۱۰ تیر ۱۳۹۷ - ۰۹:۰۰
آب، سرچشمه پیدایش حیات

منحصر به فردترین سیاره منظومه شمسی، زمین، با مزیت داشتن عناصر ضروری از جمله اکسیژن، نیتروژن و آب و با عمری در حدود ۴.۶ میلیارد سال، تنها سیاره قابل حیات در منظومه است که اولین موجودات زنده از حدود ۳.۸ میلیارد سال پیش روی آن حیات یافتند.

به گزارش ایمنا، در پیدایش زمین فرضیات بسیاری مطرح شده است که مهمترین آن، پیدایش در اثر ابرهای خورشیدی است، توده‌های انبوهی از گازهای داغ و ذرات غبار ریزی که زمین و هفت سیاره دیگر منظومه شمسی را تشکیل دادند و پس از گذشت ۳۰۰ تا ۴۰۰ میلیون سال، اقیانوس‌ها پدید آمدند، اقیانوس‌هایی که حاصل بارندگی های شدید جوی بودند. این بارندگی‌ها در اثر برخورد شهاب سنگ ها، سیارک ها و دنباله‌دارهایی بودند که مدارهایی یخ در خود داشتند و پس از برخورد با سطح زمین بخار آب فراوانی به جو آن وارد کرده و سبب پیدایش ابرهای باران زا گردیدند. این بارش‌ها علاوه بر تشکیل اقیانوس‌های عظیم، با تعدیل اتمسفر زمین و کاهش غلظت کربن دی اکسید، زمینه های پیدایش حیات را نیز فراهم کردند و اولین جرقه‌های حیات، در اعماق اقیانوس‌ها زده شد؛ تک سلولی ها.

۲.۲ میلیارد سال بعد، موجودی چند سلولی پیدا شد، که با استفاده از عمل فتوسنتز، ایجاد اکسیژن را پایه گذاری کرد، پس از گذشت ۶۰۰ میلیون سال، این اکسیژن‌های محلول در آب اقیانوس‌ها، وارد جو شده و به این ترتیب لایه اوزون تشکیل و آغازی شد بر پیدایش دیگر گونه‌ها. اما در میان این عظمت آبی، از هسته ی پر جوش و خروش زمین و در اثر فعالیت‌های آتشفشانی، خشکی عظیمی شکل گرفت که در حدود ۲۲۵ میلیون سال پیش شکست و تبدیل به چیزی شد که اکنون هست. 

هم اکنون که حدود یک میلیارد سال از پیدایش حیات روی کره زمین می‌گذرد، این سیاره زیستگاه میلیاردها گونه از انواع جانداران است چرا که در طول این سال‌های طولانی به سیاره ای زیست پذیر تبدیل شده است. یکی از مهمترین دلایل برای زیست پذیری زمین، وجود آب به صورت مایع است. نزدیک به ۷۰.۸ درصد سطح زمین پوشیده از آب است، و این حجم عظیم، سبب تفاوت زمین از دیگر سیارات مجموعه شمسی است. حدود ۹۷.۵ دصد از این حجم آب را آب های شور تشکیل می دهند و ۶۸.۷ درصد از آب‌های شیرین نیز در حال حاضر یخ زده اند. یعنی تنها ۳۱.۳ درصد از کل ۲.۵ درصد آب‌های شیرین جهان قابل شرب است، که می‌شود ۰.۷۸۲۵ درصد از تمام آب های جهان!

حال آنکه ادامۀ حیات تمامی گونه‌های گیاهی، جانوری و انسانی وابسته به این آب است؛ البته ضرورت وجود اقیانوس‌ها را نمی‌توان انکار کرد. اقیانوس‌ها مخزن گازهای حل شده جو زمین هستند که شرایط حیات در زیر آب را فراهم می‌کنند. همچنین نقش مهمی در تغییرات آب و هوایی داشته و منبع عظیم گرمایی محسوب و تابش مستقیم خورشید بر این حجم‌های عظیم آبی نیز سبب تولید بخار آب می‌شود.

لایه اوزون با جابجایی این گازهای ارزشمند و فراهم کردن امکان حرکت آن ها به سمت بالا به دلیل سبکی، موجب تراکم آنها و بازگشتشان به زمین به صورت بارندگی می‌شود که بیشتر این بارش ها به کمک رودخانه‌ها، دوباره به دریا و اقیانوس باز می‌گردند، این چرخه عاملی حیاتی برای ادامه زندگی در زمین است چراکه هرجا آب باشد، حیات وجود دارد.

آب مایه حیات، آبادی و آبادانی است و همین امر باعث پدید آمدن تمدن های بزرگ درکنار آب شده است. اما هراس از فقدان آب همواره بر زندگی بشر سایه انداخته است چرا که نبود آن علاوه بر ایجاد مسائل و مشکلات سلامتی، بر اقتصاد و شکوفایی نیز تاثیر گذار است و حتی می‌توان از بعد سیاسی نیز اعلام کرد که فقدان آب قوام جامعه را از میان برده و آن را از هم می‌پاشد، به گونه ای که از سالیان پیش تا کنون، پیش بینی شده است که سومین جنگ جهانی بر سر آب خواهد بود. این مایع ارزشمند به حدی ضروری است که حتی "لرد بایرون" در کتاب دن ژوان می نویسد: «‌تا زمانی که درد، آموزگارِ بشر نشود، هرگز ارزش آب خوب را درک نخواهد کرد.» ارزش و اهمیت این مایع حیاتی آنقدر بالا است که دلیلی برای ارائه ادله و برهان نمی گذارد.

حفظ اهمیت آب به عنوان منبع اصلی تامین انرژی، با وجود پیشرفت های چشمگیر و شگرف جامعه بشری، بیانگر این امر مهم است که بیشترین منازعات سیاسی مناطق نیز، هر چند به صورت پنهانی، بر سر آب است. اما با وجود تمامی این عوامل، مشکلات اخیر در زمینه آب بیانگر عدم درک ارزش آن توسط انسان بوده و نمود مدیریت نادرست آب‌ها، به صورت بحرانی جهانی کاملا هویدا است و نمی‌توان مثل گذشته آن را نادیده گرفت و ساده از این امر مهم گذشت.

یادداشت از: مریم زمانی، خبرنگار سرویس ترجمه

کد خبر 347052

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.