تاریخ نویسی محلی، در اصفهان در جریان است

مورخ و استاد دانشگاه گفت: هیج کتابی بهتر از گزارش وقایع نیست، ابتدا باید مواد اولیه کار آماده و سپس تحلیلی شود. البته داشتن مجموعه‌ای از متون تاریخ اصفهان در قالب برنامه‌ای قابل جستجو برای راحت شدن کار دیگر پژوهشگران نیز لازم است.

به گزارش خبرنگار ایمنا، حجت‌الاسلام رسول جعفریان، در آیین رونمایی از مجموعه کتاب «اصفهان در انقلاب» که شامگاه چهارشنبه ۲۶ اردیبهشت ماه در نگارستان امام خمینی اصفهان برگزار شد، اظهار کرد: به دلیل اینکه اصفهان سهم قابل توجهی در تاریخ دارد، این، کتاب خوبی است و دسته‌بندی خوبی دارد و پایه‌ای برای کارهایی است که قرار است در آینده انجام شود.

وی افزود: تاریخ سه لایه دارد. لایه نخست آن، بیان اتفاقاتی است که در سطح شهر رخ داده است، مانند همین کتاب. لایه دوم تاریخ که این کتاب کمتر به آن پرداخته، لایه فکری است که در آن، اصفهان شهری است متعلق به ایران با جامعه شیعی که در آن اندیشه و ارزش‌ها بسیار مهم هستند، اما ممکن است کسی در انقلاب شرکت نداشته، اما جزوه‌هایی نوشته باشد که شروع کننده جریان باشد. لایه سوم آن، مختص به ایران چندهزارساله به عنوان بخشی از آسیا است.

جعفریان با بیان این که این کتاب، در مورد لایه نخست تاریخ است، بیان کرد: در تاریخ نگاری، تحت تأثیر تاریخ نگاری اسلامی و ایرانی هستیم. در هر شهر، تاریخ نگارانی متفاوت با روش‌های گوناگون نوشتار داریم، اما در تاریخ‌نگاری به رجال، سیره شخصی، راوی و شرح حال‌ها توجه بسیار می‌شود و لازم است برای نگاشتن تاریخ، آن هم در مورد انقلاب یک شهر، موثق بودن مطالب ارزیابی شود. همان کاری که در گذشته، علمای اسلامی انجام می‌داده‌اند.

وی با بیان این که داشتن مبانی روشن، لازمه کار است، افزود: در تاریخ نویسی، راوی‌ها را بشناسیم و مطالب را دقیق‌تر کنیم، چراکه ممکن است در آینده، امکان انجام چنین کاری نباشد. البته تحریف هم وجود دارد.  

این مورخ بیان کرد: اکنون تاریخ‌نویسی محلی داریم، سبکی که بیشتر در مکه و مدینه نمایان بوده و اکنون در اصفهان در جریان است. بسیاری از مطالب تاریخ، در کتاب‌ها پراکنده‌اند که می‌توانند سازماندهی بهتری داشته باشد. لازم است به وقایع‌نگاری توجه شود، چراکه هیج کتابی بهتر از گزارش وقایع نیست. البته ابتدا باید مواد اولیه کار آماده و سپس تحلیلی شود.

حجت‌الاسلام جعفریان ادامه داد: جالب است بدانید از دوره قاجار و صفویه، منابع و اسناد بسیاری وجود دارند که تاکنون کسی، آنها را ندیده و از آنها استفاده نشده، بنابراین بهتر است ابتدا وقایع نوشته شوند تا اطلاعات تکمیل و سپس تحلیل شوند.

وی با بیان این که گزارش وقایع، خاطرات نیست، افزود: ضعیف‌ترین نوع منابع تاریخی، خاطرات است. در درجه نخست، اسناد، ارزش بیشتری دارند که باید چاپ شوند، البته وزارت اطلاعات تاکنون گام‌های خوبی در این زمینه برداشته است. افزون بر آن خاطرات، شخص محور و همراه با فراموشی و بزرگنمایی هستند، اما بسیار ارزشمند هستند. به همین خاطر، متناظر کردن خاطرات نیز مهم است.

حجت‌الاسلام جعفریان اظهار کرد: در این کتاب به دنبال این بودم که بدانم بی‌طرفی رعایت شده یا خیر که متوجه شدم افکار اشخاص در نظر گرفته شده است. با این حال، بسیاری از تاریخ اصفهان از دهه دوم سال اول هجری گم شده یا پراکنده است، بنابراین نیاز به جمع و جور کردن دارد. البته در برخی بخش‌های این کتاب، زمان‌ها با کمی اشتباه بیان شده است.

وی با بیان اینکه بهتر بود اسامی و اعلام‌های این پنج جلد، تنها در یک مجموعه آورده می‌شد، تأکید کرد: داشتن مجموعه‌ای از متون تاریخ اصفهان در قالب برنامه‌ای قابل جستجو برای راحت شدن کار دیگر پروهشگران لازم است. می‌توان برای انجام این کار، شهرداری اصفهان، قراردادی با مرکز نور قم امضا کند.

حجت‌الاسلام جعفریان با بیان این که این کتاب پر از اطلاعات است، افزود: این کتاب ادعای تحلیلی ندارد و قابل تکمیل با اطلاعات دیگر است، اما گاهی در اصفهان دچار تعارض می‌شوم، چراکه در شهری با سابقه فرهنگی، ظاهر و مردم شهر، نگاه جدی به علم، دانش و تاریخ ندارند، البته اقتصاد هم مؤثر است. به همین خاطر امیدواریم شهر، چهره علمی پیدا کند، یعنی به دنبال دانش باشد و از دانشمندان و کتب حمایت کند.

کد خبر 344033

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.