زبان دوم را از چه زمانی به کودکان آموزش دهیم

محمد رضا مرادی در گفت وگو با خبرنگار ایمنا اظهار کرد: مراحل یادگیری هر زبان شامل شنیدن، گفتن، خواندن و نوشتن است، در مرحله اول کودک زبان را می‌شنود و در مرحله دوم شروع به گفتن زبان می‌کند، در این مرحله کودک علاوه بر اینکه زبان را می‌شنود آن را بازگو و از آن استفاده می‌کند.

این دکترای روانشناسی کودک و نوجوان خاطر نشان کرد:  مرحله سوم یادگیری زبان خواندن است، در این مرحله کودک قادر است کتابی را با زبان جدید بخواند و پس از خواندن و در مرحله آخر آن زبان را بنویسد.

مرادی تصریح کرد: کودکی که قصد یادگیری زبان دوم دارد باید چهار مرحله شنیدن، گفتن، خواندن و نوشتن زبان مادری خود را به حد مطلوب رسانده باشد، یعنی بتواند خوب بشنود و درک کند، خوب صحبت کند و توان نوشتن و خواندن را به خوبی فرا گرفته باشد.

وی تاکید کرد: سن مناسب برای یادگیری مطلوب چهار مرحله شنیدن، گفتن، نوشتن وخواندن زبان دوم ۹ سال تمام است، ذهن کودکی که کلاس سوم ابتدایی را به پایان رسانده کاملا آماده است تا درکلاس‌های زبان به صورت آکادمیک شرکت کند و زبان دوم را فرا  بگیرد.

این دکترای روانشناسی کودک و نوجوان اظهار کرد: معمولا زمانی که صحبت از آموزش زبان دوم می‌شود منظور آموزش زبان در کلاس زبان همراه با کتاب و سی‌دی مخصوص و معلم زبان است اما یادگیری زبان دوم به نحو دیگری نیز انجام می‌شود.

مرادی ادامه داد: بسیاری از کودکان زبان دوم را درمحیط خانه فرا می‌گیرند، چنانچه پدر و مادر در زمینه زبان خاصی توانمند باشند و با یکدیگر در محیط خانه صحبت کنند مرحله شنیدن برای کودک اتفاق می‌افتد و او همگام با زبان اول زبان دوم را نیز فرا می‌گیرد.

وی تاکید کرد: در این حالت کودک تحت آموزش رسمی نیست بلکه او صرفا به صحبت‌های پدر و مادر گوش می‌دهد.

این دکترای روانشناسی کودک و نوجوان توضیح داد: تعدادی از آموزشگاه‌ها، آموزش زبان را از سنین پایین مثلا از سه تا پنج سالگی شروع می‌کنند، نکته مهم این است که چنانچه این آموزشگاه‌ها صرفا از مهارت شنیدن و گفتن یعنی از دو مرحله ابتدایی یادگیری زبان استفاده کنند، کودک از نظر یادگیری آسیبی نمی‌بیند زیرا زبان دوم را با قرارگیری در محیط فرا می‌گیرد بنابراین در سنین پایین‌تر از نه سال نباید الفبای زبان دوم به کودکان آموزش داده شود.

مرادی افزود: البته والدین نیز باید به ویژگی‌ها و علایق فرزندشان توجه کنند و چنانچه کودک علاقه شدیدی به یادگیری زبان داشت او را در سنین پایین به آموزشگاه بفرستند، به علاوه والدین باید مطمئن شوند که آموزشگاه تنها مرحله اول  یادگیری زبان یعنی شنیدن و گفتن زبان دوم را به کودک آموزش می‌دهد و برنامه‌ای برای یادگیری حروف الفبا و گذراندن مرحله خواندن و نوشتن ندارد.

وی تصریح کرد: کودکی که علاقه به یادگیری زبان دارد، می‌تواند پس از سن ۹ سال تمام و یادگیری کامل چهار مرحله زبان اول، با شرکت در کلاس‌های زبان، چهار مهارت زبان دوم را فرا بگیرد.

این دکترای روانشناسی کودک و نوجوان با اشاره به لزوم یادگیری زبان دوم برای کودک، گفت: فایده یادگیری زبان دوم کلی است و برای همه کودکان مصداق ندارد، اما والدین باید این واقعیت را بپذیرند که زبان مهارتی است که در بسیاری زمینه‌ها به کودک کمک می‌کند و او می‌تواند با یادگیری زبان دوم پیشرفت بهتری در آینده داشته باشد.

کودک باید بازخورد یادگیری زبان دوم را دریافت کند

مرادی با اشاره به کودکانی که پس از ۹ سالگی نیز تمایلی به یادگیری زبان از خود نشان نمی‌دهند، خاطر نشان کرد: در صورتی که کودک پس از پایان این سن تمایلی به یادگیری زبان دوم ندارد، یادگیری زبان باید به تاخیر انداخته شود تا با بالا رفتن سن کودک تمایل بیشتری به یادگیری زبان دوم داشته باشد.

وی ادامه داد: به علاوه یادگیری زبان باید برای کودکان جذابیت داشته باشد و آنان فایده و بازخورد یادگیری زبان را درک کنند. به عبارت دیگر زبان باید به نحوی به کودک آموزش داده شود که برای او لذتبخش باشد بنابراین یک آموزشگاه زبان باید سیستم آموزشی خود را در این راستا تعریف و سازماندهی کند.

این دکترای روانشناسی کودک و نوجوان اضافه کرد: معمولا والدین درباره فواید آموختن زبان کلی گویی می‌کنند در حالی که اگر علت یادگیری زبان را برای کودک توضیح دهند، او برای پیشرفت مهارت خود ترغیب می‌شود.

مرادی خاطر نشان کرد: خواندن کتاب یا سایت اینترنتی یا صحبت با گردشگران با زبان فرا گرفته شده می‌تواند کودکان را برای یادگیری زبان ترغیب کند در حالی که بیشتر مواقع  اثرگذاری یادگیری زبان دوم به صورت موثر برای کودک توضیح داده نمی‌شود.