بازآفرینی شهری سیاستی جامع و یکپارچه برای رفع مشکلات شهرها

مدرس دومین نشست تخصصی فرآیند مسئله شناسی در تعریف پروژه‌های محرک توسعه در شهرسازی و مدیریت شهری گفت: بازآفرینی شهری سیاستی جامع و یکپارچه برای حل مشکلات شهرها است که منجر به ارتقاء قابلیت زیست پذیری شهرها و کیفیت زندگی شهروندان می‌شود.

به گزارش خبرنگار ایمنا، ناصر مشهدی‌زاده دهاقانی ظهر امروز_شنبه پنجم مردادماه ۹۸_در دومین نشست تخصصی فرآیند مسئله شناسی در تعریف پروژه‌های محرک توسعه در شهرسازی و مدیریت شهری اظهار کرد: بازآفرینی شهری در برگیرنده شبکه‌ای از اقدامات و برنامههای منعطف در مقیاسهای فضایی مختلف و در مسیر اهداف توسعه پایدار است و در تمامی سطوح مشارکت حداکثری تمامی کُنشگران و ذی‌نفعان به ویژه مردم را به همراه دارد.

وی با بیان اینکه بافت های تاریخی، بافت های ناکارآمد میانی، سکونت‌گاههای غیر رسمی، محدوده‌ها و محله‌های شهری با پیشینه روستایی، محدوده‌ها و نواحی با کاربری ناهمگون شهری است، تصریح کرد: یکپارچگی شبکه‌های شهری، کاهش آسیب‌های اجتماعی، ارتقاء هویت شهری و منزلت مکانی، ارتقاء کارآیی نظام حمل ونقل شهری، افزایش تاب‌آوری شهری، حفاظت از زیست بومها، حفاظت پایدار از میراث ملموس و ناملموس، ارتقاء حکمروانی شهری از جمله اهداف بازآفرینی شهری به شمار می‌رود.

استاد دانشگاه و دکترای برنامه‌ریزی شهری ادامه داد: اصول فرایندی بازآفرینی شهری شامل توزیع عادلانه منابع، پایش و ارزیابی مستمر، اتخاذ نگرشی شهر نگر، تعیین چشم انداز و اهدف عملیاتی، ایجاد شبکه های همکاری، فراگیری و همه شمولی، اتخاذ نگرش فضایی - راهبردی در شناخت و مواجه با چالش‌های شهری، اتصال برنامه‌های بالا به پایین به برنامه های پایین به بالا است.

وی با بیان اینکه محرک‌های توسعه شهری به عنوان پروژه‌ها و یا اقداماتی معرفی می‌شوند که توانایی بازده‌سازی اجزای موجود در مراکز شهری بدون نیاز به مداخلات و یا سرمایه گذاریهای وسیع را داشته باشند، گفت: این محرک‌ها توانایی تاثیر بر فرم، کاراکتر و کیفیت عناصر شهری را دارا بوده و عموما زنجیره‌ای کنترل شده از واکنش های محرک را در پی دارد.

مشهدی‌زاده تاکید کرد: محرک توسعه شهری نه تنها باعث ارتقاء شرایط کالبدی است بلکه تحولات اقتصادی و اجتماعی را نیز در پی خواهد داشت.

وی اظهار کرد: اهداف و نتایج مورد انتظار طرح مشارکت مردم در پروژه‌های محرک توسعه شامل کاهش نرخ تورم به دلیل کاستن نقدینگی، اشتغالزایی، کارآفرینی جمعی، افزایش توان اقتصادی مردم و بهبود معیشت آنها، کمک به فعال سازی اقتصاد و خروج از رکود اقتصادی، زودبازده بودن طرح و کم هزینه بودن برای دولت و یا مدیریت شهری، کنترل و کاهش جابه جایی جمعیت، کمک به حفظ امنیت جامعه است.

استاد دانشگاه و دکترای برنامه‌ریزی شهری با بیان اینکه عوامل مؤثر بر بازآفرینی محرک توسعه شامل فضایی-کالبدی، اجتماعی- فرهنگی و زیست محیطی است، ادامه داد: فرصت‌های سرمایه گذاری در شهرها شامل ظرفیت های تولید پروژه در طرح های توسعه شهری، بافت های فرسوده، بافت های با ارزش فرهنگی و تاریخی، محورهای گردشگری، پهنه های کاربری های بزرگ مقیاس، محورهای تجاری، بافت حاشیه ای، بافت سکونت گاه‌های غیر رسمی، محدوده ها و محله های شهری با پیشینه روستایی، محدوده های نواحی با کاربری ناهمگون شهری است.

وی با اشاره به بیانیه هیئت داوران پروژه‌های محرک توسعه گفت: هیئت داوران موضوع بررسی پروژه های محرک توسعه مناطق ۱۵ گانه شهرداری اصفهان پس از دیدن، شنیدن و بررسی ویژگی‌های پروژه های معرفی شده توسط شهرداران مناطق یا نمایندگان آنها جمع بندی نظرات خود را در مورد تأیید، رد یا تکمیل و اصلاح هر پروژه به طور جداگانه اعلام کرده، اما در یک جمع بندی کلی نکاتی را درباره تعریف پروژه های محرک توسعه در شهر اصفهان که باید مد نظر قرار گیرد در چند بند اعلام کرده‌ایم.

مشهدی‌زاده تصریح کرد: شهرهایی مثل اصفهان دارای نقشی ملی و بین المللی است، از این رو مناطق شهر نیز باید بر اساس دانسته‌ها و ظرفیت‌ها، فرصت‌ها، مزیت ها و ارزش ها نقش خود را تعریف کنند، این تعریف نقش برای مناطق از یک سو باید در راستای تقویت و ارتقاء برند سازی شهر باشد.

وی با بیان اینکه شهر یک کلیت به هم پیوسته است که مناطق شهری از یک سو جزیی از این کلیت به هم پیوسته است و از سوی دیگر خود در مقیاس منطقه شهری یک کلیت به حساب می آیند، اظهار کرد: پروژه های محرک توسعه حتی الامکان باید در راستا و همخوان با طرح های بالادستی نظیر طرح جامع و تفصیلی، طرح جامع ترافیک، طرح جامع فضای سبز و ... باشد.

وی با تاکید بر اینکه در تعریف پروژه های محرک توسعه می توان به پروژه‌های مشترک بین منطقه ای نیز فکر کرد، گفت: مدیریت مناطق باید چشم اندازی از توسعه شهری داشته باشد و بر مبنای برنامه حرکت کند.

برآیند نگاه توسعه‌ای به شهر

مشهدی‌زاده تصریح کرد: توجه به مناطق همجوار و تعریف پروژه های مشترک با توجه به تاثیر فرامنطقه ای پروژه های هر منطقه بسیار حائز اهمیت است.

وی با بیان اینکه پروژه های تعریف شده باید برایند نگاه توسعه ای به شهر و پیرامون باشد، گفت: پروژه محرک توسعه یک کار خلاقانه و ارزش آفرین و کشف استعدادهای شهری به شمار می رود و استفاده از قابلیت ها و ظرفیت ها، مزیت ها و تقاضاهای پنهان در مناطق است که شناسایی کمبودها و نیازها و جبران کارهای نکرده و اقدامات فراموش شده است.

مدرس دومین نشست تخصصی فرآیند مسئله شناسی در تعریف پروژه‌های محرک توسعه در شهرسازی و مدیریت شهری گفت: پروژه محرک توسعه باید امواج سودمند ایجاد کند و تاثیر مثبت در کل منطقه و حتی شهر ایجاد کند، پس باید به جنبه های گوناگون و پیامدهای آن توجه کرد.

وی با بیان اینکه مکانیابی درست پروژه محرک توسعه منجر به ایجاد شبکه و زنجیره خدمات در شهر شده و مناطق دیگر را دعوت به همکاری می‌کند، تصریح کرد: پروژه های محرک توسعه می تواند با توجه و در ارتباط با پروژه‌های شهری و در تعامل با برنامه های شهر تعریف شود.

مشهدی‌زاده ادامه داد: با توجه به هر سه نوع اثر توسعه‌ای(مستقیم، غیرمستقیم و القایی) پروژه محرک توسعه مهم است، البته شناخت صحیح از توسعه شهری و تعریف و برداشت درست از پروژه محرک توسعه اهمیت زیادی دارد.

وی با تاکید بر اینکه مزیت در مناطق باید به درستی شناسایی و به خوبی برنامه ریزی شود، گفت: شهرداران مناطق باید مسأله شناسی دقیق و جامعی از مناطق داشته باشند.

استاد دانشگاه و دکترای برنامه‌ریزی شهری ادامه داد: شیوه ارتباط و تعامل ساکنان و شهروندان با پروژه های محرک توسعه باید در نظر گرفته شود.

وی با بیان اینکه پروژه های محرک توسعه باید به شهروند شدن ساکنان و افزایش ضریب ماندگاری آنها و هویت بخشی بیشتر به منطقه کمک کند، افزود: در تعریف پروژه‌های محرک توسعه نیاز به ضرورت ایجاد فضای عمومی شهری نیز می‌توان توجه کرد، زیرا فضای شهری یک فضاتی گفت و گو و تعامل است.

مشهدی‌زاده تاکید کرد: در تعریف پروژه‌های محرک توسعه به تعریف رویدادها برای جاذبیت بیشتر فضا فکر کرد؛ همچنین برای در نظرگرفتن مجموعه ها، محورها و فضاهای باارزش فرهنگی و تاریخی چه به صورت مرمت و تعریف کاربری برای آنها و یا محوطه سازی و تجهیز آنها به مقصد گردشگری با فضای عمومی شهری و توسعه آنها در یک تداوم تاریخی باید بسیار مراقب و دقیق بود.

وی با بیان اینکه مادی‌های شهر اصفهان به عنوان محورهای سبز و آب و پیاده و گردشگری از ظرفیت های بالایی برای محرک توسعه بودن برخوردار است، گفت: این در حالی است که محوطه سازی صرف دو طرف مادی آن هم با عرض کم نمی تواند نقش محرک توسعه را ایفا کند بلکه باید فضاهای متصل و متجاور آن را نیز به فضایی عمومی تبدیل کرد.

استاد دانشگاه و دکترای برنامه‌ریزی شهری افزود: اگر در فضای عمومی که ایجاد می‌شود مثل مراکز محله یا بوستان ها برنامه ای برای مشارکت بیشتر مردم تهیه و ارایه شود، ماندگاری پروژه بیشتر خواهد بود.

هویت‌بخشی به بافت‌ها در پروژه‌های محرک توسعه

وی با تاکید بر اینکه پروژه‌های محرک توسعه در فرایند بازآفرینی شهری باید منجر به هویت بخشی به بافت ها و ایجاد سرزندگی و مشوق و محرک برای شهروندان شود، تصریح کرد: پروژه‌های محرک توسعه ارزش آفرینی در شهر با توجه به حفظ ارزش های موجود است چرا که یک پروژه ارزش آفرینی ماندگار، پویا، سرزنده و هویت بخش است.

مشهدی‌زاده اظهارکرد: پروژه‌های محرک توسعه اگر منجر به مشارکت بخش خصوصی و اجتماعی و رونق کسب و کار شود، موفق‌تر خواهد بود.

وی با بیان اینکه در تعریف پروژه‌های محرک توسعه می توان از نقاط پر انرژی مثل بازارچه ها کمک گرفت، گفت: در شناخت وضع موجود به ویژه کاربری زمین به لایه های میراث فرهنگی و هویت اجتماعی توجه شود.

مدرس دومین نشست تخصصی فرآیند مسئله شناسی در تعریف پروژه‌های محرک توسعه در شهرسازی و مدیریت شهری تاکید کرد: مدیران مناطق باید رویکرد ارزش گرایی را جایگزین درآمدزایی کنند و از عمران محوری به مدیریت دانا مبنایی و فرهنگ مداری تبدیل شوند.

وی با بیان اینکه در تعریف پروژه های محرک توسعه توجه به برند، مزیت، نقش، تاریخ و فرهنگ شهر می تواند بسیار راهگشا باشد، تصریح کرد: پازل های شهر باید حساب شده چیده شود، البته آینده نگری در این راستا بسیار اهمیت دارد و برای جایگزینی یک پازل جدید به جای یک فضای قدیمی باید فکری به حال آن فضا و مکان کرد.

مشهدی‌زاده با تاکید بر اینکه معماری امروز تداوم تاریخی معماری مکتب اصفهان نیست، افزود: بعضی پروژه‌های محرک توسعه می تواند اثرات توسعه‌ای فرامنطقه ای داشته باشند؛ بنابراین در تعریف پروژه‌های محرک توسعه به ویژه در مرکز شهر و بافت های تاریخی توجه به ساختار فرهنگی، تاریخی و طبیعی بسیار مهم و راهگشا است.

وی ادامه داد: اراضی کشاورزی ذخیره زیست محیطی، ریه تنفسی شهر و محله عرضه و توزیع محصولات و کاهش دهنده مصرف انرژی و فضاهایی برای گذران اوقات فراغت و تفریح است؛ در پروژه‌های محرک توسعه توجه به ویژگی های اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و زیست محیطی ضروری است و این پروژه ها نیاز به آنالیز ریسک اجتماعی، اقتصادی و زیسست محیطی و بررسی مزایا، معایب و پیامدهای آن دارد.

مدرس دومین نشست تخصصی فرآیند مسئله شناسی در تعریف پروژه‌های محرک توسعه در شهرسازی و مدیریت شهری تاکید کرد: هر درخواست مشخصی برای سرمایه گذاران در شهر و یا پیشنهاد هر پروژه ای نمی تواند پروژه‌های محرک توسعه تلقی شود.

وی با تاکید بر اینکه در خیابان‌کِشی باید به کلیت پهنه خیابان توجه کرد و نه تنها جداره های آن، افزود: برای تعریف پروژه های محرک توسعه باید به مفاهیم و تعاریف مربوطه دقت و به شاخص های مورد نظر توجه و آن را لحاظ کرد.

ایجاد خیابان جدید، محرک توسعه نیست

مشهدی‌زاده اظهار کرد: پروژه‌های محرک توسعه می تواند حتی یک پروژه کوچک از نظر وسعت، زیربنا و یا هزینه اجرایی باشد، اما تاثیرگذار بر محیط پیرامون خود از نظر اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، کالبدی یا زیست محیطی باشد.

وی با بیان اینکه ایجاد خیابان جدید یک حرکت و برنامه محرک توسعه نیست، اما می تواند بستری برای ایجاد توسعه درون زا باشد علاوه بر اینکه نسخه خیابان برای همه بافت ها توصیه نمی شود، تصریح کرد: پروژه‌های محرک توسعه می تواند در راستای برند سازی شهری برنامه ریزی شود.

استاد دانشگاه و دکترای برنامه‌ریزی شهری تصریح کرد: لزوم مشخص شدن نحوه ارتباط پروژه ها با بافت پیرامون و بررسی اثرات متقابل بافت و پروژه باید به فضاهای کشاورزی نقش های جدید داد تا ضمن حفظ کاربری آنها ارزش افزوده لازم ایجاد شده و از نابودی آنها جلوگیری شود.

وی با تاکید بر اینکه شهرداران نباید از ورود به بافت های مسأله‌دار گریزان باشند، گفت: ورود به این بافت ها انرژی‌بر، زمان‌بر، هزینه‌بر، اما نتیجه بخش است و البته شهرداران نباید نگران پروژه های معرفی شده مدیریت خحود باشند که مبادا بر اساس ایده های مطرح- شده طراحی و اجرا نشوند.

مشهدی‌زاده ادامه داد: بررسی مداخلات میراثی و زیست محیطی در این مرحله برای پروژه های منتخب انجام نشده و مسئولیت آن با شهرداران است.

وی با بیان اینکه تبعات ترافیکی پروژه های محرک توسعه قابل بررسی است، گفت: شهرسازی مناطق به جای خیابان محور و ماشین مدار، باید انسان محور و پیاده مدار باشد؛ نباید کم اهمیت‌ترین موضوع در مدیریت شهری اصفهان اراضی زراعی باشد.

کد خبر 383834

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.