به گزارش خبرنگار ایمنا، با توجه به اینکه دخالتهای بشر در جهت توسعه مغایر با محیط زیست به فرسودگی و تخریب زمین انجامیده و توانایی زمین برای بازتولید و احیا خود را تضعیف و به تعویق انداخته، امروزه کارشناسان و پژوهشگران، الگوی نادرست مصرف و سبک زندگی بشر را به عنوان بزرگترین عامل تخریب محیط زیست مطرح میکنند؛ در این میان بیتفاوتی زیست محیطی به لحاظ خطرات و پیامدهای ناگواری که بر محیط زیست وارد کرده، دارای اهمیت فراوانی است.
در واقع بحران محیط زیست که امروزه به یک مسأله جدی و قابل تأمل تبدیل شده، حاصل بهرهبرداری نادرست انسان از طبیعت پیرامون خود و بیتفاوتی نسبت به اهمیت آن همچنین زاییده اندیشههای مادینگر، توسعه طلب، سلطهجو و پیامد ناگوار اشتهای سیریناپذیر مدیران اقتصادی و در یک کلام معلول کژاندیشی فکری و جهالت عملی انسان در جهان است.
به نظر میرسد انسان معاصر، نیازمند بازنگری در شیوه محوری برخورد خویش بـا محیط زیست است، اما به راستی چقدر در برابر محیط زیست احساس مسئولیت میکنیم؟
تاکید اصل ۵۰ قانون اساسی بر حفظ محیط زیست
ایرج حشمتی، مدیر کل حفاظت محیط زیست اصفهان لازمه برون رفت از معضلات زیست محیطی را ایجاد حس مسئولیت اجتماعی نسبت به محیط زیست در سطوح مختلف جامعه میداند.
وی تاکید میکند: مدیریت و حفاظت زیست محیطی استان با بیش از پنج میلیون نفر جمعیت، دو میلیون و ۲۰۰ هزار هکتار مناطق حفاظت شده و ۱۰ هزار واحد صنعتی در شرایطی امکانپذیر خواهد بود که تمام نهادها و آحاد مردم به مسئولیت اجتماعی خود نسبت به محیط زیست آگاهی یافته و در تحقق این مسئولیت اقدام کنند.
مدیر کل حفاظت محیط زیست اصفهان اطلاعرسانی و آموزش محیط زیستی به بخشهای مختلف جامعه را نخستین گام فعالیت در راستای حفاظت از محیط زیست و تحقق توسعه پایدار دانسته و تصریح میکند: با آگاهی همگانی و برانگیختن حس مسئولیت اجتماعی، تمام افراد جامعه نسبت به محیط زیست فعال و اثرگذار مثبت خواهند شد.
وی برای تحقق اصل پنجاهم قانون اساسی که در آن حفاظت از محیط زیست وظیفهای همگانی تلقی شده، از مراکز دانشگاهی، دستگاههای فرهنگی آموزشی، شرکتهای تولیدی و نهادهای خدماتی نظارتی و اجرایی استان دعوت کرد در رسیدن به این هدف والا، محیط زیست را همراهی کنند.
فرهنگ احترام به درختان برای شهروندان نهادینه شود
فروغ مرتضایینژاد، مدیرعامل سازمان پارکها و فضای سبز شهرداری اصفهان با تاکید بر اینکه یکی از برنامههای اخیر شهرداری اصفهان رسیدن به شاخصههای «شهر زیستپذیر» است، میگوید: شهر زیست پذیر، شهری است که محیط و فضای سالم و مناسبی برای سکونت شهروندان داشته باشد و شاخصهای زیستمحیطی در آن ملموس باشد.
وی با بیان اینکه شهرداری اصفهان برای حفظ محیط زیست شهر اقدامات متعددی را انجام داده و در نظر گرفته است، تصریح میکند: یکی از مهمترین برنامههای سازمان پارکها و فضای سبز شهرداری اصفهان حفظ درختان کهنسال شهر در راستای حفظ محیط زیست است؛ از این رو پویش مردمی درختان کهنسال را در شهر اصفهان راهاندازی کردیم تا بتوانیم با مشارکت شهروندان از این میراثهای کهن حفاظت کنیم.
مدیرعامل سازمان پارکها و فضای سبز شهرداری اصفهان ادامه میدهد: در بودجه ۹۸ برای شناسایی درختان کهنسال برنامهریزی و اعتبار خوبی در نظر گرفته شده و تاکنون این درختان در مناطق یک، سه و ۹ شهرداری اصفهان پس از شناسایی، پلاکگذاری شده و درصدد ثبت میراثی آنها هستیم.
وی خاطرنشان میکند: قراردادی با یک شرکت منعقد شده تا سن درختان شهر به طور دقیق اعلام و سپس پلاکگذاری انجام شود، حتی اطراف این درختان را تا حد امکان محوطهسازی کردیم تا به خویی حفظ شود؛ البته اعتقاد داریم که انجام این اقدامات در راستای حفظ درختان و به نوعی آموزش شهروندی است زیرا وقتی شهروندی مشاهده میکند که درختی پلاککوبی و رسیدگی خاصی شده است، احساس مسئولیت بیشتری خواهد کرد.
مدیرعامل سازمان پارکها و فضای سبز شهرداری اصفهان با بیان اینکه روزهای چهارشنبه هر هفته کلاسهای متعدد آموزش شهروندی در خصوص معرفی گونههای گیاهی مقاوم به کمآبی و اهمیت آنها در کلینیک گیاهپزشکی سازمان واقع در بوستان ملت و باغ گلها برگزار میشود، اظهار میکند: گاهی بر حسب ضرورت و البته به صورت موردی با هماهنگی سازمان این کلاسها در فرهنگسراهای مناطق ۱۵ گانه شهر نیز برگزار میشود.
وی با اشاره به حفاظت از درختان شهر در برابر آفات و بیماریها، تصریح میکند: در دو سال گذشته تمام سموم استفاده شده برای از بین بردن آفات و بیماریهای درختان، ارگانیک و بر پایه گیاهی بوده و این روند علیرغم هزینههای سنگین در سال جاری نیز ادامه خواهد داشت.
مرتضایینژاد تاکید میکند: تمام برنامهریزیها و اقدامات سازمان پارکها و فضای سبز شهرداری اصفهان بر مبنای رسیدن به شهر پایدار، زیستپذیر و برنامههای محیط زیستی تنظیم شده است.
وی با بیان اینکه برای افزایش حس مسئولیت اجتماعی شهروندان نسبت به حفظ فضاهای سبز شهر و محیط زیست پیرامون خود باید سطح آموزشی شهروندان ارتقاء یابد، تصریح میکند: تمام آموزشها نباید در قالب کلاسهای سازمان پارکها باشد بلکه استفاده از روشهای اینفوگرافی، ساخت انیمیشن و کلیپهای یک دقیقهای نیز میتواند تاثیرگذار باشد.
مدیرعامل سازمان پارکها و فضای سبز شهرداری اصفهان معتقد است: «نباید تنها در هفته درختکاری اشاعه فرهنگ کاشت نهال و حفاظت از آنها انجام شود، بلکه این اقدامات باید در تمام ایام سال مستمر باشد و فرهنگ احترام به درختان و ارزش و اهمیت آنها برای شهروندان نهادینه شود.»
چرا همه مسئولیم؟
محمود سلطانی، کارشناس و فعال محیط زیست بر این باور است «در حالی که آدمی مانند دیگر زیستمندان، جزئی از محیط زیست است، اما در دهههای اخیر و در نتیجه پیشرفتهایی که در زمینه فناوری نصیب آدمی شده، این تَوَهم برای او ایجاد شده که فرمانروای مطلق محیط زیست و منابع طبیعی است و در نتیجه این پندار نادرست و سودجوییهای متعاقب آن امروزه دشواریهای زیستمحیطی فراوان، متنوع و گاه خطرناکی برای خود، دیگر زیستمندان و حتی طبیعت به وجود آمده است.
وی اظهار میکند: واقعیت این است که برخلاف تصور برخی از انسانها، منابعی مانند هوا، آب و خاک که زندگی موجودات زنده وابسته به آنها است، پایانپذیر و آسیبپذیر بوده و البته آنچه امروزه به صورت تخریب و آلودگی سلامت انسان و محیط زیست را به خطر انداخته ناشی از این تصور نادرست است.
این فعال محیط زیست ادامه میدهد: واقعیت دیگری که وجود دارد این که همه انسانها از آنجایی که بهرهمند از منابع طبیعت بوده و زندگی آنها به اینمنابع وابسته است، همانگونه که در فرایند آلودگی و تخریب آنسهم دارند، در حفاظت از آن نیز مسئولیت دارند، اما نباید فراموش کرد که آدمی نسبت به آنچه خود تولید نکرده یا شناختی از آن ندارد، قدر آن را چنانکه باید و شاید، نمیداند؛ آنچنان که اگر گذشتگان ما شناخت درست و کافی از محیط زیست و پیرامون خود داشتند، امروزه شاهد ناهنجاریهای زیست محیطی و بهداشتی تا این حد نبودیم.
وی با بیان اینکه با توجه به افزایش اطلاعات، سواد و بینش نسل حاضر نسبت به نسلهای پیشین، مسئولیت بیشتری متوجه افراد است، میگوید: ما برای حفظ تندرستی خود و نسلهای آینده، ناگزیر به حفظ محیط زیست و منابع موجود در طبیعت هستیم، اما برای ایجاد و افزایش حسّ مسئولیت جامعه، بیشک آموزش رسمیدر مدارس و آموزش غیررسمی برای همگان با استفاده از رسانههای همگانی نقش بسیار مهمی دارد.
سلطانی با بیان اینکه بازدید افراد و گروهها از طبیعت بکر و دست نخورده همچنین نمونههای تخریب شده طبیعت میتواند در این زمینهکارساز باشد، اظهار میکند: این موارد راهکارهای اصلی و مهمی است که میتواند از سوی سازمانهای حفاظت محیط زیست، منابع طبیعی همچنین سازمانهای مردم نهاد مورد توجه قرار گیرد؛ البته رسانههای همگانی پُرمخاطب نیز نقش غیرقابلانکاری در این زمینه دارند.
وی تاکید میکند: جامعهای که نسبت به محیطزیست خود اگاهی داشته باشد، داشتن محیط زیست سالم را حق طبیعی خود دانسته و از کالاهایی که با کمترین آسیب به محیط زیست (مصرف سبز) تولید شده، استفاده میکند، همچنین در برابر آلودگی و تخریب محیط زیست توسط دیگران احساس مسئولیت میکند.
نظر شما