به گزارش خبرگزاری ایمنا، با شتابگرفتن روند شهرنشینی و افزایش جمعیت شهرها، مدیریت نظاممند و یکپارچه امور شهری به یکی از مهمترین دغدغههای مدیران شهری تبدیل شده است. پیچیدهتر شدن ساختار شهرها، گسترش خدمات، افزایش تقاضای شهروندان و محدودیت منابع، موجب شده است که شیوههای سنتی مدیریت شهری دیگر پاسخگوی نیازهای امروز نباشد. در چنین شرایطی، فناوری بهعنوان ابزاری کارآمد و اجتنابناپذیر در اختیار مدیران شهری قرار گرفته تا فرآیند تصمیمگیری، ارائه خدمات و مدیریت منابع با دقت، سرعت و کیفیت بیشتری انجام شود.
در همین راستا، اتصال تمام مناطق شهری و روستایی به شبکه ملی اطلاعات بهعنوان یکی از مهمترین برنامههای دولت و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات تعریف شده است. تحقق این هدف کلان، نیازمند بستری پرسرعت، پایدار و امن برای انتقال دادههاست؛ بستری که توسعه شبکه فیبر نوری بهعنوان بهترین و کارآمدترین گزینه برای آن شناخته میشود. فیبر نوری نهتنها ستون فقرات شبکه ملی اطلاعات محسوب میشود، بلکه زیرساخت اصلی حرکت شهرها بهسوی هوشمندسازی است.
فیبر نوری بهعنوان یکی از پیشرفتهترین فناوریهای انتقال داده، تحولی بنیادین در کیفیت اینترنت خانگی، ارتباطات شهری و خدمات دیجیتال ایجاد کرده است. سرعت بسیار بالا، پایداری شبکه، کاهش تأخیر، امنیت بیشتر اطلاعات و امکان پشتیبانی از حجم عظیم دادهها از جمله مزایایی است که این فناوری را به انتخاب اول شهرهای پیشرو در جهان تبدیل کرده است. توسعه این زیرساخت، امکان راهاندازی سامانههای هوشمند مدیریت ترافیک، خدمات الکترونیک شهری، پایش محیط زیست، آموزش و سلامت دیجیتال و توسعه کسبوکارهای آنلاین را فراهم میکند.
در دنیای امروز، هر شهر برای مدیریت مؤثر خود به یک مرکز فرماندهی اطلاعاتی نیاز دارد؛ مرکزی که بر پایه دادههای دقیق، لحظهای و قابل اعتماد تصمیمسازی کند. تحقق چنین ساختاری بدون اینترنت پایدار و پرسرعت امکانپذیر نیست و اینجاست که نقش فیبر نوری پررنگ میشود. توسعه شهر هوشمند در گرو ایجاد این بستر ارتباطی است و شهرداریها بهعنوان متولیان اصلی زیرساختهای شهری، نقشی کلیدی در تحقق این هدف دارند.
همکاری شهرداریها با اپراتورها و شرکتهای مجری طرح فیبر نوری، ضمن کاهش هزینهها، موجب افزایش بازدهی و کوتاهتر شدن زمان اجرای پروژهها میشود. این تعامل، زمینهساز ارائه خدمات شبانهروزی، کاهش مراجعات حضوری، تسریع فرایندهای اداری و در نهایت ارتقای کیفیت زندگی شهروندان خواهد بود؛ ضرورتی که در سبک زندگی پرشتاب شهرنشینی امروز بیش از پیش احساس میشود.
در همین مسیر، کلانشهر اصفهان نیز گام عملی خود را در راستای تحقق شهر هوشمند برداشته و توسعه شبکه فیبر نوری شهری را آغاز کرده است. این اقدام از روز گذشته در منطقه ۷ شهرداری اصفهان کلید خورده و بر اساس برنامهریزی انجامشده، مناطق ۱۳، ۱۵ و ۴ شهرداری اصفهان نیز در نوبت اجرای این طرح قرار دارند؛ حرکتی راهبردی که میتواند اصفهان را به یکی از شهرهای پیشرو کشور در حوزه زیرساختهای ارتباطی و هوشمندسازی شهری تبدیل کند.
اصفهان برای پوشش کامل منازل و کسبوکارها به ۱۰۰۰ کیلومتر فیبر نوری نیاز دارد
علی قاسمزاده، شهردار اصفهان با اشاره به نقش شبکه فیبر نوری در تحقق شهر هوشمند اصفهان و تحولاتی که در مدیریت شهری، خدمات شهروندی و کاهش هزینهها ایجاد میکند، میگوید: برای تحقق شهر هوشمند مقدماتی نیاز داریم؛ نخست اراده مدیریت شهری است که این اراده در حال حاضر وجود دارد، دوم زیرساختها و سوم خدماتی که روی این زیرساختها قرار میگیرد، چهارم فرهنگ سازمانی و پنجم فرهنگ عمومی است.
وی میافزاید: در گام دوم که که موضوع زیرساختها مطرح است، مهمترین زیرساخت شبکه فیبر نوری به خاطر سرعت، کیفیت و امنیت است
شهردار اصفهان با بیان اینکه اگر بخواهیم کل شهر اصفهان را تحت پوشش خدمات هوشمند قرار دهیم، چارهای جز توسعه شبکه فیبر نوری نداریم تا به درِ تک تک منازل و واحدهای کسب و کار در شهر برسد، تاکید میکند: این اقدام بهتنهایی از عهده شهرداری خارج است و جزو مأموریتهای سازمانی شهرداری هم نیست و در واقع بر عهده وزارت فناوری است، اما در حال حاضر در قالب تعامل وارد شدهایم و و قرار است شهر را تحت پوشش شبکه فیبر نوری قرار دهیم.
قاسمزاده ادامه میدهد: برآورد اولیه نشان میدهد در شهر اصفهان نیاز به ۱۰۰۰ کیلومتر فیبر نوری داریم که بخشی از آن موجود است و بخش دیگر باید اضافه شود؛ در سه توافق که بین شهرداری و مخابرات و دو اپراتور دیگر امضا شده است، بیش از ۵۰۰ کیلومتر فیبر نوری تا پایان سال جاری ایجاد خواهد شد.
اجرای ۵۵۷ کیلومتر فیبر نوری با کمترین تخریب معابر در شهر اصفهان / آغاز رسمی پروژه از منطقه ۷
سعید فردانی، دستیار ویژه شهردار اصفهان در حوزه هوشمندسازی و مدیرعامل سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری اصفهان با تشریح ابعاد فنی و اجرایی پروژه توسعه شبکه فیبر نوری در این کلانشهر و ماهیت این فناوری به خبرنگار ایمنا اظهار میکند: ارتباط مبتنی بر فیبر نوری روشی پیشرفته برای انتقال داده است که اطلاعات را از طریق پالسهای نوری مادون قرمز میان مبدأ و مقصد جابهجا میکند. این بستر ارتباطی هم در مقیاسهای کوتاهبرد و هم در ارتباطات راهدور کارایی بالایی دارد و امکان تبادل همزمان دادههای متنی، صوتی و تصویری را برای کاربران فراهم میسازد.
وی با اشاره به رشد شتابان مصرف داده در سالهای اخیر میافزاید: تحولات صنعت ارتباطات باعث شده حجم تبادل اطلاعات بهصورت تصاعدی افزایش پیدا کند و همین مسئله، انتخاب روشهای نوین انتقال داده را به یکی از نیازهای اصلی مدیریت شهری اصفهان تبدیل کرده است؛ از منظر فناوری، فیبر نوری نقشی تعیینکننده در این مسیر ایفا میکند و استانداردهای جدیدی برای سرعت، پهنای باند و فاصله انتقال داده در شهرداری اصفهان تعریف کرده است؛ شبکهای که امروز در بسیاری از شهرهای جهان بهعنوان زیرساخت اصلی ارتباطات شناخته میشود.
دستیار ویژه شهردار اصفهان در حوزه هوشمندسازی و مدیرعامل سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری اصفهان با اشاره به پیشینه اجرای این طرح ادامه میدهد: پروژه فیبر نوری شهرداری اصفهان از حدود دو دهه پیش آغاز شده و اکنون با هدف ارتقای کیفیت خدماترسانی به شهروندان، در مناطق مختلف و میان سازمانهای وابسته به شهرداری در حال توسعه و بهروزرسانی است.
فردانی یکی از مهمترین مزیتهای این فناوری را متقارن بودن سرعت بارگذاری و دریافت اطلاعات میداند که بهطور گسترده در درگاههای الکترونیکی شهرداری مورد استفاده قرار گرفته است و تصریح میکند: برخلاف بسیاری از بسترهای ارتباطی، در فیبر نوری افت سرعت با افزایش فاصله از مرکز مخابراتی بسیار ناچیز است و کیفیت سیگنال در مسیرهای طولانی حفظ میشود؛ همین ویژگیها باعث شده این فناوری بهعنوان سریعترین و پایدارترین بستر اینترنت شناخته شود.
وی با تاکید بر پیچیدگیهای فنی این پروژه اظهار میکند: توسعه شبکه فیبر نوری یک طرح بزرگ، تخصصی و چندلایه است که اجرای آن نیازمند هماهنگیهای گسترده بینسازمانی و تصمیمگیریهای دقیق مالی و فنی است؛ در حال حاضر این الزامات با تعامل نهادهای مرتبط فراهم شده و پروژه با برنامه مشخص ادامه دارد.
دستیار ویژه شهردار اصفهان در حوزه هوشمندسازی و مدیرعامل سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری اصفهان با اشاره به آمار اجرای شبکه فیبر نوری در اصفهان بیان کرد: از سال ۱۳۸۴ تا ۱۴۰۴ حدود ۳۵۰ کیلومتر شبکه فیبر نوری در شهر اجرا شده و بر اساس تفاهمنامه جدید، پیشبینی میشود ۹۲ کیلومتر در منطقه ۱۳، ۲۲۲ کیلومتر در منطقه ۱۵، ۱۲۳ کیلومتر در منطقه ۴ و ۱۲۰ کیلومتر در منطقه ۷ اجرا شود.
فردانی میافزاید: مجموع توسعه پیشبینیشده شبکه فیبر نوری در چهار منطقه یادشده تا پایان سال به حدود ۵۵۷ کیلومتر میرسد و هفت اپراتور معرفیشده از سوی وزارت ارتباطات مسئول اجرای این طرح هستند و از مجموع این شبکه، حدود ۷۰ کیلومتر به زیرساختهای شهرداری اختصاص دارد و باقی مسیرها توسط اپراتورها اجرا میشود؛ تحقق این هدف نیازمند تسهیل فرآیند صدور مجوزهای حفاری، بازنگری در سازوکارهای اداری، افزایش هماهنگی میان دستگاههای خدماترسان و پیشبینی فضاهای پشتیبانی تجهیزات در هر منطقه است.
وی با اشاره به آغاز رسمی عملیات اجرایی خاطرنشان میکند: از روز گذشته، بیستوششم آذر، عملیات احداث فیبر نوری در منطقه ۷ شهرداری اصفهان با همکاری شرکت مخابرات بهطور رسمی وارد فاز اجرایی شد و این منطقه بهعنوان یکی از پهنههای اولویتدار انتخاب شده است.
دستیار ویژه شهردار اصفهان در حوزه هوشمندسازی و مدیرعامل سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری اصفهان میگوید: علاوه بر منطقه ۷، مناطق ۴، ۱۵ و ۱۳ نیز در برنامه اجرای این پروژه قرار دارند، اما آغاز رسمی عملیات از منطقه ۷ انجام شده و بهصورت مرحلهای در سایر معابر گسترش پیدا میکند.
مدیرعامل سازمان فاوا با اشاره به وسعت عملیات در این منطقه گفت: در منطقه ۷ حدود ۱۲۰ کیلومتر فیبر نوری اجرا میشود؛ عددی که نشان میدهد تقریباً تمامی معابر این منطقه درگیر اجرای پروژه خواهند بود.
فردانی با بیان اینکه این طرح در زمره پروژههای ملی قرار دارد، خاطرنشان میکند: سرعت اجرا در کنار کیفیت کار اهمیت بالایی دارد، بهویژه آنکه در بسیاری از معابر، آسفالتهای جدید وجود دارد و ناچار باید عملیات با دقت بالا انجام شود؛ فناوری مورد استفاده بهگونهای انتخاب شده که کمترین میزان تخریب را ایجاد کند؛ عرض حفاری در این روش بین ۱۰ تا ۱۳ سانتیمتر است که در مقایسه با شیوههای قدیمی، بهمراتب آسیب کمتری به معابر شهری وارد میکند، همچنین با تفاهمنامههای منعقدشده، استانداردهای ترمیم و پُرکردن محل حفاری بهصورت دقیق اجرا میشود تا از بروز مشکلات بعدی از جمله نشست آسفالت جلوگیری شود.
وی خاطرنشان میکند: طبق برنامهریزی انجامشده، روزانه بین ۵۰۰ متر تا یکهزار متر عملیات اجرا میشود و پیشبینی میکنیم منطقه ۷ طی شش تا هشت ماه بهطور کامل تحت پوشش فیبر نوری قرار گیرد؛ هدف این است که پس از اتمام پروژه، دیگر نیازی به حفاری مجدد معابر برای توسعه این زیرساخت وجود نداشته باشد و یک بستر ارتباطی پایدار و بلندمدت برای شهر فراهم شود.
بدون حمایت دولت، توسعه فیبر نوری در کلانشهرها کُند میشود
محمد اطرج، رئیس سازمان نظام صنفی رایانهای استان اصفهان با اشاره به وضعیت توسعه زیرساختهای ارتباطی استان به خبرنگار ایمنا اظهار میکند: طی سالهای گذشته، روند توسعه شبکه فیبر نوری چه در سطح استان و چه در شهر اصفهان، آنگونه که انتظار میرفت پیش نرفته و ارقام ثبتشده در این حوزه رضایتبخش نبوده است.
وی با اشاره به برنامههای دولت سیزدهم در این حوزه میافزاید: وزارت ارتباطات در این دوره، هدفگذاری ایجاد ۲۰ میلیون پورت FTTX در سراسر کشور را در دستور کار قرار داد که سهم استان اصفهان نیز حدود یک میلیون پورت برآورد شده است؛ ظرفیتی که برای افزایش سرعت ارتباطات، توسعه خدمات دیجیتال و بهویژه پیشبرد فناوریهایی همچون هوش مصنوعی در استان یک ضرورت محسوب میشود.
رئیس سازمان نظام صنفی رایانهای استان اصفهان ادامه میدهد: اگرچه در برخی شهرستانهای استان پیشرفتهای مناسبی در اجرای این پروژه حاصل شده، اما در شهر اصفهان به دلایل مختلف هنوز نتایج مورد انتظار محقق نشده است؛ در حال حاضر بخشی از چالشها به کاهش یا محدود شدن حمایتهای وزارت ارتباطات از شرکتهای مجری بازمیگردد.
اطرج با مقایسه وضعیت اصفهان با دیگر استانها میگوید: استان اصفهان در سالهای گذشته از جایگاه بهتری در توسعه فیبر نوری برخوردار بود، اما اکنون در میانه جدول قرار گرفته است؛ در اواسط دهه ۹۰ پروژه FTTH در اصفهان افتتاح شد و امید میرود با توجه به قرار گرفتن هوش مصنوعی در میان سه اولویت اصلی استاندار، همچنین تعامل شهرداری اصفهان با دستگاههای اجرایی و بخش خصوصی، این پروژه دوباره شتاب بگیرد و به نتایج مطلوب برسد.
وی یکی از اصلیترین موانع توسعه فیبر نوری را هزینههای سنگین اجرای پروژه عنوان کرده و خاطرنشان میکند: در دولت سیزدهم، وزارت ارتباطات منابعی را برای حمایت از اپراتورها اختصاص داده بود و انتظار میرود در دولت چهاردهم نیز این سیاست حمایتی تداوم یابد؛ در این مسیر نقش دستگاههایی مانند شهرداریها بهعنوان تسهیلگر بسیار تعیینکننده است.
رئیس سازمان نظام صنفی رایانهای استان اصفهان با اشاره به هزینه بالای اتصال کاربران نهایی میافزاید: یکی دیگر از چالشها، هزینه اتصال مشترکان به شبکه فیبر نوری است که دولت میتواند با ارائه مشوقهای هدفمند بخشی از این بار مالی را جبران کند؛ از سوی دیگر آگاهی ناکافی شهروندان نسبت به مزایای این فناوری نیز مانعی جدی محسوب میشود، بهویژه آنکه در سالهای اخیر به دلیل محدودیت توسعه فیبر نوری، مصرف اینترنت موبایل در کشور به سطحی بالاتر از استانداردهای جهانی رسیده است.
اطرج درباره نقش شهرداریها در این حوزه توضیح میدهد: با افزایش وسعت شهرها، هزینههای حفاری و تعرفههای مرتبط نیز افزایش مییابد و همین موضوع امکان توافق با اپراتورها را در کلانشهرها دشوارتر میکند، در حالی که این چالش در شهرهای کوچک بهمراتب کمتر است؛ این مسئله در دستورالعملی که در دولت سیزدهم از سوی سازمان تنظیم مقررات تدوین و توسط وزیر کشور ابلاغ شد و همچنین در بستههای حمایتی وزارت ارتباطات برای کلانشهرها، بهطور کامل دیده نشده است.
وی با تشریح مزایای فنی فیبر نوری تأکید میکند: این فناوری با ویژگیهایی مانند سرعت بسیار بالا، تأخیر و افت کیفیت کمتر و تقارن سرعت دانلود و آپلود، بستر لازم برای تحقق دولت هوشمند، تحلیل و پردازش کلاندادهها، ارتباط برخط شرکتها در سطح ملی و حتی بینالمللی را فراهم میکند.
رئیس سازمان نظام صنفی رایانهای استان اصفهان در پایان خاطرنشان میکند: اگرچه رفع موانع توسعه فیبر نوری از سوی وزارت ارتباطات با جدیت در حال پیگیری است، اما در سطح استان نیز لازم است کارگروهی ذیل مدیریت استان بهصورت مستمر موضوع را دنبال کند تا در شهرهایی که با مشکل مواجه هستند، روند اجرا تسریع شود؛ تحقق این هدف نیازمند همدلی همه دستگاههای مرتبط و نگاه برد-برد است، چراکه منافع بلندمدت این پروژهها بهمراتب فراتر از منافع کوتاهمدت بوده و بیش از همه به نفع شهروندان خواهد بود.
به گزارش ایمنا، توسعه شبکه فیبر نوری دیگر یک انتخاب فناورانه یا پروژهای مقطعی نیست، بلکه بهعنوان زیربنای اصلی حکمرانی هوشمند شهری، نقشی تعیینکننده در آینده شهرها ایفا میکند. تجربههای جهانی نشان میدهد شهرهایی که زودتر به این زیرساخت مجهز شدهاند، توانستهاند خدمات عمومی را با هزینه کمتر، کیفیت بالاتر و شفافیت بیشتر ارائه دهند و بستر لازم برای نوآوری، رشد اقتصاد دیجیتال و افزایش رضایتمندی شهروندان را فراهم کنند. تحقق این مسیر، نیازمند همافزایی دولت، شهرداریها، اپراتورها و بخش خصوصی است؛ همافزاییای که نگاه کوتاهمدت را کنار گذاشته و منافع بلندمدت شهر و شهروندان را در اولویت قرار دهد.
حرکت اصفهان بهسوی توسعه گسترده فیبر نوری شهری، نشانهای روشن از عزم مدیریت شهری برای ورود جدی به عصر شهر هوشمند است؛ مسیری که با آغاز عملیات اجرایی در منطقه ۷ و برنامهریزی برای گسترش آن در سایر مناطق، میتواند این کلانشهر را به الگویی قابل تعمیم در سطح کشور تبدیل کند. اگر این روند با حمایتهای ملی، تسهیلگری نهادی و مشارکت فعال شهروندان تداوم یابد، فیبر نوری نهتنها زیرساخت ارتباطی اصفهان، بلکه شالوده تحول در سبک زندگی شهری، خدمات عمومی و آینده مدیریت شهر را شکل خواهد داد.
نظر شما