریجانی از سوی دولت مسئول پیگیری توافق ایران و چین است و به همین منظور هم دفتری در پاستور را در اختیار گرفته است. این همکاری با دولت گمانه‌زنی انتخاباتی را درباره لاریجانی تقویت کرده است. در عین حال به نظر می‌رسد که او فعلاً شرایط را بررسی می‌کند و منتظر است که اگر اصلاح‌طلبان به این نتیجه رسیدند که نمی‌توانند کاندیدایی در انتخابات ۱۴۰۰ داشته باشند، از او برای حضور در رقابت سال آینده دعوت کنند که البته این احتمال خیلی دور از ذهن نیست، هرچند که از الان برخی اصلاح‌طلبان با جدیت این احتمال را رد می‌کنند.
حالا طی روزهای اخیر هم چهره‌هایی از حزب اعتدال و توسعه که دست برتر را در دولت روحانی دارد، از کاندیداتوری لاریجانی حمایت می‌کنند و برای او شروع به تبلیغات کرده‌اند. مهرداد لاهوتی، از نمایندگان نزدیک به لاریجانی در مجالس نهم و دهم، درباره موقعیت علی لاریجانی در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ گفته است: «آقای لاریجانی شخصیتی فراجناحی است، منافع ملی کشور را همیشه در تصمیماتش لحاظ می‌کند و خوشامد یا ناخوشایندی جریانات سیاسی را ملاک تصمیم‌گیری قرار نمی‌دهد.»
وی که با نامه نیوز گفت‌وگو کرده علی لاریجانی را شخصیتی ولایی خواند و اضافه کرده: «لاریجانی در عرصه‌های مختلف تقنینی، دیپلماتیک، اجرایی و فرهنگی نقش‌آفرین بوده و در سطح دنیا شناخته شده است. آقای لاریجانی به امور و مسائل کشور، منطقه و بین‌المللی تسلط دارد بنابراین یک شخصیت جامع‌الاطراف محسوب می‌شود.»
حامیان لاریجانی سعی می‌کنند تأکید کنند که وی در گذشته در جریان مذاکرات هسته‌ای حضور داشته و به همین خاطر می‌تواند از برجام و دستاوردهای آن حمایت کند.
لاهوتی عضو حزب اعتدال و توسعه همچنین با بیان اینکه برای کاندیداتوری آقای لاریجانی دو مؤلفه را باید مدنظر قرار داد، اظهار کرد: «نخست احزاب و جریان‌های سیاسی باید از او درخواست کنند و ثانیاً او برای کاندیدا شدن تصمیم بگیرد. تا به امروز هنوز کسی صحبت مشخصی از آقای لاریجانی ندارد که او صراحت بیان کرده باشد می‌خواهد نامزد انتخابات ریاست جمهوری شود.»
وی با اشاره به دیدارهای متعدد خود با علی لاریجانی بعد از پایان مجلس دهم، افزود: «با توجه به شرایط حساسی که کشور دارد همه بزرگان سیاسی از آقای لاریجانی به عنوان گزینه مناسب برای نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری یاد می‌کنند. اگر ذره بین برداریم و در زندگی هر کسی جست‌وجو کنیم در کنار چهار حُسن، شاید یک عیب هم پیدا شود.»
روزنامه شرق در صفحه نخست امروز خود با تیتر «محمد صدر: ظریف حتماً می‌تواند یکی از کاندیداها باشد» به بررسی امکان حضور وزیر امور خارجه در انتخابات ریاست جمهوری پرداخت و نوشت: محمدجواد ظریف چهره نام‌آشنایی است که توافقنامه برجام با نام او گره خورده است و همین موضوع موافقان و البته مخالفان بسیاری را برای او به همراه داشته است. برخی او را تا سرحد سردار ملی می‌برند و حتی با مصدق و امیرکبیر مقایسه‌اش می‌کنند و برخی نیز ظریف را فردی می‌دانند که سراسر دل در طلب غربی‌ها داشت؛ اما فارغ از این افراط و تفریط‌ها بر هیچ‌کس پنهان نیست که محمدجواد ظریف دیپلماتی زبده و کاربلد است و راه و رسم مذاکره را بی‌اغراق بیش از همه دیپلمات‌های ۴۰ سال اخیر می‌دانست؛ به‌نحوی‌که توافق هسته‌ای را به گونه‌ای پیش برد که بیش از منتقدان داخلی تندروهای آمریکایی ازجمله ترامپ برجام را توافقنامه‌ای ضد منافع ملی آمریکا می‌دانستند و این خود گویای حکایت از تأمین منافع ایران در برجام است.
حالا و در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۰ نام او با همه این مدح و ذم‌ها بارها به گوش می‌رسد و برخی باور دارند که ظریف می‌تواند برای معتدلان و اصلاح‌طلبان گزینه مناسبی باشد؛ زیرا از یک سو او هنوز در میان مردم محبوبیت ویژه‌ای دارد و از سوی دیگر در شرایطی که کشور نیاز به برقراری ارتباط مبتنی بر خردگرایی با جامعه بین‌المللی دارد. ظریف می‌تواند گزینه خوبی برای یک دولت دیپلمات باشد. علاوه بر اینها به نظر می‌رسد که ظریف از شانس درخور توجهی برای تأیید صلاحیت برخوردار است و شاید اصلاح‌طلبان در شرایطی که گزینه‌های اصلی و سرشناس‌شان تأیید صلاحیت نمی‌شوند، ظریف می‌تواند گزینه راهبردی آنها باشد.
هرچند خود ظریف بارها اعلام کرده است که انگیزه‌ای برای حضور در انتخابات ریاست‌جمهوری ندارد و گویا تا اینجای کار حضور او منتفی است، اما به باور برخی سیب سیاست تا لحظه آخر انتخابات هزار چرخ می‌خورد و این احتمال هنوز منتفی نشده است که با ایجاد بسترهای لازم ظریف قانع به حضور در انتخابات شود. آخرین اظهارنظری که درباره حضور ظریف در انتخابات شده است، به گفت‌وگوی اخیر محمد صدر، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام بازمی‌گردد. او در این گفت‌وگو گفته است: «من قبلاً هم گفتم که آقای ظریف پایگاه رأی خوبی دارد؛ یعنی از بیشتر دوستانی که این روزها اسم‌شان مطرح است، پایگاه رأی بهتری دارد؛ اما خود ایشان در نیامدن خیلی جدی است؛ ولی حتماً می‌تواند یکی از کاندیداها باشد».
روزنامه کیهان در صفحه نخست امروز خود با تیتر «مقابله کاغذی دولت با گرانی؛ دستوراتی که در حد دستور باقی مانده است» به بررسی وعده‌های معیشتی دولت پرداخت و نوشت: رشد مداوم تورم و ادامه گرانی کالاهای اساسی در سال جاری نشان داده که دستورات مسئولان دولت از جمله روحانی برای مهار گرانی، عملاً بی‌فایده بوده و روی کاغذ مانده است که دلیل آن یا تمرد دستگاه‌های دولتی از دستورات مذکور بوده است یا اینکه اجرای این دستورات منوط به اصلاح سیاست‌های کلان اقتصادی دولت، بوده است که چون این اصلاحات انجام نشده، دستورات فوق هم قابلیت اجرا پیدا نکرده است.
بنا بر این گزارش، از ابتدای امسال تا آبان ماه، نرخ تورم نقطه به نقطه بیش از دو برابر شده است. این آمار بیانگر آن است که دستورات مسئولان دولت تأثیری بر کنترل قیمت‌ها نگذاشته است و صرفاً به مذاق رسانه‌های حامی دولت، خوش آمده است وگرنه در بازار به این دستورات عمل نشده است.
مثلاً روحانی در اردیبهشت امسال دستور داد که وزارت صمت، قیمت خودرو را کنترل کند. از آن زمان تاکنون، شتاب گرانی در بازار خودرو بیشتر هم شد تا جایی که قیمت پراید به بیش از ۱۰۰ میلیون تومان و قیمت پژو ۴۰۵ به بالای ۲۰۰ میلیون تومان رسید. همچنین حسن روحانی در نیمه مهرماه سال جاری به وزارتخانه‌های صمت، جهاد کشاورزی، اطلاعات، دادگستری و تعزیرات دستور داد با هماهنگی یکدیگر، نظام توزیع و نظارت بر قیمت کالاها را اجرا و در یک وضعیت نظام‌مند با تأمین کالاهای اساسی مردم، قیمت کالاها را به ویژه در مورد اقلامی که با ارز ترجیحی تأمین شده‌اند به شکل دقیق کنترل و مدیریت کنند.
حالا حدود دو ماه و نیم از این دستور می‌گذرد اما قیمت تخم مرغ که تا پیش از این در سفره محرومان جای خاصی داشت در روزهای اخیر به شانه‌ای بیش از ۴۰ هزار تومان رسید. همچنین قیمت کره نیز در حالی که تنها حدود سه ماه از افزایش قیمت مصوب آن می‌گذرد دوباره در بازار گران شده است بطوری که قیمت کره پاستوریزه حیوانی ۱۰۰ گرمی از هشت هزار تومان به ۱۰ هزار تومان و قیمت کره پاستوریزه حیوانی ۵۰ گرمی از ۴,۱۰۰ تومان به پنج هزار و ۱۰۰ تومان افزایش یافته است. این افزایش قیمت در حالی است که سه ماه پیش و در ۲۴ شهریور ماه ۹۹ ستاد تنظیم بازار کشور افزایش قیمت مصوب کره خوراکی را اعلام کرد و بر اساس مصوبه ستاد تنظیم بازار قیمت کره پاستوریزه حیوانی ۱۰۰ گرمی از ۴,۵۰۰ تومان به هشت هزار تومان و کره پاستوریزه حیوانی ۵۰ گرمی از ۲,۳۰۰ تومان به ۴,۱۰۰ تومان افزایش یافت.
نظر شما