به گزارش خبرنگار ایمنا، زهرا نژادبهرام در نشست «شهر بدون مانع» که به مناسبت روز جهانی معلولان و به میزبانی خبرگزاری ایمنا برگزار شد، با بیان اینکه مناسب‌سازی مقوله‌ای جدی، اصلی و ضروری برای حیات شهری محسوب می‌شود، اظهار کرد: ناتوانی‌ها تنها در حوزه‌های جسمی و حرکتی نبوده و ضعف در حواس پنج گانه مانند ناشنوایی و نابینایی و دیگر معلولیت‌ها همچون اوتیسم را نیز شامل شده و شهر پذیرای حضور افراد دارای این معلولیت‌ها نیز باشد.
رئیس کمیته شهرسازی شورای اسلامی شهر تهران اضافه کرد: در طول سه سال گذشته با تمام افت و خیزهایی که وجود داشت این رویکرد به یک برنامه شهری تبدیل شد. قرار شده است با توجه به هماهنگی‌هایی که با همه بخش‌های شهری داشتیم هیچ پروژه‌ای در تهران افتتاح نشود مگر اینکه مناسب‌سازی در آن شکل گرفته باشد و از ایستگاه‌های مترو تا بوستان‌های تهران، همگی باید مناسب‌سازی در آن رعایت شده باشد.
وی با بیان اینکه تهران با جمعیتی چند میلیونی، ۲۰۰ سال سابقه پایتخت بودن داشته و دارای حدود ۱۰ هزار کیلومتر معبر و حدود ۶۵۰ کیلومترمربع وسعت است، تاکید کرد: شهر به یکباره شکل نگرفته و طبیعتاً ساخت و سازها و ایجاد معابر نیز در طول ۲۰۰ سال گذشته شکل گرفته است. پیش از این موضوع مناسب‌سازی در دستور کار نه تنها ایران، بلکه در دستور کار جهانی نیز نبوده و کمتر به آن توجه شده است. در اواخر قرن بیستم و اوایل هزاره سوم بود که مقوله مناسب‌سازی به این شکل و با این رویکرد و به عنوان یک مطالبه اجتماعی در حوزه شهرسازی تشکل‌های دولتی و شهروندان مورد توجه قرار گرفته است.
وی با اشاره به اقدامات مدیریت شهری تهران، گفت: در ابتدا ما این موضوع را به عنوان یک دغدغه مطرح کردیم. از طرفی به عنوان یک مطالبه اجتماعی نیز مطرح شد و خوشحال هستیم که این اتفاق افتاده که همه می‌خواهند مناسب‌سازی را انجام دهیم به نحوی که اگر اجرای پروژه‌ای را بینند یا در معبری تردد داشته باشند اولین چیزی که به چشمشان می‌آید موارد مناسب‌سازی است.
رئیس کمیته شهرسازی شورای اسلامی شهر تهران با تاکید بر اینکه این مطالبه اجتماعی را مدیریت شهری شکل داده است، اظهار کرد: دومین اقدام این بود که این مسئله تبدیل به یک دغدغه عمومی شود یعنی این دغدغه تنها مختص مدیریت شهری نیست که تنها ستاد مناسب‌سازی یا معاونت شهرسازی این کار را انجام دهد بلکه یک مقوله عمومی است و شهردار تهران و تمامی معاونان شهرداری نسبت به رعایت آن حساس شده و مناسب‌سازی به یک دغدغه عمومی تبدیل شده است.
وی با اشاره به بودجه ۹۰۰ میلیارد تومانی تهران در حوزه مناسب‌سازی، اظهار کرد: این بودجه‌ها به تمام بخش‌ها از جمله فضای سبز و حمل و نقل عمومی تخصیص داده شده و در واقع بودجه مناسب‌سازی را متمرکز نکردیم از آنجا که این مقوله به یک دغدغه و مطالبه شهری تبدیل شده است ما در تمامی بخش‌های بودجه ریزی بحث‌های مناسب‌سازی را مورد توجه قرار دادیم.
رئیس کمیته شهرسازی شورای اسلامی شهر تهران تاکید کرد: بودجه تأمین شده بود و احتیاج داشتیم که برنامه داشته باشیم بنابراین روی تدوین برنامه‌ای تمرکز کرده و برنامه جامع مناسب‌سازی معابر شهر تهران را تهیه کردیم. این برنامه در سال ۹۹ و پس از تهیه در معرض دید شهروندان و در سایت معاونت شهرسازی شهرداری تهران قرار گرفت تا مشارکت اجتماعی نیز وارد این عرصه شود.
نژادبهرام گفت: نظرات شهروندان را در خصوص این برنامه جامع که مشاور تهیه کرده بود ارائه شد. این برنامه ۱۵ تا ۲۰ روز بر روی سایت بود و اعلام عمومی شد و حدود یک‌هزار تا یک‌هزار و ۵۰۰ نظر درباره آن داده شد که مشاور با توجه به شرایط و ظرفیت‌هایی که داشت از آن استفاده کرد.
رئیس کمیته شهرسازی شورای اسلامی شهر تهران با بیان اینکه فعالیت ستاد مناسب‌سازی تهران از سال ۹۴ متوقف شده بود، تصریح کرد: در سال ۹۶ که مدیریت پنجم وارد کار شد یکی از دغدغه‌های اصلی این بود که این ستاد فعال شود و ابتدای سال ۹۷ موفق شدیم که آن را فعال کنیم.
نژادبهرام افزود: دوره فعالیت این ساختار حدود دو سال بوده است. زمانی که ستاد فعال شد کمیته‌های زیرساختی خود را در ۲۲ منطقه شهری فعال کرد و همه مناطق شهری ما در حال حاضر کمیته مناسب‌سازی دارند و نمایندگان شورای شهر نیز در تمامی این ۲۲ منطقه در کنار معلولان و اعضای کمیته مناسب‌سازی حضور دارند.
وی تاکید کرد: درست است که در ستاد مناسب‌سازی سه تا چهار نفر از افراد دارای معلولیت عضو هستند اما در بخش اجرا نقص داشتیم که با دستور شهردار تهران برطرف شد و برای چهار معاونتی که مستقیم با پروژه‌های شهری در ارتباط بودند مشاور از بین افراد معلول در نظر گرفته شد.
رئیس کمیته شهرسازی شورای اسلامی شهر تهران گفت: معاونت خدمات شهری، معاونت شهرسازی، معاونت عمران و معاونت حمل و نقل هرکدام دو مشاور معلول را با رعایت عدالت جنسیتی به کار گرفتند.
وی با بیان اینکه در حال حاضر حدود ۲۳۰ کیلومتر از معابر شهری مناسب‌سازی شده و این میزان تا پایان سال به ۵۰۰ کیلومتر می‌رسد، تصریح کرد: مناسب‌سازی در تهران به شکل مقطعی و گذرا نبود بلکه در قالب لوپ‌هایی اتفاق افتاد که همزمان بتواند در کنار ایستگاه‌های مترو، ایستگاه‌های اتوبوس بی‌آرتی و بوستان‌هایی که مناسب‌سازی شده‌اند باشد. به همین دلیل حالت لوپ مانند در نظر گرفته شد که از یک جا شروع و به یک جای دیگر ختم شود. این مهم‌ترین رویکردی بود که در قالب طرح ۵۰۰ کیلومتر مناسب‌سازی شهر تهران مورد توجه قرار گرفت.
وی اظهار کرد: در میان پیاده‌روها تیر چراغ برق، کابل‌های مخابرات، حلقه‌های فلزی مربوط به فاضلاب وجود دارد که سطح آن از سطح پیاده رو بالاتر است یا وسط پیاده رو پایه‌ها و بنرهای تبلیغاتی و حتی پایه‌های پل‌های عابر پیاده و درختان عامل مزاحم برای عابران پیاده محسوب می‌شود.
رئیس کمیته شهرسازی شورای اسلامی شهر تهران گفت: جا به جایی و قرار دادن همه آنها در یک مسیر ظاهراً مقوله کوچکی است اما معاونت عمران زحمات بسیاری کشید و توانست با دستگاه‌های مختلف هماهنگی کند تا این موارد در ۲۳۰ کیلومتر مناسب‌سازی شده محقق شود.
نژادبهرام اظهار کرد: مناسب‌سازی تنها برطرف کردن موانع شهری نیست بلکه باید علائم مربوط به نابینایان نیز در معابر شهری در نظر گرفته شود تا افراد نابینا بتوانند از آن استفاده کنند. انواع علائم بساوایی بررسی شد و دو سه نمونه مورد استفاده قرار گرفت. در مجموع بیش از ۹۰ درصد ایستگاه‌های بی‌آرتی برای تردد با ویلچر و عصا و حرکت‌های بساوایی مناسب‌سازی شده است. ایستگاه‌های مترو که قرار است افتتاح شود همگی مناسب‌سازی شده و پله برقی دارند و قرارداد احداث ۵۰ آسانسور نیز بسته شده است که در حال نصب شدن هستند و امیدواریم بتوانیم حداقل ۴۰ تا از ایستگاه‌های جدید و قدیم را مناسب‌سازی کنیم تا شهروندان معلول بتوانند از آنها استفاده کنند.
وی گفت: به دلیل شرایط خاص اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و بین الملل تهران، برخی از واحدها اقداماتی انجام می‌دهند که برخلاف پهنه فعالیت آنها است و شهرداری برای جلوگیری از فعالیت آنها معمولاً از نیوجرسی برای مانع شدن از ادامه فعالیتشان استفاده می‌کند.
رئیس کمیته شهرسازی شورای اسلامی شهر تهران تاکید کرد: معمولاً این نیوجرسی‌ها به نحوی گذاشته می‌شود که ورودی ساختمان را مسدود کند اما به دلیل اینکه پیاده‌روها به اندازه کافی وسیع نیستند، می‌تواند به عاملی برای سد راه معلولان تبدیل شود.
نژادبهرام با تاکید بر لزوم توجه به دسترسی معلولان در پیاده‌روها هنگام قرار دادن نیوجرسی‌ها، افزود: همین جا از همکارانم در مدیریت شهری شهر تهران در خواست می‌کنم که نسبت به جانمایی مناسب این نیوجرسی‌ها با توجه به شرایط پیاده روها اقدام جدی کنند و در صورت امکان از نیوجرسی استفاده نکنند و از موانع دیگری استفاده شود تا مانعی را بر سر راه عابران پیاده ایجاد نکند.
وی گفت: قول می‌دهم در اولین جلسه کاری که در شورا خواهیم داشت این موضوع را پیگیری کنم تا نسبت به آن با کمک مشاوران و همکاران راه حل مناسبی ارائه شود.
رئیس کمیته شهرسازی شورای اسلامی شهر تهران تاکید کرد: از جمله اقدامات خوبی که مدیریت شهری انجام داد این است که ما به وسیله سیستم الکترونیکی که داشتیم توانستیم با کمک سازمان فناوری "نقشه رایا" ایجاد کنیم.
نژادبهرام ادامه داد: نقشه رایا، نقشه‌ای است که به صورت اپلیکیشن نیز قابلیت دسترسی دارد و به معلولان کمک می‌کند که بدانند کدام ایستگاه‌ها (ایستگاه‌های بی‌آرتی و مترو) مناسب‌سازی شده است. این کمک بزرگی است تا معلول بتواند در حین استفاده حداقل بداند کجاها مناسب‌سازی شده است.
وی افزود: از دیگر اقدامات دستور العمل فعالیت پیمانکاران است که چگونه آنها را انتخاب کنیم و دستورکاری آنها در ارتباط با مناسب‌سازی چگونه باشد. این موارد را به تأیید سازمان استاندارد رساندیم و تبدیل به یک برنامه اقدام برای شهرداری و استاندارد فعالیت پیمانکاران در حوزه مناسب‌سازی شده است.
رئیس کمیته شهرسازی شورای اسلامی شهر تهران گفت: در ارتباط با حوزه ناشنوایان نیز برای هرکدام از مناطق شهری در مکان شهرداری منطقه، یک مترجم ناشنوا به کار گرفته شده است تا زمانی که ناشنوایی به شهرداری مراجعه می‌کند، بتواند از این ظرفیت استفاده کند.
رئیس کمیته شهرسازی شورای اسلامی شهر تهران گفت: وسایل مخصوص برای ورزش معلولان در همه پارک‌ها وجود ندارد. با مذاکره‌ای که با رئیس سازمان پارک‌ها انجام دادیم پارک اندیشه که در منطقه ۷ شهرداری تهران قرار دارد مشخصاً قرار است که وسایل خاص زنان معلول را تأمین کند. همچنین پارک بزرگ لاله در منطقه شش، سال گذشته مجهز به وسایل خاص بازی معلولان شد که این موارد توسط سازمان زیباسازی تهیه شده است.
نژادبهرام افزود: در ارتباط با ایجاد ظرفیت‌های مناسب برای معلولان، گام‌های نخست را طی می‌کنیم مثل قطره جوهری می‌ماند که روی آب ریخته شده است و امیدواریم پخش شود و درون همه بخش‌ها و فضاهای شهری نشت کند. آنچه که ما انجام داده‌ایم آن قطره است اما این قطره نقش جوهری خودش را دارد.
وی تصریح کرد: فرهنگ سازی مقوله بسیار مهمی است برای همین ستاد مناسب‌سازی شهر تهران کارگروهی به نام کارگروه اجتماعی دارد که در آن با دید فرهنگی نسبت به این موضوع اقدام می‌کند.
رئیس کمیته شهرسازی شورای اسلامی شهر تهران افزود: تهیه پوسترها و بنرها به مناسبت روز جهانی معلولان در عرصه اجتماعی و مجازی و همچنین فضای شهری نیز در این راستا حائز اهمیت است و با نصب این تابلوها در جهت اطلاع رسانی و ترویج فرهنگ و رعایت حقوق معلولان اقداماتی شده است.
وی بر بحث مسئولیت اجتماعی تاکید کرد و گفت: تلاشی که در شورای شهر تهران شد این بود که بتوانیم از ظرفیت‌های بنگاه‌های اقتصادی برای اعمال موضوع مسئولیت اجتماعی کمک بگیریم.
رئیس کمیته شهرسازی شورای اسلامی شهر تهران تاکید کرد: سال گذشته با یکی از شرکت‌های تاکسی اینترنتی وارد گفت و گو شدیم و توانستیم ظرفیت مناسبی را برای اعمال تخفیف برای شهروندان معلول بگیریم و پس از اخذ لیست معلولان از بهزیستی و قرار گرفتن آن در اختیار این شرکت، حدود ۲۰ درصد برای هر معلول موفق به گرفتن تخفیف شدیم.
وی ادامه داد: سازمان بهزیستی و شرکت تاکسی اینترنتی، علاقه مند بودند که این طرح را در شهرهای دیگر نیز پیاده سازی کنند اما این موضوع به دلیل شیوع کرونا و محدویت‌های مالی به جواب مناسب نرسید با این حال موضوع مسئولیت‌های اجتماعی همچنان در دستور کار ما قرار دارد.
نژادبهرام تاکید کرد: شهرداری تهران ۵۰ دستگاه ون را در اختیار جانبازان و معلولان قرار داده است تا آنهایی که نیاز دارند با وقت قبلی از آن استفاده کنند.
نژادبهرام عنوان کرد: سعی کردیم قول‌هایی که به مردم داده‌ایم را عملیاتی کنیم و امیدواریم که تا پایان سال آسانسورهای خریداری شده برای ایستگاه‌های جدید نصب شود و برای ایستگاه‌های قدیمی نیز مورد استفاده قرار بگیرد و تعداد بوستان‌های بیشتری به تجهیزات مخصوص معلولان اضافه شود.
وی تصریح کرد: استاندارد شیب رمپ برای معلولان هشت درصد است اما برخی پیمانکاران به این نکته توجه نمی‌کنند. دو درصد بیشتر شاید رقمی به نظر نیاید اما رفت و آمد برای یک معلول را بسیار دشوار می‌کند.
رئیس کمیته شهرسازی شورای اسلامی شهر تهران افزود: من به همکارانم در یزد و اصفهان پیشنهاد می‌کنم که حتماً از مشاوران معلول در حوزه مدیریت شهری استفاده کنند تا این امر تبدیل به یک رویه عمومی در کلانشهرها و شهرهای دیگر شده و یادگاری شورای پنجم باشد.
نظر شما