به گزارش ایمنا، کرونا، ویروسی خطرناک است که علائم شدیدتر سرماخوردگی را داراست و از چین آغاز شده و به حدی خطرناک است که همه دنیا تمهیداتی برای مقابله و پیشگیری از آن را در نظر گرفتند. در حال حاضر تمامی شهرهای ایران به جز دو سه شهر سفید درگیر شیوع این ویروس شده‌اند. در برخی شهرها انتشار آن گسترده‌تر است و در برخی نیز کم‌تر. مردم کم تردر سطح شهر رفت و آمد می‌کنند و ماندن در خانه را به حضور در خیابان‌ها ترجیح می‌دهند. این گزارش را که پیش‌تر در نهمین شماره مجله الکترونیک «شهرگاه» منتشر شده است، در ادامه می‌خوانید:
اگر روزگاری با وحشت ضد عفونی کردن خیابان‌ها ووهان چین را نظاره می‌کردیم حالا بیشتر خیابان‌های شهرها ضد عفونی می‌شود. صورت بیشتر عابران را ماسک‌های سفید پوشانده است و اتوبوس‌ها و مترو بی مشتری شده است.
برخی تنها وزارت بهداشت را مسئول پیشگیری از این ویروس می‌دانند و با دیدی بهداشتی به شیوع این ویروس مسائل آن را تحلیل می‌کنند، اما مسئله بیماری همه گیر ویروسی همچون کرونا ویروس موضوعی نیست که فقط وزارت بهداشت مسئولیت آن را برعهده داشته باشد و همچون باقی بلایای طبیعی و آسیب‌ها و رخدادها، سازمان‌های مختلفی در پیشگیری و کنترل آن دخیل اند. یکی از این سازمان‌ها شهرداری است که قصد داریم نقش شهرداری‌ها در خصوص همکاری با سایر دستگاه‌های مربوطه در خصوص بیماری‌ها و ویروس‌های همه‌گیر ناگهانی در صورت وقوع بالا در کشور را بررسی کنیم.
«کیانوش جهانپور»، رئیس مرکز روابط عمومی و اطلاع‌رسانی وزارت بهداشت در خصوص نقش سازمان‌های مختلف در کنترل و پیشگیری از حوادث و بیماری‌هایی همچون کرونا ویروس عنوان می‌کند: «همکاری‌های بین‌بخشی در مورد کنترل و پیشگیری از تهدیدهای مختلف و بلایای طبیعی در کشور بسیار ضروری است و کار یک سازمان نیست.»
سوله‌های مدیریت‌بحران که تحت نظر شهرداری است، در تهران بیش از سایر شهرهاست و این سوله‌ها در مواقع حساسی همچون احتمال فراگیری بیماری خاص یا برای اسکان‌دادن مردم سیل‌زده و زلزله‌زده کاربرد دارد. شهرداری اعلام کرده این سوله‌ها را برای استفاده مردم جهت مقابله با کرونا ویروس در اختیار وزارت بهداشت می‌دهد، اما جهانپور معتقد است: «استفاده از سوله‌های مدیریت بحران برای وزارت بهداشت در مواقع بیماری و احتمال پخش ویروس کاربردی ندارد و بیشتر در حوادث غیرمترقبه به‌کار می‌رود. در واقع این سوله‌ها، بیشتر جنبه امدادی دارد تا درمانی و در واقع هنگام بحران‌های ناشی از شیوع یک بیماری یا ویروس، برای وزارت بهداشت و مبتلایان کاربرد خاصی نمی‌تواند داشته باشد.»
اما پرسش اصلی اینجاست که شهرداری‌ها در خصوص مقابله با شیوع بیماری‌های همه‌گیر و خطرناک و ویروس‌ها چه نقشی دارند؟ جهانپور به ما اینگونه پاسخ می‌دهد: «وظایف شهرداری ساماندهی حمل و نقل شهری به هنگام پخش گسترده ویروس در کشور است. در واقع، متوقف‌کردن بخشی از حمل و نقل درون شهری و نظارت بر نوع حمل و نقل و ایاب و ذهاب مردم تا تعداد کمتری از افراد در جامعه در معرض این خطر قرار گیرند. همچنین توزیع ابزار و وسایل پیشگیری بهداشتی در سطح شهر، آموزش بهداشت عمومی به مردم از طریق برنامه‌های فرهنگی و کانون‌های سلامت محله برای چگونگی مقابله با ویروس و آموزش به کارکنان خود شهرداری برای کنترل و پیشگیری از ابتلاء به ویروس یا هر نوع بیماری دیگر از جمله وظایف اصلی شهرداری در مواقع این چنینی است. از آن سو ناوگان اتوبوسرانی و مترو باید به نحو احسن همکاری کنند. در واقع در صورت شیوع گسترده چنین ویروسی در کشور ما، شهرداری باید در ساماندهی غذایی و بهداشتی و کنترل عبور و مرور مردم فعالانه کار کند.»
او با نمونه قرار دادن رفتارهای مسئولان شهری ووهان چین، شهری که ابتدا، ابتلاء به کرونا ویروس از آنجا مشاهده شد، می‌گوید: «شهر ووهان چین تقریباً تعطیل شد تا از ابتلای بیشتر مردم به این ویروس جلوگیری کند.»
او تاکید می‌کند: «مسئولان این شهر حداقل تردد را در شهر انجام می‌دهند و مردم حداکثر زمان زندگی خود را در این روزها در خانه‌های خود می‌گذرانند تا با یکدیگر تماس و ارتباطی نداشته‌باشند. همچنین مسئولان شهری شبانه روزی خیابان‌های شهر را ضدعفونی می‌کنند تا ویروس را در سطح شهر از بین ببرند.»
سخنگوی وزارت بهداشت این اقدامات را ضرورت عملیاتی‌شدن می‌داند؛ اما به صراحت می‌گوید: «بسته به نوع تهدیدات هر کشوری، تعاریف اقدامات برای مقابله با آن متفاوت است. اما موضوع اصلی این است که ما نیازمند توسعه همکاری بین بخشی در مدیریت بحران به‌هنگام بحران‌های ناگهانی یا حوادث طبیعی هستیم. در حالی‌که روابط بین بخشی در کشور ما به‌هنگام بحران‌ها بسیار ضعیف است.»
او در خصوص فعالیت ارگان‌های مختلف به‌هنگام بحران‌ها از جمله سازمان متبوع خود مثالی عنوان می‌کند: «هنگام سیلاب‌های بهار امسال در نقاط مختلف کشور، سازمان جهانی بهداشت عملکرد وزارت بهداشت ایران را به‌دلیل کنترل بیماری و ویروس‌ها پس از فروکش کردن سیل، مطلوب عنوان کرد. من معتقدم وزارت بهداشت نسبت به باقی بخش‌ها که باید دوشادوش هم در حوادث، بلایای طبیعی، تهدیدات زیستی، شیمیایی و میکروبی همکاری کنند، پیشتاز بوده و عملکرد بهتری داشته است.»
تاکید جهانپور، بر توسعه و تمرین و هماهنگی بیشتر نهادهای بین بخشی پیش از وقوع حوادث و بلایاست. اما همین حالا که به لحاظ وقوع بحران بیماری یا ویروسی، وضعیت آرامش برقرار است و بلایای طبیعی جدیدی رخ نداده، این مانور هماهنگی و تمرین بین سازمان‌ها و بخش‌های مختلف انجام نمی‌شود و به محض وقوع اتفاقی ناگهانی که افراد زیادی را در کشور درگیر می‌کند، سردرگم می‌شوند و اقدامات لازم و ضروری، روی نظم و اصول پیش نمی‌رود. جهانپور در پاسخ به چرایی این مسئله عنوان می‌کند: «به نظر من، ما نیازمند بازطراحی و مهندسی ساختار مدیریت بحران در کشور هستیم. در واقع شبکه بهینه بین بخشی باید توسعه پیدا کند. نهادها و سازمان‌های مختلف نقش و وظایف خود به هنگام بحران را به خوبی نمی‌شناسند و در همکاری بین بخشی همگام نیستند. حداقل این گونه است که مدیریت بحران فعلی ما در ساعت‌های اولیه، نظم و هماهنگی برای اقدامات لازم را ندارد.»
او در خصوص نقش سازمان‌های مختلف از جمله همین شهرداری‌ها تاکید می‌کند: «ما ساختار مدیریت بحران توسعه یافته‌ای نداریم. من معتقدم مجلس باید قانون مدیریت بحران جدید و به روزی را تصویب کند. زیرا قانون فعلی و نحوه کارکرد سازمان مدیریت بحران قابل قبول و مناسب نیست. این سازمان و عملکرد آن آنقدر اهمیت دارد که باید از نو درست شود. همین حالا زمان به روز رسانی قوانین داخلی این سازمان، در قالب قوانین بین المللی و جدید برای توسعه مدیریت بحران در کشور است.»
نظر شما