به گزارش خبرگزاری ایمنا، در روزهایی که دوباره خلیج فارس در مرکز توجه رسانههای منطقهای و بینالمللی قرار گرفته، نیروی دریایی سپاه پاسداران خود را برای برگزاری یکی از گستردهترین رزمایشهای سالهای اخیر آماده کرده است، رزمایشی که در پهنهای وسیع از آبهای جنوبی ایران، از جزایر نازعات تا سواحل دریای عمان اجرا میشود.
این اقدام در حالی صورت میگیرد که طی ماههای گذشته، برخی کشورهای عربی حوزه خلیج فارس با صدور بیانیههای سیاسی تلاش کردهاند فضای جدیدی درباره مالکیت جزایر و جایگاه ایران در امنیت منطقه ایجاد کنند، مواضعی که اگرچه از نظر تهران بدون ارزش حقوقی و تاریخی است، اما نشاندهنده حساسیت فزاینده بر اهمیت ژئوپلیتیکی خلیج فارس و نقش تعیینکننده ایران در آن است.
پاسخ ایران: نمایش توان میدانی به جای واکنش لفظی
در مقابل این فضاسازیها، جمهوری اسلامی ایران ترجیح داده به جای واکنشهای لفظی و احساسی، پاسخ خود را در قالب نمایش توان عملی، مشروع و تثبیتشده ارائه دهد؛ پاسخی که نه تهاجمی، بلکه بر پایه واقعیت میدانی و حاکمیت طبیعی ایران بر آبراهی است که قرنها نام و هویت خود را از تاریخ و تمدن ایرانی گرفته است. برگزاری این رزمایش بزرگ، در حقیقت تأکید دوبارهای است بر اینکه امنیت خلیج فارس نه در پایتختهای فرامنطقهای، بلکه در تهران و بر پایه حضور میدانی و ظرفیتهای بومی کشور تعریف میشود.
جزایر راهبردی ایران؛ ستونهای امنیت انرژی جهان
جزایر راهبردی ایران در خلیج فارس چه ابوموسی و تنب بزرگ و تنب کوچک، چه قشم، لارک و هرمز نهتنها بخشی از خاک غیرقابل مذاکره ایران هستند، بلکه ستونهای اصلی اشرافیت دفاعی کشور بر مسیر انتقال انرژی جهان محسوب میشوند.
اهمیت این نقاط آنقدر روشن و تاریخی است که حتی بیانیههای سیاسی کشورهای همسایه نیز قادر نیستند از واقعیت میدانی حکمرانی ایران در این پهنه آبی بکاهند. رزمایش سپاه، علاوهبر جنبههای عادی و سالانه، یادآور این حقیقت است که ایران بهعنوان قدرت بلامنازع خلیج فارس، مسئول حفظ امنیت آن است و این مسئولیت را تنها با اتکای به توان داخلی خود انجام میدهد.
تأکید دوباره بر واقعیت تاریخی / خلیج فارس متعلق به ایران
از همین رو، این رزمایش نهتنها نمایش قدرت نظامی، بلکه تأکیدی آرام و منطقی بر یک واقعیت تاریخی است: خلیج فارس، بخشی جداییناپذیر از هویت، امنیت و حاکمیت ایران است و ایران امنیت این آبراه حیاتی را همانگونه که طی دههها حفظ کرده، امروز نیز با اقتدار و اعتماد به نفس ادامه میدهد.
علیرضا تقوینیا، کارشناس مسائل سیاسی در گفتوگو با خبرنگار ایمنا اظهار کرد: نخست اینکه جزایر نازعات شامل چهار جزیره ابوموسی، بوم بزرگ، تنب کوچک و سیری است که در مدخل تنگه هرمز قرار دارند و نقش یک دژ دفاعی برای این تنگه راهبردی را ایفا میکنند. این جزایر، بهویژه ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک، برای امنیت ملی ایران و نیز امنیت تنگه هرمز اهمیت اساسی دارند. مسیر اصلی عبور نفتکشها و کشتیهای بزرگ از کنار همین جزایر میگذرد و این موضوع اهمیت آنها را دوچندان میکند.
وی افزود: بهدلیل عمق خلیج فارس، امکان تردد کشتیهای بزرگ در همه نقاط آن وجود ندارد و این کشتیها تنها از مسیرهای خاصی عبور میکنند که از میان جزایر نازعات میگذرد. جزایر لارک، هرمز، قشم، هنگام، تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی مجموعهای را تشکیل میدهند که همگی متعلق به ایران هستند و با توجه به وجود پایگاههای نظامی در این مناطق، اشرافیت قابلتوجهی را برای تأمین امنیت ملی و دریایی کشور فراهم میکنند.
کارشناس مسائل سیاسی تصریح کرد: حدود یکسوم نفت خام جهان از کنار همین جزایر عبور میکند و این نشان میدهد که این نقاط استراتژیک، پایگاههایی حیاتی برای ایران در کنترل جریان انتقال انرژی در خلیجفارس و ورودی دریای عمان هستند.
وی گفت: این جزایر بهعنوان پایگاههای ثابت دریایی، از بینرفتنی نیستند و موقعیت راهبردی آنها امکان واکنش سریع نیروهای ایرانی را فراهم میکند؛ بهگونهای که قایقهای تندرو مستقر در این جزایر ظرف چند دقیقه و موشکهای کروز ظرف کمتر از ۳۰ ثانیه قادر به مقابله با هرگونه تهدید در مجراهای اصلی عبور کشتیها هستند.
تقوینیا ادامه داد: در شرایط حساس منطقه و جهان، نیروی دریایی سپاه تصمیم گرفته است یک رزمایش بسیار گسترده برگزار کرده و تمام قابلیتهای زیرسطحی، سطحی، موشکی، پهپادی و شناوری خود را به نمایش بگذارد. پیام این رزمایش به آمریکاییها بهطور کامل واضح است: ایران همچنان دست بالاتر را در خلیج فارس دارد و در صورت لزوم، میتواند از برتری خود برای تأمین منافع ملی و امنیت کشور استفاده کند.
وی گفت: نکته مهم دیگری که لازم میدانم بیان کنم این است که در جریان جنگ دوازدهروزه، شورای عالی امنیت ملی طرح بستن تنگه هرمز را تصویب کرد، اما بهدلایلی که بیان آنها ضرورتی ندارد و البته دلایل درستی هم بودند، این طرح اجرا نشد. یکی از مهمترین دلایل، مواضع بهنسبت مناسب کشورهای همسایه در طول جنگ بود که با وجود اتحاد با آمریکا و اسرائیل در عمل کمکی به آنها نکردند. با این حال، رزمایش نشان داد که ایران همچنان توانایی ایجاد امنیت در خلیج فارس و در صورت لزوم، سلب امنیت از دشمنانش را دارد.
کارشناس مسائل سیاسی افزود: این رزمایش در نقطهای برگزار میشود که به آن سیلاین یا مسیر اصلی عبور کشتیها گفته میشود؛ یعنی همان کانالی که بین مثلث جزیره تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی قرار دارد و اکثر کشتیها از آن عبور میکنند. این موضوع نشان میدهد نیروی دریایی سپاه تا چه حد میتواند بر جریان انتقال کالا و انرژی در خلیجفارس اثرگذار باشد.
تقوینیا عنوان کرد: در این زمینه مناسب است خاطرهای از سال ۱۳۶۶ نقل کنم؛ زمانی که جنگ نفتکشها در جریان بود. قایقهای تندروی سپاه برای عملیات وارد میشدند و همزمان ناوهای آمریکایی نیز حضور داشتند. یکی از یگانهای فعال در آن دوران، به فرماندهی پرویز قوسی و جانشینی ناصر دهقانی، در عسلویه مستقر بود.
کارشناس مسائل سیاسی افزود: یکی از نیروهای آن یگان چند روز پیش برای من تعریف میکرد که در یکی از عملیاتها، هنگام حمله به یک کشتی، ناو آمریکایی به سمت آنها تیراندازی کرده، اما چون به هدف نخورده، آنها نیز مقابله به مثل کرده و ناو آمریکایی فرار کرده است.
وی ادامه داد: برای ادامه عملیات وارد حوضچه یکی از کشورهای حاشیه خلیجفارس شدهاند، نام کشور را به اقتضای مسائل حفاظتی نمیبرم و در اسکله آن کشور، سه کشتی حاضر را با راکت مورد هدف قرار داده و سپس به ایران بازگشتهاند. این نشاندهنده اقتدار نیروی دریایی سپاه در سال ۶۶ است؛ آن هم با قایقهای تندروی ابتدایی که روی آنها تجهیزات ساده و دستساز نصب شده بود.
کارشناس مسائل بینالملل اظهار کرد: روایت دیگری نیز مطرح شد، درباره اینکه نیروهای سپاه متوجه شدند ناوچههای عراقی در یکی از اسکلههای کشورهای منطقه پهلو گرفتهاند. نیروهای سپاه با شجاعت وارد اسکله شده، نگهبانان را خلعسلاح کرده و تنها نیم ساعت پس از خروج ناوچهها به محل رسیده بودند؛ هدف این بود که با بمب یا مین آن ناوچهها را منهدم کنند. این عملیاتها نشاندهنده جسارت و ابتکار نیروهای دریایی سپاه در دوران جنگ است.
تقوی نیا ادامه داد: امروز، نیروی دریایی سپاه به تجهیزات بسیار حرفهای و پیشرفتهای مجهز است؛ تجهیزاتی که هر نیروی دریایی را در منطقه با چالش جدی روبهرو میکند. اگرچه ممکن است آمریکا در آسمان اشراف بیشتری داشته باشد، اما با قاطعیت میتوان گفت در سطح دریا، برتری از آنِ نیروی دریایی سپاه است.
کارشناس مسائل سیاسی گفت: هزاران قایق تندرو قادرند سراسر خلیجفارس را پوشش داده و هر هدفی را منهدم کنند؛ علاوهبر قابلیتهای مینریزی، توان موشکی با هزاران فروند موشک، پهپادی، اژدرافکنی، زیردریایی و قایقهای پرنده که در ارتفاعی نزدیک به سطح آب پرواز میکنند.
وی گفت: مجموعه این توانمندیها، همراه با پایگاههای ایران در جزایر حساس خلیج فارس، اشرافیت امنیتی ایران را تضمین میکند، بنابراین آمریکا باید متوجه باشد که هرگونه اقدام نابخردانه و تهدیدکننده امنیت تجاری ایران با پاسخ مقتضی در خلیجفارس و دریای عمان روبهرو خواهد شد. چنانکه در ماه گذشته، پس از توقیف نفتکش «تالار»، فرماندهی مرکزی آمریکا تنها به صدور یک بیانیه بسنده کرد و اقدامی نتوانست انجام دهد.
کارشناس مسائل سیاسی تصریح کرد: سپاه هر نفتکش یا کشتیای را که اراده کرده، توقیف کرده و آمریکا نیز نتوانسته واکنشی نشان دهد. این اقتدار در رزمایش «شهید ناظری» که از جمعه آغاز شد به نمایش گذاشته خواهد شد. پیام ما به آمریکا و کشورهای منطقه روشن است: امنیت خلیجفارس در اختیار ایران است و اجازه نخواهیم داد کشورهای خارجی امنیت این منطقه مهم را مخدوش کنند.
بلوغ ساختار دفاع دریایی کشور
به گزارش ایمنا، آنچه از مجموعه تحولات و این رزمایش گسترده برمیآید، تثبیت این واقعیت راهبردی است که ایران توانسته میان ظرفیتهای عملیاتی خود و جایگاه ژئوپلیتیکیاش در خلیج فارس پیوندی پایدار ایجاد کند.
این توانمندی تنها به نمایش قدرت ختم نمیشود، بلکه نشان میدهد تهران برای مدیریت شرایط پیچیده منطقهای، بر اتکای داخلی و مهارتهای میدانی حساب ویژهای باز کرده است. رزمایش اخیر بیش از آنکه یک اقدام نمایشی باشد، بیانگر بلوغ ساختار دفاع دریایی کشور و توان مدیریت محیطهای متراکم و حساس دریایی است.
امنیت خلیج فارس تابع میزان حضور مؤثر قدرتهای منطقهای است و ایران با برخورداری از زیرساختهای ثابت و آمادگی عملیاتی، نقش تعیینکنندهای در این معادله دارد. این وضعیت پیامی دوگانه ایجاد میکند، برای بازیگران خارجی؛ هشدار نسبت به محدودیت مداخلهگری و برای همسایگان؛ دعوتی به درک واقعیتهای میدانی و ضرورت همکاری بر پایه احترام به حاکمیت کشورها. به این ترتیب، رزمایش نهتنها یک اقدام نظامی، بلکه بهطور تلویحی ترسیمکننده چارچوبی پایدار برای امنیت مشترک در منطقه است.
نظر شما