"گاسترکتومی"؛ روش جراحی تومورهای فوقانی معده/ اکثر مبتلایان به سرطان معده شیمی درمانی می‌شوند

به گزارش ایمنا، سرطان معده به زمانی گفته می‌شود که سلول‌های سرطان روی پوشش داخلی معده ایجاد می‌شوند. نشانه‌های اولیه این بیماری شامل مواردی از قبیل سوزش معده، درد ناحیه بالای شکم، تهوع و بی‌اشتهایی است.
 نشانه‌های بعدی شامل کاهش وزن، زردی پوست، استفراغ، مشکل بلع غذا و مشاهده خون در مدفوع به همراه نشانه‌های دیگر است. این نوع از سرطان ممکن است گسترش یابد و از معده به دیگر اعضای بدن، به خصوص کبد، ریه‌ها، استخوان‌ها، دیواره شکم و گره‌های لنفاوی سرایت کند.
در خصوص مراحل سرطان معده، جراحی، شیمی درمانی و پرتو درمانی با "دکتر وحید گوهریان فوق تخصص جراحی ریه ، تیروئید، سینه و دستگاه گوارش" به گفتگو پرداختیم که مشروح آن را در ادامه می خوانید:
سرطان معده شامل چه مراحلی است؟
مرحله اول تومور فقط محدود به لایه داخلی معده است که به آن "کارسینوم درجا" نیز گفته می شود.
مرحله بعد تومور فقط زیر مخاط را درگیر کرده است. ممکن است سلول های سرطانی تا حد اکثر 6 غده ی لنفاوی نیز یافت شوند. و تومور لایه عضلانی یا "ساب سروز" را درگیر کرده است. سلول های سرطانی به غدد لنفاوی یا ارگان های دیگر تهاجم نیافته است.
مرحله بعد شامل یکی از موارد زیر است: تومور فقط تا زیر مخاط نفوذ کرده و 7 تا 15 غده ی لنفاوی را نیز درگیر کرده است. یا تومور در لایه عضلانی یا ساب سروز بوده و به 1 تا 6 غده ی لنفاوی نیز تهاجم یافته است. تومور لایه خارجی معده را درگیر کرده، اما به غدد لنفاوی یا ارگان های مجاور نرسیده است.
مرحله سوم  شامل یکی از موارد زیر است: تومور لایه عضلانی یا ساب سروز را درگیر کرده و به 7 تا 15 غده ی لنفاوی نیز دست اندازی کرده است. یا تومور به لایه خارجی معده رسیده و 1 تا 15 غده ی لنفاوی را نیز درگیر کرده است. و یا اینکه تومور ارگان های مجاور نظیر کبد، روده ی بزرگ یا طحال را درگیر کرده ولی به غدد لنفاوی مجاور یا ارگان های دور دست نرسیده است.
در مرحله چهارم سرطان بیش از 15 غده لنفاوی را درگیر کرده است، تومور ارگان های مجاور و حد اقل یک غده ی لنفاوی را نیز درگیر کرده است. و تومور به ارگان های دور دست منتشر شده است.
انجام عمل جراحی برای خارج کردن تومورهای سرطانی چگونه صورت می گیرد؟
انتخاب نوع جراحی مورد نیاز برای خارج کردن تومور معده به محل واقع شدن آن بستگی دارد. جراح ممکن است تمامی معده و یا بخشی از آن را که تومور در آنجا واقع شده است، خارج کند.
فرد می تواند در مورد انواع گزینه های جراحی ممکن برای خود با پزشک خود مشورت کند که شامل موارد زیر است:
برداشتن بخشی از معده برای تومورهای ناحیه تحتانی معده: در این روش جراح بخش تحتانی معده را به همراه تومور خارج می کند و قسمت باقی مانده آن را به روده متصل می کند. جراح ممکن است غدد لنفاوی و یا بافت های مشکوک اطراف را نیز خارج کند.
جراحی و برداشتن کامل معده (گاسترکتومی) برای تومورهای فوقانی معده: جراح تمامی معده به همراه غدد لنفاوی اطراف، بخشی از مری و روده ها و بافت های اطراف تومور را خارج می کند. در موارد نادر ممکن است طحال را نیز خارج کند. پس از آن جراح مری را به طور مستقیم به روده کوچک وصل می کند.
مدت زمان بهبودی بیمار پس از جراحی چقدر است؟
مدت زمانی که طول می کشد تا بیمار بهبودی خود را پس از جراحی بازیابد برای هر فرد متفاوت است و ممکن است یک هفته یا بیشتر در بیمارستان بستری باشد. در روزهای اول پس از جراحی فرد ممکن است درد داشته باشد که داروهایی برای کنترل آن استفاده خواهد شد. البته افراد باید قبل از جراحی درباره درد ناشی از عمل با پزشک خود مشورت کنند.
بسیاری از افرادی که جراحی معده می کنند برای مدتی احساس خستگی یا ضعف می کنند. کادر درمانی، بیمار را از لحاظ داشتن خون ریزی، عفونت یا مشکلات دیگر تحت نظر خواهد داشت. جراحی ممکن است سبب اسهال یا یبوست فرد شود. این علائم نیز معمولا با دارو و یا تغییر رژیم غذایی قابل کنترل هستند.
آیا مبتلایان به سرطان معده تحت شیمی درمانی قرار می گیرند؟
اکثر مبتلایان به سرطان معده شیمی درمانی نیز دریافت می کنند. شیمی درمانی از داروهایی جهت ازبین بردن سلول های سرطانی استفاده می کند.
این درمان ممکن است قبل یا بعد از جراحی تجویز شود. پس از جراحی ممکن است پرتو درمانی به همراه شیمی درمانی انجام شود. داروهایی که برای درمان سرطان معده استفاده می شوند معمولا به صورت وریدی تزریق می گردند. فرد معمولا ترکیب چند دارو را دریافت می کند.
همچنین فرد ممکن است شیمی درمانی را در خارج از بیمارستان در مطب پزشک یا در خانه خود دریافت کند. برخی از بیماران برای این کار بستری می شوند و عوارض جانبی این درمان به نوع دارو و میزان مصرف آن بستگی دارد.
آیا داروهای شیمی درمانی بر روی سلول های سالم نیز تاثیر می گذارد؟
داروهای شیمی درمانی روی سلول های سرطانی که رشد سریع دارند اثر می گذارد اما ممکن است روی سلول های سالمی که رشد سریعی دارند نیز اثر بگذارد؛ 
سلول های خونی: هنگامی که در اثر مصرف داروهای شیمی درمانی سطح سلول های سفید خون پایین می آید فرد مستعد عفونت یا خون ریزی می شود و احساس ضعف و خستگی شدیدی می کند. آزمایش خون فرد به طور مرتب توسط کادر درمانی چک می شود. در صورتی که سلول های خون فرد کم شوند پزشک ممکن است به طور موقت درمان را متوقف کند و یا دوز دارو را کم کند. برخی از داروها نیز وجود دارند که می توانند سلول های سفید خون را بالا ببرند.
سلول های موجود در ریشه موها: شیمی درمانی می تواند سبب ریزش موها گردد. پس از اتمام درمان موهای بیمار مجددا شروع به رشد خواهند کرد، اما رنگ و ضخامت آنها ممکن است اندکی تغییر کند.
سلول های مخاط سیستم گوارش: شیمی درمانی می تواند موجب کاهش اشتها، تهوع، استفراغ یا زخم دهان و لب ها شود. کادر درمانی بیمار داروها و توصیه هایی را جهت کنترل این عوارض  به او می دهد. این عوارض معمولا پس از اتمام درمان برطرف می شوند.
برخی از داروهایی که برای درمان سرطان معده استفاده می شوند ممکن است سبب لکه های پوستی، ریزش مو و خارش یا بی حسی دست و پاهای بیمار شوند. این در حالی است که داروها و روش هایی برای کنترل این عوارض وجود دارند.
پرتو درمانی برای از بین بردن سلول های سرطانی چگونه انجام می شود؟
در روش پرتو درمانی از اشعه پرانرژی برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می شود. این درمان فقط روی ناحیه ای از بدن که تحت درمان است تاثیر می گذارد. برای درمان سرطان معده معمولا پرتو درمانی در ترکیب با شیمی درمانی به کار می رود.
پرتو از طریق دستگاه بزرگی به بدن بیمار تابانده می شود. این کار در بیمارستان انجام می گیرد و درمان در 5 روز از هفته و به مدت چند هفته انجام می شود.
عوارض جانبی این درمان به منطقه ای از بدن که درمان می شود بستگی دارد. پرتو درمانی قفسه سینه و شکم ممکن است سبب زخم، سوختگی مشابه آفتاب سوختگی یا درد در معده یا روده ها گردد. فرد ممکن است تهوع یا اسهال نیز داشته باشد. برای رفع این عوارض جانبی توصیه ها و داروهایی به بیمار داده می شود. البته قرمزی، خشکی، حساسیت و خارش پوست در منطقه تحت درمان طبیعی است و پزشکان توصیه دارند که بیمار فعالیت روزمره خود را حفظ کند.
11174/130/10