امروز اما محله عاشق‌آباد یکی از محله‌های شمال غرب اصفهان و جزء منطقه ۱۲ شهرداری اصفهان به شمار می رود. که این روزها کم‌آبی حال و روز عاشق‌آباد را ناخوش کرده است.
علیرضا هنرمند از اهالی محله و از بانیان تعزیه در عاشق‌آباد در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهار کرد: من همه عمرم را در این منطقه زندگی کردم. عاشق‌آباد در زمان گذشته پنج رشته قنات داشت که آب آن از بالای دو شاخه نجف‌آباد یعنی از بالای ورنوسفادران خمینی‌شهر سرچشمه می‌گرفت و تا عاشق‌آباد می‌آمد. بعدها آرام‌آرام خشکسالی شروع شد و بعد تکنولوژی چاه عمیق به وجود آمد. در رژیم گذشته چاه‌های عمیقی در کنار قنات عاشق‌آباد حفر کردند و آهسته‌آهسته سرچشمه خشک شد.
وی که حدود۴۰ تا ۵۰ سال است که به‌عنوان بانی برگزاری تعزیه در عاشق آباد فعالیت می‌کند، افزود: به این ترتیب، عاشق‌آباد هم مثل خیلی جاهای دیگر از قنات محروم شد و خشکسالی سختی منطقه را فراگرفت. مردم عاشق‌آباد اکثرا کشاورز بودند و صنعت دیگری نداشتند برای همین عده‌ای از آنها به مَرغ و عده‌ای هم به شاه‌عبدالعظیم رفتند و یک عده‌ای هم ماندند و در کارخانه و شرکت‌های مجاور مشغول به کار شدند، علاوه بر این شهرک شاپور جدید هم مجاور عاشق‌آباد تاسیس شد و مردم مشغول به کار شدند.
این بانی برگزاری تعزیه در عاشق آباد تصریح کرد: خشکسالی همچنان ادامه پیدا کرد تا اینکه ۱۲ حلقه چاه عمیق در عاشق‌آباد در فاصله ۶۰۰ تا ۷۰۰ متری از هم حفر شدند. الان ما با سیستم چاه‌های عمیق کشاورزی می‌کنیم و در شرایط فعلی که مردم مشکل کم‌آبی و بی‌آبی دارند، به سختی امور را طی می‌کنند و نمی‌توانند در کشاورزی مانوری بدهند.
اگر آب ضعیف باشد پرت آب بیشتر از اندازه می‌شود
هنرمند گفت: الان کشاورزان در همه نقاط ازجمله عاشق آباد معمولا چیزهایی می‌کارند که آب کمتری بخواهد. مردم در اینجا گندم و جو می‌کارند و سه چهارسالی است که به جای خیار، گوجه و خربزه و چیزهایی که آب بسیار می‌خواهد علوفه دامی می‌کارند. الان برای مثال گندمی که باید هر ۱۲ روز یک‌بار آب بخورد ما مجبوریم هر ۳۶، یا گاهی اوقات ۴۸ یا نهایت ۲۴ ساعت روز یک‌دفعه آب بدهیم که اگر کسی بتواند در ۲۴ ساعت یک‌بار آب بدهد بهترین وضعیت را دارد. الان با اینکه از طرف دولت و جهاد کشاورزی آمدند و لوله کشی کرده اند به‌صورتی‌که اکثر مزارع عاشق‌آباد لوله‌کشی شده و به این ترتیب تا حدودی از پرت آب جلوگیری شده است، اما اغلب مناطق ایران و عاشق‌آباد کشاورزی به صورت آبیاری غرقابی است که آب در این روش خیلی مصرف می‌شود.
وی ادامه داد: اصطلاحی در کشاورزی وجود دارد که اگر آب ضعیف باشد پرت آب بیشتر از اندازه می‌شود، ما به صورت "کَرت" کشاورزی می‌کنیم و برای همین پرت آب‌مان زیاد است. کرتی که باید ۲۰ دقیقه آب بخورد چون آب ضعیف است آهسته‌آهسته جلو می‌رود و برای همین زمان بیشتری طول می‌کشد تا زمین سیراب شود. برای همین مردم در این منطقه از لحاظ آب خیلی سختی دارند. مثلا فرض کنید من یک زمین ۱۰۰۰ متری با ۲۰۰ متر عرض و ۸۰ متر طول دارم اگر بخواهم آب را در این ۱۰۰۰ متر بگذارم ۲۰ ساعت هم که آب در این زمین بگذارم همۀ زمین تر نمی‌شود برای همین آن را مرزبندی و مثلا آن را به چهار کَرت تقسیم می‌کنم و به این شکل آب می‌تواند زمین را تر کند.
هزینه آبیاری قطره‌ای برای مرم عاشق‌آباد مقدور نیست
هنرمند تصریح کرد: وضع خشکسالی تقریبا از حدود ۲۵ تا ۳۰ سال قبل به این طرف بیشتر شده است چون آب سفره‌های زیرزمینی کم شد و باعث پایین رفتن آب شده است. مثلا زمانی در ۲۵ متری به آب می‌رسیدیم و در ۷۵ متری به قول معروف دستمان تر می‌شد ولی الان چاه‌های این منطقه ۳۴۰ تا ۳۶۰ متر عمق دارند و ما از روی ۳۰۰ متری آب برمی‌داریم.
وی تاکید کرد: زاینده‌رود که خشک شد مزید بر علت شد چون درست است که در مجاورش زمین‌های شنی و منطقه دستگرد، فلاورجان، کلیشاد و کلیه لنجانات بود و از این رودخانه استفاده می‌کردند و چاه‌هایشان هم از زیرزمین استفاده می‌کردند، اما هر موقع زاینده‌رود باز می‌شد تا یک یا دو ماه وضعیت آب چاه‌های ما که ۲۸ تا ۳۰ کیلومتر از زاینده‌رود فاصله داشت بهتر می‌شد.
وی گفت: موضوع خشکسالی بر روی زندگی اکثر مردم اثر گذاشت چرا که اغلب کشاورز بودند و کار دیگری نداشتند. اگر می‌آمدند کشت گلخانه‌ای و آبیاری قطره‌ای راه می‌اندختند خیلی خوب بود. به تازگی چند نفر هم در عاشق‌آباد و هم در منطقه مجاور عاشق آباد یعنی در دهنو از آبیاری قطره‌ای استفاده کردند، اما آبیاری قطره‌ای هزینه‌های اولیه می‌خواهد که برای مردم عاشق‌آباد مقدور نیست. مثلا استخر می‌خواهد، برق نیاز دارد که آب را پمپاژ کند ولی مردم بودجه تأمین آن را ندارند. نکته دیگر این است که زمین‌های ما سنتی است مثلا ۱۰۰۰ متر اینجا و ۵۰۰ متر آن طرف‌تر زمین دارند یعنی زمین ها پراکنده است و با این وضعیت فردی مثل من کجا استخر بزنم! ۱۰ هزار متر زمین یک‌جا ندارم که برایش استخر بزنم، لوله‌کشی بکنم و سرمایه‌گذاری کنم تا درسال‌های بعد از آن استفاده کنم.
خانه‌ها به خاطر کم‌آبی دچار مشکل شدند
هنرمند تصریح کرد: خشکسالی بر روی وضعیت ساختمان‌ها هم تاثیر داشته است. این موضوع از ۱۵ سال قبل بیشتر شد. خانه‌ها به خاطر کم‌آبی دچار مشکل شدند و ترک برداشتند. من خانه‌ای به غیر از این خانه‌های نوساز سراغ ندارم که به‌واسطه خشکسالی خراب نشده باشد. کلیه خانه‌های عاشق‌آباد، سنتی و کلنگی هستند با اینکه ۱۵ درصد از خانه‌های اینجا خشت و گلی است و تمام خانه‌ها از آجر و آهن ساخته شدند اما با این حال نشست کرده اند و این موضوع را هم از کف اتاق‌ها که فرش‌ها بالا و پایین رفته‌اند و هم از ترک‌هایی که در دیوار وجود دارد می‌توان متوجه شد. در عاشق‌آباد خانه‌ای نداریم که هیچ‌گونه خط و خدشی به آن نخورده باشد. در این مدت کسی هم برای تحقیقات نیامده است که یا با مسئولین محل یا با مردم صحبت کند.
وقتی آب باشد آبادی و آبادانی وجود دارد
هنرمند که برگزاری تعزیه به عنوان فعالیتی موروثی در خاندان آنها جریان دارد و پیش از او نیز پدرش مهدی هنرمند و پدربزرگش عباس هنرمند در شب بیست و یکم ماه رمضان مراسم تعزیه را با موضوع شهادت امام علی(ع) در عاشق آباد برگزار می کردند و همچنان نیز ادامه دارد، گفت: در گذشته آن‌قدر در کوچه‌ها برف می‌آمد که نمی‌شد به کوچه‌ها وارد شد! چاه موتورها آب داشت، چقد صیفی‌کاری داشتیم، چقدر گندم‌کاری داشتیم! اما الان آب نداریم و وضعیت آب نسبت به دو ماه پیش هم نصف شده است. دیگر این روزها نه کشاورزی مثل قدیم است و نه گندم‌کاری مثل قدیم است، همه چیز خیلی عوض شده است. ما قبلا جو، گندم، خربزه، گوجه، سمسوری و بادمجان داشتیم ولی الان فقط ذرت برای دام می کاریم و گندم و جو که علف هرز زیادی هم دارد. قبلا در ۱۰۰۰ متر ۸۰۰ کیلوگرم گندم جمع می‌کردیم ولی حالا این برداشت حدود ۴۰۰ کیلوگرم شده است. وقتی آب باشد آبادی هست وآبادانی وجود دارد، باغچه هست ولی الان باغچه های خانه‌ها هم خشک شده اند.
نظر شما