الهه قاسم‌زاده حسینی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا با بیان اینکه کاهش مواردی در محیط دهان مانند لغزندگی، خاصیت ضد میکروبی، توانایی شست‌وشوی میکروبی هوشمندانه، ترمیم زخم‌ها و بروز ضایعات مخاط دهان از دلایل بیماری‌زایی ویروس کرونا است، اظهار کرد: همچنین افزایش احتمال التهاب دهان، بیماری‌های تنفسی و فعالیت مجدد ویروس‌های نهفته از دیگر دلایل مستعدساز بیماری‌زایی این ویروس است.
وی در ارتباط با کاهش لغزندگی توضیح داد: قسمت اعظم بزاق دهان از آب تشکیل شده است، بنابراین باعث لغزندگی مخاط و در نتیجه راحتی در صحبت کردن، جویدن، بلعیدن و جلوگیری از آسیب دیدگی در حرکت و ضربه‌های کوچک می‌شود، به همین دلیل افراد مبتلا به خشکی دهان، در معرض آسیب‌بینی مکرر مخاط دهان قرار می‌گیرند.
این متخصص بیماری‌های دهان، فک و صورت دانشگاه علوم پزشکی کاشان تصریح کرد: بزاق به دلیل داشتن پروتئین‌ها و اجزایی مانند لیزوزیم، لاکتوفرین، فیبرونکتین، هیستاتین‌ها، سیستاتین‌ها، ایمونوگلوبین A ترشحی، ایمونوگلوبین M وG قادر به از بین بردن بسیاری میکروب‌ها در مرحله ابتدایی ورود به دهان است و غلظت این اجزا در افراد با خشکی دهان کاهش می‌یابد.
وی با توجه دادن به خشکی دهان و تاثیر آن در کاهش توانایی شست‌وشوی میکروبی هوشمندانه ادامه داد: در داخل حفره دهان میکروارگانیسم‌هایی به طور دائم و بدون ایجاد بیماری زایی مستقر می‌باشد که فلور نرمال نامیده می‌شود و تأمین کننده سلامت انسان است، ورود هر میکروارگانیسم اضافه‌تر، منجر به بیماری زایی می‌شود و این میکروارگانیسم‌های اضافی مانند ویروس آنفلونزا، باکتری‌های ایجاد کننده بیماری‌های تنفسی و قارچ‌ها توسط بزاق از داخل دهان شست‌وشو داده شده و حذف می‌شوند تا مانع چسبندگی آن‌ها به سلول‌های اپیتلیوم پوشاننده دهان شود و در افراد با خشکی دهان این خاصیت کاهش می‌یابد.
قاسم‌زاده حسینی خاطرنشان کرد: روزانه به مقدار ۵۰۰ تا ۶۰۰ میلی لیتر بزاق در دهان تولید می‌شود که ۵۰ درصد آن با خوردن غذا و نوشیدنی و صحبت کردن تحریک می‌شود، بنابراین مقدار بزاق تحریکی با کاهش میزان خوردن و آشامیدن کاسته می‌شود و خشکی دهان را به دنبال دارد.
وی با توضیح اینکه خشکی دهان باعث التهاب مخاط دهان و تجمع میکروارگانیسم‌ها در ناحیه دهانی‌حلقی می‌شود، افزود: التهاب مخاط دهان در اثر خشکی دهان، سلول‌های پایه را در معرض خطر قرار می‌دهد و گیرنده‌هایی که برای چسبندگی باکتری‌ها و ویروس‌های بیماری‌های تنفسی فوقانی لازم است را بدون محافظ می‌کند و آن‌ها را در اختیار این میکروب‌ها قرار می‌دهد، بنابراین بیماری زایی با سهولت بیشتری اتفاق می‌افتد.
عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی کاشان اضافه کرد: افرادی که برای تنفس عادت به بازکردن دهان دارند و یا در افرادی که تحت لوله گذاری در بیمارستان هستند و دهان آن‌ها برای مدت طولانی باز است، خشکی دهان و احتمال بیماری زایی شایع‌تر خواهد بود.
وی افزود: با خشکی دهان سلول‌های دفاعی کاهش یافته و ویروس‌های نهفته مانند هرپس (تبخال) و سایتومگالوویروس مجدداً فعال می‌شوند که می‌توانند به راه هوایی فوقانی و تحتانی آسیب بزنند، بنابراین احتمال بروز بیماری تنفسی افزایش می‌یابد.
قاسم‌زاده حسینی با اشاره به اینکه خشکی دهان سبب کاهش ترمیم زخم‌ها و ضایعات مخاط دهان می‌شود، تصریح کرد: در صورت آسیب به مخاط دهان، بزاق در ترمیم ضایعات کمک کننده خواهد بود، بنابراین در افراد با خشکی دهان ترمیم آسیب‌ها به تعویق می‌افتد و اولین سد دفاعی که همان دست نخوردگی و سالم بودن مخاط است از بین می‌رود و فرصت بیماری زایی افزایش می‌یابد.
وی با توضیح اینکه باید در ایام روزه‌داری از خشکی دهان جلوگیری شود، گفت: پرهیز از کندن و پوسته پوسته کردن لب و مخاط داخل دهان، شست‌وشوی مکرر دهان با آب جوشیده ولرم و بیرون ریختن آن، استفاده از آدامس یا آب نبات ترش در فاصله وعده افطار تا سحر جهت تحریک بیشتر ترشح بزاق و ماساژ مکرر غدد بزاقی بناگوشی و تحت فکی هم در طول روز و هم در فاصله بین افطار تا سحر از جمله راهکارهای پیشگیری از خشکی دهان در ایام روزه داری است.
عضو هیأت علمی دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی کاشان توضیح داد: چنانچه فردی علاوه بر ایام روزه داری در ایام دیگر هم دچار خشکی دهان است، باید جهت بررسی‌های بیشتر پزشکی به متخصصین بیماری‌های دهان مراجعه کند و تحت درمان قرار گیرد.
نظر شما