به گزارش خبرگزاری ایمنا، بشار اسد، رئیسجمهور سابق سوریه که بیش از دو دهه بر دمشق حکومت کرد، پس از سقوط رژیمش در دسامبر ۲۰۲۴ به روسیه گریخت و اکنون تحت نظارت روسیه زندگی میکند. این گزارش با اتکا به منابع بینالمللی، تحلیل وضعیت کنونی او، محل اقامت خانوادهاش و تحولات سیاسی پس از سقوط را بررسی میکند.
خلاصهای از زندگی سیاسی بشار اسد | بشار اسد که بود؟
بشار اسد (متولد ۱۹۶۵) پس از مرگ حافظ اسد در سال ۲۰۰۰ به قدرت رسید و سالها حکومت خود را حفظ کرد. اعتراضات ۲۰۱۱ به جنگ داخلی در سوریه تبدیل شد و در سالهای بعد، با مداخلههای بینالمللی، سوریه به میدان پیچیدهای بدل شد و در نهایت در دسامبر ۲۰۲۴ نیروهای مخالف (حامل ائتلافی از گروههای مختلف) توانستند دمشق را تصرف کنند.
پس از سقوط، بشار اسد کجا رفت؟
گزارشهای معتبر حاکی است که در روزهای سقوط دمشق، بشار اسد و خانوادهاش به روسیه منتقل شدند و مسکو بهنوعی پناهدادن و حفاظت از آنها را پذیرفت. از آن زمان، گزارشها و تحقیقات رسانهای (از جمله گزارشهای رویترز، الجزیره و افپی) نشان میدهد که اسد تحت نظارت روسیه در حومه یا درون شهر مسکو اقامت گزیده است و فعالیتهای سیاسی رسمی ندارد. برخی منابع غربی از محدودیت در تحرک و ارتباط او و خانوادهاش و تلاش دولتهای جدید سوریه برای درخواست استرداد او خبر دادهاند.
همسر بشار اسد | اسماً اسد اکنون کجاست و در چه وضعیتی است؟
اسماً فواز اکراس (اسماً اسد)، بریتانیاییزاده و همسر بشار اسد، همراه با فرزندان خانواده به روسیه انتقال یافتند. گزارشهای متناقضی درباره وضعیت سلامتی و نقش او در تبعید وجود دارد؛ برخی منابع از بستریشدن یا مشکلات پزشکی او گزارش دادهاند و برخی دیگر از حضور خانواده در آپارتمانها یا ویلاهایی در مسکو خبر دادهاند. دولتهای غربی پس از سقوط رژیم، درباره بازگشت یا پذیرش اسماً تصمیمگیریهای متفاوتی داشتهاند؛ از جمله دولت بریتانیا که در گزارشها از استقبال نکردن رسمی از وی خبر داده است.
آیا بشار اسد تحت پیگرد است؟ پروندهها و درخواستها برای تحویل او
دولت انتقالی جدید سوریه و برخی گروههای حقوقی بینالمللی خواستار محاکمه و پاسخگویی برای پروندههایی پیرامون جنگهای داخلی و سرکوبها هستند. گزارشها حاکی است که مقامهای جدید سوریه مذاکرات و درخواستهایی از روسیه درباره تحویل اسد مطرح کردهاند، اما بر اساس گزارشها، تا امروز مسکو در مقابل تحویل فوری مقاومت کرده است و پرونده در سطح دیپلماتیک و رسانهای ادامه دارد. همچنان گزینههای حقوقی بینالمللی (دادگاههای بینالمللی و رسیدگیهای حقیقتیاب) در پیگیری ادعاها فعالاند، اما مسیر اجرا و تضمین عدالت پیچیده و طولانی است.
زندگی در تبعید | تصویر رسانهها از روزمرگی اسد در مسکو
رسانهها گزارشهایی از سبک زندگی محافظتشده اسد در مسکو منتشر کردهاند: مجموعهای از آپارتمانها یا ویلا، محدودیتهای رسانهای و امنیتی و کنترل روسیه بر تحرکات او. همزمان، تحلیلگران میگویند که روسیه تلاش میکند میان منافع ژئوپولتیکی (حفظ نفوذ، تأمین تسهیلات بازگشت احتمالی یا استفاده سیاسی) و خواستهای دمشق جدید تعادل برقرار کند؛ امری که پرونده تحویل یا محاکمه اسد را پیچیدهتر میسازد.
پیامدهای سیاسی داخلی و منطقهای؛ چرا سرنوشت اسد مهم است؟
تعیین تکلیف بشار اسد میتواند نشانهای از جهتگیری سیاسی و تعاملات منطقهای پساسقوط باشد. تحویل یا محاکمه اسد ممکن است بر روند عدالتخواهی، روابط با کشورهای منطقه و برداشتن گامهای اقتصادی یا حتی تشدید شکافهای فرقهای و واکنشهای خارجی اثرگذار باشد. کشورهای بزرگی مانند روسیه، ترکیه، ایران و بازیگران غربی نقش تعیینکنندهای در آینده این پرونده دارند.
نظر شما