به گزارش خبرگزاری ایمنا و به نقل از اسپیس، سیاره فراخورشیدی TRAPPIST-1e که سالها بهعنوان یکی از بهترین گزینهها برای کشف حیات فرازمینی معرفی میشد اکنون با یافتههای تازه دانشمندان در موقعیتی پرابهام قرار گرفته است.
این سیاره که در فاصله حدود ۴۰ سال نوری از زمین و در مدار ستاره کوتوله سرخ TRAPPIST-1 قرار دارد در منطقهای موسوم به «قابل سکونت» واقع شده است؛ جایی که دما میتواند امکان وجود آب مایع را فراهم کند. اما دادههای جدید تلسکوپ فضایی جیمز وب نشان میدهد آنچه پیشتر بهعنوان نشانههای جو سیاره تفسیر شده بود به احتمال ناشی از فعالیتهای خود ستاره میزبان بوده است.
در مشاهدات اولیه عبور سیاره از مقابل ستاره تغییراتی در نور ثبت شد که بهعنوان نشانههای متان و نیتروژن تعبیر شدند. این ترکیبات در زمین و قمر تیتان با فرآیندهای زیستی و شیمیایی پیچیده مرتبط هستند و همین موضوع امیدها را برای وجود جو در TRAPPIST-1e افزایش داد. اما بررسیهای دقیقتر نشان داد که این سیگنالها بیشتر به ترکیبات شیمیایی موجود در جو ستاره مربوط میشوند تا سیاره. ستاره TRAPPIST-1 به دلیل کوچک بودن و دمای پایین محیطی دارد که در آن مولکولهایی همچون متان میتوانند شکل بگیرند و همین امر دادهها را آلوده کرده است.
پژوهشگران دانشگاه آریزونا با شبیهسازیهای رایانهای نشان دادند که اگر TRAPPIST-1e جو متاندار مشابه تیتان داشته باشد این متان به دلیل فعالیت شدید ستاره به سرعت تخریب میشود و هیچ فرآیند زمینشناسی شناختهشدهای قادر به جایگزینی آن در مقیاس زمانی طولانی نیست. این یافتهها احتمال وجود جو پایدار را بسیار کمرنگ میکند. با این حال دانشمندان تأکید دارند که نبود شواهد قطعی به معنای فقدان کامل جو نیست بلکه نشان میدهد دادههای فعلی کافی نیستند و نیاز به مشاهدات بیشتری وجود دارد.
اهمیت این موضوع در آن است که وجود جو برای حفظ آب مایع و امکان حیات ضروری است. بدون جو سطح سیاره در معرض تابش مستقیم ستاره قرار میگیرد و شرایط برای شکلگیری یا بقای حیات بسیار دشوار خواهد بود. این نتایج همچنین نشاندهنده چالشهای بزرگ در مطالعه سیارات فراخورشیدی است. حتی با ابزار قدرتمندی همچون جیمز وب تشخیص ترکیبات جو سیارات کوچک و دور بسیار دشوار است و دادهها بهراحتی میتوانند تحت تأثیر فعالیتهای ستاره میزبان قرار گیرند.
در عین حال این یافتهها امیدها را کاملاً از بین نمیبرد زیرا TRAPPIST-1e همچنان یکی از بهترین اهداف برای بررسی امکان وجود حیات فرازمینی باقی مانده است هرچند اکنون با احتیاط بیشتری به آن نگاه میشود. دانشمندان امیدوارند با ادامه مشاهدات و استفاده از ابزارهای دیگر بتوانند تصویر دقیقتری از شرایط این سیاره به دست آورند. داستان TRAPPIST-1e نشان میدهد مسیر کشف جهانهای قابل سکونت بسیار پیچیدهتر از آن چیزی است که در ابتدا تصور میشد.
هر یافته تازه میتواند امیدها را تقویت یا تضعیف کند اما در نهایت به درک عمیقتر ما از جایگاه زمین در کیهان کمک خواهد کرد. این سیاره که در مدار چهارم ستاره TRAPPIST-1 قرار دارد همچنان در مرکز توجه پژوهشگران است زیرا اندازه آن مشابه زمین است و در منطقهای قرار دارد که از نظر نظری میتواند شرایط مناسب برای آب مایع داشته باشد. اما همانطور که نمونههای منظومه شمسی نشان میدهد قرار گرفتن در منطقه قابل سکونت بهتنهایی کافی نیست.
زمین، مریخ و زهره همگی در این منطقه قرار دارند اما تنها زمین دارای جو پایدار و اقیانوسهای گسترده است. بنابراین وجود یا نبود جو در TRAPPIST-1e کلید اصلی برای تعیین قابلیت سکونت آن خواهد بود. در نهایت یافتههای تازه جیمز وب بار دیگر نشان دادند که ستارههای کوتوله سرخ با فعالیتهای شدید خود میتوانند دادههای مربوط به سیارات اطراف را آلوده کنند و همین امر کار دانشمندان را برای تشخیص شرایط واقعی سیارات دشوار میسازد.
این موضوع اهمیت توسعه روشهای پیشرفتهتر برای جداسازی سیگنالهای ستارهای از دادههای سیارهای را برجسته میکند. اگرچه نتایج فعلی امیدها را کاهش دادهاند اما پژوهشگران همچنان به آینده خوشبین هستند و معتقدند که با ادامه مشاهدات میتوان پاسخ دقیقتری به پرسش بزرگ درباره وجود حیات در جهانهای دیگر یافت.
نظر شما