به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، شهرهای بزرگ جهان در سالهای اخیر برای پاکتر، خنکتر و مقاومتر شدن در برابر تغییرات اقلیمی وارد رقابتی جدی شدهاند. با این حال بسیاری از اقدامات فعلی تنها بر حل یک مشکل متمرکز هستند. پژوهشی جدید نشان میدهد که استفاده از مادهای ساده و کمهزینه به نام زیستزغال یا بیوچار میتواند پاسخی چندمنظوره برای چالشهای زیستمحیطی شهرها باشد.
بیوچار از حرارت دادن پسماندهای آلی در محیطی کماکسیژن به وجود میآید و این فرایند موجب میشود کربن به شکلی پایدار برای دههها یا حتی قرنها در ساختاری متخلخل باقی بماند. این ماده را میتوان در بخشهای مختلف شهری، از کفپوشهای آسفالتی گرفته تا گلدانها، پارکها و خاک زمینهای کشاورزی شهری به کار گرفت. پژوهشگران با بررسی پروژههایی در نیویورک، سنگاپور، پکن، توکیو و اسکندریه نشان دادهاند که چگونه میتوان زیستزغال را به بخشی از زندگی روزمره شهرها تبدیل کرد.
زیستزغال در اصل محصولی چرخهای است. بقایای کشاورزی، پسماندهای سبز، ضایعات غذایی و حتی برخی پسماندهای صنعتی مواد اولیه آن هستند. این ماده غنی از کربن میتواند در کاهش گازهای گلخانهای نقش مهمی داشته باشد، زیرا به جای آنکه پسماندهای آلی در محل دفن زباله تجزیه شوند و متان آزاد کنند، کربن حاصل در ساختاری امن محبوس میشود.
در حوزه حملونقل شهری، بیوچار میتواند به کاهش آلودگی ناشی از آسفالت کمک کند. هنگامی که دما بالا میرود، سطح آسفالت ترکیبات آلی فراری آزاد میکند که به آلودگی هوا و بیماریهای تنفسی منجر میشود. مطالعات نشان دادهاند افزودن بیوچار به ترکیبات آسفالتی میتواند تا ۷۶ درصد از این آلایندهها را جذب کند و عمر روسازی را نیز افزایش دهد.
در بخش ساختوساز، ترکیب بیوچار با سیمان و بتن موجب واکنشهایی میشود که دیاکسیدکربن را داخل ساختار بتن محبوس میکنند. این کار سازهها را مقاومتر و در برابر ترکخوردگی و رطوبت پایدارتر میکند. در نتیجه ساختمانها و پلها علاوهبر عملکرد سازهای، به مخازنی برای ذخیره بلندمدت کربن تبدیل میشوند.
در زمینه خاک و کشاورزی شهری، خاکهای سفت و فقیر از مواد مغذی با افزودن بیوچار حاصلخیزتر میشوند. ساختار لانهزنبوری این ماده جریان هوا، نگهداری آب و رشد میکروارگانیسمها را بهبود میدهد. آزمایشها نشان دادهاند ترکیب بیوچار با کمپوست میتواند بازده محصولات را تا ۵۰ درصد افزایش دهد. این ویژگی برای مزارع شهری، درختان خیابانی و فضاهای سبز کوچک بسیار ارزشمند است، زیرا موجب کاهش نیاز به آبیاری و کود میشود.
در حوزه تصفیه آب نیز زیستزغال مادهای مؤثر است. سطح فعال آن توانایی جذب فلزات سنگین، رنگها و آلایندههای نوظهور همچون ترکیبات PFAS را دارد. بعضی آزمایشها نشان دادهاند فیلترهای بیوچار میتواند تا ۹۵ درصد از آلایندههای رنگی و بیش از ۷۰ درصد از سرب محلول را حذف کنند. همچنین افزودن مقدار کمی از این ماده به سامانههای تولید گاز زیستی میتواند تولید متان را بیش از ۲۷ درصد افزایش دهد.
شهرهایی همچون نیویورک، سنگاپور، پکن، توکیو و اسکندریه نمونههایی از کاربرد عملی زیستزغال را به نمایش گذاشتهاند. در نیویورک، خاکهای دارای بیوچار زیر درختان خیابانی به بهبود نفوذ آب و دوام گیاهان کمک کردهاند. سنگاپور از آن در بامهای سبز برای تعدیل دما و تصفیه روانآب استفاده میکند. در پکن و توکیو پروژههای تبدیل زباله به زیستزغال برای کاهش فشار بر محلهای دفن زباله در حال اجراست و در اسکندریه این ماده برای بهبود بهرهوری آبیاری و احیای خاکهای فرسوده آزموده میشود.
با اینهمه، پژوهشگران هشدار میدهند که «بیوچار» یک ماده واحد نیست و کیفیت آن به نوع مواد اولیه، دمای پیرولیز و فرآیند تولید بستگی دارد. برای اطمینان از کارایی و اعتماد عمومی، لازم است استانداردهای دقیق و دستورالعملهای خرید و استفاده تدوین شود. از نظر اقتصادی نیز موفقیت این راهکار وابسته به حمایت مالی، سیاستهای تشویقی و ایجاد شبکههای تولید و توزیع محلی است.
زیستزغال میتواند همزمان اهدافی چندگانه را برآورده کند که شامل کاهش انتشار کربن، بهبود کیفیت هوا و آب، افزایش دوام سازهها و احیای خاکهاست. با گنجاندن آن در برنامههای اقتصاد چرخشی، پروژههای عمرانی و سیاستهای مدیریت پسماند، شهرها خواهند توانست زیرساختهایی مقاومتر، محلههایی سالمتر و اقتصادی پایدارتر بسازند. این ماده سیاه و متخلخل، اگر به درستی به کار گرفته شود، میتواند به یکی از پایههای طراحی شهری مقاوم در برابر اقلیم تبدیل شود.
نظر شما