به گزارش خبرنگار ایمنا، همه شرکت‌های دارویی موظف به درج تاریخ مجاز مصرف روی جعبه‌های دارویی هستند. مصرف کنندگان نیز باید توجه ویژه‌ای به رعایت تاریخ مجاز مصرف دارو داشته باشند. این مسئله هم بر اثربخش بودن دارو و هم بر کاهش عوارض ناشی از مسمومیت داروی از تاریخ گذشته تأثیرگذار است. در همین خصوص با فائزه دوستی، دکتر داروساز گفت و گویی داشته‌ایم که شرح آن را در ادامه می‌خوانید:
چرا در منازل داروهای از تاریخ گذشته به وفور وجود دارد؟
دلیل اصلی اینکه در منازل داروهای تاریخ گذشته وجود دارد، این است که اغلب افراد دوره مصرف دارویی که پزشک برای آن‌ها تجویز کرده را به پایان نمی‌رسانند و پس از اینکه علائم بهبودی در بدن آن‌ها پیدا می‌شود خودسرانه مصرف دارو را قطع می‌کنند. هر دارویی بسته به نوع آن دارای تاریخ مصرف مشخصی است که این تاریخ روی جعبه یا بروشور اطلاعات دارویی آن قید شده است. تشخیص اینکه دارویی بعد از گذشت تاریخ مجاز مصرف هنوز قابلیت استفاده دارد را تنها متخصصان شرکت‌های دارویی و داروسازان تشخیص می‌دهند. بعضی از داروها بعد از گذشت تاریخ انقضا اثربخشی کمتری دارند، اما به طور کلی دارویی که تاریخ انقضای آن گذشته است نباید استفاده شود.
برای مصرف دارو تنها باید به تاریخ انقضای آن توجه کرد؟
خیر شرایط نگهداری داروها هم از نظر میزان رطوبت و گرما، طبق توصیه‌ای که روی جعبه یا شیشه دارو قید شده است اهمیت زیادی دارد. بسیاری از داروها مانند شربت‌ها یا قطره‌های گوش، بینی و چشم یک مدت زمان مشخص مصرف را پس از باز کردن دارند و تنها تاریخ درج شده روی آن‌ها مربوط به قبل از باز شدن دارو است. به طور میانگین سه تا چهار هفته پس از باز کردن شربت و یا قطره‌ها، مجاز به مصرف آن‌ها هستیم.
در مورد کرم‌ها و ژل‌ها نیز بسته به نوع آن‌ها این زمان بین سه، ۶ و ۹ ماه متغیر است، زیرا مواد نگهدارنده این داروها که عامل جلوگیری کننده از ورود آلودگی‌های محیطی به درون داروها هستند، عمری مشخص دارند. در مورد مصرف شربت یا قطره‌های مخصوص کودکان باید توجه خاصی به این مسئله داشت که چه مدت پس از باز شدن دارو مجاز هستیم تا از آن استفاده کنیم، زیرا حساسیت بدن کودکان از بزرگسالان بیشتر است. به طور مثال اگر قطره بینی کودک پس از باز شدن با محیط اطراف مثل زمین تماس پیدا کرد، باید از مصرف قطره خودداری شود زیرا در معرض آلودگی قرار گرفته است.
با داروها و مکمل‌های تاریخ گذشته چه کار کنیم؟
به خاطر حفظ سلامت افراد جامعه هیچ داروخانه‌ای مجوز دریافت مجدد دارو را از مشتری ندارد، تنها هلال احمر بعضی از داروهای خاص را از افراد تحویل می‌گیرد. مصرف ویتامین‌ها و مکمل‌های غذایی که تاریخ انقضای آن‌ها گذشته است خطر جانی برای مصرف کننده ندارد. تنها ممکن است از اثربخشی آن‌ها کاسته شود. البته طبق تحقیقی که سال‌ها پیش در کشور آمریکا شد بعضی از ویتامین‌ها پس از ١٥ سال هنوز اثربخش هستند اما سازمان FDA شرکت‌های تولید کننده داروهای مکمل و ویتامین را موظف به درج تاریخ تولید و انقضا روی بسته داروها کرده است. از آنجایی که سیستم گیاه با سیستم بدن انسان متفاوت است، توصیه می‌شود از حل کردن ویتامین‌ها و مکمل‌های تاریخ گذشته برای رشد بهتر گیاه استفاده نکینم.
نظر شما