به گزارش خبرنگار ایمنا، رئیس جمهور منتخب آمریکا در حال حاضر با پیچیده‌ترین چالش‌های سیاست خارجی خود در خاورمیانه روبرو است؛ از جنگ در لیبی و یمن گرفته تا از سرگیری مذاکرات صلح فلسطین و رژیم صهیونیستی. نگاه متفاوت بایدن به حل بحران یمن نیز خواب کشورهای عرب خاورمیانه را آشفته کرده است.
پیام‌های تبریکی که سران برخی کشورهای عربی برای جو بایدن فرستادند، سوالاتی را در مورد سیاست احتمالی وی در پرونده‌های ملتهب در منطقه عربی دنبال داشته است، که از ایران و روابط آن با شورای همکاری آغاز می‌شود و تنها به عراق، یمن، لبنان، لیبی و فلسطین ختم نمی‌شود. بایدن در ۱۸ ماه فعالیت انتخاباتی خود که به شکست ترامپ انجامید هیچ دیدگاه جامع و قابل توجهی درباره سیاستش در خاورمیانه ارائه نکرد.
البته به نظر می‌رسد تعلیق طرح موسوم به معامله قرن، طرح الحاق کرانه باختری، ازسرگیری کمک مالی به تشکیلات خودگردان فلسطین، غیرقانونی خواندن شهرک‌های یهودی نشین در کرانه باختری و احیای توافق هسته‌ای با ایران، خارج شدن از جنگ یمن، لغو قرارداد فروش تجهیزات نظامی ۴۸۰ میلیارد دلاری ریاض و واشنگتن، باز کردن پرونده ترور خاشقجی و حتی خروج احتمالی نیروهای نظامی آمریکا از افغانستان و عراق و کاهش تعداد آنها در کشورهای بحرین و قطر از اقدامات احتمالی دولت بایدن در خاورمیانه است.
در حال حاضر بایدن خاورمیانه‌ای متفاوت از آنچه که اوباما برجای گذاشت را از ترامپ تحویل خواهد گرفت و باید دید کشورهای منطقه که اکنون از نظر نظامی قدرتمند تر از ۴ سال گذشته هستند، منتظر اجرای سیاست‌های بایدن می‌مانند؟
حمایت‌های آمریکا از رژیم صهیونیستی کاهش می‌یابد
صباح زنگنه، کارشناس مسائل منطقه به خبرنگار ایمنا می‌گوید که جو بایدن قطعاً در راستای سیاست‌های منطقه‌ای دولت اوباما رفتار خواهد کرد؛ بنابراین بر خلاف سیاست‌های خارجی ترامپ سعی می‌کند در ابتدا مذاکرات بین رژیم صهیونیستی و فلسطین را از حالت تعلیق خارج کند؛ همچنین احتمال می‌رود در مبحث توسعه عادی سازی روابط کشورهای عربی با رژیم صهیونیستی نیز عملکرد فعالی نداشته باشد.
به گفته وی، به نظر می‌رسد در دولت جو بایدن حمایت مطلق آمریکا از سیاست‌های رژیم صهیونیستی کاهش یابد و به همین دلیل تحولاتی از جمله پایان درگیری‌ها در غزه را شاهد خواهیم بود. انتظار می‌رود بایدن طرح موسوم به معامله قرن را متوقف کند؛ زیرا این طرح کاملاً متفاوت از اقدامات قبلی صلح در منطقه بوده و به اسرائیل اجازه می‌دهد حدود ۳۰ درصد از کرانه باختری را به اراضی اشغالی الحاق کند.
به گفته این کارشناس مسائل منطقه، قطعاً دولت بایدن نمی‌تواند سیاست‌های ضد اسرائیلی را اجرا کند؛ زیرا رژیم صهیونیست نوعی پادگان نظامی آمریکا در منطقه است و همچنین با توجه به فشار لابی‌های صهیونیسم در نظام ایالات متحده، بایدن نمی‌تواند اقدامات عظیمی علیه رژیم صهیونیستی انجام دهد.
زنگنه خاطرنشان می‌کند: با توجه به اینکه بایدن یکی از امضاکنندگان توافقنامه انتقال سفارت اسرائیل به قدس شریف تلقی می‌شود، قصد تغییر آن را هم نخواهد داشت، اما با روی کار آمدن وی، تشکیلات خودگردان فلسطین احیا خواهد شد. دفتر این تشکیلات در واشنگتن به دلیل حمایت‌های ترامپ از رژیم صهیونیستی در آستانه تعطیلی قرار گرفته بود.
بایدن سعودی‌ها را به انزوای کامل فرو می‌برد
مصیب نعیمی، کارشناس مسائل خاورمیانه به خبرنگار ایمنا می‌گوید: روابط جو بایدن با رژیم‌های عربستان و امارات نسبت ترامپ، حتماً متفاوت خواهد بود و از این پس می‌توان این دو کشور را یتیم خواند؛ چرا که حتی در صحنه داخلی هم در مظان اتهام هستند.
به گفته وی، نوع سیاست جو بایدن و دموکرات‌ها در قبال خاورمیانه متفاوت و برعکس سیاست ترامپ است که با تکروی‌ها و فردمحوری‌های خود در بحران‌های مختلف منطقه‌ای، دست به انتحار سیاسی می‌زد. امارات و عربستان می‌دانند سیاست‌هایی که ترامپ در سال‌های گذشته در خاورمیانه پیاده کرد، موجب آسیب‌های زیادی برای آمریکا شده و بنابراین درصدد تغییر نتیجه انتخابات ایالات متحده خواهند بود. یکی از این مسائل جنگ یمن است که به گفته سران دموکرات مورد حمایت بایدن قرار نخواهد گرفت.
به گفته این کارشناس مسائل خاورمیانه، به نظر نمی‌رسد بایدن بخواهد مانند ترامپ از عربستانی که مخالفان خود را همچون خاشقجی به مسلخ می‌برد حمایت کند و به همین دلیل سعودی‌ها را به انزوای کامل فرومی‌برد. امارات نیز که تقریباً در تمام جنایات ۱۰ سال اخیر عربستان از جمله جنگ یمن و ادامه بمباران غیر نظامیان در این کشور شریک بوده است در دولت بایدن، شرایطی مشابه عربستان خواهد داشت.
نعیمی معتقد است که ارتباط برخی امیران سابق عربستان و عموزادگان محمد بن سلمان که در زندان هستند و از دایره قدرت خارج شده‌اند، با جو بایدن و دموکرات‌ها را نباید فراموش کرد؛ زیرا ارتباط آنها همچنان ادامه دارد و قطعاً دموکرات‌ها ترجیح می‌دهند به جای حاکمان فعلی سعودی که از موقعیتی متزلزل برخوردارند با کسانی که پیش‌تر با آنها در ارتباط بوده است و به آنها اعتماد بیشتری دارند، در ارتباط باشند. امارات نیز که محمد بن زائد با تکروی‌های خود، همه برادرانش را از صحنه خارج کرده و موجب اختلاف بین حکام هفتگانه کشورش شده است، چنین عاقبتی خواهد داشت.
وی می‌گوید که امروز از نگاه شخصیت‌های کارشناس منطقه، عربستان، امارات و بحرین از نوعی سرخوردگی آشکار رنج می‌برند که مجبور هستند به دنبال راهکاری برای خروج از این وضعیت باشند. با توجه به معادلات جدید و باخت زمامداران دبی و ریاض، استراتژی منطقی و صادقانه جمهوری اسلامی ایران در تنش‌زدایی از منطقه و ممانعت از نفوذ دشمنان توطئه‌گر، تنها راهکار رهایی از خدعه آنهاست.
این کارشناس مسائل خاورمیانه خاطرنشان می‌کند: وزیر امور خارجه کشورمان راهکار برون‌رفت از این چالش را همگرایی میان کشورهای منطقه و همزیستی مسالمت‌آمیز میان همسایگان دانستند. ایران اسلامی با سعه‌صدر مثال‌زدنی خود تلاش خواهد کرد وحدت میان ملت‌های منطقه را بازگردانده و کابوس جنگ‌های خانمانسوز را از آن دور کند.
نظر شما