به گزارش خبرنگار ایمنا، گاهی که یاد شعرهای دوران کودکیمان می‌افتیم گویی خاطراتی شیرین با یک شعر برایمان زنده می شود، در کودکی با حسنی زندگی کردیم و با قلقلی و مرغش شهر به شهر سفر رفتیم، اما این اشعار امروز نمی تواند کودکان اهل ارتباطات را جذب کند؛ آن ها باید به نوعی با کتاب هایی که در کتابخانه ها خاک میخورند ارتباط برقرار کنند و بتوانند بار دیگر شعر و ادبیات را به زندگی کودکانه اشان راه دهند.
بنفشه رسولیان معتقد است که "بچه‌های امروزی با شعرهای قدیمی ارتباط زیادی برقرار نمی‌کنند و از من می‌پرسند که معنی شعری که می‌خوانم را میدانم؟ برایشان عجیب است که بگویم این شعرها را فقط بخاطر ملودی زیبایی که داشتند می‌خواندیم و از آن لذت می‌بردیم."
خبرنگار ایمنا با این نویسنده و شاعر کودکان و معلم کودکان گفت و گو کرده است که در ادامه آن را می‌خوانید:
نظرتان در خصوص تأثیر کتاب‌ها در تربیت کودک و سرانه مطالعه کودکان چیست؟
در سالهای اخیر فعالیت‌های خوبی در حوزه کودک انجام شده است و موج عظیمی از کتاب‌های کودک از سایر دنیا ترجمه و به جرگه کتاب‌های کودک ایران وارد کردند.
این مسئله باعث تغییر آمار سرانه مطالعه کتاب کودک و نوجوان شد و کودکان بیشتر به سمت مطالعه سوق داده شدند و دید نویسندگان کودک را نسبت به سلیقه کودکان در کتاب خوانی روشن کرد. رشد عقلی و هوشی کودکان، حضور در رسانه‌های جمعی و تغییر شرایط جامعه باعث تغییر سلایق کودکان شده است. ما نویسندگان و تصویرگران موظف هستیم تا طبق سلیقه کودکان کتاب تولید کنیم، نه طبق سلیقه خودمان. این که میگوییم بچه‌ها کتابخوان نیستند به خاطر نداشتن علاقه کودکان به کتاب نیست. شاید کتاب‌هایی که طبق سلیقه کودکان باشد در بازار کمتر وجود دارد. از علل دیگر این مسئله می‌توان به گران بودن قیمت کتاب و کمبود کتاب‌های جدید در کتابخانه مدارس اشاره کرد.
کودکان نیمی از روز خود را در مدرسه می‌گذرانند. اگر کتاب مناسب با سلیقه کودکان در مدارس وجود نداشته باشد این کودک برای خواندن کتاب یا از دوستانش کتاب می‌گیرد، یا اگر خانواده‌اش خرید کتاب را در سبد خرید خانوار قرار دهند برایش کتابی می‌خرند. در غیر این صورت این کودک از کتابخواندن منصرف می‌شود. همین مسائل باعث کاهش سرانه مطالعه می‌شود.
چرا امروزه کودکان با شعر های کودکانه آشنایی ندارند؟
گاهی شعرهای دوران کودکی‌ام را برای دانش آموزانم در کلاس می‌خوانم. بچه‌های امروزی با شعرهای قدیمی ارتباط زیادی برقرار نمی‌کنند و از من می‌پرسند که معنی شعری که می‌خوانم را میدانم؟ برایشان عجیب است که بگویم این شعرها را فقط بخاطر ملودی زیبایی که داشتند می‌خواندیم و از آن لذت می‌بردیم. در واقع این شعرها به خاطر آهنگ و ملودی که داشت در ذهن‌هایمان ماندگار شد، اما امروزه با حجوم فراوان ترانه‌های پاپ شعرهای کودکانه بسیار کمرنگ شده‌اند. در جشن‌هایی که برای دانش آموزان برگزار می‌کنیم اگر یک ترانه پاپ پخش شود همه کودکان تمام شعر این ترانه را حفظ هستند. این مسئله به خاطر این است که نویسندگان و شاعران کودک نتوانستند که با ترانه‌های پاپ مقابله و برابری کنند.
حذف موسیقی از برنامه‌های مدارس نیز در این زمینه بی تأثیر نیست. کودکان در مدارس فقط می‌توانند سرود مدرسه را گوش دهند که موسیقی چندان دلچسبی نیست. در حال حاظر برای کودکان ترانه‌های دلچسب کودکانه نداریم و خلاء شعر کودکان در کتاب فارسی کودکان نیز احساس می‌شود.
نظارت بر فعالیت کودکان در فضای مجازی را چطور ارزیابی می‌کنید؟
فضای مجازی چیزی نیست که بتوانیم از زندگیمان حذف کنیم و کنار بگذاریم. فضای مجازی معایب و مزایایی دارد. رژیم مصرف در فضای مجازی مبحثی بسیار مهم است که نه خانواده‌ها در این مورد آموزش دیده‌اند و نه برای مربیانی که با کودکان کار می‌کنند آموزش گذاشته می‌شود تا مربیان بتوانند این آموزش تحلیل محتوای فضای مجازی و نیازمندی به مطالب را به کودکان آموزش دهند. گاهی برنامه‌هایی برای این آموزش‌ها ارائه می‌شود، اما آموزش و پرورش باید آموزشی جامع و مناسب به صورت ضمن خدمت برای تمام مربیان و معلمان با عنوان آشنایی با رژیم مصرف در فضای مجازی در نظر بگیرد.
نباید در برابر چیزهای جدیدی که وارد محیط زندگیمان می‌شود حالت تدافعی داشته باشیم بلکه باید بیاموزیم چطور از آن به نحو احسنت استفاده کنیم. امروزه نمی‌توانیم فضای مجازی را از دنیای کودکان حذف کنیم. تقریباً ۸۰ درصد از کودکان در این فضاها حاضر هستند و به فعالیت می‌پردازند. استفاده از این فضاها نیاز به آموزش و بستر سازی دارد. اگر خانواده ای نداند که رژیم مصرفی فرزندش در فضای مجازی چیست دچار مشکل خواهد شد. آگاهی از این موضوع، محوری مهم است که آن را فراموش کردیم و مدام کودکان را از استفاده کردن از این فضا بر حذر می‌داریم، در حالی که این اتفاق نمی‌افتد و کودکان از هرفرصتی برای رفتن داخل فضای مجازی استفاده می‌کنند.
اوضاع بازار کتاب شعر کودک چگونه است؟
متاسفانه در بازار شعر کودک دست زیاد شده است و بسیاری از افراد فکر می‌کنند شعر سرودن برای کودکان کار آسانی است و هر کسی می‌تواند هزینه‌ای بپرازد و چند کلمه‌ای را در کنار هم بگذارد می‌تواند کتابی را به عنوان شعر کودک چاپ کند.متاسفانه در استان اصفهان در اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی گروه اختصاصی برای بررسی کتاب کودک و نوجوان نداریم و افرادی که در حال بررسی این کتاب‌ها هستند هیچ‌گونه تخصصی در زمینه کودکان ندارند و کتاب‌ها را صرفاً از منظر خط قرمزهای مشخص شده بررسی می‌کنند. اگر کتابی از این خط قرمزها عبور نکند این کتاب را با هر مطلبی به چاپ می‌رسانند. از همین رو در بازار کتاب اصفهان گاهی کتاب‌هایی را می‌بینیم که بیشتر برای کودکان نقش تخریب گر را ایفا می‌کنند.
گلایه‌ام از اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان اصفهان این است که چرا به هر کتاب و با هر تصویر گری مجوز چاپ داده می‌شود؟ اگر جلو این مجوزها گرفته شود می‌توانیم هرسال تعدادی از این کتاب‌های نامناسب را از چرخه کتاب کودک خارج کنیم و به این بحث کاملاً تخصصی برسیم. در اصفهان کارگاه تخصصی ادبیات کودک نداریم. حجوم کتاب‌های رنگین کمانی که نه محتوایی دارند و نه از تصویرگری خوبی برخوردار هستند از مشکلات حوزه کتاب کودکان شده است. امیدوارم برای مجوز دادن به کتاب کودکان در استان اصفهان باید یک کارگروه بررسی که در زمینه کودک تخصص دارند در کنار یک دیگر جمع شوند. امروزه کودکان و خانواده ها از این کتاب ها زده شده اند.
نظر شما