به گزارش ایمنا، نخستین خشکی زاینده رود به سال ۱۳۷۹ باز می گردد درست زمانی که مردم اصفهان شاهد انتقال آب رودخانه همیشه زنده و زاینده به استان همجوار خود بودند اما آنها به جز منافع خود وضعیت استانهای دیگر را هم دیدند و نخواستند که هموطنی تشنه بماند اما در نهایت چند مدیریتی عاملی برای خشکی ۱۷ ساله زاینده رود شد.
موضوعی که نگرانی بسیاری از دوست‌داران محیط زیست و کشاورزان را به همراه داشت. خشکسالی های زاینده رود در سالیان متمادی ادامه داشت؛ نکته قابل توجه این است که این رودخانه اکنون به رودخانه‌ای فصلی تبدیل شده، رود خانه ای که چند سالی است دیگر آبی در آن جریان پیدا نمی‌کند و یا در صورت جریان، این جریان به صورت موقتی و تنها برای چند روز است.
دکتر ناصر حاجیان، عضو هئیت علمی دانشگاه صنعتی اصفهان و کارشناس حوزه آب در این خصوص به خبرنگار ایمنا گفت: تاکنون برای احیای آب زاینده رود همایش های بسیاری برپا شده، اما اگر بنا بود از طریق همایش های برگزار شده پیش می رفتیم کوه صفه را آب می برد در حالی که درهمایش ها فقط بیانیه ها دادند.
وی افزود: دولت با همیاری یکپارچه دریاچه ارومیه را احیا کرد اما در مورد زاینده رود هنوز این اتفاق نیافته است.
عضو هئیت علمی دانشگاه صنعتی اصفهان عنوان کرد: برای مثال در سیمناری مختص احیای زاینده رود تصمیم به ایجاد یک پایگاه داده ارائه شد، اما باید بگوییم که پایگاه داده های زاینده رود از سال ۲۸ تالیف شده و تمامی اطلاعات آن تحلیل شده است.
وی با اشاره به اینکه تاکنون ۱۶۰ راهکار در کتابی با موضوع آب زاینده رود ارائه کرده است، افزود: برای حل بحران کم آبی زاینده رود بنده تاکنون تالیفات بسیاری داشته ام.
این کارشناس حوزه آب تصریح کرد: کتابی در این خصوص را به شهردار اصفهان ارائه و پیشنهاد کردم در هر اداره ای بخواهند سلسله مباحث زاینده رود شناسی را به صورت رایگان برگزار می کنم.
وی اضافه کرد: شهردار اصفهان در این خصوص دیدگاه مثبتی داشت و تقاضای همکاری داد که میسر نشد.
وی ادامه داد: برای احیای زاینده روداز کارشناسان و مسئولان این حوزه کمک گرفتم و تاکنون تالیفات بسیاری داشته ام.
حاجیان یادآور شد: اطلاعات را جمع کردیم و پس از آنالیز پایگاه داده های زاینده رود به صورت نقشه آماده شد. این نقشه ها طوری طراحی شده است که یک کشاورز یا یک مسئول برای توضیح در شورای عالی آب به راحتی می تواند توضیح دهد.
وی با اشاره به ناهنجاری های صورت گرفته برای دریافت آب گفت: با لوله شکستن مخالفم، برای حل مشکل کم آبی باید راهکارهای قانونی ارائه دهیم.
حاجیان یادآور شد: از بیست سال پیش حدود یک میلیارد مترمکعب آب به یزد فرستاده شده است در حالی که آب های زیر زمینی اصفهان نشست کرده است.
این کارشناس آب باتاکید براینکه یک لیوان آب که در بالادست برداشت شود معادل دو لیوان در پایین دست است گفت: در سال های اخیر تخصص هایی از اقدامات موضعی خط سوم کوهرنگ برای شهر یزد در نظر گرفته شده است. متاسفانه قبل از اتمام تونل سوم، انتقال آب به یزد از منابع موجود حوضه زاینده رود انجام گرفته است.
وی اضافه کرد: این عمل باعث شده کمبود آب در حوضه حادتر شود تاجایی که در اسفندماه سال ۹۱ کشاورزان برای تأمین حق آبه خودشان لوله خط انتقال آب به یزد را شکستند و اعتراضات شدیدی در این حوضه انجام شد.
عضو هئیت علمی دانشگاه با تاکید بر اینکه انتقال آب در طول سنوات روند صعودی داشته، اظهار کرد: حداقل و حداکثر آب انتقالی به یزد بر اساس سنوات آماری ۲۷و ۵۷ مترمکعب به ترتیب مربوط به سال های ۱۳۷۸ و ۱۳۸۴ بوده است. انتقال آب در طول سنوات روند صعودی داشته است. به نظر می رسد در سال های گذشته در مورد انتقال آب به یزد اعمال نفوذهایی صورت گرفته است زیرا در طول سنوات فوق الذکر همه ساله، شاهد کمبود چمشگیر آب در حوضه زاینده رود بوده ایم در صورتی که روند آب انتقالی به یزد افزایشی بوده است.
وی ادامه داد: براساس مصاحبه مسئولان استان یزد در اسفندماه ۱۳۹۱ در ارتباط با قطع انتقال آب به یزد، در مورد طرح خسارت به گلخانه های ساخته شده در این استان به نظر می رسد آب علاوه بر مصرف آب شرب، به مصرف کشاورزی نیز رسیده است.
وی اضافه کرد: با توجه به کمبود آب در حوضه زاینده رود پیشنهاد می شود اقدامات لازم در محدود شدن آب انتقالی به یزد در اسرع وقت صورت بگیرد و احداث تونل سوم کوهرنگ نیز تسریع شود.
حاجیان بیان کرد: ایستگاه های اندازه گیری دقیق در طول مسیر زاینده رود، تعبیه شده و در این ایستگاه ها، میزان آب زاینده رود در مدت زمان مشخص بر اساس سنجیده شده سپس بر اساس دبی اندازه گیری شده، حجم آب محاسبه می شود.
وی یادآور شد: در طول رودخانه زاینده رود، امکان آب برداشتی هر ایستگاه میسر است. در این مقدار مقادیر آب برداشتی سد زاینده رود و پل کلّه که براساس تفاضل حجم آب سالیانه ایستگاه های اندازه گیری، سنجیده می شود.
حاجیان افزود: همانگونه که مشخص است تا سال ۱۳۷۰ میزان برداشت آب کمتر از ۱۰۰ میلیون متر مکعب است ولی از آن سال به بعد همه ساله شاهد افزایش برداشت ها بوده ایم تا اینکه حتی در بعضی از سال ها این رقم به ۵۰۰ میلیون متر مکعب نیز رسیده است.
این کارشناس حوزه آب بیان کرد: برداشت آب از سد زاینده رود تا پل کلّه افزایش چشمگیری داشته است به نظر می رسد یکی از دلایل کمبود آب حوضه زاینده رود می تواند برداشت های فوق الذکر باشد پیشنهاد می شود با توجه به اهمیت مسأله در اسرع وقت بر اساس قوانین موجود تخصیص های داده شده به برداشت های فوق الذکر بازنگری شود سپس از برداشت های غیرقانونی به وسیله حکم دادگاه جلوگیری شود.
وی خاطر نشان کرد: تشکیل پارلمان حوضه زاینده رود در اولویت است و دسته بندی زمانی به عنوان راهکار میان مدت در نظر گرفته می شود. ۱۰۰ میلیون متر مربع از آب های سطحی اصفهان می توان استصحال کرد.
نظر شما