فاطمه نظری در گفتوگو با خبرنگار ایمنا با اشاره به تحقیقات متعدد خود در زمینه بیماری MS اظهار کرد: یکی از این تحقیقات به «بررسی پایبندی بیماران ام اس به درمان و موانع اثرگذار آن» اختصاص دارد که این مطالعه در سال ۱۳۹۷ انجام شد.
وی با تاکید بر اینکه بیماریهای مزمن از جمله MS، از مهمترین چالشهای سلامت عمومی است و در طولانیمدت میتواند تغییرات قابل توجهی در وضعیت بیماران ایجاد کند و مشکلات ناخوشایندی همچون ناتوانیها را به همراه داشته باشد، افزود: بیماری MS در هردو جنس مرد و زن بروز و شیوع پیدا میکند، البته ابتلای خانمها بیشتر است؛ با توجه به نقش حیاتی بانوان به عنوان مادر، همسر و گاهی به عنوان فردی شاغل، این بیماری میتواند کیفیت زندگی آنها را تحت تأثیر قرار دهد و نقشی که ایفا میکنند را دچار اخلال کند.
عضو هیئت علمی گروه داخلی جراحی دانشکده پرستاری مامایی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان ادامه داد: یکی از نکات مهم و کلیدی در مورد بیماری MS این است که درمانهایی وجود دارد که میتواند روند این بیماری را کند کرده و از ناتوانیها جلوگیری کند؛ این موضوع موجب بهبودی و افزایش کیفیت زندگی بیماران میشود، اما در تعامل با برخی از این بیماران متوجه شدیم پایبندی آنها به درمان پایین است. منظور از پایبندی ، مراجعه منظم به پزشک، مصرف منظم داروها و پیگیری آزمایشها و روند درمان است که میتواند بهطور مؤثری روند بیماری را آهسته کند.
نظری عنوان کرد: بیماری MS یکی از بیماریهای اختلالات سیستم عصبی مرکزی است که بر حرکت، حس، دفع و به طور کلی عملکرد فرد تأثیر میگذارد و هرچه پایبندی بیماران به درمان افزایش پیدا کند، میتوانیم از عوارض و آسیبهای جدی جلوگیری کنیم؛ همچنین این نکته مهم را باید در نظر داشته باشیم که هرچه پایبندی بیشتر باشد، نتایج درمان نیز بهتر خواهد بود.
آموزشهای دقیق و تسهیل دسترسی بیماران به خدمات درمانی، عامل بهبود پایبندی بیماران MS
وی اضافه کرد: تحقیقی روی پایبندی به درمان و موانع تأثیرگذار انجام دادیم که حدود ۲۰۰ بیمار در این مطالعه مورد بررسی قرار گرفتند. در این پژوهش، پرسشنامهای دقیق در این زمینه طراحی کردیم و مصاحبههایی با بیماران انجام شد تا عوامل و موانع مؤثر بر پایبندی بیماران به درمان را شناسایی و در واقع وضعیت موجود را بررسیکنیم.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان خاطرنشان کرد: نتایج نشان داد که از حدود ۲۰۰ بیمار مورد بررسی، ۴۹ درصد به درمان پایبندی داشتند و حتی پایبندی مطلوب آنها در سطح متوسطی قرار داشت؛ هر چه مدت بیماری بیشتر میشود، ناتوانی فرد افزایش پیدا میکند و هر چه تعداد عوارض داروهایی که مصرف میکنند، بیشتر میشود، پایبندی به درمان کاهش مییابد. این ارتباطات به ما کمک میکند تا متوجه شویم که چه عواملی بر پایبندی بیماران تأثیرگذار است و برای بهبود آنچه اقداماتی باید انجام شود.
نظری افزود: در این پژوهش موانع تأثیرگذار بر پایبندی نیز در جامعه آماری مورد مطالعه بررسی شد و نتایج تحقیق نشان داد یکی از مهمترین موانع تأثیرگذار بر پایبندی بیماران، سطح تحصیلات آنها بود؛ به این صورت که بیمارانی با تحصیلات دیپلم یا بالاتر نسبت به بیماران زیر دیپلم پایبندی کمتری داشتند. این نکته اهمیت زیادی دارد، زیرا اگر به صورت ترکیبی یعنی آموزشهای دقیقی به بیماران ارائه دهیم و دسترسی آنها به خدمات درمانی را تسهیل کنیم، میتوانیم به بهبود پایبندی کمک کنیم.
پایبندی به مصرف منظم دارو بسیار حیاتی است
وی با بیان اینکه گاهی بیماران به دلیل هزینههای دارو قادر به تهیه آن نیستند و این مسئله میتواند بر پایبندی آنها اثرگذار باشد، تاکید کرد: اگر به خانوادهها کمک کنیم، میتوانیم از لحاظ حمایت اجتماعی و عاطفی به بیماران یاری رسانیم؛ پایبندی به مصرف منظم دارو بسیار حیاتی است، زیرا بیماری میتواند بر سیستم شناختی فرد تأثیر بگذارد و موجب فراموشی شود، بنابراین حمایت خانواده و جامعه نقش کلیدی در این زمینه دارد و با ترکیب مناسب این عوامل میتوانیم به افزایش پایبندی بیماران کمک کنیم.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان گفت: یکی از مسائل مهم دیگر، بحث پایبندی به درمان در فاز بهبودی اتفاق میافتد، چرا که در فاز بهبودی بیماری به صورت خاموش است و علائمی ندارد تا جایی که گاهی بیمار احساس میکند بیماری به طور کامل رفع شده است، اما بیمار باید آگاه شود که در فاز بهبودی قرار دارد و در این زمان برنامههای درمانی را به جد و منظم پیگیر باشد، حتی گاهی در این فاز به علت فراموشی درمان منظم انجام نمیشود.
نظری عنوان کرد: یک نکته جالب دیگر اینکه خود بیماران در فاز بهبودی سراغ طب مکمل و جایگزین میروند که در تحصیل کردهها هم بیشتر بود که به آنها آگاهی میدادیم بیماری در فاز خاموش است و برنامههای درمانی باید منظم انجام شود.
وی گفت: تلاش این است که از تعدد داروها و در نتیجه عوارض متعدد آن از طرق ترکیبی از داروها کاسته شود و نسبت به زمانی که این تحقیق انجام شد، شرایط از این نظر بهتر شده است و در حال حاضر داروهایی تولید و ارائه شده که به صورت تزریقی است و با فواصل زمانی بیشتر تزریق میشود.
نظر شما