به گزارش خبرنگار ایمنا، به عقیده کارشناسان توسعه کسب و کارهای اینترنتی محور اصلی اقتصاد دیجیتال در کشور است. از سوی دیگر طی یک دهه گذشته دولتمردان مختلف بر توسعه تجارت الکترونیک در کشور تاکید بسیار کرده‌اند. مطابق برخی آمارهای غیر رسمی، اقتصاد دیجیتال در کشور افراد زیادی را به عنوان مشتری و یا فروشنده به خود مشغول کرده و قرار است تا سال ۲۰۲۰ حدود ۵۰ میلیارد دستگاه دیجیتالی از طریق اینترنت با هم در ارتباط باشند.
در این فضا تقویت زیرساخت‌های اینترنتی برای توسعه اقتصاد دیجیتال دارای اهمیت است چرا که خدمات ارتباطی باید آنقدر مطمئن و پایدار باشند که هیچ مشکل و اختلالی در حوزه تبادلات اقتصادی در فضای اینترنت به وجود نیاید. اما متاسفانه اتفاقات اخیر کشور موجب شد تا با تصمیم مقامات ارشد کشور برای آرام شدن فضا، دسترسی به برخی از شبکه های اجتماعی همچون ایستاگرام و تلگرام با محدودیت و فیلتر مواجه شود.
البته محمدجواد آذری جهرمی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات -۱۱ دی ماه- در توییت خود اعلام کرد که «شایعه‌هایی که درباره قطع دائمی شبکه‌های اجتماعی مطرح می‌شود، صحت ندارد و به نظر می‌رسد هدف آنها ایجاد نارضایتی های اجتماعی و بدبینی عمومی است».
همچنین حسن روحانی رییس جمهور کشورمان -۱۸ دی ماه- در توییت خود نسبت به فیلترینگ پیام رسان تلگرام واکنش نشان داد و نوشت «از هر فناوری و ابزاری عده‌ای سوء استفاده می‌کنند ولی نمی‌توان نسبت به کسب و کار مردم بی تفاوت بود و آن را دائمی محدود کرد».
با وجود این صحبت ها به نظر می رسد همین قطعی موقتی و مقطعی تلگرام و کاهش سرعت اینترنت کسب و کارهای مجازی را به خطر انداخته است.
بلاتکلیفی ۹۰۰۰ کانال مرتبط با فروش کالا و خدمات
دبیر انجمن صنفی کسب و کارهای اینترنت چندی پیش در گفتگویی با ایلنا، با اشاره به تعداد فروشندگان اینترنتی و کسب و کارهای مجازی در کشور، اظهار کرد: بر اساس اعلام مراجع معتبر، ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار فروشنده اینترنتی در ایران وجود دارد و ۵۰ هزار فروشنده در سایت‌های فروش در حال فعالیت هستند و بیشتر از ۲۰۰ هزار فروشنده در شبکه‌های اجتماعی در حال ارائه کالا یا خدمات هستند و توانستند از این راه، کارآفرینی و کسب درآمد کنند. موضوع فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی به صورت قطعی به فروشندگان اینترنتی در شبکه‌های اجتماعی ضرر جدی وارد کرده و باعث بلاتکلیفی آنها شده است. این مسئله حتی برای استارت آپ‌ها هم تبعاتی در برداشته است.
رضا الفت نسب گفت: موضوع کندی یا قطعی دسترسی به اینترنت علاوه بر کسب و کارهای اینترنتی در شبکه‌های اجتماعی به صورت محسوس کسب و کارهای اینترنتی که به صورت رسمی در سایت‌ها به فعالیت مشغول هستند را هدف قرار داده است. افرادی که در این کسب و کارها مشغول هستند، فرزندان همین کشور هستند و مسئولان باید به پیامدهای تصمیمات خود توجه داشته باشند.
همچنین سید مرتضی موسویان، رییس مرکز رسانه‌های دیجیتال درباره ضرر و زیان کسب و کارهای اینترنتی با فیلترینگ برخی از شبکه‌های اجتماعی، گفت: براساس آمار مرکز رسانه‌های دیجیتال و بر اساس ۱۹ هزار کانال دارای کد «شامد» که در سامانه به ثبت رسیده است و می‌توان در آنها بر اساس محتوا و عملکرد نظارت داشت. باید گفت که از این تعداد کانال تلگرامی حدود ۹۰۰۰ کانال مرتبط با فروش کالا یا خدمات بوده‌اند که در یک هفته اخیر با مشکلاتی مواجه شده‌اند.
قرار بود مشکل بیکاری حل شود!
البته از پنجشنبه هفته گذشته پیام رسان اینستاگرام بعد از یک هفته، رفع فیلتر و در دسترس کاربران این شبکه اجتماعی قرار گرفت. با این وجود شبکه پیام رسان تلگرام همچنان با فیلتر مواجه است و بسیاری از فعالان کسب و کارهای کوچک مجازی و استارت‌آپ ها نسبت به این موضوع گلایه دارند چرا که به دلیل محدودیت استفاده آن، در جذب مشتریان خود همچنان دچار مشکل هستند.
زهره باقری مدیر فروش لباس در یکی از کانال‌های تلگرامی در خصوص فیلترینگ تلگرام به ایمنا، گفت: متاسفانه طی دو هفته گذشته با فیلتر شدن تلگرام، میزان فروش مان کاهش یافته است. به عنوان مثال اگر پیش از این روزانه ۱۵ مورد سفارش از مشتری داشتیم اکنون به دلیل محدودیت تلگرام و با توجه به اینکه تمام مشتریان دسترسی به فیلترشکن ندارند شاید در روز تنها دو مورد سفارش دریافت کنیم.
وی اظهار کرد: بسیاری از فعالان کسب و کارهای تلگرامی در عرصه فروش لباس و ... از این طریق گذاران زندگی می کنند که متاسفانه این اتفاق بر روی معیشت آنها تاثیر منفی خواهد گذاشت.
وی با تاکید بر اینکه دولت قرار بود مشکل بیکاری را حل کند اما با فیلترینگ تلگرام بسیاری از کسب و کارهای درآمدزا را حذف کرد و تعداد زیادی بیکار شده‌اند، گفت: دست کم ۱۰۰ نفر همانند من کانال فروش لباس دارند که اجناس مان از نمایندگی‌های پخش تامین می شود. اما با فیلترینگ تلگرام و کاهش میزان فروش مان درخواست کمتری از نمایندگی ها لباس داریم و در این چرخه نیز فروش تولیدی های لباس نیز کاهش یافته که اگر این روند ادامه پیدا کند ما شاهد بیکاری تعداد زیادی کارگر در تولیدی‌های لباس خواهیم بود.
باقری افزود: در اعتراض به این موضوع فروشندگان هم‌صنف کانال‌های تلگرامی، اقدام به راه‌اندازی کمپینی کرده‌اند و هر چه افراد بیشتری به این کمپین بپیوندند نشان از حذف یک کانال فروش تلگرامی و کسب و کار است.
ضربه استارت‌آپ های کوچک از فیلترینگ
از سوی دیگر دبیر شورای عالی جوانان اتاق بازرگانی اصفهان نیز با گلایه از فیلتر شدن تلگرام و با بیان تاثیر منفی آن در تبلیغات و کسب و کار به ایمنا، گفت: شورای عالی جوانان اتاق بازرگانی اصفهان برای کاهش هزینه‌های خود از طریق کانال تلگرامی با اعضای اتاق در ارتباط بود و از این طریق اطلاع‌رسانی می‌کرد.
نوید ادریس با بیان اینکه اطلاع رسانی های این چنینی علاوه بر کاهش هزینه‌های تماس تلفنی، پیامک، فکس و ... موجب صرفه‌جویی در زمان می شود، اظهار کرد: متاسفانه با فیلترینگ تلگرام دسترسی اعضا به اطلاعات و برنامه ها محدود شده چرا که تمام کاربران دسترسی به فیلترشکن ندارند.
وی تاکید کرد: به طور قطع یکی از سبک‌های تبلیغاتی حوزه استارت‌آپ ها اطلاع رسانی از طریق اینستاگرام و تلگرام برای جذب مخاطب است. البته فیلترینگ موجب از دست رفتن تمام مخاطبان آنها نشده چرا که این شرکت ها روش های دیگری برای تبلیغات دارند.
دبیر شورای عالی جوانان اتاق بازرگانی اصفهان با تاکید بر اینکه فیلترینگ تلگرام راه‌های تبلیغات استارت‌آپ ها را تا اندازه ای محدود کرده و در حوزه تجارت الکترونیک نیز آسیب های بسیاری وارد می‌کند، گفت: به عنوان مثال برخی از استارت‌آپ‌های فعال در بخش مواد غذایی کل فروش و اطلاع رسانی خود را براساس تلگرام انجام می دهند. با این محدودیت شاید هنوز مخاطبان اصلی خود را داشته باشند اما در جذب مخاطبان و بازارهای جدید دچار مشکل شده اند.
ادریس با اعتقاد بر اینکه شرکت های کوچک استارت‌آپ به دلیل سبک های خوب و متفاوت تبلیغات در تلگرام، بعد از فیلترینگ آن بالای ۵۰ درصد متضرر شدند، گفت: البته ضرر استارت‌آپ های متوسط و بزرگ کمتر از ۵۰ درصد است.
وی گفت: امروزه بسیاری از استارت‌آپ های جدید دیگر به روش سنتی، تبلیغات ندارند بنابراین فیلترینگ و کاهش سرعت اینترنت بر فروش آنها تاثیر منفی خواهد گذاشت. فیلترینگ فضای مجای موجب افزایش هزینه های تبلیغات می شود.
دبیر شورای عالی جوانان اتاق بازرگانی اصفهان تاکید کرد: باید توجه داشت استفاده از فیلترشکن و به دنبال آن کاهش سرعت اینترنت موجب تضعیف تبلیغات گروهی می شود از سوی دیگر با حذف روش های مدرن تبلیغات، شرکت ها مجبور به استفاده از راهکارهای سنتی چون تماس تلفنی، پیامک، فکس، چاپ بنر و ... هستند که هزینه های آن بسیار بالا و زمان بر است و در مجموع برای استارت‌آپ ها به صرفه نیست.
شرکت‌های استارت‌آپی در خطر ورشکستگی
محمدجواد هادی زاده موسس چند استارتاپ در اصفهان نیز در خصوص فیلترینگ شبکه تلگرام و محدودیت هایی که برای سرعت اینترنت ایجاد شده به خبرنگار ایمنا، گفت: ما در حوزه برنامه‌نویسی فعال هستیم. به طور معمول پرسنل استارت‌آپ‌ها بیشتر به صورت آنلاین و غیرحضوری کار می‌کنند که متاسفانه در دو هفته اخیر به دلیل فیلترینگ تلگرام و با کاهش سرعت اینترنت نتوانسته ایم اطلاعات خود را آپدیت کنیم.
وی با بیان اینکه در چند روز نخست فیلترینگ تلگرام متاسفانه کار برنامه‌نویسان ما به طور کامل قطع شد، افزود: متاسفانه برنامه ای که تنها یک ساعت نیاز به آپدیت داشت نزدیک به یک شبانه روز این کار انجام می شد و بعضا در میانه راه با قطعی اینترنت به دلیل سرعت پایین آن، فایل ها دیگر قابل استفاده نبود.
هادی زاده با اشاره به اینکه به طور معمول حقوق برنامه نویسان به صورت ساعتی پرداخت می شود، گفت: با کاهش سرعت اینترنت و قطعی برنامه‌ها، با وجودی که برنامه‌نویسان نمی توانند کاری انجام دهند اما ما ملزم به پرداخت حقوق آنها هستیم که برای شرکت ما معادل ۳۰ میلیون تومان ضرر بود. از سوی دیگر ما ملزم به پرداخت هزینه‌ای برای جبران خسارت کار به مشتریان خود هستیم.
وی با بیان اینکه بیشتر شرکت های استارت‌آپی به صورت خودگردان فعالند و سرمایه آنچنانی ندارند، تاکید کرد: اگر فیلترینگ و کاهش سرعت اینترنت به همین نحو ادامه پیدا کند به طور قطع این شرکت های نوپا به راحتی در خطر ورشکستگی قرار می‌گیرند.
فیلترینگ به همه کسب و کارهای مجازی آسیب نرساند
معاون بازرگانی و توسعه تجارت سازمان صنعت، معدن و تجارت استان اصفهان نیز در خصوص فیلترینگ تلگرام و تاثیر آن بر فضای کسب و کارهای نوین به ایمنا، گفت: اصولا موضوع تجارت و کسب‌وکارهای نوین و مجازی بر پایه رد و بدل کردن داده ها و اینترنت استوار است.
محمد مجیری با اعتقاد بر اینکه شاید کسب و کارهای محدودی از طریق تلگرام فعالیت داشتند، افزود: بسیاری از کسب و کارهای مجازی از دیگر بسترهای اینترنت همچون ایمیل استفاده می کنند و با این موضوع خوشبختانه به مشکلی برنخورده اند اما اصولا سرعت اینترنت در کشورهای پیشرفته و سطح دسترسی مردم به آن می تواند در توسعه کسب و کارهای مجازی تاثیرگذار باشد.
وی با بیان اینکه رشد و توسعه کسب و کارهای مجازی در کشور از چند سال گذشته آغاز و رشد بالایی داشته است، اظهار کرد: فیلترینگ می تواند در فعالیت آنها تاثیرگذار باشد چرا که این کسب و کارها بر پایه اینترنت و داده هستند و هر گونه قطعی موجب کاهش سرعت رد و بدل کردن اطلاعات می شود.
سرعت پایین اینترنت و تاثیر منفی بر تجارت الکترونیک
معاون بازرگانی سازمان صنعت، معدن و تجارت اصفهان با تاکید بر اینکه سرعت پایین اینترنت، قطعی و فیلترینگ آن تاثیر منفی بر تجارت الکترونیک خواهد داشت، گفت: البته فیلترینگ تلگرام مقطعی است. با این وجود تاکید وزیر ارتباطات بر افزایش سطح دسترسی مردم به فضای مجازی است و در این راستا باید زیرساخت ها اصولی شود تا در جهت دولت الکترونیک و کسب و کارهای مجازی پیش رویم.
وی در خصوص اینکه سرعت بالای اینترنت و دسترسی مردم به شبکه تبلیغات مجازی یکی از پیش‌نیازهای تجارت الکترونیک است، در خصوص اینکه چه تعداد از کسب و کارهای مجازی از طریق تلگرام فعالیت می‌کنند، گفت: سازمان صنعت آمار دقیقی در این خصوص ندارد اما اصولا کسب و کارهای مجازی ما بر مبنای اپلیکیشن‌ها و سایت های دیگر اینترنتی با مشتریان خود در ارتباط هستند.
مجیری افزود: کسی که کسب و کار خود را به صورت مجازی راه اندازی می کند انتظار دارد از بهترین سرعت اینترنت برخوردار باشد تا بتواند در کوتاه‌ترین زمان ممکن، بیشترین دیتا را رد و بدل کند اما سرعت پایین اینترنت به طور قطع تاثیر منفی در این کسب و کارها خواهد داشت.
کسب و کار با محدودیت رونق نمی گیرد
از سوی دیگر عضو هیات مدیره سازمان نظام صنفی رایانه اصفهان در خصوص آسیب های که کسب و کارهای کوچک و استارتاپ از فیلترینگ متحمل می شوند به خبرنگار ایمنا، گفت: به هیچ وقت نمی‌توان انتظار داشت با ایجاد محدودیت، شاهد رونق کسب و کار باشیم. امروزه استفاده از فضای مجازی به دلیل پیچیدگی تکنولوژی‌های نوین امری اجتناب ناپذیر است.
کاظم آیت‌الهی افزود: بهترین روش برخورد با فضای مجازی بررسی آن است و می توان برای نقاط دارای اِشکال، خلاف اخلاق و شئونات اسلامی محدودیت ایجاد کنند نه اینکه در فضایی که کسب و کار رونق گرفته به طور کلی محدودیت ایجاد کنیم.
وی با تاکید بر اینکه محدودیت و فیلترینگ کامل یک شبکه مجازی به طور قطع موجب ضربه خوردن تمام کسب کارهای الکترونیک و حتی عادی می شود، گفت: امروز تلگرام بستر تبادل اطلاعات و صحبت است و تمام کسانی که از آن استفاده و بهره می برند خواهان اطمینان از امنیت آن هستند.
فعالیت اقتصادی بدون وجود امنیت پا نمی‌گیرد
وی با بیان اینکه هیچ کسب و کار و یا فعالیت اقتصادی بدون وجود امنیت شکل نمی گیرد، افزود: ضرورت مهم فعالیت در حوزه کسب و کار، اطمینان از امنیت فضای تبادل اطلاعات چه مجازی و چه غیرمجازی است. اگر در فضای امن تبادل اطلاعات صورت نگیرد امکان ایجاد فعالیت اقتصادی وجود ندارد.
عضو هیات مدیره سازمان نظام صنفی رایانه اصفهان با تاکید بر اینکه امروز نمی توان فضای تبادل اطلاعات را از طریق تکنولوژی های قدیمی پیش برد، تصریح کرد: ضرورت انجام کسب و کارهای امروزی بهره‌گیری از فناوری های روز است بنابراین نمی توان در فضای کسب و کار خود محدودیت داشته باشیم.
وی تاکید کرد: خوشبختانه فضای مجازی به همان میزان که امکان سرعت، شفافیت و تبادل سریع اطلاعات را می دهد به همان اندازه نیز امکان بررسی و ارزیابی را برای رعایت شئونات اجتماعی و مذهبی را می دهد. در فضای واقعی بسیاری از اعمال خلاف شئونات اتفاق می افتد که امکان بررسی آن بسیار پیچیده و مشکل است اما در فضای مجازی این کنترل بهتر و ساده تر صورت می گیرد.
فیلترینگ به معنای پاک کردن صورت مسئله است
آیت اللهی با تاکید بر اینکه برای کنترل برخی از جریانات نباید از روش فیلترنیگ استفاده کرد، گفت: به نظر می رسد فیلترینگ یکباره اینترنت به معنای پاک کردن صورت مسئله است. این گونه تصمیمات به معنای عدم دانش کافی مسئولان ما در حوزه تصمیم گیری های مناسب و بهینه است.
وی در خصوص میزان کسب و کارهایی که از فیلترنیگ آسیب دیده اند، اظهار کرد: آمارهای متفاوتی مطرح است اما خود مسئولان صحبت از مواجه چند صد هزار شغل با فیلترینگ تلگرام و خطر تعطیلی آنها را کرده اند.
عضو هیات مدیره سازمان نظام صنفی رایانه اصفهان تاکید کرد: تداوم فیلترینگ تلگرام، بر آینده مشاغل اینترنتی تاثیر بسیار بدی خواهد گذاشت و موجب از بین رفتن فضای امن کسب و کار و ترویج ناامیدی می شود. از سوی دیگر ایم محدودیت موجب رونق برخی از کسب و کارهای غیرمجاز همچون فروش فیلترشکن شده است. در این فضا تخلفاتی که قرار بود با محدودیت جلوی آن گرفته شود در عمل به گسترش آن کمک می شود.
وی با بیان اینکه هر چه محدودیت های بی‌حساب شده ای در فضای مجازی ایجاد کنیم در عمل به رشد تخلفات ممکن کمک می‌کنیم، تصریح کرد: واقعیت این است که نمی‌توان جلو فضای مجازی را گرفت و انجام تخلفات به راحتی انجام می‌شود مگر اینکه بستر اینترنت به طور کامل قطع شود که کل تعاملات کشور با چالش مواجه خواهد شد.
به گزارش ایمنا، واقعیت این است که به دلیل وابستگی کاربران ایرانی به تلگرام و نبود جایگزین مناسب، آنها هنوز هم به قیمت استفاده از فیلتر شکن حاضر به ترک این شبکه نیستند و راهکارهایی همچون جایگزینی شبکه‌های ارتباطی جدید از سوی مسئولان نمی‌تواند گزینه خوبی برای حل مشکل کسب و کارهای مجازی از فیلترینگ تلگرام باشد. با توجه به اهمیت روز افزون فناوری اطلاعات در معیشت مردم و به روز شدن فناوری های ارتباطی این نیاز در دنیای اقتصاد و تجارت بیش از پیش احساس می‌شود و مسئولان باید برای حل این مشکل به گونه ای درست و به دور از حل صورت مسئله، چاره اندیشی کنند.
گزارش از ریحانه السادات سجادی-ایمنا
نظر شما